۱۷٬۱۱۲
ویرایش
سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | {{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | ||
| عنوان | | عنوان =سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی | ||
| تصویر | | تصویر = آیت الله مرعشی نجفی5.jpg | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر =۲۰۰px | ||
| نام کامل | | نام کامل = سید شهاب‌الدین بن سید محمود مرعشی | ||
| لقب | | لقب = | ||
| نسب | | نسب =[[سادات مرعشی]] | ||
| خویشاوندان سرشناس = شمس اشرف بیگم • [[سید محمود مرعشی]] • [[عباسعلی عمید زنجانی]] • [[علی فاضل لنکرانی]] • [[سیدعباس موسوی حرمی]] | | خویشاوندان سرشناس = شمس اشرف بیگم • [[سید محمود مرعشی]] • [[عباسعلی عمید زنجانی]] • [[علی فاضل لنکرانی]] • [[سیدعباس موسوی حرمی]] | ||
| تاریخ تولد | | تاریخ تولد = [[۲۰ صفر]] ۱۳۱۵ق / ۱۲۷۶ ش | ||
| شهر تولد | | شهر تولد = نجف | ||
| کشور تولد | | کشور تولد = | ||
| محل تحصیل | | محل تحصیل = نجف | ||
| محل زندگی | | محل زندگی = [[عراق]]، [[ایران]] | ||
| تاریخ وفات | | تاریخ وفات = [[۷ شهریور]] ۱۳۶۹ / ۷ صفر ۱۴۱۱ | ||
| شهر وفات | | شهر وفات = قم | ||
| محل دفن | | محل دفن =[[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی]] | ||
| استادان | | استادان = [[علی اکبر حکمی یزدی|علی اکبر حکمی]] • [[آقا ضیاء عراقی]] • [[شیخ عبدالکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائری]] • [[میرزا مهدی آشتیانی]] • [[سید علی قاضی طباطبایی|سیدعلی قاضی]] • [[محمدجواد بلاغی]] • [[محمدحسین تهرانی]] • [[میرزا جواد ملکی تبریزی]]• [[سید احمد کربلایی]] و.... | ||
| شاگردان | | شاگردان = [[سید مصطفی خمینی]] • [[مرتضی مطهری]] • [[محمد مفتح]] • [[سید محمد حسینی بهشتی|شهید بهشتی]] • [[محمد صدوقی]] • [[سید محمدعلی قاضی طباطبایی|سید محمدعلی قاضی]] • [[سید محمود طالقانی]] • [[حسین نوری همدانی]] • [[امام موسی صدر]] • [[سید مرتضی عسکری]] و... | ||
| اجازه روایت از | | اجازه روایت از = | ||
| اجازه اجتهاد از | | اجازه اجتهاد از = | ||
| اجازه روایت به | | اجازه روایت به = | ||
| اجازه اجتهاد به | | اجازه اجتهاد به = | ||
| تالیفات | | تالیفات = تالیف بیش از ۱۵۰ کتاب و رساله | ||
| سایر | | سایر =[[مرجع تقلید]] • مکاتبه با دانمشندان مذاهب مختلف • ۶۰ سال اقامه نماز جماعت [[حرم حضرت معصومه]] | ||
| سیاسی | | سیاسی = حمایت از [[امام خمینی]] • واکنش به لایحه کاپیتولاسیون • حمایت از [[انقلاب اسلامی ایران]] | ||
| اجتماعی | | اجتماعی = تأسیس [[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی|کتابخانه]] • تأسیس مدارس علمیه مرعشیه، شهابیه، مهدیه و مؤمنیه • احداث مراکز عام المنفعه مانند مسجد، [[حسینیه]]، درمانگاه و... در ایران و سایر کشورهای اسلامی • بازسازی و تعمیر مرقد [[محمدباقر مجلسی]] • احداث واحدهای مسکونی برای طلاب در قم | ||
| امضا | | امضا = | ||
| وب‌گاه رسمی | | وب‌گاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==اطلاعات شناسنامه‌ای== | ==اطلاعات شناسنامه‌ای== | ||
===خاندان=== | ===خاندان=== | ||
نسب آیت‌الله مرعشی پس از سی و سه واسطه به [[امام سجاد (ع)]] می‌رسد. [[سادات مرعشی]] [[سادات حسینی|حسینی]] هستند و جد اعلای این سلسله، [[سید علی مرعشی|سیدعلی مرعشی]] نام دارد که در شهر [[مرعش]] در حوالی مرزهای [[سوریه]] و [[ترکیه]] و جزء قلمرو ترکیه زندگی می‌کرد. وی در قرن سوم به [[ایران]] مهاجرت کرد و ظاهرا در [[مازندران]] ازدواج نمود. هسته مرکزی | نسب آیت‌الله مرعشی پس از سی و سه واسطه به [[امام سجاد(ع)]] می‌رسد. [[سادات مرعشی]] [[سادات حسینی|حسینی]] هستند و جد اعلای این سلسله، [[سید علی مرعشی|سیدعلی مرعشی]] نام دارد که در شهر [[مرعش]] در حوالی مرزهای [[سوریه]] و [[ترکیه]] و جزء قلمرو ترکیه زندگی می‌کرد. وی در قرن سوم به [[ایران]] مهاجرت کرد و ظاهرا در [[مازندران]] ازدواج نمود. هسته مرکزی مرعشی‌های ایران، طبرستان بود و گرایش به تشیع مردمان خطه شمال مرهون زحمات این خاندان است. سید قوام الدین مشهور به [[میر بزرگ]] _جد پانزدهم آیت الله مرعشی_ حکیم و فرمانروایی بوده که در قرن هفتم هجری در شهر [[آمل]] حکومت می‌کرده است و هم‌اکنون مرقدش در سبزه‌میدان آمل، بارگاه و صحن و سرایی دارد. از زمان [[صفویه]] بار دیگر مرعشی‌ها نضج گرفتند و با حاکمان این طایفه وصلت کردند. مادر [[شاه عباس اول]] بانویی از همین خاندان است. | ||
سید الحکما [[شرف الدین مرعشی]] (<small>متوفی ۱۳۱۶</small>) جد آیت الله مرعشی است. او ۱۱۴ سال عمر و ۸۰ سال طبابت کرد. ابتکارات عجیبی درباره ساخت دندان مصنوعی و ساخت زنبور عسل از اصول شیمیایی به او نسبت داده‌اند.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۷-۱۸</ref> | سید الحکما [[شرف الدین مرعشی]] (<small>متوفی ۱۳۱۶</small>) جد آیت الله مرعشی است. او ۱۱۴ سال عمر و ۸۰ سال طبابت کرد. ابتکارات عجیبی درباره ساخت دندان مصنوعی و ساخت زنبور عسل از اصول شیمیایی به او نسبت داده‌اند.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۷-۱۸</ref> | ||
جده‌اش معروف به [[شمس الشرف خانم|شمس‌الشرف خانم]] از [[سادات طباطبایی]] [[تبریز]] و بانوان باکمال عصر خویش، امیر [[عبدالغفار طباطبایی]] و فرزندش [[عبدالوهاب طباطبایی|عبدالوهاب]] قاضی القضات سلسله [[آق قویونلو]] و شخصیت‌های برجسته عصر صفویه و بسیاری دیگر از افراد مشهور این خاندان هستند. | جده‌اش معروف به [[شمس الشرف خانم|شمس‌الشرف خانم]] از [[سادات طباطبایی]] [[تبریز]] و بانوان باکمال عصر خویش، امیر [[عبدالغفار طباطبایی]] و فرزندش [[عبدالوهاب طباطبایی|عبدالوهاب]] قاضی القضات سلسله [[آق قویونلو]] و شخصیت‌های برجسته عصر صفویه و بسیاری دیگر از افراد مشهور این خاندان هستند. | ||
