پرش به محتوا

حنوط: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ مهٔ ۲۰۱۶
ویرایش متن و ساده‌سازی متن
imported>Smnazem
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama
(ویرایش متن و ساده‌سازی متن)
خط ۳: خط ۳:


==در لغت و اصطلاح==
==در لغت و اصطلاح==
 
حنوط در لغت به هر مادّه خوش بویی که بدن یا کفن میت را به وسیله آن معطّر کنند، گفته می‌شود؛ اما در کلمات فقها تنها درباره کافور به کار رفته که به مواضعی از بدن میت مالیده می‌شود. مالیدن کافور به بدن میت را «تحنیط» می گویند<ref>لسان العرب و مجمع البحرین/ واژه «حنط» ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۸۵ ؛ جامع المقاصد، ج ۱، ص ۳۵۸</ref> و از آن در باب [[طهارت]] سخن گفته‌اند.
حنوط در لغت به هر مادّه خوش بویی گفته می‌شود که بدن یا کفن میت را به وسیله آن معطّر کنند، اما در کلمات فقها تنها درباره کافور به کار رفته که به مواضعی از بدن میت مالیده می‌شود. مالیدن کافور به بدن میت را «تحنیط» می گویند<ref>لسان العرب و مجمع البحرین/ واژه «حنط» ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۸۵ ؛ جامع المقاصد، ج ۱، ص ۳۵۸</ref> و از آن در باب [[طهارت]] سخن گفته‌اند.


== احکام حنوط==
== احکام حنوط==


* مالیدن کافور به بدن میت مسلمان [[واجب]] است،<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ص ۱۷۶ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۰</ref> ولی حنوط بر میت [[احرام|مُحرم]] ـ به خاطر حرمت استعمال موادّ خوش بو بر محرم ـ جایز نیست. البتّه زن در [[عده|عدّه وفات]] و معتکف به رغم حرمت بوی خوش بر آنان، در این حکم ملحق به محرم نیستند و تحنیط آنان واجب است.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۲ ۱۸۴ و ج ۱۸، ص ۴۲۱</ref>
* مالیدن کافور به بدن میت مسلمان [[واجب]] است،<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ص ۱۷۶ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۰</ref> ولی حنوط بر میت [[احرام|مُحرم]] ـ به خاطر حرمت استعمال موادّ خوش بو بر محرم ـ جایز نیست. البتّه زن در [[عده|عدّه وفات]] و معتکف به رغم حرمت بوی خوش بر آنان، در این حکم ملحق به محرم نیستند و تحنیط آنان واجب است.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۲ ۱۸۴ و ج ۱۸، ص ۴۲۱</ref>
* در اینکه تحنیط قبل از [[کفن کردن]] میت انجام می‌شود یا بعد از کفن کردن وی یا پس از پوشاندن لنگ و قبل از پوشاندن پیراهن و یا همه صورت های فوق جایز است، هر چند بهتر آن است که تحنیط قبل از تکفین باشد، اختلاف است.<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ص ۱۷۵ ـ ۱۷۶</ref>
* در اینکه تحنیط قبل از [[کفن کردن]] میت انجام می‌شود یا بعد از کفن کردن وی یا پس از پوشاندن لنگ و قبل از پوشاندن پیراهن و یا همه صورت های فوق جایز است، اختلاف است. هر چند بهتر آن است که تحنیط قبل از تکفین باشد.<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ص ۱۷۵ ـ ۱۷۶</ref>
* اگر کافور یافت نشود، میت بدون تحنیط [[دفن]] می‌گردد؛ هرچند خوش‌بو کردن بدن وی با ذریره جایز است؛ لیکن حنوط به شمار نمی‌رود. در [[کراهت]] یا حرمت خوش بو کردن میت به غیر ذریره و کافور اختلاف است. مخلوط کردن کافور با ذریره در حنوط جایز است.<ref>مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۵ ـ ۱۹۷ ؛ جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۸ ـ ۱۹۰</ref>
* اگر کافور یافت نشود، میت بدون تحنیط [[دفن]] می‌گردد؛ هرچند خوش‌بو کردن بدن وی با ذریره جایز است؛ لیکن حنوط به شمار نمی‌رود. در [[کراهت]] یا حرمت خوش بو کردن میت به غیر ذریره و کافور اختلاف است. مخلوط کردن کافور با ذریره در حنوط جایز است.<ref>مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۵ ـ ۱۹۷ ؛ جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۸ ـ ۱۹۰</ref>
* در صورت کم بودن کافور و دوران امر بین استفاده آن در [[غسل میت]] یا تحنیط، غسل مقدّم است، و بین تحنیط پیشانی و سایر مواضع، پیشانی مقدّم است.<ref>العروة الوثقی، ج ۲،  ص ۸۲ ـ ۸۳ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۲۰۰</ref>
* در صورت کم بودن کافور، اگر نتوان آن را هم در غسل میت و هم در تحنیط استفاده کرد، غسل مقدّم است، و بین تحنیط پیشانی و سایر مواضع، پیشانی مقدّم است.<ref>العروة الوثقی، ج ۲،  ص ۸۲ ـ ۸۳ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۲۰۰</ref>


==کیفیت تحنیط==
==کیفیت تحنیط==
 
در کیفیت تحنیط اختلاف است. برخی فقها مالیدن کافر را به مواضع بدن میت واجب دانسته‌اند و برخی دیگر تنها تماس با آن مواضع را کافی دانسته و مالیدن را مستحب شمرده‌اند.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۷۷</ref>
در اینکه واجب، مالیدن کافور به مواضعی از بدن میت است یا صرف نهادن و تماس آن با مواضع واجب، و مسح (مالیدن) [[مستحب]] می‌باشد، اختلاف است.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۷۷</ref>


