ثقل اکبر: تفاوت میان نسخه‌ها

ثِقْل به معنای  سنگین و بار گران است. ثَقَل به معنای هر چیز با ارزش وگرانبهاست. <ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۱۱۲؛ فیروزآبادی، القاموس المحیط ،ج۳، ص۴۶۸؛ حسینی دشتی، معارف و معاریف،۱۳۷۹ش،ج۴ ص۱۵.</ref>

پیامبر در [[حدیث ثقلین]] فرمود: من در ميان شما دو ذخيره نفيس  بر جاى می گذارم: ذخيره بزرگ تر و ذخيره كوچك تر.اما بزرگ تر كتاب پروردگار من است، و اما كوچك تر[[عترت]] من است، يعنى اهل بيتم. حرمت مرا در باره آن ها نگاه داريد، كه اگر به آن ها تمسك جوييد،هرگز گمراه نخواهيد شد. <ref>عیاشی، تفسیرالعیاشی،۱۳۸۰ق، ج۱،ص۵.</ref>

در خطبه [[غدیرخم]] [[پیامبر]](ص) فرمود: ای مردم من دو چیز گرانبها را در میان شما می گذارم که اگر به آن دو چنگ بزنید و تمسک کنید هرگز گمراه نخواهید شد . حاضران گفتند:  آن دو چیز گران بها چیست؟ حضرت فرمود: ثقل اکبر [[قرآن|کتاب خداوند]] (قرآن) است. و ثقل اصغر عترت و [[اهل بیت]] من هستند و این دو هرگز از هم جدا نخواهند شد تا این که در حوض کوثر بر من وارد شوند. <ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص ۱۱۲.</ref>

* در خطبه‌ای فرمود: «به ثقل أکبر، یعنی قرآن عمل کردم و ثقل أصغر را در میان شما گذاردم»<ref>نهج البلاغه، خطبه۸۷.</ref>

*در توصیه به کمیل نیز فرمود:« اى كمیل ما ثقل اصغریم وقرآن ، ثقل اكبر است ثقل اكبر گواه ثقل اصغر و ثقل اصغر شاهد ثقل اكبر است هر یك از این دو ملازم دیگرى است و ازهم جدا نمى شود تا آنكه بر خداوند متعال وارد شوند و او بین این دو ثقل و بین بندگان خود حكم كند» <ref>مجلسی ، بحار الانوار، ۱۳۹۰ق، ج۷۴، ص۳۷۵.</ref>

دانشمندان شیعه در باب این‌که چرا پيامر(ص) كتاب خدا را با عنوان «ثقل اكبر» و عترت را با عنوان «ثقل اصغر» مورد توجّه قرار داده است، آورده‌اند: قرآن،  بزرگ تر از عترت است؛ زيرا عترت تابع و پيرو قرآن است. <ref>بحرانی شرح نهج البلاغه،۱۴۰۴ق، ج۲،ص ۱۸۷.</ref>  

برخی هم نوشته‌اند: چون قرآن سند و معجزه رسالت و سند ولايت و اساس دين به حساب می‌آید؛ لذا از عترت بزرگ‌تر و عترت، از آن کوچکتر است.<ref>خویی ، مِنْهاجُ البَراعه فی شَرْح نَهجُ البَلاغَة، ۱۴۰۰ق، ج۵ ص۲۳۴.</ref>

*بحرانی، ابن میثم ، شرح نهج البلاغه ، قم مطبعه حیدری، ۱۴۰۴ق.  

*حسینی دشتی،سید مصطفی، معارف ومعاریف دایره‌المعارف جامع اسلامی، تهران، موسسه فرهنگی آرایه ، ۱۳۷۹ ش.

*خویی،میرزا حبیب الله، مِنْهاجُ البَراعه فی شَرْح نَهجُ البَلاغَة، تصحیح سید ابراهیم میانجی ، تهران مکتبة الاسلامیة، چ،چهارم ۱۴۰۰ ق.

*فیروز آبادی، القاموس المحیط ، دار احیاء التراث العربی، بیروت ۱۴۱۲.