پدرش [[سید محمود مرعشی]] (<small>متولد ۱۲۷۰ | پدرش [[سید محمود مرعشی]] (<small>متولد ۱۲۷۰ ه.ق</small>)، یک‌بار در ۱۳۱۱ ه.ق با علویه فاطمه سبزواری فرزند سیدحسین حسینی در تهران ازدواج کرد و از او دارای یک فرزند به نام علی شد که این ازدواج استمرار نداشت و بار دوم در ۱۳۱۴ ه.ق با علویه صاحبه خانم نوه آیت الله سید مهدی حسینی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند به نامهای شهاب‌الدین، ضیاء‌الدین، فاطمه و مرضیه بود.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۸</ref> | ||
===تولد=== | ===تولد=== | ||
سید شهاب‌الدین، در بین‌الطلوعین پنج‌شنبه ۲۰ صفر ۱۳۱۵ | سید شهاب‌الدین، در بین‌الطلوعین پنج‌شنبه ۲۰ صفر ۱۳۱۵ ه.ق (<small>۱۲۷۶ شمسی</small>) در [[نجف]] به دنیا آمد. هریک از علما هنگام گفتن [[اذان]] و [[اقامه]] به گوش او اسمی برایش انتخاب کرده بودند؛ [[محدث نوری]]، نام محمد حسین، [[میرزا حسین بن میرزا خلیل]]، لقب آقا نجفی، [[سید مرتضی کشمیری]]، کنیه ابوالمعالی و [[سید اسماعیل صدر]] لقب شهاب‌الدین را برایش مشخص کردند.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۹</ref> | ||
==کودکی، تحصیلات== | ==کودکی، تحصیلات== | ||
[[پرونده:جوانی آیت الله مرعشی نجفی.jpg|200px|بندانگشتی|آیت الله مرعشی در جوانی]] | [[پرونده:جوانی آیت الله مرعشی نجفی.jpg|200px|بندانگشتی|آیت الله مرعشی در جوانی]] | ||
وقتی سید شهاب‌الدین شیرخواره بود، مادرش در ایام عادت به او شیر نمی‌داد و علویه‌ای را برای این زمان اجیر کرده بودند. از نخستین جمله‌هایی که او آموخت جمله (هو الفتاح العلیم) به دست شیخ [[علی رفیش نجفی|علی رُفَیش نجفی]] بود. او به دست پدرش در [[حرم امیرالمومنین (ع)]] لباس روحانیت پوشید و پیش جده پدری‌اش شمس اشرف بیگم، [[قرآن مجید]] و ادبیات عرب را تا کتاب [[مغنی اللبیب|مغنی‌اللبیب]] آموخت.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۲۰</ref> | وقتی سید شهاب‌الدین شیرخواره بود، مادرش در ایام عادت به او شیر نمی‌داد و علویه‌ای را برای این زمان اجیر کرده بودند. از نخستین جمله‌هایی که او آموخت جمله (هو الفتاح العلیم) به دست شیخ [[علی رفیش نجفی|علی رُفَیش نجفی]] بود. او به دست پدرش در [[حرم امیرالمومنین(ع)]] لباس روحانیت پوشید و پیش جده پدری‌اش شمس اشرف بیگم، [[قرآن مجید]] و ادبیات عرب را تا کتاب [[مغنی اللبیب|مغنی‌اللبیب]] آموخت.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۲۰</ref> | ||
او نزد پدرش مقدمات برخی علوم را آموخت. پس از آن، پدرش او را برای فراگیری علوم ریاضی، هندسه، جغرافیا و... به مدارس جدید فرستاد. شهاب‌الدین پس از ۵ سال با رتبه اول موفق به اخذ گواهی‌نامه عالی آن زمان شد. پس از اتمام دوره، برخی علوم جدید را پیش اساتید خصوصی یاد گرفت، به طب علاقمند شد و برخی کتاب‌های طبی را پیش پدرش و برخی را پیش میرزا محمد علی معروف به [[مؤید الاطبا]] فراگرفت. وی در شانزده سالگی به تفسیر علاقمند شد و همت‌اش را صرف یادگیری علوم دینی کرد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۱-۲۲</ref> او پس از تحصیل علوم مختلف در نجف به ایران آمد و در [[ری]]، [[مشهد]]، [[اصفهان]] و [[قم]] هم از اساتید دیگری بهره گرفت و تلاش‌های علمی‌اش در ۲۷ سالگی به بار نشست. وی پس از رحلت [[آیت‌الله بروجردی]] جزء مراجع طراز اول تقلید و اولین [[رساله عملیه|رساله عملیه‌اش]] در سال ۱۳۶۶ | او نزد پدرش مقدمات برخی علوم را آموخت. پس از آن، پدرش او را برای فراگیری علوم ریاضی، هندسه، جغرافیا و... به مدارس جدید فرستاد. شهاب‌الدین پس از ۵ سال با رتبه اول موفق به اخذ گواهی‌نامه عالی آن زمان شد. پس از اتمام دوره، برخی علوم جدید را پیش اساتید خصوصی یاد گرفت، به طب علاقمند شد و برخی کتاب‌های طبی را پیش پدرش و برخی را پیش میرزا محمد علی معروف به [[مؤید الاطبا]] فراگرفت. وی در شانزده سالگی به تفسیر علاقمند شد و همت‌اش را صرف یادگیری علوم دینی کرد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۱-۲۲</ref> او پس از تحصیل علوم مختلف در نجف به ایران آمد و در [[ری]]، [[مشهد]]، [[اصفهان]] و [[قم]] هم از اساتید دیگری بهره گرفت و تلاش‌های علمی‌اش در ۲۷ سالگی به بار نشست. وی پس از رحلت [[آیت‌الله بروجردی]] جزء مراجع طراز اول تقلید و اولین [[رساله عملیه|رساله عملیه‌اش]] در سال ۱۳۶۶ ه.ق منتشر شد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۵۸</ref> | ||
==سفرها و مناظرات== | ==سفرها و مناظرات== | ||
در۱۳۲۶ | در۱۳۲۶ ه.ق در ۲۱ سالگی به [[سامرا]] سفر کرده و حدود سه سال آنجا بود و با شیخ [[عبدالسلام کردستانی]] و شیخ [[نورالدین شافعی]] ملاقات و بحث داشت. در سال ۱۳۴۰ ه.ق به [[کاظمین]] و [[بغداد]] رفته و با [[سیدابراهیم رفاعی بغدادی]] ملاقات داشت و همچنین به [[کربلا]] رفت و از شیخ [[عبدالهادی مازندرانی]] اجازه شفاهی گرفت و با [[میرزا موسی اسکویی|حاج میرزا موسی اسکویی تبریزی]]، [[میرزا محمد ثقة‌الاسلام تبریزی]] و برادرش که از رؤسای شیخیه بودند ملاقات و مناظره کرد.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۸۶-۸۸</ref> | ||
او به شهرهای دیگر عراق چون [[حله]]، [[موصل]]، [[العمارة]]، [[کوت]]، [[بصره]]، [[کوفه]]، [[مسیب]]، [[دجیل]]، [[زبیر (شهر) |زبیر]] و... سفر کرد و در سفری که به [[هندوستان]] داشت در [[بمبئی]] با مشاهیر مذاهب [[بودایی]] ملاقات کرد.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۸۶-۸۸</ref> | او به شهرهای دیگر عراق چون [[حله]]، [[موصل]]، [[العمارة]]، [[کوت]]، [[بصره]]، [[کوفه]]، [[مسیب]]، [[دجیل]]، [[زبیر (شهر)|زبیر]] و... سفر کرد و در سفری که به [[هندوستان]] داشت در [[بمبئی]] با مشاهیر مذاهب [[بودایی]] ملاقات کرد.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۸۶-۸۸</ref> | ||
