کاربر ناشناس
شق الصدر: تفاوت میان نسخهها
←ضعف، اختلاف و تعارض محتوای روایات
imported>Eahmadian بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Eahmadian |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
===ضعف، اختلاف و تعارض محتوای روایات=== | ===ضعف، اختلاف و تعارض محتوای روایات=== | ||
روایاتی که ماجرای شق الصدر را نقل کردهاند با یکدیگر اختلاف و تعارض دارند. افزون بر این، آنها با روایات دیگری در موضوعات دیگر هم دارای اختلاف و تعارضاند که این به ضعف آنها میانجامد. برخی از روایات نیز با اصول کلامی و گزارشهای تاریخی ناسازگارند. از جمله این اشکالات است: | روایاتی که ماجرای شق الصدر را نقل کردهاند با یکدیگر اختلاف و تعارض دارند. افزون بر این، آنها با روایات دیگری در موضوعات دیگر هم دارای اختلاف و تعارضاند که این به ضعف آنها میانجامد. برخی از روایات نیز با اصول کلامی و گزارشهای تاریخی ناسازگارند. از جمله این اشکالات است: | ||
*زمان وقوع شق الصدر در روایات مختلف آمده است: دو سالگی، چهار سالگی و پنج سالگی،<ref> مقریزی، امتاع الأسماء، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۳.</ref>ده سالگی،<ref>آلوسی، محمود، روح المعانی، تهران، انتشارات جهان، بیتا، ج۳۰، ص۱۶۷.</ref> بیست سالگی،<ref>سیوطی، جلال الدین، الدرالمنثور، ج۶، ص۳۶۳.</ref> و چهل سالگی هنگام [[معراج]]<ref>سیوطی، جلال الدین، الدرالمنثور، ج۶، ص۳۶۳.</ref>. | *زمان وقوع شق الصدر در روایات مختلف آمده است: دو سالگی، چهار سالگی و پنج سالگی،<ref> مقریزی، امتاع الأسماء، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۳.</ref>ده سالگی،<ref>آلوسی، محمود، روح المعانی، تهران، انتشارات جهان، بیتا، ج۳۰، ص۱۶۷.</ref> بیست سالگی،<ref>سیوطی، جلال الدین، الدرالمنثور، ج۶، ص۳۶۳.</ref> و چهل سالگی هنگام [[معراج]]<ref>سیوطی، جلال الدین، الدرالمنثور، ج۶، ص۳۶۳.</ref>. در روایتی دیگر، حادثه در [[عالم ذر]] و روز [[الست|میثاق]] ذکر شده است.<ref>صالحی شامی، سبل الهدی والرشاد، بیروت: دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۴ه، ج۲، ص۵۹.</ref> | ||
*در برخی روایات شق الصدر آمده است که علت این که [[حلیمه سعدیه|حلیمه]] دایه پیامبر(ص) او را نزد مادرش بازگرداند، همین واقعه بوده است؛ اما بنابر روایات دیگر علت بازگرداندن آن بوده که نصارای [[حبشه]] پیامبر را دیدند و گفتند که ما این کودک را ربوده، به دیار خود خواهیم برد چون وی در آینده بسیار مهم خواهد شد.<ref>ابن هشام، سیره، ج۱، ص۱۶۷.</ref> | *در برخی روایات شق الصدر آمده است که علت این که [[حلیمه سعدیه|حلیمه]] دایه پیامبر(ص) او را نزد مادرش بازگرداند، همین واقعه بوده است؛ اما بنابر روایات دیگر علت بازگرداندن آن بوده که نصارای [[حبشه]] پیامبر را دیدند و گفتند که ما این کودک را ربوده، به دیار خود خواهیم برد چون وی در آینده بسیار مهم خواهد شد.<ref>ابن هشام، سیره، ج۱، ص۱۶۷.</ref> | ||
