کشتی نوح: تفاوت میان نسخه‌ها

جریان کشتی نوح بخشی از داستان زندگی و [[پیامبری]] [[نوح (پیامبر)|حضرت نوح(ع)]] است. وقتی نوح به پیامبری برگزیده شد مامور شد تا قومش را که بت پرست و [[مشرک]] بودند به خداپرستی دعوت کند.<ref>سوره نوح، آیه ۱.</ref> به روایت بسیاری از [[مفسر|مفسرین]] بر اساس آیه ۱۴ [[سوره عنکبوت]] «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا» حضرت نوح ۹۵۰ سال در میان قوم خود مردم را به خداپرستی دعوت کرد.<ref>طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ۱۳۷۴ش، ج ۱۰، ص ۴۰۱؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۴.</ref> او در این مدت با مشقت و تلاش شب و روز قومش را هدایت کرد<ref>سوره نوح، آیه ۵؛قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۲؛ جاد المولی، قصه‌های قرآنی، ، ۱۳۸۰ش، ص۳۷.</ref> اما قومش دعوتش را قبول نمی‌کردند و در تمام این مدت افراد اندکی به او ایمان آوردند.<ref>ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۲؛ بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص قرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ۱۶.</ref> نوح در مقابل همه آزار و اذیت‌های قومش صبوری می‌کرد و در دعوت مردم بردبار بود و همواره از خداوند هدایت آنان را طلب می‌کرد،<ref>جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۷؛ نژادی، انبیاء الوالعزم،‌ ۱۳۹۰ش، ص۱۶۰-۱۶۱؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۲.</ref> و در خصوص عدم ایمان، سبک سری و جهالت قومش نیز به خدا شکایت می‌کرد.<ref>سوره نوح، آیه ۶ و ۷.</ref> تا اینکه خداوند به نوح وحی کرد که هیچ فرد دیگری از قومش به او ایمان نخواهد آورد.<ref>سوره هود، آیه ۳۶.</ref> اینگونه بود که حضرت نوح قومش را نفرین کرد و  گفت «پروردگارا هیچ کس از کافرین را بر روی زمین باقی مگذار» <ref>سوره نوح، آیه ۲۶.</ref> و خداوند نیز [[عذاب|عذابی]] سخت به صورت [[طوفان نوح|طوفان]] برای آنها مقرر کرد تا همه کافرین از روی زمین از بین بروند.<ref>سوره قمر، آیه ۱۴؛ سوره هود، آیه ۲۵-۴۹؛ سوره نوح، آیه ۱-۲۵.</ref> خداوند برای نجات نوح، مومنان و همچنین حیوانات به او دستور داد کشتیی بسازد.<ref>سوره هود، آیه ۳۷؛ سوره مومنون آیه ۲۷.</ref> [[نوح (پیامبر)|حضرت نوح]] که به روایت برخی نجار بود<ref name=":0">جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۹؛ مکارم شیرازی، قصه‌های قرآن، ۱۳۸۰ش. ص۱۴۹؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۷؛ مجلسی، تاریخ پیامبران، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص ۲۵۵.</ref> با هدایت خداوند توسط [[جبرئیل]] توانست کشتیی با چوب و میخ بسازد<ref>سوره قمر، آیه ۱۳.</ref> کشتیی بزرگی که نه قبل از آن مثلش ساخته شده بود و نه بعد از آن مثلش ساخته شد.<ref name=":1">ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۰.</ref>کشتیی که قرار بود  مومنان حضرت نوح(ع) و همچنین دو جفت از همه حیوانات را از عذاب الهی حفظ کند.<ref>سوره هود، آیه ۴۰.</ref>

