کاربر ناشناس
سعید بن جبیر: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Eahmadian بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Fouladi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:سردر ورودی مزار سعید بن جبیر.jpg|LEFT|بندانگشتی|ورودی مزار سعید بن جبیر در واسط عراق]] | [[پرونده:سردر ورودی مزار سعید بن جبیر.jpg|LEFT|بندانگشتی|ورودی مزار سعید بن جبیر در واسط عراق]] | ||
'''سعید بن جُبَیر بن هشام اسدی وابلی''' از [[تابعین]] و اصحاب [[امام سجاد(ع)]] است. وی در سال ۴۵ق متولد شد و نزد [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] علوم دینی و [[تفسیر]] را فراگرفت و یکی از بزرگترین مفسرین عصر خود شد. او در قیام [[عبدالرحمن بن محمد بن اشعث]] برعلیه [[حجاج بن یوسف ثقفی|حجاج بن یوسف]] شرکت کرد و پس از شکست قیام ابن اشعث به سوی [[اصفهان]] و [[قم]] گریخت، و مدتی در این شهرها بسر برد تا اینکه در یکی از این سفرهایش به [[مکه]] دستگیر شد و در سال ۹۵ق به طرز فجیعی به دست حجاج بن یوسف به [[شهادت]] رسید. | '''سعید بن جُبَیر بن هشام اسدی وابلی''' از [[تابعین]] و اصحاب [[امام سجاد(ع)]] است. وی در سال ۴۵ق متولد شد و نزد [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] علوم دینی و [[تفسیر]] را فراگرفت و یکی از بزرگترین مفسرین عصر خود شد. او در قیام [[عبدالرحمن بن محمد بن اشعث]] برعلیه [[حجاج بن یوسف ثقفی|حجاج بن یوسف]] شرکت کرد و پس از شکست قیام ابن اشعث به سوی [[اصفهان]] و [[قم]] گریخت، و مدتی در این شهرها بسر برد تا اینکه در یکی از این سفرهایش به [[مکه]] دستگیر شد و در سال ۹۵ق. به طرز فجیعی به دست حجاج بن یوسف به [[شهادت]] رسید. | ||
== ولادت، نسب، کنیه و لقب == | == ولادت، نسب، کنیه و لقب == | ||
خط ۷: | خط ۷: | ||
بعضی از جمله [[شیخ طوسی]]<ref>رجال الطوسی،ص ۹۰.</ref> بر آنند که [[کنیه|کنیه]]ی او ابومحمد بوده<ref> البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> و گروهی دیگر کنیه وی را ابوعبدالله ذکر کردهاند. [[محمد تقی شوشتری|تستری]]، سخن شیخ طوسی را نمیپذیرد<ref>قاموس ج ۵، ص ۸۸ - ۸۹</ref> ولی بیشتر مورخین کنیۀ وی ابوعبدالله گفتهاند.<ref>الأعلام،ج۳،ص:۹۳</ref><ref>تاریخ الإسلام،ج۶،ص:۳۶۷</ref><ref>الطبقاتالکبری،ج۶،ص:۲۶۷</ref> به وی لقب والبی داده بودند<ref>الأعلام،ج۸،ص:۱۰۹</ref><ref>الأنساب،ج۱۳،ص:۲۷۵</ref><ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> زیرا او و پدرش ابتدا در حمایت بنی والبی بودند، همچنین برخی نویسندگان به وی لقب «''فقیه البکاء''» دادهاند.<ref>حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج ۴، ص ۲۷۲</ref> | بعضی از جمله [[شیخ طوسی]]<ref>رجال الطوسی،ص ۹۰.</ref> بر آنند که [[کنیه|کنیه]]ی او ابومحمد بوده<ref> البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> و گروهی دیگر کنیه وی را ابوعبدالله ذکر کردهاند. [[محمد تقی شوشتری|تستری]]، سخن شیخ طوسی را نمیپذیرد<ref>قاموس ج ۵، ص ۸۸ - ۸۹</ref> ولی بیشتر مورخین کنیۀ وی ابوعبدالله گفتهاند.<ref>الأعلام،ج۳،ص:۹۳</ref><ref>تاریخ الإسلام،ج۶،ص:۳۶۷</ref><ref>الطبقاتالکبری،ج۶،ص:۲۶۷</ref> به وی لقب والبی داده بودند<ref>الأعلام،ج۸،ص:۱۰۹</ref><ref>الأنساب،ج۱۳،ص:۲۷۵</ref><ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> زیرا او و پدرش ابتدا در حمایت بنی والبی بودند، همچنین برخی نویسندگان به وی لقب «''فقیه البکاء''» دادهاند.<ref>حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج ۴، ص ۲۷۲</ref> | ||
