طوفان نوح: تفاوت میان نسخه‌ها

بر اساس گزارش قرآن طوفان از زمین و آسمان <ref>سوره قمر، آیه ۱۱-۱۲.</ref> و نقطه آغاز آن فووران تنور بوده است «حَتَّى إِذا جاءَ أَمْرُنا وَ فارَ التَّنُّور» <ref>سوره هود، آیه ۴۰.</ref> مفسران و مورخان اسلامی درباره موضوع تنور و اینکه منظور خداوند از تنور در اینجا چیست و چه مکانی است اختلاف دارند. برخی معتقدند که منظور «چاه‌های زمین» است یعنی اینکه زمین همچو چشمه‌ای بجوشید تا آنجا که حتی از تنورهایی نیز که مرکز آتش بودند آب فوران کرد. برخی دیگر معتقدند که آن تنور، تنور نان است، تنوری سنگی که از حوا بود و سر انجام به نوح رسید. گروهی نیز تنور را محل کنونی مسجد کوفه دانسته‌اند. گروهی دیگر نیز منظور آن را فلق صبح و روشنایی سپید دانسته‌اند. <ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۲؛ طبرسی، ترجمه تفسير مجمع البيان، ج‏12، ص 58؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۸۳؛ طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ۱۳۷۴، ج ۱۰، ص ۳۴۰.</ref> بیومی بعد از گزارش این قول عنوان می کند که اگر چه ابن کثیر این روایت را غریب دانسته است اما از میان همه روایات و اقوال مختلف ارائه شده این روایت و قول پذیرفتنی تر به نظر می‌رسد، علاوه بر اینکه تنها روایت همخوان با نصوص قدیمی نیز می‌باشد. <ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۲.</ref>  

علامه طباطبایی در این خصوص معتقد است که «فارَ التَّنُّور» به معناى جوشيدن آب از داخل تنور و سرازير شدن از تنور است، در روايات نيز آمده كه در ماجراى طوفان نوح اولين نقطه‏اى كه آب از آن فوران كرد يك تنور بود البته محتمل است که فوران تنور به معناى جوشيدن تنور نانوايى نباشد بلكه كنايه باشد از شدت غضب خداى تعالى‏. علامه طباطبایی همچنین اقوالی همچون اینکه مراد از تنور چاه است، طلوع فجر است، بلندترین نقطه زمین است را از فهم به دور می‌داند. <ref>طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ۱۳۷۴، ج ۱۰، ص ۳۴۰.</ref> مکارم شیرازی نیز در تفسیر خود این احتمال که منظور از تنور در این آیه همان تنور واقعی و حقیقی باشد قوی‌تر می‌داند. <ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱، ج۹، ص ۹۸.</ref> در خصوص مکان تنور نیز اختلافاتی وجود دارد برخی مکان تنور را در هند، برخی دیگر در کوفه، گروهی در جزیر العرب دانسته‌اند. <ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۲.</ref>

بر اساس آنچه در روایت توراتی نقل شده است طوفان در روز هفتم ماه دوم سال ۶۰۰ از عمر نوح(ع) آغاز شد و ۴۰ روز در زمین استمرار یافت. آب ۱۵ متر بالا آمد و حدود ۱۵۰ روز طول کشید تا آب فرو بنشیند. <ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۴۵-۴۶.</ref> در روایات اسلامی نیز زمان‌های مختلفی در خصوص زمان وقوع طوفان و مدت آن وار شده است برخی معتقدند که طوفان در سن ۱۹۰۰ سالگی<ref>قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق،ج۱، ص۲۵۷-۲۵۹؛ جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین، (قصص قرآن)، ۱۳۸۱، ص ۱۱۱.</ref>، برخی دیگر ۶۰۰ سالگی <ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص ۱۱۷؛ كاتب واقدی، الطبقات‌ الكبری، ۱۳۷۴ش ،ج‌۱،ص ۲۵.</ref>، گروهی دیگر ۱۲۰۰ سالگی<ref>مستوفی قزوینی، تاریخ‌ گزیده،۱۳۶۴ ش، ص ۲۴.</ref>حضرت نوح(ع) رخ داده است. برخی زمان آغاز طوفان نوح را دهم رجب<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص ۱۳۲-۱۳۳.</ref> و برخی دیگر دوم رجب<ref>كاتب واقدی، الطبقات‌ الكبری، ۱۳۷۴ش ،ج‌۱،ص ۲۶.</ref> دانسته‌اند. مدت زمان طول کشیدن طوفان را نیز برخی ۶ ماه<ref>كاتب واقدی، الطبقات‌ الكبری، ۱۳۷۴ش ،ج‌۱،ص ۲۶؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص ۱۳۲</ref> ، برخی ۱۵۰ روز و برخی دیگر ۵ ماه، برخی ۱۳ ماه و برخی ۲۷ روز عنوان کرده‌اند.<ref> ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۱۱۱-۱۱۲؛ ندایی، تاریخ انبیاء از آدم تا خاتم، ۱۳۸۹ش، ص ۴۴-۴۶</ref> علامه مجلسی در کتاب «تاریخ پیامبران» به حدیث معتبر نقل می‌کند که نوح با قومش هفت شبانه روز در کشتی ماند. <ref>مجلسی، تاریخ پیامبران، ۱۳۸۰، ج۱،‌ص ۲۷۳.</ref>