Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷
ویرایش
تألیف قلوب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←مصادیق مؤلفة القلوب
P.motahari (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
در دوران حیات پیامبر اسلام(ص) افرادی از [[شرک|مُشرکان]]، مانند صفوان بن امیه و افرادی از مُنافقان مانند [[ابوسفیان]] تألیف قلوب شدند.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۱۹۳.</ref> صفوان بن امیه در جنگ [[حنین|حُنَین]] به همراه [[مسلمان|مسلمانان]] جنگید و از غنایم نیز سهم برد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۷.</ref> [[حسن بن فرحان مالکی]] (زاده ۱۳۹۰ق)، از علمای اهل‌سنت، معتقد است که رسول خدا(ص) پس از فتح مکه به گروهی از [[طلقاء|ُطَلقاء]] (آزادشدگان) مانند ابوسفیان، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]]، صفوان بن امیه و مطیع بن اَسود، از باب تألیف قلوب، اموالی داد.<ref>مالکی، الصحبة و الصحابة، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref> | در دوران حیات پیامبر اسلام(ص) افرادی از [[شرک|مُشرکان]]، مانند صفوان بن امیه و افرادی از مُنافقان مانند [[ابوسفیان]] تألیف قلوب شدند.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۱۹۳.</ref> صفوان بن امیه در جنگ [[حنین|حُنَین]] به همراه [[مسلمان|مسلمانان]] جنگید و از غنایم نیز سهم برد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۷.</ref> [[حسن بن فرحان مالکی]] (زاده ۱۳۹۰ق)، از علمای اهل‌سنت، معتقد است که رسول خدا(ص) پس از فتح مکه به گروهی از [[طلقاء|ُطَلقاء]] (آزادشدگان) مانند ابوسفیان، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]]، صفوان بن امیه و مطیع بن اَسود، از باب تألیف قلوب، اموالی داد.<ref>مالکی، الصحبة و الصحابة، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref> | ||
== مصادیق | == مصادیق مؤلفةالقلوب == | ||
[[مجتهد|فقها]] در زمینه اینکه منظور از | [[مجتهد|فقها]] در زمینه اینکه منظور از مؤلفةالقلوب چه کسانی هستند، دیدگاه‌های متفاوتی دارند که برخی از آنها عبارت‌اند از: | ||
# '''کفار''': به‌اعتقاد [[شیخ مفید]] ([[سال ۳۳۶ هجری قمری|۳۳۶ق]] یا [[سال ۳۳۸ هجری قمری|۳۳۸ق]] ـ [[سال ۴۱۳ هجری قمری|۴۱۳ق]]) تألیف قلوب برای جذب کافران برای همکاری کردن با مسلمانان در [[جهاد]] است.<ref>شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۲۴۱.</ref> [[محقق حلی]] ([[سال ۶۰۲ هجری قمری|۶۰۲ق]]) در کتاب [[المعتبر فی شرح مختصر|المعتبر]] [[شیخ طوسی]] را نیز از طرفداران این دیدگاه دانسته است.<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۷۳.</ref> [[مقدس اردبیلی]] (درگذشت [[سال ۹۹۳ هجری قمری|۹۹۳ق]]) نیز با شیخ طوسی هم‌نظر است.<ref>اردبيلى، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۱۵۸.</ref> | |||
# '''منافقان''': [[ابن جنید اسکافی|ابن‌جُنَید]] (از فقهای [[شیعه]] در قرن چهارم قمری) بر این باور است که تألیف قلوب فقط شامل [[منافق|منافقین]] می‌شود<ref>اسکافی، مجموعه فتاوى ابن جنيد، ۱۴۱۶ق، ص۹۷.</ref> تا بدین‌وسیله دلشان نرم شده و از نِفاق دست بردارند.<ref>شکوری، فقه سیاسی اسلام، ۱۳۶۱ش، ص۴۹۱.</ref> | |||
# '''مسلمانان ضعیف‌الایمان''': به‌گفته برخی دیگر از فقها مانند قطب‌الدین راوندی در کتاب [[فقه القرآن (کتاب)|فقه‌القرآن]] و [[یوسف بن احمد بحرانی|شیخ یوسف بحرانی]] (درگذشت [[سال ۱۱۸۶ هجری قمری|۱۱۸۶ق]])، در کتاب [[الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة (کتاب)|الحدائق الناضرة]] اصل تألیف قلوب، شامل مسلمانانی است که به [[توحید]] باور دارند، امّا هنوز پیامبریِ [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] در دل‌هايشان داخل نشده است.