== | == تفسیر و دیگر علوم == | ||
[[اسماعیل بن عمر بن کثیر|ابن کثیر]] وی را از ائمه اسلام در تفسیر و فقه و انواع علوم میداند و میگوید اعمال نیک وی زیاد بود.<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> [[محمد بن احمد ذهبی|ذهبی]] نیز از وی به عنوان یکی از ائمه اعلام یاد کرده است.<ref>تاریخالإسلام،ج۶،ص:۳۶۷</ref> | [[اسماعیل بن عمر بن کثیر|ابن کثیر]] وی را از ائمه اسلام در تفسیر و فقه و انواع علوم میداند و میگوید اعمال نیک وی زیاد بود.<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> [[محمد بن احمد ذهبی|ذهبی]] نیز از وی به عنوان یکی از ائمه اعلام یاد کرده است.<ref>تاریخالإسلام،ج۶،ص:۳۶۷</ref> | ||
[[سفیان ثوری]] از [[عمرو بن میمون]] از قول پدرش نقل میکند، سعید بن جبیر از دنیا رفت در حالی که در روی زمین کسی نبود مگر اینکه به علم او محتاج بود.<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> خود میگوید: آنچه نزد من مهم است علمی است که دارم، دوست داشتم مردم آن را از من میآموختند.<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> | [[سفیان ثوری]] از [[عمرو بن میمون]] از قول پدرش نقل میکند، سعید بن جبیر از دنیا رفت در حالی که در روی زمین کسی نبود مگر اینکه به علم او محتاج بود.<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> خود میگوید: آنچه نزد من مهم است علمی است که دارم، دوست داشتم مردم آن را از من میآموختند.<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> | ||
[[اشعث بن اسحاق]] وی را جهبذ | [[اشعث بن اسحاق]] وی را جهبذ [= دانشمند بزرگ]<ref>فرهنگ معین واژه جهبذ</ref> علما میداند،<ref>تاریخالإسلام،ج۶،ص:۳۶۷</ref> ابراهیم نخعی نیز میگوید: پس از وی کسی همتای او در علم نیامد.<ref>تاریخ الإسلام،ج۶،ص:۳۶۷</ref> | ||
از [[عبدالله بن عمر]]، سوالی درباره [[ارث]] پرسیدند، گفت: بروید از سعید بن جبیر بپرسید او در این مسئله از من عالمتر است.<ref>الطبقاتالکبری،ج۶،ص:۲۶۹</ref>به ظاهر مراد از علم در این روایات، علم دینی است. | از [[عبدالله بن عمر]]، سوالی درباره [[ارث]] پرسیدند، گفت: بروید از سعید بن جبیر بپرسید او در این مسئله از من عالمتر است.<ref>الطبقاتالکبری،ج۶،ص:۲۶۹</ref>به ظاهر مراد از علم در این روایات، علم دینی است. | ||
'''تفسیر''' | |||
سعید کتابی در تفسیر قرآن دارد که مفسران از وی نقل کردهاند، [[جلال الدین سیوطی|سیوطی]] در [[الاتقان فی علوم القرآن|الاتقان]] از تفسیرش یاد کرده است، و [[قتادة بن دعامة|قتاده]] وی را اعلم مفسرین از [[تابعین]] دانسته است، همچنین [[ابن ندیم]] در [[الفهرست (ابن ندیم)|الفهرست]] هنگامی که کتابهای تفسیری [[شیعه]] را نام میبرد از آن یاد میکند<ref>أعیان الشیعة، محسن الأمین،ج۱،ص:۱۲۵</ref> و قبل از آن تفسیری ذکر نکرده است، [[آقا بزرگ]] نیز در کتاب [[الذریعه الی تصانیف الشیعه|الذریعه]] آن را ذکر کرده است.<ref>الذریعة، آغا بزرگ الطهرانی،ج۴،ص:۲۴۱</ref> | سعید کتابی در تفسیر قرآن دارد که مفسران از وی نقل کردهاند، [[جلال الدین سیوطی|سیوطی]] در [[الاتقان فی علوم القرآن|الاتقان]] از تفسیرش یاد کرده است، و [[قتادة بن دعامة|قتاده]] وی را اعلم مفسرین از [[تابعین]] دانسته است، همچنین [[ابن ندیم]] در [[الفهرست (ابن ندیم)|الفهرست]] هنگامی که کتابهای تفسیری [[شیعه]] را نام میبرد از آن یاد میکند<ref>أعیان الشیعة، محسن الأمین،ج۱،ص:۱۲۵</ref> و قبل از آن تفسیری ذکر نکرده است، [[آقا بزرگ]] نیز در کتاب [[الذریعه الی تصانیف الشیعه|الذریعه]] آن را ذکر کرده است.<ref>الذریعة، آغا بزرگ الطهرانی،ج۴،ص:۲۴۱</ref> | ||
