پرش به محتوا

نماز میت: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۲۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
تمیزکاری
جز (←‏تعریف: تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{معاد-عمودی}}{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{معاد-عمودی}}{{مقاله توصیفی فقهی}}
'''نماز مَیّت''' از [[نمازهای واجب]] است که بر جنازۀ [[مسلمانان]]  خوانده می‌شود. نماز میت پنج [[تکبیر]] دارد و پس از هر تکبیر، جز آخرین تکبیر، [[دعا]] و ذکرهای خاصی خوانده می‌شود. این نماز باید ایستاده خوانده شود.
'''نماز مَیّت''' از [[نمازهای واجب]] است که بر جنازۀ [[مسلمانان]]  خوانده می‌شود. نماز میت پنج [[تکبیر]] دارد و پس از هر تکبیر، جز آخرین تکبیر، [[دعا]] و ذکرهای خاصی خوانده می‌شود. این نماز باید ایستاده خوانده شود.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ج۱، ص۴۲۵.</ref>


نماز میت، خواندن سوره حمد و فاتحه<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۷۲.</ref> [[رکوع]]، [[سجده|سجود]]، [[تشهد]] و [[سلام (نماز)|سلام]]<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۷۵.</ref> ندارد و برای خواندن آن نیازی به [[وضو]]، [[غسل]]، [[تیمم]] یا [[طهارت|پاکی]] بدن نیست هرچند رعایت شرایط سایر نمازهای واجب بهتر است.
نماز میت، خواندن سوره حمد و فاتحه<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۷۲.</ref> [[رکوع]]، [[سجده|سجود]]، [[تشهد]] و [[سلام (نماز)|سلام]]<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۷۵؛ شهید ثانی، الروضة البهیه، ج۱، ص۴۲۹.</ref> ندارد و برای خواندن آن نیازی به [[وضو]]، [[غسل]]، [[تیمم]] یا [[طهارت|پاکی]] بدن نیست هرچند رعایت شرایط سایر نمازهای واجب بهتر است.


این نماز را می‌توان به [[نماز جماعت|جماعت]] خواند، اما مأموم هم باید تکبیرها و دعاها را بخواند.
این نماز را می‌توان به [[نماز جماعت|جماعت]] خواند، اما مأموم هم باید تکبیرها و دعاها را بخواند.
خط ۱۰: خط ۱۰:


==چگونگی==
==چگونگی==
جنازه میت را رو به [[قبله]] قرار می‌دهند به گونه‌ای که سر میت در سمت راست و پاهایش در سمت چپ نمازگزار قرار گیرد. نمازگزار در حالت ایستاده پس از نیت نماز میت پنج تکبیر می‌گوید که پس از هر یک از چهار تکبیر اول دعاهای خاصی خوانده شده و با تکبیر پنجم نماز پایان می‌یابد.<ref>نگاه کنید به: شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۲-۱۱۳.</ref> گفته شده است که اگر میت [[منافق]] باشد پس از تکبیر چهارم نماز پایان می‌یابد چرا که [[امام صادق(ع)]] نقل کرده<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۱۷.</ref>  [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم|پیامبر]] در نمازی که بر منافقی خواند پس از تکبیر چهارم نماز را تمام کرد.
جنازه میت را رو به [[قبله]] قرار می‌دهند به گونه‌ای که سر میت در سمت راست و پاهایش در سمت چپ نمازگزار قرار گیرد.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ج۱، ص۴۲۶.</ref> نمازگزار پس از نیت نماز میت پنج تکبیر می‌گوید که پس از هر یک از چهار تکبیر اول دعاهای خاصی خوانده شده و با تکبیر پنجم نماز پایان می‌یابد.<ref>نگاه کنید به: شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۲-۱۱۳.</ref> گفته شده است که اگر میت [[منافق]] باشد پس از تکبیر چهارم نماز پایان می‌یابد<ref>شهید ثانی، الرضه البهیه، ج۱، ص۴۲۹.</ref> چرا که [[امام صادق(ع)]] نقل کرده<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۱۷.</ref>  [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم|پیامبر]] در نمازی که بر منافقی خواند پس از تکبیر چهارم نماز را تمام کرد.


پس از تکبیر اول [[شهادتین]]، پس از تکبیر دوم [[صلوات]]، پس از تکبیر سوم طلب مغفرت برای [[مؤمن|مؤمنان]] و مسلمانان و پس از تکبیر چهارم طلب آمرزش برای فردی که برای او نماز میت می‌خواند.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref>  
پس از تکبیر اول [[شهادتین]]، پس از تکبیر دوم [[صلوات]]، پس از تکبیر سوم طلب مغفرت برای [[مؤمن|مؤمنان]] و مسلمانان و پس از تکبیر چهارم طلب آمرزش برای فردی که برای او نماز میت می‌خواند.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۳؛ شهید ثانی، الروضة البهیه، ج۱، ص۴۲۸.</ref>  


