عزرائیل: تفاوت میان نسخه‌ها

'''عِزرائیل''' [[فرشته]] مأمور [[مرگ]] و یکی از [[ملائکه|ملائکه‌]] مقرب درگاه الهی است که خداوند او را مسئول گرفتن جان موجودات زنده قرار داده است. او به طور مستقیم [[نبوت|انبیاء]] و اولیای الهی را [[قبض روح]] می‌کند و نمایندگانی نیز دارد که جان سایر موجودات را می‌گیرند. پس از اینکه عزرائیل [[روح]] همه موجودات را قبض کرد، [[خداوند]] جان او را می‌گیرد.

عزرائیل واژه عبری است که از دو جزء «عزرا» به معنی بنده و «ئیل» به معنی خداوند تشکیل شده و ترکیب هر دو جزء به معنی بنده‌ خداست.<ref>دهخدا، دایرةالمعارف، ۱۳۴۱ش، ج۳، ص۲۲۴.</ref> [[قرآن کریم]] از عزرائیل با کلمه ملک‌الموت یاد کرده<ref>قُلْ يَتَوَفَّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ الَّذي وُکِّلَ بِکُمْ ثُمَّ إِلي‏ رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ؛ «بگو فرشته مرگ که بر شما مأمور شده روح شما را می‌گیرد سپس شما را به سوی پروردگارتان بازمی‌گرداند».</ref> که مامور [[قبض روح]] و گرفتن جان موجودات زنده است.<ref>سوره سجده، آیه۱۱.</ref> در [[روایت|روایات]]  از او با عنوان «قابض‌الارواح» و «هادم‌الذات»<ref> این دو کلمه در فارسی به معنی گیرنده‌ی جان‌ها و از بین برنده‌ی ذات‌هاست.</ref> نیز یاد شده است.<ref>شفیعی، «ملک‌الموت»، ۱۳۹۰ش، ج۱۵، ص۴۹۰؛ حسینی طهرانی، معاد‌شناسی، ۱۳۶۱ش، ج۶، ص۲۱۱؛ شجاعی، ملائکه، ۱۳۸۵ش، ص۱۱۵.</ref>

مهم‌ترین وظیفه عزرائیل قبض روح مجودات است.<ref>رستمی وآل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۶۸.</ref> در منابع روایی آمده زمانی که خداوند می‌خواست [[حضرت آدم]] را خلق کند، به فرشتگان دستور داد بخشی از زمین را در اختیار او بگذارند، اما هیچکدام نتوانستند و تنها عزرائيل که نیروی قهر و غلبه الهی در نهاد او قرار داده شده بود توانست این کار را انجام دهد. به همین دلیل خداوند او را متولی قبض روح موجودات زنده قرار داد.<ref>رستمی وآل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۶۸.</ref>

عزرائیل قبض روح [[پیامبران|انبیاء]] و اولیای الهی را به صورت مستقیم انجام می‌دهد. جان سایر موجودات را نمایندگان او می‌گیرند.<ref>طهرانی، معادشناسی، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۲.</ref> در مورد اینکه چگونه ممکن است عزرائیل، در سراسر جهان به طور همزمان جان چندین موجود زنده را  بگیرد، [[فلسفه|فیلسوفان]] و متکلمان می‌گویند: عزرائیل از موجودات فرا‌‌مادی و مجرد است و مکان معینی ندارد که از مکانی به مکان دیگر برود.<ref>مطهری، حرکت و زمان در فلسفه اسلامی، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۷۸.</ref> برای او، تمام عالم مادی یکسان است و می‌تواند همزمان روح چندین موجود زنده را به سوی خود فرا خواند و جان آنها را بگیرد.<ref>طباطبایی، انسان از آغاز تا انجام، ۱۳۸۸ش، ص۶۶.</ref>  

در آیاتی از قرآن آمده مرگ انسان‌ها بر عهده گروهی از فرشتگان است و عزرائیل نمایندگان و یاران بسیاری برای قبض روح افراد دارد.<ref>«حَتَّى‌ إِذَا جَاءَ أَحَدَکُمُ‌ الْمَوْتُ‌ تَوَفَّتْهُ‌ رُسُلُنَا»؛ سوره انعام، آیه۶۱.</ref> بر اساس روایات، «نازعات»، «سابحات»، «ناشطات» و «سابقات» هر کدام وظیفه‌ی قبض روح عده خاصی از موجودات را به عهده دارند. مثلا «نازعات» وظیفه دارد که روح [[کفر|کفار]] را با شدت و عذاب بگیرد و «ناشطات» مامور است که روح [[ایمان|مؤمنین]] عادی را با رأفت و مدارا قبض کند.<ref>آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۳۰، ص۲۳.</ref>