به روایت [[قرآن کریم]] زمانی که [[حضرت نوح(ع)]] ساخت کشتی را آغاز کرد هر کس از مردمان بی ایمان از محل ساخت کشتی عبور می‌کرد نوح را مسخره می‌کرد.<ref>سوره هود، آیه ۳۸؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص۷۵.</ref> در خصوص محتوی تمسخر قوم نوح منبع معتبری وجود ندارد اما بر اساس برخی از روایات ممکن است نحوه مسخره کردن آنها این باشد که نوح در بیابانی که هیچ آبی ندارد در حال ساخت کشتی بزرگی است!، یا اینکه حالا که اینجا کشتی می‌سازی کنارش دریا هم بساز <ref>جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۹؛ نژادی، انبیاء الوالعزم،‌ ۱۳۹۰ش، ص۱۵۰؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۲.</ref>یا اینکه تو تا قبل از این گمان می‌کردی که پیغمبر و رسول خدایی چه شده است که نجار شده‌ای و کشتی می‌سازی.<ref>جاد المولی، قصه‌های قرآنی، ، ۱۳۸۰ش، ص۴۰.</ref>  حضرت نوح نیز در مقابل تمسخر و مسخره آنان می‌گفت: زمانی فرا می‌رسد که ما نیز شما را مسخره می‌کنیم و از حال شما تعجب می‌کنیم که استمرار شما بر کفر و همچنین عنادی که نسبت به ایمان آوردن داشتید شما را در عذاب الهی غرق کرد.<ref>ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص۷۵.</ref>

[[قرآن کریم]] داستان کشتی نوح را در چارچوب اهداف [[قصص القرآن|قصه‌های قرآنی]] مطرح کرده است و با وجود تکرار این داستان در بخش‌های مختلف، به بیان جزئیات آن نپرداخته است.<ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۰.</ref> بر این اساس چون کتاب تاریخی معتبری که داستان [[نوح (پیامبر)|نوح(ع)]] و کشتی نوح را روایت کرده باشد وجود ندارد برخی معتقدند  جزئیات  مختلف و متعددی که به داستان کشتی نوح اضافه شده است بر گرفته از [[روایات]] است که بخشی از آن روایات، اسرائلیات و از خرافات می‌باشند که باعث شده‌اند حتی برخی از مسائل روشن  داستان حضرت نوح(ع) تیره و تار شود.<ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۰.</ref>

بر اساس آیات [[قرآن کریم]] کشتی نوح از چوب و میخ و بر اساس وحی ساخته شد.<ref>سوره مومنون، آیه ۲۷.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] معتقد است که کشتی نوح یک کشتی ساده و معمولی نبوده بلکه کشتی بزرگی بوده است که می‌بایست بعلاوه مومنان راستین [[نوح (پیامبر)|حضرت نوح]]، یک جفت از نسل هر حیوان و همچنین باید آذوقه کافی برای مدت‌ها زندگی انسان و حیوان در آن جای می‌گرفت. علاوه بر این، این کشتی عظیم باید به نحوی ساخته می‌شد که با موج‌های عظیم طوفان نیز مقابله می‌کرد و در هم نمی شکست مساله‌ای که تامین آن با امکانات جهان آن روز بسیار سخت بود.<ref>مکارم شیرازی، قصه‌های قرآن، ۱۳۸۰ش. ص۱۴۹.</ref>

در مورد اینکه نوع چوبی که کشتی با آن ساخته شده است و اینکه کشتی چگونه ساخته شده است اختلاف است. برخی معتقدند که چوب کشتی، از درخت نخل بوده است و خداوند ۵۰ سال قبل از طوفان به نوح(ع) وحی کرد که درخت نخلی بکارد و زمانی که درخت ۵۰ ساله شد به او امر کرد که کشتیی از چوب آن درخت بسازد و [[جبرئیل]] را مامور تعلیم حضرت نوح برای ساخت کشتی کرد <ref >جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۹؛ مکارم شیرازی، قصه‌های قرآن، ۱۳۸۰ش. ص۱۴۹؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۷؛ مجلسی، تاریخ پیامبران، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص ۲۵۵. </ref> و جبرئیل به او آموزش داد كه چگونه بیرون و درون كشتی را با قیر بپوشاند. <ref >مکارم شیرازی، قصه‌های قرآن، ۱۳۸۰ش. ص۱۴۹. </ref>  برخی دیگر معتقدند که چوبی که نوح با آن کشتی را ساخت ساج و برخی دیگر می‌گویند که صنوبر بوده است.<ref>ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص۷۶.</ref> البته در [[کتاب مقدس]] عنوان شده است که نوح درخت سدر کاشت و کشتی را با چوب این درخت ساخت.<ref >کتاب مقدس، سفر پیدایش، باب ۳، آیه ۶.</ref>

العرائس<ref>ثعلبی، العرائس فى قصص الانبياء، </ref>