او مکاتبات متعددی با علامه شیخ طنطاوی جوهری مصری، رئیس [[جمعیت اخوت اسلامی مصر]] داشته است و کتاب [[ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین (کتاب)|ریاض السالکین فی شرح صحیفه سجادیه]] را به او هدیه کرده است.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۸۵-۸۶</ref> | او مکاتبات متعددی با علامه شیخ طنطاوی جوهری مصری، رئیس [[جمعیت اخوت اسلامی مصر]] داشته است و کتاب [[ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین (کتاب)|ریاض السالکین فی شرح صحیفه سجادیه]] را به او هدیه کرده است.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۸۵-۸۶</ref> | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
===سفر به ایران=== | ===سفر به ایران=== | ||
آیت‌الله مرعشی در ۲۱ [[محرم الحرام|محرم]] ۱۳۴۲ از نجف به ایران مهاجرت کرد و در ششم صفر همین سال وارد [[کرمانشاه]] شده از آنجا به [[همدان]]، [[زنجان]] و [[تبریز]] رفت و با ارحام‌اش دیدار کرد. او در کرمانشاه از شیخ‌هادی فرزند [[عبدالکریم کرمانشاهی|شیخ عبدالکریم کرمانشاهی]] اجازه شفاهی روایت گرفت. در همدان با سید عبدالحسین فرزند [[سید فاضل لاری]] دیدار کرد و از او اجازه روایت گرفت و نسخه خطی نادری را از وی خریداری کرد. سپس به قصد [[زیارت]] [[امام رضا (ع)]] راهی مشهد شد. او در ۲۱ جمادی‌الثانی ۱۳۴۳ به [[تهران]] رفت و چند ماهی از اساتید ری بهره برد. وی در هفتم شعبان ۱۳۴۳ وارد قم شد و به درخواست [[شیخ عبدالکریم حائری|آیت‌الله حائری]] در این شهر ساکن و مشغول به تدریس شد. او در ۱۳۴۵ | آیت‌الله مرعشی در ۲۱ [[محرم الحرام|محرم]] ۱۳۴۲ از نجف به ایران مهاجرت کرد و در ششم صفر همین سال وارد [[کرمانشاه]] شده از آنجا به [[همدان]]، [[زنجان]] و [[تبریز]] رفت و با ارحام‌اش دیدار کرد. او در کرمانشاه از شیخ‌هادی فرزند [[عبدالکریم کرمانشاهی|شیخ عبدالکریم کرمانشاهی]] اجازه شفاهی روایت گرفت. در همدان با سید عبدالحسین فرزند [[سید فاضل لاری]] دیدار کرد و از او اجازه روایت گرفت و نسخه خطی نادری را از وی خریداری کرد. سپس به قصد [[زیارت]] [[امام رضا(ع)]] راهی مشهد شد. او در ۲۱ جمادی‌الثانی ۱۳۴۳ به [[تهران]] رفت و چند ماهی از اساتید ری بهره برد. وی در هفتم شعبان ۱۳۴۳ وارد قم شد و به درخواست [[شیخ عبدالکریم حائری|آیت‌الله حائری]] در این شهر ساکن و مشغول به تدریس شد. او در ۱۳۴۵ ه.ق در قم به امر آیت‌الله حائری به استقبال شاعر و فیلسوف هندی، [[رابیندارات تاگور]] رفت و مباحثاتی با او انجام داد. آیت الله مرعشی با رحلت آیات سه‌گانه، [[سید صدرالدین صدر|صدر]]، [[سید محمد حجت کوه کمره ای|حجت]] و [[سید محمد تقی خوانساری|خوانساری]] به عنوان یکی از مراجع تقلید شناخته شد و نخستین رساله‌های عملیه‌اش در سال‌های ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۳ ه.ق انتشار یافتند. پس از رحلت آیت‌الله بروجردی آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی به عنوان یکی از مراجع طراز اول مطرح شد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۳-۲۴ و ۸۸</ref> | ||
===عدم سفر به مکه برای حج=== | ===عدم سفر به مکه برای حج=== | ||
آیت‌الله مرعشی، برای انجام سفر [[حج]]، [[مستطیع]] نشد و به درخواست گروهی از تاجران مبنی بر تأمین هزینه حج‌اش پاسخ منفی داد. مرعشی در پاسخ به شخصی که از او پرسید: با وجود این که وجوهاتی در اختیارتان می‌باشد و مبالغی از آن را به طلا ب و فقرا و دیگران می‌دهید، چطور برای حج واجب مستطیع نمی‌باشید؟ گفت: ''این پول‌ها مال من نیست؛ [[سهم امام]] و [[سهم سادات|سادات]] است، کفاره روزه و مانند آن است و هرکدام باید جای خودش مصرف شود. زمانی به حج می‌روم که از دسترنج خودم پولی به دست آورده باشم''. بعد از وفات‌اش بیش از صد حج به نیابت‌اش انجام گرفت.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، | آیت‌الله مرعشی، برای انجام سفر [[حج]]، [[مستطیع]] نشد و به درخواست گروهی از تاجران مبنی بر تأمین هزینه حج‌اش پاسخ منفی داد. مرعشی در پاسخ به شخصی که از او پرسید: با وجود این که وجوهاتی در اختیارتان می‌باشد و مبالغی از آن را به طلا ب و فقرا و دیگران می‌دهید، چطور برای حج واجب مستطیع نمی‌باشید؟ گفت: ''این پول‌ها مال من نیست؛ [[سهم امام]] و [[سهم سادات|سادات]] است، کفاره روزه و مانند آن است و هرکدام باید جای خودش مصرف شود. زمانی به حج می‌روم که از دسترنج خودم پولی به دست آورده باشم''. بعد از وفات‌اش بیش از صد حج به نیابت‌اش انجام گرفت.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۱۰-۱۱۱</ref> | ||
==تشکیل خانواده== | ==تشکیل خانواده== | ||
آیت‌الله مرعشی، در ۸ [[جمادی‌الاول]] ۱۳۴۵ ه.ق با یکی از دخترعموهای خود به نام گوهرتاج ازدواج کرد و از او صاحب دختری شد اما این زندگی مشترک دوام نیافته به جدایی انجامید. همسر دوم‌اش دختر آیت‌الله [[سید عباس فقیه مبرقعی رضوی]] قمی (<small>متوفی ۱۳۳۵ ه.ق</small>) بود.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۴</ref> | |||
آیت‌الله مرعشی، در ۸ [[جمادی‌الاول]] ۱۳۴۵ | |||
[[پرونده:آیت الله مرعشی نجفی در حال انجام کار خانه.jpg|200px|بندانگشتی|آیت الله مرعشی نجفی؛ مشارکت در انجام کارهای خانه]] | [[پرونده:آیت الله مرعشی نجفی در حال انجام کار خانه.jpg|200px|بندانگشتی|آیت الله مرعشی نجفی؛ مشارکت در انجام کارهای خانه]] | ||
