ودایع امامت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ودایع امامت''' اشیائی از میراث پیامبران و [[امام علی]] و [[حضرت زهرا]] که نزد [[امامان شیعه]] بوده و یکی از معیارهای شناخت [[امام]] شمرده می‌شود. شمشیر و انگشتر [[پیامبر(ص)]]، [[عصای موسی]]، [[انگشتر سلیمان]] و کتاب‌های [[مصحف فاطمه(س)]]، [[جفر و جامعه]] از آن جمله‌اند.

آشکارترین معیار شناخت امام از نگاه شیعه، وصیت است که در منابع کلامی «نص» خوانده شده است<ref> طوسی‌، الإقتصاد‌، ص۳۷۵</ref> ولی از آنجا که این معیار، در اثر فضای حاکم بر هر دوره، در معرض [[تقیه]]‌ قرار داشته،<ref>طباطبایی، محمدکاظم، جستاری در آسیب شناسی چالش های آغاز امامت امام کاظم ، مجله امامت پژوهی، شماره ۸، ص۱۰۴</ref> بر معیار ودایع امامت نیز تاکید می‌شده تا شائبه‌های موجود در تشخیص مصداق امام، برطرف گردد.<ref>طباطبایی، محمدکاظم، جستاری در آسیب شناسی چالش های آغاز امامت امام کاظم ، مجله امامت پژوهی، شماره ۸، ص۷۹</ref> از لحاظ تاریخی، ودایع امامت، معیاری عامه‌فهم بوده کـه هـمه مؤلفه‌های دیگر را تحت الشعاع‌ قرار می‌داده است.<ref>طباطبایی، محمدکاظم، جستاری در آسیب شناسی چالش های آغاز امامت امام کاظم ، مجله امامت پژوهی، شماره ۸، ص۸۱</ref>

این ودایع از دید عموم مخفی بوده و عده‌ای‌ خاص‌ امکان مشاهده آن را پیدا کرده‌اند.<ref>طباطبایی، محمدکاظم، جستاری در آسیب شناسی چالش های آغاز امامت امام کاظم ، مجله امامت پژوهی، شماره ۸، ص۷۹</ref>

| شمشیر پیامبر(ص)<ref>كلينی، الكافى، ج۱، ص۳۰۵</ref>||در روایتی از [[امام صادق(ع)]] پس از تشبیه شمشیر پیامبر به تابوت بنی اسرائیل، آمده است: شمشیر پیامبر نزد هر یک از ما باشد، امامت به او داده شده است.<ref>كلينی، الكافى، ج۱، ص۲۳۸</ref> بنابر برخی روایات، این شمشیر همان [[ذوالفقار]] است.<ref> ابن شهرآشوب، المناقب، ج۴، ص۱۳۵ و ۲۵۳</ref>

| [[جفر و جامعه#کتاب جفر|جفر]]<ref>كلينی، الكافى، ج۱، ص۲۳۹؛ صفار، بصائر الدرجات، ص۱۵۲</ref>|| کتابی است که در آن حوادث آینده تا [[روز قیامت]] ذکر شده است‌.<ref>[http://lib.eshia.ir/27045/1/353/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%AA%D9%85%D9%84 صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، موسسه النشر الاسلامی، ج۱، ص۳۵۳]</ref>

|[[جفر و جامعه#جامعه یا کتاب علی(ع)|جامعه]]|| کتابی که املای پیامبر(ص) به خط امام علی(ع) است و همه احکام [[حلال]] و [[حرام]] در آن است.<ref>شیخ مفيد، الإرشاد، ج۲، ص۱۸۶</ref>  

| کتاب علی(ع)<ref>صفار، بصائر الدرجات، ص۱۴۷</ref> ||برخی، جامعه و کتاب علی را یک کتاب با دو نام دانسته‌اند<ref>عسکری، مرتضی، معالم المدرستین، ج۲، ص۳۳۵-۳۳۸</ref> ولی [[آقا بزرگ تهرانی]] از این کتاب با عنوان امالی رسول الله نام برده و آن را غیر از جفر و جامعه دانسته است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ج۲، ص۳۰۶-۳۰۷</ref>