*پیامبر اکرم(ص) از گناهان و زشتیهای اعتقادی و رفتاری [[معصوم]] و مصون بوده و بدین رو، شست و شوی قلب ایشان برای ایمنی بخشیدن در برابر آنها، بیمعنا مینماید.<ref>نک: طبرسی، مجمع البیان، ج ۳، ص ۳۹۵.</ref> | *پیامبر اکرم(ص) از گناهان و زشتیهای اعتقادی و رفتاری [[معصوم]] و مصون بوده و بدین رو، شست و شوی قلب ایشان برای ایمنی بخشیدن در برابر آنها، بیمعنا مینماید.<ref>نک: طبرسی، مجمع البیان، ج ۳، ص ۳۹۵.</ref> | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
*در روایات شق الصدر آمده است که این عمل برای از بین بردن سلطه شیطان بر پیامبر صورت گرفته است؛ اما بنابر آیات قرآن، شیطان بر آن حضرت سلطهای ندارد؛ از جمله: «ان عبادی لیس لک علیهم سلطان... ؛ تو را بر بندگان من سلطهای نیست.»<ref>سوره النحل، آیه ۹۹.</ref> و «...انه لیس له سلطان علی الذین آمنوا و علی ربهم یتوکلون؛... بیگمان شیطان را بر کسانی که ایمان آورند و بر پروردگارشان توکل کنند، سلطهای نیست.»<ref>سوره حجر، آیه ۴۰-۴۱.</ref> | *در روایات شق الصدر آمده است که این عمل برای از بین بردن سلطه شیطان بر پیامبر صورت گرفته است؛ اما بنابر آیات قرآن، شیطان بر آن حضرت سلطهای ندارد؛ از جمله: «ان عبادی لیس لک علیهم سلطان... ؛ تو را بر بندگان من سلطهای نیست.»<ref>سوره النحل، آیه ۹۹.</ref> و «...انه لیس له سلطان علی الذین آمنوا و علی ربهم یتوکلون؛... بیگمان شیطان را بر کسانی که ایمان آورند و بر پروردگارشان توکل کنند، سلطهای نیست.»<ref>سوره حجر، آیه ۴۰-۴۱.</ref> | ||
*به نظر میرسد که محتوای روایات و ماجرای شق الصدر بسیار شبیه به ماجراهایی است که در داستانهای دوره جاهلیت در منطقه [[حجاز]] میان مردم شایع بودهاند. بدین رو برخی از پژوهشگران تاریخ اسلام، این ماجرا را ماخوذ از داستانهای زمان جاهلیت دانستهاند.برای نمونه در کتاب الاغانی آمده است که اُمیة بن ابی صلت در خواب دید دو پرنده آمدند؛ یکی بر درِ خانه نشست و دیگری به درون آمد و قلب او را شکافت و درآورد. پرنده دیگری پرسید: آیا قلبش پاک شد؟ پرنده نخست جواب داد: نه. سپس قلب را به سینهاش بازگرداند. عمل شکافتن سینه چهار بار تکرار شد.<ref>عاملی، الصحیح من السیرة النبی الاعظم، ج۲، ص۸۹ ۹۰.</ref> | *به نظر میرسد که محتوای روایات و ماجرای شق الصدر بسیار شبیه به ماجراهایی است که در داستانهای دوره جاهلیت در منطقه [[حجاز]] میان مردم شایع بودهاند. بدین رو برخی از پژوهشگران تاریخ اسلام، این ماجرا را ماخوذ از داستانهای زمان جاهلیت دانستهاند.برای نمونه در کتاب الاغانی آمده است که اُمیة بن ابی صلت در خواب دید دو پرنده آمدند؛ یکی بر درِ خانه نشست و دیگری به درون آمد و قلب او را شکافت و درآورد. پرنده دیگری پرسید: آیا قلبش پاک شد؟ پرنده نخست جواب داد: نه. سپس قلب را به سینهاش بازگرداند. عمل شکافتن سینه چهار بار تکرار شد.<ref>عاملی، الصحیح من السیرة النبی الاعظم، ج۲، ص۸۹ ۹۰.</ref> | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} |