همسرش نقل کرده: مدت شصت سال با آیت‌الله مرعشی زندگی کرم و در این مدت هیچ‌گاه نسبت به من با تحکم سخن نگفت و رفتاری تند و خشونت‌آمیز با من نداشت و با عصبانیت صحبت و رفتار نکرد. تا آن‌زمان که خود قادر به حرکت و انجام کاری بود اجازه نمی‌داد دیگر اعضای خانواده برایش کاری انجام دهند حتی هنگامی که تشنه می‌شد خود بلند می‌شد و به آشپزخانه می‌رفت و آب می‌آشامید و این تقاضا را با من در میان نمی‌گذاشت. غیر از این که همسری مهربان و دوست داشتنی بود، همچون مونسی صمیمی با من همکاری دلسوزانه داشت و در کارهای منزل یاری‌ام می‌کرد. بسیاری از اوقات در امور آشپزخانه از قبیل طبخ غذا، پاک کردن سبزی، تمیز کردن ظروف و وسایل و نیز شستن میوه‌ها به من کمک می‌کرد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۵</ref> | همسرش نقل کرده: مدت شصت سال با آیت‌الله مرعشی زندگی کرم و در این مدت هیچ‌گاه نسبت به من با تحکم سخن نگفت و رفتاری تند و خشونت‌آمیز با من نداشت و با عصبانیت صحبت و رفتار نکرد. تا آن‌زمان که خود قادر به حرکت و انجام کاری بود اجازه نمی‌داد دیگر اعضای خانواده برایش کاری انجام دهند حتی هنگامی که تشنه می‌شد خود بلند می‌شد و به آشپزخانه می‌رفت و آب می‌آشامید و این تقاضا را با من در میان نمی‌گذاشت. غیر از این که همسری مهربان و دوست داشتنی بود، همچون مونسی صمیمی با من همکاری دلسوزانه داشت و در کارهای منزل یاری‌ام می‌کرد. بسیاری از اوقات در امور آشپزخانه از قبیل طبخ غذا، پاک کردن سبزی، تمیز کردن ظروف و وسایل و نیز شستن میوه‌ها به من کمک می‌کرد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۵</ref> | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۴: | ||
از شیوه‌های تربیتی آیت‌الله مرعشی این بوده که هرشب با نقل داستانی، ذکر خاطرات خودش و یا شرح گوشه‌هایی از زندگی بزرگان و در نهایت هم گفتن یک روایت، فرزندان را آماده خواب می‌کرد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۶</ref> | از شیوه‌های تربیتی آیت‌الله مرعشی این بوده که هرشب با نقل داستانی، ذکر خاطرات خودش و یا شرح گوشه‌هایی از زندگی بزرگان و در نهایت هم گفتن یک روایت، فرزندان را آماده خواب می‌کرد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۶</ref> | ||
آیت‌الله مرعشی نجفی چهار پسر و چهار دختر دارد؛ سید محمود (<small>متولد ۱۳۲۰ شمسی</small>) ، سید محمدکاظم (<small>متولد ۱۳۲۲ شمسی</small>) ، سید محمد جواد (<small>متولد۱۳۲۶ شمسی</small>) و سید امیرحسین، پسرانش و [[عباسعلی عمید زنجانی]]، [[علی فاضل لنکرانی]] (<small>برادر بزرگ آیت‌الله فاضل لنکرانی</small>) ، [[سید عباس موسوی حرمی]] و سید خلیل میری تهرانی دامادهایش هستند.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۷</ref> | آیت‌الله مرعشی نجفی چهار پسر و چهار دختر دارد؛ سید محمود (<small>متولد ۱۳۲۰ شمسی</small>)، سید محمدکاظم (<small>متولد ۱۳۲۲ شمسی</small>)، سید محمد جواد (<small>متولد۱۳۲۶ شمسی</small>) و سید امیرحسین، پسرانش و [[عباسعلی عمید زنجانی]]، [[علی فاضل لنکرانی]] (<small>برادر بزرگ آیت‌الله فاضل لنکرانی</small>)، [[سید عباس موسوی حرمی]] و سید خلیل میری تهرانی دامادهایش هستند.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۲۷</ref> | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
{{ستون-شروع|۳}} | {{ستون-شروع|۳}} | ||
*ریاضیات | *ریاضیات | ||
#[[عبدالکریم سعادت|عبدالکریم بوشهری]] معروف به سعادت (<small>متوفی ۱۳۲۷ | #[[عبدالکریم سعادت|عبدالکریم بوشهری]] معروف به سعادت (<small>متوفی ۱۳۲۷ ه.ق</small>) | ||
#[[عباس بن اسدالله خلیلی|عباس بن شیخ اسدالله خلیلی]] معروف به اقدام | #[[عباس بن اسدالله خلیلی|عباس بن شیخ اسدالله خلیلی]] معروف به اقدام | ||
#عندلیب زاده تهرانی | #عندلیب زاده تهرانی | ||
#[[آقا محمد محلاتی]] | #[[آقا محمد محلاتی]] | ||
#[[عبدالرحیم بادکوبه ای]] (<small>متوفی ۱۳۶۵ | #[[عبدالرحیم بادکوبه ای]] (<small>متوفی ۱۳۶۵ ه.ق</small>) | ||
#[[سید ابوالقاسم موسوی خوانساری]] (<small>متوفی ۱۳۸۰ | #[[سید ابوالقاسم موسوی خوانساری]] (<small>متوفی ۱۳۸۰ ه.ق</small>) | ||
#[[محمود اهری]] | #[[محمود اهری]] | ||
#[[باقر ایروانی]] | #[[باقر ایروانی]] | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۰: | ||
#[[حیدر علی نائینی|میرزا حیدرعلی نائینی]] (<small>در تهران</small>) | #[[حیدر علی نائینی|میرزا حیدرعلی نائینی]] (<small>در تهران</small>) | ||
#در علوم غریبه و سلوک عرفانی | #در علوم غریبه و سلوک عرفانی | ||
#[[ابوالحسن هندی حائری]] (<small>متوفی ۱۳۴۵ | #[[ابوالحسن هندی حائری]] (<small>متوفی ۱۳۴۵ ه.ق</small>) | ||
#[[محمد حسین بن محمد خلیل شیرازی]] (<small>متوفی ۱۳۳۹ | #[[محمد حسین بن محمد خلیل شیرازی]] (<small>متوفی ۱۳۳۹ ه.ق</small>) | ||
#[[ضیاء‌الدین سرابی]] | #[[ضیاء‌الدین سرابی]] | ||
#[[علی‌اکبر حکمی یزدی]] | #[[علی‌اکبر حکمی یزدی]] | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۶: | ||
#[[نعمت‌الله لاریجانی]]، [[قوانین الاصول]] | #[[نعمت‌الله لاریجانی]]، [[قوانین الاصول]] | ||
#[[محمدحسین بن محمدخلیل شیرازی]]، [[من لایحضره الفقیه]] | #[[محمدحسین بن محمدخلیل شیرازی]]، [[من لایحضره الفقیه]] | ||
#[[احمد آل کاشف الغطاء|شیخ احمد آل کاشف الغطاء]] (<small>متوفی ۱۳۴۴ | #[[احمد آل کاشف الغطاء|شیخ احمد آل کاشف الغطاء]] (<small>متوفی ۱۳۴۴ ه.ق</small>) | ||
#[[سید محمدرضا مرعشی رفسنجانی]] | #[[سید محمدرضا مرعشی رفسنجانی]] | ||
#[[غلامعلی قمی]] | #[[غلامعلی قمی]] | ||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۸: | ||
#[[محمد حسین بن علی شیخ العراقین]] | #[[محمد حسین بن علی شیخ العراقین]] | ||
#[[شیخ علی نجفی]] (<small>نوه صاحب جواهر</small>) | #[[شیخ علی نجفی]] (<small>نوه صاحب جواهر</small>) | ||