==مواضع حنوط==
==مواضع حنوط==
 
مواضع واجب حنوط، مواضع هفت گانه [[سجده]] است، یعنی:
مواضع واجب حنوط، مواضع هفت گانه [[سجده]] است، یعنی پیشانی، کف دو دست، دو زانو و نوک انگشتان شصت پاها و بنابر قول برخی، نوک بینی.<ref>المقنعة، ص ۷۸ ؛ المهذّب ج ۱، ص ۶۱ ـ ۶۲ ؛ منتهی المطلب، ج ۷، ص ۲۲۹</ref> برخی، تحنیط نوک بینی را مستحب دانسته‌اند. چنان که برخی، تحنیط زیر بغل، گودی گلو، زیر زانو، مفاصل، کف پاها، پشت دست ها و هر موضعی از بدن را که عرق می‌کند و بوی بد می‌دهد مستحب دانسته‌اند.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۷۹ ـ ۱۸۰؛ العروة الوثقی، ج ۲، ص ۷۹ ـ ۸۰ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰</ref> مستحب است حنوط اضافی بر سینه میت نهاده شود.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۱ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۸</ref> داخل کردن کافور در چشم، گوش و بینی میت مکروه است.<ref>العروة الوثقی، ج، ۲ ص ۸۲ ؛ مستمسک العروة، ج۴، ص ۱۹۷</ref>
* پیشانی،  
* کف دو دست،  
* دو زانو  
* و نوک انگشتان شصت پاها و بنابر قول برخی، نوک بینی.<ref>المقنعة، ص ۷۸ ؛ المهذّب ج ۱، ص ۶۱ ـ ۶۲ ؛ منتهی المطلب، ج ۷، ص ۲۲۹</ref>
برخی، تحنیط نوک بینی را مستحب دانسته‌اند. چنان که برخی، تحنیط زیر بغل، گودی گلو، زیر زانو، مفاصل، کف پاها، پشت دست ها و هر موضعی از بدن را که عرق می‌کند و بوی بد می‌دهد، مستحب دانسته‌اند.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۷۹ ـ ۱۸۰؛ العروة الوثقی، ج ۲، ص ۷۹ ـ ۸۰ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰</ref> مستحب است حنوط اضافی بر سینه میت نهاده شود.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۰ ـ ۱۸۱ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۸</ref> داخل کردن کافور در چشم، گوش و بینی میت مکروه است.<ref>العروة الوثقی، ج، ۲ ص ۸۲ ؛ مستمسک العروة، ج۴، ص ۱۹۷</ref>


==مقدار حنوط==
==مقدار حنوط==
 
قول مشهور آن است که مقدار واجب به اندازه‌ای است که به آن حنوط بگوید. در مقابل برخی فقها گفته‌اند که دست‌کم باید به اندازه یک درهم باشد و کمتر از آن کفایت نمی‌کند.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۱</ref> بنابر قول مشهور مبنی بر صدق عنوان حنوط، مستحب است مقدار کافور از یک درهم یا بنابر قول دیگر، از یک مثقال کمتر نباشد و بهتر است، چهار درهم یا بنابر قولی چهار مثقال و بهتر از آن سیزده و یک سوم درهم است.<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ۱۸۴ ـ ۱۸۷</ref>
مقدار واجب حنوط بنابر قول مشهور متأخران مسمّای آن است. قول مقابل مشهور، وجوب یک درهم، به معنای عدم کفایت کمتر از آن است.<ref>جواهر الکلام، ج ۴، ص ۱۸۱</ref> بنابر قول مشهور مبنی بر کفایت مسمّا، مستحب است مقدار کافور از یک درهم یا بنابر قول دیگر، از یک مثقال کمتر نباشد و افضل، چهار درهم یا بنابر قولی چهار مثقال و افضل از آن سیزده و یک سوم درهم است.<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ۱۸۴ ـ ۱۸۷</ref>


==آداب==
==آداب==
 
آمیختن حنوط با [[تربت امام حسین|تربت امام حسین علیه‌السلام]] مستحب است، لیکن نباید به مواضع منافی با احترام مالیده شود.<ref>العروة‌الوثقی ۲/ ۸۲ ؛ مستمسک‌العروة، ج ۴، ص ۱۹۹</ref>  
آمیختن حنوط با [[تربت امام حسین|تربت امام حسین علیه‌السلام]] مستحب است، لیکن نباید به مواضع منافی با احترام مالیده شود.<ref>العروة‌الوثقی ۲/ ۸۲ ؛ مستمسک‌العروة، ج ۴، ص ۱۹۹</ref> نیز بنابر تصریح بعضی، مستحب است تحنیط از پیشانی آغاز گردد. ظاهر کلام برخی وجوب آن است.<ref>العروة الوثقی، ج ۲، ص ۸۲ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۹؛ مصباح الهدی، ج ۶، ص ۲۵۱</ref>
نیز بنابر تصریح بعضی، مستحب است تحنیط از پیشانی آغاز گردد. ظاهر کلام برخی وجوب آن است.<ref>العروة الوثقی، ج ۲، ص ۸۲ ؛ مستمسک العروة، ج ۴، ص ۱۹۹؛ مصباح الهدی، ج ۶، ص ۲۵۱</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
کاربر ناشناس