خط ۱۹: | خط ۲۱: | ||
برخی این کتاب را به عنوان اولین کتاب تفسیری میشناسند.<ref>احمد فاضل سعدی، ص ۱۸۹</ref> | برخی این کتاب را به عنوان اولین کتاب تفسیری میشناسند.<ref>احمد فاضل سعدی، ص ۱۸۹</ref> | ||
== | == عبادت == | ||
درباره [[شب زنده داری]] و تضرع وی [[احمد بن عبدالله بن احمد اصفهانی|اصفهانی]] از قول [[قاسم بن ایوب]] نقل میکند، سعید آن قدر گریه میکرد تا از حال میرفت و غش میکرد.<ref>حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج ۴، ص ۲۷۴</ref> وی هر وقت به نماز میایستاد هم چون چوب خشک بود و فراوان گریه میکرد.<ref>ابن الجوزی، ج ۷، ص ۶</ref> | |||
===زیارت خانه خدا=== | |||
نوشتهاند وقتی سعید در اصفهان ساکن بود سالی دوبار به زیارت خانه خدا مشرف میشد، یک بار برای [[حج]] و یک بار برای [[عمره]]<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> | نوشتهاند وقتی سعید در اصفهان ساکن بود سالی دوبار به زیارت خانه خدا مشرف میشد، یک بار برای [[حج]] و یک بار برای [[عمره]]<ref>البدایةوالنهایة،ج۹،ص:۹۸</ref> | ||
شخصی میگوید: سعید بن جبیر را دیدم که در [[طواف]] به آهستگی و باوقار حرکت میکرد.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۲</ref> | شخصی میگوید: سعید بن جبیر را دیدم که در [[طواف]] به آهستگی و باوقار حرکت میکرد.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۲</ref> | ||
خط ۲۶: | خط ۳۰: | ||
سعید هنگامیکه از سوی [[خالد بن عبدالله قسری]] دستگیر شد، در حالیکه زنجیز بر دست و پاهایش بود نیز طواف خانه خدا کرد.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۴ </ref> | سعید هنگامیکه از سوی [[خالد بن عبدالله قسری]] دستگیر شد، در حالیکه زنجیز بر دست و پاهایش بود نیز طواف خانه خدا کرد.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۴ </ref> | ||
===قرائت قرآن=== | |||
طبق بعضی از نقلها سعید در هر شب یک بار [[قرآن]] را [[ختم قرآن|ختم]] میکرد<ref>الطبقات الکبری،ج۶، ص۲۷۰</ref> و گاهی در کنار [[کعبه]] آن ختم را در یک رکعت نماز انجام میداد.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۰</ref> | طبق بعضی از نقلها سعید در هر شب یک بار [[قرآن]] را [[ختم قرآن|ختم]] میکرد<ref>الطبقات الکبری،ج۶، ص۲۷۰</ref> و گاهی در کنار [[کعبه]] آن ختم را در یک رکعت نماز انجام میداد.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۰</ref> | ||
خط ۳۴: | خط ۳۸: | ||
::پس از کشته شدن [[امام حسین]] بر من هیچ دو شبی نگذشته است که قرآن را ختم نکنم مگر اینکه مسافر یا بیمار باشم.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۰</ref> | ::پس از کشته شدن [[امام حسین]] بر من هیچ دو شبی نگذشته است که قرآن را ختم نکنم مگر اینکه مسافر یا بیمار باشم.<ref>الطبقات الکبری،ج۶،ص:۲۷۰</ref> | ||
== مذهب == | |||
در [[خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال|خلاصه]] [[علامه حلی]] و [[رجال کشی]] به تصریح آمده است که سعید از شیعیان [[حضرت علی(ع)]] بوده و علت [[شهادت|شهادتش]] به دست [[حجاج بن یوسف|حجاج]] نیز چیزی جز این نبوده است.<ref>أعیان الشیعة، محسن الأمین،ج۱،ص:۱۲۶</ref> | در [[خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال|خلاصه]] [[علامه حلی]] و [[رجال کشی]] به تصریح آمده است که سعید از شیعیان [[حضرت علی(ع)]] بوده و علت [[شهادت|شهادتش]] به دست [[حجاج بن یوسف|حجاج]] نیز چیزی جز این نبوده است.<ref>أعیان الشیعة، محسن الأمین،ج۱،ص:۱۲۶</ref> | ||