در رساله‌های توضیح المسائل برای نماز میت دعاهایی ذکر شده است می‌توان در دعاها به واجبات آنها اکتفا کرد و می‌توان دعاهای مفصل‌تر که [[مستحب]] است را خواند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۹۷.</ref> در دعای چهارم بین میت زن و مرد اندک تفاوتی وجود دارد که به تفاوت ضمایر و نام‌های اشاره در زبان عربی بازمی‌گردد.
در رساله‌های توضیح المسائل برای نماز میت دعاهایی ذکر شده است می‌توان در دعاها به واجبات آنها اکتفا کرد و می‌توان دعاهای مفصل‌تر که [[مستحب]] است را خواند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۹۷.</ref> در دعای چهارم بین میت زن و مرد اندک تفاوتی وجود دارد که به تفاوت ضمایر و نام‌های اشاره در زبان عربی بازمی‌گردد.
خط ۴۵: خط ۴۵:
برخی از احکام نماز میت عبارتند از:
برخی از احکام نماز میت عبارتند از:
* نماز میت، [[واجب کفایی]] است از این‌رو اگر کسی آن را خواند، [[واجب|وجوبش]] از دیگران ساقط می‌شود.
* نماز میت، [[واجب کفایی]] است از این‌رو اگر کسی آن را خواند، [[واجب|وجوبش]] از دیگران ساقط می‌شود.
* به گفته برخی فقیهان خواندن چند بر یک میت مکروه است هرچند برخی از مراجع تقلید مانند آیت الله سیستانی این مطلب را ثابت ندانسته و خواندن چندین نماز بر میتی که از اهل علم و تقوا باشد را جایز می‌دانند.<ref>سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۹۵.</ref>   
* به گفته برخی فقیهان خواندن چند بر یک میت مکروه است هرچند آیت الله سیستانی این مطلب را ثابت ندانسته و خواندن چندین نماز بر میتی که از اهل علم و تقوا باشد را جایز می‌دانند.<ref>سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۹۵.</ref>   
* نماز میت را می‌توان به جماعت خواند ولی مأموم باید تکبیرها و دعاها را خودش بخواند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۰۵.</ref>
* نماز میت را می‌توان به جماعت خواند ولی مأموم باید تکبیرها و دعاها را خودش بخواند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۰۵.</ref>
* نماز میت بر مسلمانی که به سن شش سالگی رسیده باشد واجب است و بر جنازه [[کافر]] و [[ناصبی]] نماز گزارده نمی‌شود.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۱.</ref>  
* نماز میت بر مسلمانی که به سن شش سالگی رسیده باشد واجب است و بر جنازه [[کافر]] و [[ناصبی]] نماز گزارده نمی‌شود.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۱.</ref>  
* در نماز میت، [[طهارت]] ([[وضو]] یا [[غسل|غُسل]] یا [[تیمم]]) یا [[پاک|پاکی]] بدن و لباس نمازگزار یا بیرون آوردن کفش از پا لازم نیست.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۸۵.</ref>
* در نماز میت، [[طهارت]] ([[وضو]] یا [[غسل|غُسل]] یا [[تیمم]]) یا [[پاک|پاکی]] بدن و لباس نمازگزار یا بیرون آوردن کفش از پا لازم نیست.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۸۵.</ref> به گفته شهید ثانی شرط نبودن طهارت از حدث اجماعی است.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ج۱، ص۴۲۹.</ref>
* نماز میت باید پس از غسل و کفن و قبل از دفن میت خوانده شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۸۴.</ref> اگر بر مسلمانی نماز نخواندند و او را دفن کردند، نمی توان او را نبش قبر کرد بلکه بر قبر او نماز گزارده می‌شود.
* نماز میت باید پس از غسل و کفن و قبل از دفن میت خوانده شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سیستانی، رساله توضیح المسائل، مسأله۵۸۴.</ref> اگر بر مسلمانی نماز نخواندند و او را دفن کردند، نمی‌توان او را نبش قبر کرد بلکه بر قبر او نماز گزارده می‌شود.
* امام جماعت برابر وسط جنازه مرد و سینه زن بایستد.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۴.</ref>
*امام جماعت برابر وسط جنازه مرد و سینه زن بایستد.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۴.</ref>
*بر چند میت می‌توان با هم یک نماز خواند اما باید ضمیرها جمع باشند.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۷.</ref>
*بر چند میت می‌توان با هم یک نماز خواند<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۷.</ref>
* خواندن نماز میت به جز [[مسجد الحرام]] در دیگر مساجد مکروه است.{{مدرک}}
==نمازهای تاریخی==
==نمازهای تاریخی==
* [[حضرت زهرا]](س) و [[حضرت علی(ع)]] [[وصیت]] کرده بودند شبانه دفن شده و مردم برای نماز بر آنها خبردار نشوند.
* [[حضرت زهرا]](س) و [[حضرت علی(ع)]] [[وصیت]] کرده بودند شبانه دفن شده و مردم برای نماز بر آنها خبردار نشوند.
خط ۶۵: خط ۶۶:


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس۲}}


==منابع==
==منابع==