کیسانیه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کیسانیه''' فرقه‌ای مذهبی و از اولین انشعابات [[شیعه|شیعی]] است. اعضای این فرقه به سرکردگی [[مختار ثقفی]] به همراه شیعیان [[کوفه]]، انتقام سختی از قاتلان [[امام حسین(ع)]] گرفتند. این شاخه از شیعه به همان شتابی که پدید آمده بود، تجزیه شد.<ref>مادلونگ، فرقه‌های اسلامی، ص۱۲۷.</ref> اعتقاد به [[امامت]] [[محمد حنفیه]] و قول به [[بداء]] از معتقدات این فرقه است.

برخی معتقدند، فرقه‌ای به نام کیسانیه ساخته و پرداخته دستگاه‌های سیاسی [[امویان]]، [[زبیریان]] و [[عباسیان]] بوده است که هرکدام در دوره زمانی مربوط به خود به تاسیس یا ادامه این فرقه دامن زده‌اند.

#کیسان، لقب [[مختار بن ابی‌عبید ثقفی|مختار]] است؛<ref>نک. البدء و التاریخ، ج۵، ص۱۳۱.</ref> [[آیت الله خویی]] در علت نامگذاری مختار به کیسان می‌گوید: بر فرض درستی این لقب برای او، منشأش همان روایت کشی از [[علی(ع)|امیرالمومنان(ع)]] است که دوبار مختار را با لقب «یا کیّس» خطاب قرار دادند، سپس این را به صیغه تثنیه در آوردند و کیسان گفتند.<ref>معجم الرجال، ج۱۸ص ۱۰۲-۱۰۳.</ref>

#کیسان، شخص دیگری غیر از مختار است؛<ref>گفته شده این شخص، از [[موالیان علی بن ابیطالب|موالیان]] [[حضرت علی|علی بن ابیطالب]](ع) یا از شاگردان محمد بن حنفیه بوده است. نک. ابوزهره، تاریخ المذاهب الاسلامیه فی السیایه و العقائد و تاریخ المذاهب الفقهیه، ص۴۱.</ref> و مختار عقاید خود را از یکی از وابستگان [[علی(ع)]] که کیسان نام داشت گرفته است.<ref>نک. بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۲۷.</ref> برخی نیز کیسان را لقب [[ابوعمره]]؛ رییس پلیس مختار و برخی نیز کیسان را لقب غلام حضرت علی (ع) دانسته‌اند.<ref>الکیسانیة فی التاریخ و الادب، ص۵۹؛ الزینة، ص۲۳۸.</ref>

به علت در دسترس نبودن عقاید مستقیم کیسانیان، اعتقادات آنها مستند به گزارشهایی است که مخالفانشان اعم از [[امامیه]] یا [[اهل سنت|اهل تسنن]] به دست داده‌اند. به اعتقاد امام محمد ابوزهره، نظریات کیسانیان مشوب به آرای فلسفی است. آنان به [[بداء]]، [[تناسخ]]، این که هرچیزی دارای ظاهر و باطنی است، جمع شدن حکمت‌ها و اسرار عالم در انسان و علم علی(ع) به این اسرار و حکم، و... معتقدند.<ref>نک. ابوزهره، تاریخ المذاهب الاسلامیه فی السیایه و العقائد و تاریخ المذاهب الفقهیه، صص۴۴-۴۱.</ref>