#[[آقا ضیاء عراقی]] (<small>متوفی ۱۳۶۱ | #[[آقا ضیاء عراقی]] (<small>متوفی ۱۳۶۱ ه.ق</small>)، از اول اصول تا بحث مطلق و مقید | ||
#[[محمدحسین تهرانی]] (<small>متوفی ۱۳۴۰</small>) | #[[محمدحسین تهرانی]] (<small>متوفی ۱۳۴۰</small>) | ||
#[[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] (<small>متوفی ۱۳۵۵ | #[[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] (<small>متوفی ۱۳۵۵ ه.ق</small>) | ||
#[[محمدرضا مسجدشاهی]] (<small>متوفی ۱۳۶۲ | #[[محمدرضا مسجدشاهی]] (<small>متوفی ۱۳۶۲ ه.ق</small>) | ||
*رجال | *رجال | ||
| خط ۱۴۶: | خط ۱۴۵: | ||
#حکمت و منطق | #حکمت و منطق | ||
#[[شمس‌الدین شکویی|شمس‌الدین شکویی قفقازی]] (<small>منطق</small>) | #[[شمس‌الدین شکویی|شمس‌الدین شکویی قفقازی]] (<small>منطق</small>) | ||
#[[علی‌محمد نجف آبادی]] (<small>متوفی ۱۳۳۲ | #[[علی‌محمد نجف آبادی]] (<small>متوفی ۱۳۳۲ ه.ق</small>) | ||
#[[فاضل مشهدی]] (<small>متوقی ۱۳۴۳ | #[[فاضل مشهدی]] (<small>متوقی ۱۳۴۳ ه.ق</small>) | ||
#[[محمدطاهر تنکابنی]] (<small>متوفی ۱۳۶۰ | #[[محمدطاهر تنکابنی]] (<small>متوفی ۱۳۶۰ ه.ق</small>) | ||
#[[میرزا مهدی آشتیانی]] (<small>متوفی ۱۳۷۲ | #[[میرزا مهدی آشتیانی]] (<small>متوفی ۱۳۷۲ ه.ق</small>) | ||
*اخلاق و عرفان | *اخلاق و عرفان | ||
| خط ۱۶۰: | خط ۱۵۹: | ||
*أنساب | *أنساب | ||
#[[سید محمود مرعشی|پدرش]] (<small>مشجرات سادات را به او آموخت</small>) | #[[سید محمود مرعشی|پدرش]] (<small>مشجرات سادات را به او آموخت</small>) | ||
#سید محمد رضا فرزند سید علی مشهور به [[صائغ بحرانی]] غُرَیفی (<small>متوفی ۱۳۳۹ | #سید محمد رضا فرزند سید علی مشهور به [[صائغ بحرانی]] غُرَیفی (<small>متوفی ۱۳۳۹ ه.ق</small>) | ||
#[[سید مهدی موسوی بحرانی]] (<small>متوفی ۱۳۴۳ | #[[سید مهدی موسوی بحرانی]] (<small>متوفی ۱۳۴۳ ه.ق</small>)<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۵۴-۵۸</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۱۶۷: | خط ۱۶۶: | ||
[[پرونده:جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی.jpg|200px|بندانگشتی|راست|جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی]] | [[پرونده:جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی.jpg|200px|بندانگشتی|راست|جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی]] | ||
آیت‌الله مرعشی ابتدا به تدریس سطح پرداخت و کتاب‌های [[معالم الاصول (کتاب) |معالم الاصول]]، [[شرح لمعه]]، [[قوانین الاصول (کتاب) |قوانین الاصول]]، [[فرائد الاصول (کتاب) |فرائد الاصول]]، متاجر و [[کفایة الاصول]] را تدریس کرد. همچنین علاوه بر [[فقه]] و [[اصول]] در دانش‌هایی چون [[منطق]]، [[کلام]]، [[تفسیر]]، [[فلسفه]]، [[رجال]]، [[درایه]] و [[علم انساب]] حوزه درسی داشت. مجلس درس‌اش در [[مدرسه فیضیه]] بقعه روی آب‌انبار صحن کوچک [[آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها|حضرت معصومه (س)]] _اکنون راهرو آن صحن به [[مسجد اعظم قم|مسجد اعظم]] است_، شبستان روبروی ایوان آیینه صحن بزرگ و در اواخر عمرش در مسجد بالاسر حرم، منزل و [[حسینیه آیت الله مرعشی نجفی|حسینیه‌ای]] که در کنار منزل‌اش بود تشکیل می‌گردید. این تدریس از سال ۱۳۴۳ تا آخرین روزهای عمرش ادامه داشت.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۵۹</ref> | آیت‌الله مرعشی ابتدا به تدریس سطح پرداخت و کتاب‌های [[معالم الاصول (کتاب)|معالم الاصول]]، [[شرح لمعه]]، [[قوانین الاصول (کتاب)|قوانین الاصول]]، [[فرائد الاصول (کتاب)|فرائد الاصول]]، متاجر و [[کفایة الاصول]] را تدریس کرد. همچنین علاوه بر [[فقه]] و [[اصول]] در دانش‌هایی چون [[منطق]]، [[کلام]]، [[تفسیر]]، [[فلسفه]]، [[رجال]]، [[درایه]] و [[علم انساب]] حوزه درسی داشت. مجلس درس‌اش در [[مدرسه فیضیه]] بقعه روی آب‌انبار صحن کوچک [[آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها|حضرت معصومه(س)]] _اکنون راهرو آن صحن به [[مسجد اعظم قم|مسجد اعظم]] است_، شبستان روبروی ایوان آیینه صحن بزرگ و در اواخر عمرش در مسجد بالاسر حرم، منزل و [[حسینیه آیت الله مرعشی نجفی|حسینیه‌ای]] که در کنار منزل‌اش بود تشکیل می‌گردید. این تدریس از سال ۱۳۴۳ تا آخرین روزهای عمرش ادامه داشت.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۵۹</ref> | ||
درس فقه آیت‌الله مرعشی بر اساس [[شرایع الاسلام]] [[محقق حلی]] بود. در اواخر دوره تدریس، شاگردانش به هزار نفر می‌رسیدند و به همین جهت از بلندگو در درس استفاده می‌شد. سبک درس این‌گونه بود که در مقام بیان هر مسئله، ابتدا به بیان عنوان آن می‌پرداخت و سپس مدارک آن را برمی‌شمرد، پس از آن اقوال فقها و اصولی‌ها را بیان می‌کرد و به نقد و بررسی آن‌ها همت می‌گماشت. او فروعات بحث را هم مطرح می‌کرد و در پایان به ذکر تنبیهات مناسب با مسئله می‌پرداخت.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، | درس فقه آیت‌الله مرعشی بر اساس [[شرایع الاسلام]] [[محقق حلی]] بود. در اواخر دوره تدریس، شاگردانش به هزار نفر می‌رسیدند و به همین جهت از بلندگو در درس استفاده می‌شد. سبک درس این‌گونه بود که در مقام بیان هر مسئله، ابتدا به بیان عنوان آن می‌پرداخت و سپس مدارک آن را برمی‌شمرد، پس از آن اقوال فقها و اصولی‌ها را بیان می‌کرد و به نقد و بررسی آن‌ها همت می‌گماشت. او فروعات بحث را هم مطرح می‌کرد و در پایان به ذکر تنبیهات مناسب با مسئله می‌پرداخت.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۵۹-۶۰</ref> | ||
از شاگردان درس‌های وی می‌توان به افراد زیر اشاره کرد:.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، | از شاگردان درس‌های وی می‌توان به افراد زیر اشاره کرد:.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۶۰</ref> | ||