| زره پیامبر(ص)<ref>صفار، بصائر الدرجات، ص۱۵۶</ref> ||در روایات آمده است از نشانه‌های امام آن است که زره پیامبر به قامت او مناسب باشد.<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، ج۱، ص۲۵۳؛ شیخ مفيد، الإرشاد، ج۲، ص۲۱۷</ref>

| جفر سرخ|| انبانی که در آن سلاح پیامبر(ص) قرار دارد.<ref>شیخ مفيد، الإرشاد، ج۲، ص۱۸۶</ref>

| جفر سفید||انبانی که در آن [[تورات]] و [[انجیل]] و [[زبور]] و دیگر کتاب‌های آسمانی قرار دارد.<ref>شیخ مفيد، الإرشاد، ج۲، ص۱۸۶</ref>

پس از شهادت [[امام کاظم(ع)]] جریانی به نام [[واقفیه]] شکل گرفت و مدعی شد امام کاظم غایب شده و پس از مدتی ظهور خواهد کرد. این جریان، بسیاری از شیعیان را دچار شک و تردید کرد. از این جهت برخی از شیعیان، از [[امام رضا(ع)]] درباره وجود سلاح پیامبر در نزد ایشان سوال می‌کردند.<ref>رجال كشی، ص۴۷۳؛ قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۲، ص۶۶۳</ref>

از روایات برمی‌آید که ودایع امامت از هر امام به امام دیگر سپرده می‌شده است، خواه به طور مستقیم یا با واسطه. از [[امام صادق(ع)]] نقل شده است: کتاب‌ها نزد [[امام علی علیه السلام|علی (ع)]] بود؛ وقتی به سوی عراق رفت، آن کتاب‌ها را نزد [[ام سلمه]] به امانت گذاشت. پس از او، آن کتاب‌ها نزد [[امام حسن مجتبی علیه السلام|حسن (ع)]] بود و پس از او، نزد [[امام حسین علیه السلام|حسین (ع)]] و پس از او، نزد [[امام سجاد علیه السلام|علی بن حسین (ع)]] و پس از او، نزد پدرم.<ref>صفار، بصائر الدرجات، ص۱۶۲</ref>

نیز نقل شده است وقتی امام حسین به سوی [[عراق]] حرکت کرد، کتاب‌ها و وصیت را نزد ام سلمه امانت گذاشت. وقتی علی بن حسین (ع) بازگشت، ام سلمه آنها را به او داد.<ref>كلينی، الكافى، ج۱، ص۳۰۴؛ ابن شهرآشوب، المناقب، ج۴، ص۱۷۲</ref>

از [[امام باقر(ع)]] نقل شده است: وقتی زمان وفات علی بن حسین (ع) رسید، صندوقی آورد و به من گفت: «ای محمد این صندوق را ببر». در آن صندوق شمشیر رسول خدا و کتاب‌های او بود.<ref>كلينی، الكافى، ج۱، ص۳۰۵</ref>

*آقابزرگ تهرانی، الذريعة إلى تصانيف الشيعة، قم، اسماعيليان‏، بی‌تا.

* ابن شهر آشوب، المناقب، قم، علامه‏، ۱۳۷۹ق.

*صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات في فضائل آل محمد، دوم، قم، مكتبة آية الله المرعشى النجفى‏، ۱۴۰۴ق.

*طوسی، الإقـتصاد فیما یجب علی العباد، تحقیق‌ سید‌ کاظم‌ موسوی، قم، دلیل ما، اول، ۱۴۳۰ق.

*قطب راوندی، سعید بن عبدالله، الخرائج و الجرائح، تصحیح سید محمدباقر ابطحی، اول، قم، مؤسسه امام مهدى، ۱۴۰۹ق.

* كشی، محمد بن عمر، رجال الكشي (اختيار معرفة الرجال)، مشهد، دانشگاه مشهد، ۱۳۴۸ش.

*كلينى‏، الكافى‏، دوم، تهران، اسلامية، ۱۳۶۲ش.

*شيخ مفيد، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، قم، كنگره شيخ مفيد، ۱۴۱۳ق.