Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۴۶
ویرایش
imported>Hasaninasab |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
}} | }} | ||
{{اخلاق-عمودی}} | {{اخلاق-عمودی}} | ||
'''آیه | '''آیه اِصْلاحِ ذاتِ بَیْن''' نهمین آیه [[سوره حجرات]] است که دربارهٔ اصلاح روابط و ایجاد سازش میان دو گروه متخاصمِ مؤمن نازل شده است. این آیه برای حفظ و اصلاح جامعه اسلامی و حمایت از جان، مال و ناموس [[مسلمانان]] و عدم هتک حرمت اشخاص دستوراتی ارائه داده است. ایجاد صلح و سازش میان دو گروه مؤمن متخاصم، مبارزه با گروه یاغی و [[اصلاح ذات بین]] بر اساس معیارهای [[عدالت|عادلانه]] از این دستورات است. <br /> | ||
از این آیه چند فرع فقهی استفاده شده است. [[وجوب کفایی]] اصلاح ذات البین، عدم ضمانت مصلحان در برابر جان و اموال گروه یاغی، ضمانت گروه یاغی در برابر جان و مال گروه مصلح و لزوم اجازه از [[حاکم شرع]] برای اعمال قدرت جهت ایجاد صلح و سازش، از جمله این فروع است. | از این آیه چند فرع فقهی استفاده شده است. [[وجوب کفایی]] اصلاح ذات البین، عدم ضمانت مصلحان در برابر جان و اموال گروه یاغی، ضمانت گروه یاغی در برابر جان و مال گروه مصلح و لزوم اجازه از [[حاکم شرع]] برای اعمال قدرت جهت ایجاد صلح و سازش، از جمله این فروع است. | ||
<br /> | <br /> | ||
این آیه در ماجرای درگیری میان قبایل [[اوس]] و [[خزرج]] نازل شد. | این آیه در ماجرای درگیری میان قبایل [[اوس]] و [[خزرج]] نازل شد. | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|تورفتگی=۰ | |تورفتگی=۰ | ||
|تراز=وسط | |تراز=وسط | ||
|عنوان={{عربی|اندازه=۱۰۰%|وَإِن طَائِفَتَانِ مِنَ | |عنوان={{عربی|اندازه=۱۰۰%|وَإِن طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَینَهُمَا ۖ فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَی الْأُخْرَیٰ فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّیٰ تَفِیءَ إِلَیٰ أَمْرِ اللَّهِ ۚ فَإِن فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَینَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا ۖ إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُقْسِطِینَ ﴿۹﴾}} | ||
|و اگر دو | |و اگر دو طایفه از مؤمنان با هم بجنگند، میان آن دو را اصلاح دهید، و اگر [باز] یکی از آن دو بر دیگری تعدّی کرد، با آن [طایفهای] که تعدّی میکند بجنگید تا به فرمان خدا بازگردد. پس اگر باز گشت، میان آنها را دادگرانه سازش دهید و عدالت کنید، که خدا دادگران را دوست میدارد. | ||
}} | }} | ||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
این [[آیه]] از جمله آیاتی است که برای حفظ و اصلاح [[جامعه اسلامی]]، حمایت از جان، مال و ناموس انسانها در مقابل تجاوزگری دیگران، حفظ آزادی مردم و عدم هتک حرمت اشخاص، دستوراتی صادر کرده است: | این [[آیه]] از جمله آیاتی است که برای حفظ و اصلاح [[جامعه اسلامی]]، حمایت از جان، مال و ناموس انسانها در مقابل تجاوزگری دیگران، حفظ آزادی مردم و عدم هتک حرمت اشخاص، دستوراتی صادر کرده است: | ||
۱- اگر | ۱- اگر میان دو گروه از مومنان درگیری و دشمنی ایجاد شد میان آنها اصلاح و سازش ایجاد کنید. پیامبر(ص) اصلاح ذات البین را از بهترین و با فضیلتترین کارهای امت معرفی کرده، تا جایی که آن را از نظر درجه از [[نماز]] و [[روزه]] و [[صدقه]] بالاتر دانسته است.<ref>پاینده، نهج الفصاحه، ۱۳۸۲ش، ص۲۴۰.</ref> | ||
۲-اگر یک طرف دچار ظلم و تجاوزگری شد همراه گروه مظلوم با آنها بجنگید تا به سازش و اصلاح و به فرمان خدا بازگردد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۶۷.</ref> | ۲-اگر یک طرف دچار ظلم و تجاوزگری شد همراه گروه مظلوم با آنها بجنگید تا به سازش و اصلاح و به فرمان خدا بازگردد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۶۷.</ref> | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
۳- زمانی که جنگ تمام شد میان آنها [[عدل|عادلانه]] حکم کنید.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۷، ص۱۱۳.</ref> | ۳- زمانی که جنگ تمام شد میان آنها [[عدل|عادلانه]] حکم کنید.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۷، ص۱۱۳.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
در این آیه خداوند از مؤمنان میخواهد هرگاه میان دو گروه از مؤمنین درگیری، نزاع و جنگ درگرفت یا زمینههای درگیری وجود داشت حتی اگر به جنگ هم ختم نشده است، با احساس مسئولیت از وقوع نزاع | در این آیه خداوند از مؤمنان میخواهد هرگاه میان دو گروه از مؤمنین درگیری، نزاع و جنگ درگرفت یا زمینههای درگیری وجود داشت حتی اگر به جنگ هم ختم نشده است، با احساس مسئولیت از وقوع نزاع پیشگیری کرده میان آن دو گروه سازش و صلح برقرار سازند و این امر را یک [[واجب کفایی]] قلمداد میکنند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۶۶-۱۶۸.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
برقراری صلح میان دو گروه متخاصم را به صورت مرحله به مرحله دانستهاند با این توضیح که در ابتدا با زبان نصیحت و موعظه و دعوت به حکم با آنها برخورد شود و اگر موثر نبود به صورت عملی درگیری را خاتمه دهند.<ref>فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۰.</ref> | برقراری صلح میان دو گروه متخاصم را به صورت مرحله به مرحله دانستهاند با این توضیح که در ابتدا با زبان نصیحت و موعظه و دعوت به حکم با آنها برخورد شود و اگر موثر نبود به صورت عملی درگیری را خاتمه دهند.<ref>فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۰.</ref> | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
* پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه، تهران، دنیای دانش، ۱۳۸۲ش. | * پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه، تهران، دنیای دانش، ۱۳۸۲ش. | ||
* صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن، قم، فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۶ق. | * صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن، قم، فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۶ق. | ||
* طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، | * طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۳۹۰ق. | ||
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش. | * طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش. | ||
* | * فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، تهران، مکتبه الصدر، ۱۴۱۵ق. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | ||
* مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۲۴ق. | * مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۲۴ق. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب العلمیه، ۱۳۷۱ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب العلمیه، ۱۳۷۱ش. | ||
* واحدی، علی بن احمد، اسباب نزول القرآن، محقق | * واحدی، علی بن احمد، اسباب نزول القرآن، محقق کمال بسیونی زغلول، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۱ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{آیات مشهور قرآن}} | {{آیات مشهور قرآن}} | ||
{{آیات و احادیث اخلاقی}} | {{آیات و احادیث اخلاقی}} | ||