<ref>قطب راوندی، فقه القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۲۲۵؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۱۲، ص۱۷۷.</ref> | |||
# '''کفار، منافقان و مسلمین''': دیدگاه دیگر این است که اصل تألیف قلوب، اصلی «عام» است و شاملِ کفار، منافقین، مسلمانان ضعیف‌الایمان، مسلمانان مرزنشین و مانند آنان می‌شود.<ref>شکوری، فقه سیاسی اسلام، ۱۳۶۱ش، ص۴۹۳.</ref> بسیاری از فقها مانند [[شهید اول|شهید اول،]]<ref name=":0">شهيد ثانى، الروضة البهية، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۴۵-۴۶.</ref> [[شهید ثانی|شهید ثانی،]]<ref name=":0" /> [[محقق کرکی]]،<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۳۱.</ref> [[محمدحسن نجفی|صاحبْ‌جواهر]]<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۳۴۱.</ref> و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]<ref>امام خمینی، تحرير الوسيله، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۵۴.</ref> از طرفداران این نظریه هستند.<ref>پورمولا، طاهری، «تألیف قلوب در فقه امامیه و چگونگی اجرای آن در عصر غیبت»، ۱۳۹۷ش، ش۴، ص۹۴۹-۹۷۹.</ref>{{سخ}}نویسنده مقاله «تألیف قلوب و سیاست» معتقد است می‌توان از سهم مؤلفة القلوب با هدفِ الهی، از برخی جنبش‌های آزادی‌بخش در جهان حمایت مالی نمود؛ تا اصل دعوت به [[توحید]] و دیگر باورها و ارزش‌های دینی از این راه تأمین شود.<ref>مبلغ دايميردادی، «تأليف قلوب و سياست»، ۱۳۹۱ش، ص۸۷-۱۰۶.</ref> | |||
== حکم تألیف قلوب در عصر غیبت == | == حکم تألیف قلوب در عصر غیبت == | ||
در | در اینکه تألیف قلوب در [[غیبت امام مهدی(عج)|عصر غیبت]] هم جریان دارد یا خیر، بین فقها اختلاف‌نظر وجود دارد.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۳۶؛مغنیه، فقه الإمام جعفر الصادق، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۸۲.</ref> براساس گزارش برخی از فقهای شیعه با استناد به [[حدیث|روایات]]، حکم تألیف قلوب در عصر غیبت نیز جاری است.<ref>امام خمینی، تحرير الوسيلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۵۴؛ جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۹۳ش، ج۳۴، ص۳۱۹ و ۳۲۰.</ref> زیرا دلیلی از [[قرآن]] و [[سنت]] بر ساقط شدنِ تألیف قلوب در زمانِ غیبت، وجود ندارد.<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۷۴.</ref> امّا برخی دیگر از فقها مانند [[شیخ طوسی]] تألیف قلوب را منوط به زمانِ جهاد دانسته و چون جهاد، موکول به حضور [[امامان شیعه|امام(ع)]] است این سهم را ساقط می‌داند.<ref>شیخ طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۸۵.</ref> [[مقداد بن عبدالله حلی|فاضل مقداد]]، ساقط شدنِ سهم تألیف قلوب در زمان غیبت را به علمای [[شیعه]] نسبت داده است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۳۶.</ref>{{سخ}} | ||
[[محمد بن ادریس شافعی|شافعی]] و [[ابوحنیفه]] از فقهای اهل سنت نیز معتقدند که تألیف قلوب پس از زمانِ رسول خدا(ص) جریان ندارد و این حکم فقهی [[ناسخ و منسوخ|نسخ]] شده است.<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۷۴.</ref> | [[محمد بن ادریس شافعی|شافعی]] و [[ابوحنیفه]] از فقهای اهل سنت نیز معتقدند که تألیف قلوب پس از زمانِ رسول خدا(ص) جریان ندارد و این حکم فقهی [[ناسخ و منسوخ|نسخ]] شده است.<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۷۴.</ref> | ||