[[پرونده:جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی2.jpg|200px|بندانگشتی|راست|جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی در قم که اکنون راهرو مسیر مدرسه فیضیه به مسجد اعظم است]] | [[پرونده:جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی2.jpg|200px|بندانگشتی|راست|جلسه درس آیت الله مرعشی نجفی در قم که اکنون راهرو مسیر مدرسه فیضیه به مسجد اعظم است]] | ||
| خط ۲۰۱: | خط ۲۰۰: | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
آیت‌الله مرعشی در طول زندگی خود موفق به تالیف بیش از ۱۵۰ کتاب و رساله شد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، | آیت‌الله مرعشی در طول زندگی خود موفق به تالیف بیش از ۱۵۰ کتاب و رساله شد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۷۸</ref> تالیفات او از نظر در دسترس قرار گرفتن برای عموم چند حالت دارند؛ برخی چاپ شده و در اختیار عموم قرار دارند، بخشی به صورت خطی باقی مانده‌اند، تعدادی از بین رفته‌اند و شماری از دست‌نوشته هایش که به صورت اوراق پراکنده بوده‌اند در حال تدوین و جمع‌آوری می‌باشند. برخی از تألیفاتش به شرح زیر است؛ | ||
{{ستون-شروع|۳}} | {{ستون-شروع|۳}} | ||
*علوم قرآنی | *علوم قرآنی | ||
| خط ۲۳۶: | خط ۲۳۵: | ||
#تراجم اعیان السادة المرعشیین | #تراجم اعیان السادة المرعشیین | ||
#سادات العلماء الذین کانوا بعد الالف من الهجرة | #سادات العلماء الذین کانوا بعد الالف من الهجرة | ||
#شرح احوال امامزاده سلطان علی فرزند امام باقر (ع) | #شرح احوال امامزاده سلطان علی فرزند امام باقر(ع) | ||
#رسالة طریفة در شرح حال شیخ محمد جعفر کمره‌ای | #رسالة طریفة در شرح حال شیخ محمد جعفر کمره‌ای | ||
#رساله‌ای در حالات نصر بن مزاحم منقری | #رساله‌ای در حالات نصر بن مزاحم منقری | ||
| خط ۲۵۳: | خط ۲۵۲: | ||
#حاشیه بر کتاب سرخاب در رمل | #حاشیه بر کتاب سرخاب در رمل | ||
#حاشیه بر کتاب سرالمکنون | #حاشیه بر کتاب سرالمکنون | ||
#نسمات الصبا در فواید علم رمل، حروف، اوراد و اذکار<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، | #نسمات الصبا در فواید علم رمل، حروف، اوراد و اذکار<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۶۲-۶۴</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۲۶۰: | خط ۲۵۹: | ||
==اقدامات فرهنگی اجتماعی== | ==اقدامات فرهنگی اجتماعی== | ||
[[پرونده:اقامه نماز آیت الله مرعشی نجفی در حرم حضرت معصومه س.jpg|200px|بندانگشتی|اقامه نماز آیت الله مرعشی نجفی در حرم حضرت معصومه (س)]] | [[پرونده:اقامه نماز آیت الله مرعشی نجفی در حرم حضرت معصومه س.jpg|200px|بندانگشتی|اقامه نماز آیت الله مرعشی نجفی در حرم حضرت معصومه(س)]] | ||
* تأسیس [[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی|کتابخانه]] و جمع‌آوری آثار خطی | * تأسیس [[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی|کتابخانه]] و جمع‌آوری آثار خطی | ||
* تأسیس [[حسینیه آیت‌الله مرعشی|حسینیه]] | * تأسیس [[حسینیه آیت‌الله مرعشی|حسینیه]] | ||
| خط ۲۶۹: | خط ۲۶۸: | ||
* تأسیس درمانگاه جدا در بیمارستان نکویی قم | * تأسیس درمانگاه جدا در بیمارستان نکویی قم | ||
* ساختمان بخش قلب بیمارستان نکویی | * ساختمان بخش قلب بیمارستان نکویی | ||
* مرکز توانبخشی و بهزیستی قم واقع در میدان امام به نام دارالشفای آل محمد (ص) | * مرکز توانبخشی و بهزیستی قم واقع در میدان امام به نام دارالشفای آل محمد(ص) | ||
*احداث یکصد و چهل باب منزل مسکونی برای طلاب در انتهای خیابان آذر (طالقانی) قم | *احداث یکصد و چهل باب منزل مسکونی برای طلاب در انتهای خیابان آذر (طالقانی) قم | ||
*احداث واحد موتور برق [[سلطان علی بن محمد باقر|امامزاده سلطان علی]] [[مشهد اردهال|اردهال]] [[کاشان]] | *احداث واحد موتور برق [[سلطان علی بن محمد باقر|امامزاده سلطان علی]] [[مشهد اردهال|اردهال]] [[کاشان]] | ||
* تأسیس [[مسجد|مساجد]] و [[حسینیه|حسینیه]]هایی در سایر کشورهای اسلامی | * تأسیس [[مسجد|مساجد]] و [[حسینیه|حسینیه]]هایی در سایر کشورهای اسلامی | ||
* کمک به سیل زدگان و زلزله زدگان و پناهندگان جنگ تحمیلی و مقروضین | * کمک به سیل زدگان و زلزله زدگان و پناهندگان جنگ تحمیلی و مقروضین | ||
* تأسیس [[مدرسه علمیه مهدیه|مدرسه مهدیه]]، [[مدرسه علمیه مؤمنیه|مؤمنیه]]، [[مدرسه علمیه شهابیه|شهابیه]]،[[مدرسه علمیه مرعشیه|مرعشیه]]<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، | * تأسیس [[مدرسه علمیه مهدیه|مدرسه مهدیه]]، [[مدرسه علمیه مؤمنیه|مؤمنیه]]، [[مدرسه علمیه شهابیه|شهابیه]]،[[مدرسه علمیه مرعشیه|مرعشیه]]<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۶۷-۶۸</ref> | ||
* ۶۰ سال اقامه [[نماز جماعت]] در [[حرم حضرت معصومه]] | * ۶۰ سال اقامه [[نماز جماعت]] در [[حرم حضرت معصومه]] | ||
* مکاتبه با دانشمندان دیگر مذاهب و فرقه‌ها | * مکاتبه با دانشمندان دیگر مذاهب و فرقه‌ها | ||
| خط ۲۸۵: | خط ۲۸۴: | ||
آیت‌الله مرعشی، معمولا چگونگی خرید کتاب را در پشت آن یادداشت می‌کرد. یادداشت پشت یکی از کتاب‌ها چنین است: | آیت‌الله مرعشی، معمولا چگونگی خرید کتاب را در پشت آن یادداشت می‌کرد. یادداشت پشت یکی از کتاب‌ها چنین است: | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = {{نقل قول|کتاب [[کشف اللغات و الاصطلاحات (کتاب) |کشف اللغات و الاصطلاحات]] تألیف علامه [[عبدالرحیم بن احمد هندی|عبدالرحیم بن احمد هندی بهاری حنفی]] مشهور به سور که به درخواست فرزندش شیخ [[شهاب‌الدین بهاری]] در سال | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = {{نقل قول|کتاب [[کشف اللغات و الاصطلاحات (کتاب)|کشف اللغات و الاصطلاحات]] تألیف علامه [[عبدالرحیم بن احمد هندی|عبدالرحیم بن احمد هندی بهاری حنفی]] مشهور به سور که به درخواست فرزندش شیخ [[شهاب‌الدین بهاری]] در سال ۱۱۶۰ق به نگارش درآمده و اندکی پس از اتمام آن زندگی را بدرود گفته است. این کتاب را با مزد دو سال نماز استیجاری که به نیابت از مرحوم میرزا محمد بزاز تهرانی قبول کرده‌ام، به مبلغ بیست روپیه بریتانیایی خریداری کردم. خداوند توفیق بر انجام کار دهد. شروع نماز از ابتدای روز ۲۱ [[ذی‌القعده|ذی‌قعده]] سال ۱۳۲۲ق است. من دل‌شکسته، نویسنده این کلمات در حال گرسنگی به‌سرمی‌برم و مدت بیست ساعت است که نتوانسته‌ام قوتی به دست آورم تا با آن سد گرسنگی خود کنم، خداوند در کار همه گرفتاران گشایش فرماید، شهاب‌الدین حسینی مرعشی نجفی سنه ۱۳۴۲ق [[مدرسه قوام نجف|مدرسه قوام]]، یکی از مدارس مشهد جدم [[علی(ع)|امیرالمؤمنین]] روحم فدای او باد.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۱۴۶</small>| تراز = راست| عرض = ۶۰%| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}{{-}} | ||
با مهاجرت‌اش به ایران، مجموعه کتاب‌هایش نیز به ایران انتقال یافت و او در منزل شخصی به نگهداری و حفاظت آن‌ها مشغول شد و نسخه‌های دیگری را گردآوری کرد. او پس از تأسیس مدرسه مرعشیه در ۱۳۸۵ | با مهاجرت‌اش به ایران، مجموعه کتاب‌هایش نیز به ایران انتقال یافت و او در منزل شخصی به نگهداری و حفاظت آن‌ها مشغول شد و نسخه‌های دیگری را گردآوری کرد. او پس از تأسیس مدرسه مرعشیه در ۱۳۸۵ ه.ق نخست کتابخانه کوچکی در دو اتاق مدرسه ایجاد کرد. در سال ۱۳۴۴ شمسی کتابخانه جدید در طبقه سوم این مدرسه گشایش یافت. استقبال زیاد از این کتابخانه، باعث کمبود فضا شد و سرانجام در زمینی به مساحت هزار متر مربع کتابخانه‌ای ساخته شد و در پانزدهم [[شعبان المعظم|شعبان]] ۱۳۹۴ قمری/ دوازدهم شهریور ۱۳۵۳ شمسی، کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی با بیش از ۱۶۰۰۰ جلد کتاب خطی و چاپی افتتاح شد. با طرح‌های جدید و گسترش کتابخانه، این مرکز در فضای وسیع‌تر و با امکاناتی پیشرفته‌تر به خدمات خود ادامه داد و هم‌اکنون از لحاظ تعداد و کیفیت نسخه‌های خطی کهن اسلامی نخستین کتابخانه کشور و سومین کتابخانه در جهان اسلام به شمار می‌رود. اکنون حدود هشتاد هزار عنوان نسخه خطی و متجاوز از یک میلیون جلد کتاب چاپی در این کتابخانه وجود دارد.<ref>نک: گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۶۶-۶۷</ref> | ||
== | ==فعالیت‌های سیاسی== | ||
===واکنش به ماجرای انجمنهای ایالتی و ولایتی=== | |||
===واکنش به ماجرای | آیت الله سید شهاب الدین مرعشی در غائله انجمنهای ایالتی و ولایتی از[[آیت الله خمینی]] حمایت کرد. در ماجرای شرکت بانوان در انجمنهای ایالتی و ولایتی که در ۱۶ مهر ۱۳۴۱ به تصویب هیئت دولت رسید، پس از توضیحات نخست وزیر وقت، اسدالله علَم، در پی تلگرافها و نامه‌های سرگشادۀ اعتراض آمیز علما به شاه و نخست وزیر، سید شهادب الدین مرعشی نظر دولت را قانع کننده می‌دانند و بر آن می‌شوند که طی تلگرافی به دولت، تشکر خود را اعلام کنند و مساله را پایان دهند، اما سید روح الله خمینی به وی نامهای می‌نویسد که: «به عرض می‌رساند از قرار مسموع تلگراف نخست وزیر را می‌خواهید طبع و منتشر نمایید. بنده صریحاً عرض می‌کنم این انتشار بر خلاف صلاح اسلام و حوزه علمیه و خلاف خود جنابعالی است. من میل ندارم آقایان هتک شوند. من میل ندارم حوزه علمیه قم این قدر سبک و بی‌ارزش در این دولت و ملت قلمداد شود. با هر وسیله‌ای هست از طبع و انتشار این امر جلوگیری کنید تا خود دولت انتشار دهد. الان تلفن کنید، مطبعه طبع نکند و یا منتشر نکنند».<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C شخصیت نگار.]</ref> | ||
آیت الله سید شهاب الدین مرعشی در غائله | |||
===پشتیبانی از نهضت آیت الله خمینی=== | ===پشتیبانی از نهضت آیت الله خمینی=== | ||
وی همواره از نهضت سید روح الله خمینی حمایت | وی همواره از نهضت سید روح الله خمینی حمایت کرد. بارها اعلامیه داد. در پی دستگیری سید روح الله خمینی در سال ۱۳۴۲، با ارسال اعلامیه شدید اللحنی به رژیم پهلوی، خواستار آزادی او شد.<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C شخصیت نگار.]</ref> | ||
===آیت الله مرعشی و مرجعیت آیت الله خمینی=== | ===آیت الله مرعشی و مرجعیت آیت الله خمینی=== | ||
وی همراه مراجع تقلید و علما برای آزادی امام خمینی به تهران سفر کرد. وی در سال ۱۳۴۲، در پاسخ به نامه جمعی از طلاب در خصوص مرجعیت آیت الله خمینی گفت: «چنانچه | وی همراه مراجع تقلید و علما برای آزادی امام خمینی به تهران سفر کرد. وی در سال ۱۳۴۲، در پاسخ به نامه جمعی از طلاب در خصوص مرجعیت آیت الله خمینی گفت: «چنانچه کراراً اینجانب عقیده خود را اظهار کرده ام، باز هم به موجب این سؤال عرض می‌کنم که حضرت آیت الله خمینی یکی از مراجع تقلید عالم تشیع هستند و از اساطین روحانیت اسلام و از مفاخر عالم تشیع».<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C شخصیت نگار.]</ref> | ||
===واکنش به لایحه کاپیتولاسیون=== | ===واکنش به لایحه کاپیتولاسیون=== | ||
سومین مرجعی که علیه کاپیتولاسیون در سال ۱۳۴۳ به ایراد سخنرانی پرداخت، آیت الله مرعشی نجفی بود. وی در ۴ آبان ماه ۱۳۴۳ پس از سخنرانی آیت الله | سومین مرجعی که علیه کاپیتولاسیون در سال ۱۳۴۳ به ایراد سخنرانی پرداخت، آیت الله مرعشی نجفی بود. وی در ۴ آبان ماه ۱۳۴۳ پس از سخنرانی آیت الله خمینی در جمع افراد حاضر در منزلش به سخنرانی پرداخت. آیت الله مرعشی نجفی در آغاز سخنان خود، به لایحه کاپیتولاسیون اشاره کرده و گفت: «اگر یک امریکایی هر جنایتی را مرتکب شود با هر جرمی را مرتکب بشود [آیا باید] مصونیت داشته باشد» وی، سپس آزادی تبلیغ پیروان ادیان مختلف در ایران را در مقابل اختناق سختگیریهای وارده به روحانیت را مورد انتقاد قرار داد و گفت: «...قلم و زبان روحانیت توسط هیأت حاکمه بسته شده است.».<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C شخصیت نگار.]</ref> | ||
===موضعگیری در مقابل توهین روزنامه اطلاعات به آیت الله خمینی=== | ===موضعگیری در مقابل توهین روزنامه اطلاعات به آیت الله خمینی=== | ||
واقعه‌ای که جرقه اولیه انقلاب اسلامی را در ۱۹ دی سال ۱۳۶۵ زد، چاپ مقاله شخص مجعولی به نام رشیدی مطلق، با نام واقعی داریوش همایون تحت عنوان "ایران و استعمار سرخ و سیاه" در روزنامه اطلاعات بود. در این مقاله که اعتراضات گسترده مردم را به دنبال داشت، به آیت الله خمینی توهین شده بود، آیت اللّه مرعشی در این باره موضع گیری سختی نمود.<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C شخصیت نگار.]</ref> | |||
===صدور اطلاعیه پس از پیروزی انقلاب=== | ===صدور اطلاعیه پس از پیروزی انقلاب=== | ||
وی با صدور | وی با صدور اطلاعیه‌ای در روز پیروزی انقلاب اسلامی در تاریخ ۲۲ بهمن ماه ۱۳۵۷، تشکر صمیمانه خود از ملت ایران اعلام کردند، وی شورای انقلاب و دولت موقت را تأیید کرد و در حادثه جنگ عراق علیه ایران، مردم را به دفاع مقدس فراخواند.<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C شخصیت نگار.]</ref> | ||
===رد صلاحیت بازرگان=== | ===رد صلاحیت بازرگان=== | ||
آیت الله مرعشی نجفی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۶۴، حضور نداشت. دلیل این اقدام در رسانه‌های خارجی آن زمان، اعتراض به رد صلاحیت [[مهدی بازرگان]] اعلام شده بود. | آیت الله مرعشی نجفی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۶۴، حضور نداشت. دلیل این اقدام در رسانه‌های خارجی آن زمان، اعتراض به رد صلاحیت [[مهدی بازرگان]] اعلام شده بود. | ||
[[اکبر هاشمی رفسنجانی]] در کتاب امید و دلواپسی آورده بود: «صندوق رأی سیار جهت اخذ رأی از آیت الله [[سید کاظم شریعتمداری]] به درب منزل ایشان در [[قم]] برده می‌شود؛ لیکن ایشان از دادن رأی خودداری می‌نماید. در زمان مراجعه صندوق سیار به بیت آیت الله مرعشی نجفی و آیت الله [[سید صادق روحانی]]، از سوی اهالی منزل اظهار می‌شود که مراجع مذکور به خارج از شهر رفته‌اند. رسانه‌های خارجی دلیل امتناع آیت الله مرعشی نجفی از شرکت در انتخابات را ناخشنودی از رد صلاحیت بازرگان اعلام کردند.» <ref>هاشمی رفسنجانی، اکبر، امید و دلواپسی، صفحات | [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] در کتاب امید و دلواپسی آورده بود: «صندوق رأی سیار جهت اخذ رأی از آیت الله [[سید کاظم شریعتمداری]] به درب منزل ایشان در [[قم]] برده می‌شود؛ لیکن ایشان از دادن رأی خودداری می‌نماید. در زمان مراجعه صندوق سیار به بیت آیت الله مرعشی نجفی و آیت الله [[سید صادق روحانی]]، از سوی اهالی منزل اظهار می‌شود که مراجع مذکور به خارج از شهر رفته‌اند. رسانه‌های خارجی دلیل امتناع آیت الله مرعشی نجفی از شرکت در انتخابات را ناخشنودی از رد صلاحیت بازرگان اعلام کردند.»<ref>هاشمی رفسنجانی، اکبر، امید و دلواپسی، صفحات ۲۳۵ و ۲۳۶- به نقل از [http://www.mehrnews.com/news/2395870 مهر نیوز]</ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
[[پرونده:تشییع جنازه آیت الله مرعشی نجفی.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|تشییع جنازه آیت الله مرعشی نجفی]] | [[پرونده:تشییع جنازه آیت الله مرعشی نجفی.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|تشییع جنازه آیت الله مرعشی نجفی]] | ||
آیت الله مرعشی نجفی در سن ۹۶ سالگی در ۷ [[شهریور]] ۱۳۶۹ / ۷ [[صفر المظفر|صفر]] ۱۴۱۱ رحلت کرد. او را بنا بر وصیت خودش در کتابخانه‌اش که در خیابان ارم [[قم]] واقع است دفن کردند.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، | آیت الله مرعشی نجفی در سن ۹۶ سالگی در ۷ [[شهریور]] ۱۳۶۹ / ۷ [[صفر المظفر|صفر]] ۱۴۱۱ رحلت کرد. او را بنا بر وصیت خودش در کتابخانه‌اش که در خیابان ارم [[قم]] واقع است دفن کردند.<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ص۷۴</ref> | ||
بنا بر وصیت اش، سجاده‌ای را که هفتاد سال بر آن عبادت کرده بود، لباسی که برای عزای [[امام حسین (ع)]] بر تن می‌کرد و خاکی را که از حرم [[امامان]] و [[امامزاده|امامزادگان]] جمع‌آوری کرده بود به همراهش دفن کردند. | بنا بر وصیت اش، سجاده‌ای را که هفتاد سال بر آن عبادت کرده بود، لباسی که برای عزای [[امام حسین(ع)]] بر تن می‌کرد و خاکی را که از حرم [[امامان]] و [[امامزاده|امامزادگان]] جمع‌آوری کرده بود به همراهش دفن کردند. | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۲}} | ||
*[[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی]] | *[[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی]] | ||
*[[مدرسه مرعشیه]] | *[[مدرسه مرعشیه]] | ||
| خط ۳۲۷: | خط ۳۲۴: | ||
*[[مدرسه شهابیه]] | *[[مدرسه شهابیه]] | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==نگارخانه== | ==نگارخانه== | ||
| خط ۳۴۹: | خط ۳۴۳: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس|اندازه=ریز| | {{پانویس|اندازه=ریز|۳}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| خط ۳۵۷: | خط ۳۵۱: | ||
[[ar: | [[ar:السید شهاب الدین المرعشی النجفی]] | ||
[[en:Sayyid Shahab al-DIn Mar'ashi Najafi]] | [[en:Sayyid Shahab al-DIn Mar'ashi Najafi]] | ||
[[ur:سید شہاب الدین مرعشی نجفی]] | [[ur:سید شہاب الدین مرعشی نجفی]] | ||