ابابیل: تفاوت میان نسخه‌ها

ابابیل به معنای دسته دسته، دسته‌ها، گروه‌ها و گروه‌های پراکنده است.<ref> [http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84 دهخدا، لغت‌نامه، بازبینی: ۵ بهمن ۱۳۹۵ش.]</ref> برخی مفرد آن را اَبّیل دانسته<ref>مفردات، ص۶۰.</ref> و برخی به ابوعبیده و فرا نسبت داده‌اند ابابیل جمعی است که مفرد ندارد.<ref>ابن هشام، ج۶، ص۳۶؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۱؛ طبرسی، ج۱۰، ص۵۳۹. </ref> واژه ابابیل یک‌بار  در قرآن {{متن قرآن|وَأَرْ‌سَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرً‌ا أَبَابِيلَ|سوره=[[سوره فیل|فیل]]|آیه=۳}} به کار رفته است<ref>سوره فیل، آیه۳.</ref> ابابیل نام پرنده نیست بلکه منظور از آن پرندگانی است که گروه گروه از هر طرف به سوی اصحاب فیل آمدند و سپاهیان ابرهه را سنگباران کردند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۳۶۲؛ مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۶-۳۳۷؛ فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۲، ص۲۹۳.</ref> در فرهنگ عامیانه فارسی ابابیل به خود پرندگان اشاره دارد نه معنای وصفی آن‌ها.<ref> [http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84 دهخدا، لغت‌نامه، بازبینی: ۵ بهمن ۱۳۹۵ش.]</ref>

درباه نوع، شکل  و جزئیات مربوط به این پرندگان بین مفسران اختلاف است؛ بیشتر مفسران ابابیل را پرستو یا شبیه آن<ref>مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۷؛ سبزواری نجفی، الجدید، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۱۸؛ ر. ک. فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۲، ص۲۹۳ با قیل از آن یاد کرده است.</ref>، برخی نیز خفاش یا از نوع دیگر پرندگان دانسته‌اند. گفته شده که کبوتران [[مکه]] از نوع آن‌ها هستند.<ref>زمخشری، ج۴، ص۷۹۹؛ آلوسی، ج۳۰، ص۲۳۶.</ref> طبری گفته رنگ پرندگان سفید یا سیاه و یا سبز، منقارشان زرد و چنگال‌های آن‌ها شبیه چنگال سگان بوده است.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> از [[امام باقر(ع)]] نقل شده که سر و چنگال‌هایی چون سر و چنگال درندگان داشتند که پیش از آن دیده نشده بود و پس از آن نیز دیده نشد.<ref>کلینی، کافی، ج۸، ص۸۴.</ref> همچنین این مرغان به شکل زنبور عسل، سیاه سر، دراز گردن و سرخ منقار توصیف شده اند.<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.</ref>

هنگامی که سپاهیان ابرهه خواستند [[کعبه]] را تخریب کنند، پرندگانی ظاهر شدند که سنگریزه‌هایی با خود داشتند. [[قرآن]] از سنگریزه‌هایی آن‌ها به [[سجیل|سِجّیل]] تعبیر کرده است.<ref>سوره فیل، آیه۴.</ref> گفته شده این پرندگان از دریا برخاسته بودند<ref>مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۷؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> و هر یک از آن‌ها سنگی با منقار و دو سنگ با چنگال‌های خود حمل می‌کرد.<ref>کلینی، الکافی، ج۸، ص۸۴؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> همچنین گفته شده سنگ‌ریزه‌ها بزرگتر از عدس و کوچکتر از نخود بود.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳. </ref> و بر هر سنگی نام یکی از اصحاب فیل نوشته شده بود<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.</ref> آن‌ها هر سنگی را می‌انداختند، به هدف می‌خورد و بدن یکی از اصحاب فیل را سوراخ می‌کرد و از طرف دیگر آن بیرون می‌آمد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۵۴۲؛‌ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.</ref>  

بنا بر نقلی که طبری آورده، سنگ‌ها به هر کس که اصابت می‌کرد، موجب می‌شد تا بدن او به خارش افتد. او همچنین گفته نخستین‌بار در همان سال آبله و حصبه در عرب پدیدار شد.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳؛ زمخشری، ج۴، ص۷۹۹.</ref> برخی شرق‌شناسان نیز دلیل شکست سپاه ابرهه را بیماری ساری عنوان کرده‌اند.<ref> کارادووو، III، ص۳۹۸؛ بلاشر بلاشر، I، ص۱۱۵.</ref> این دیدگاه از سوی برخی پژوهشگران رد شده است.<ref>آذرتاش، ابابیل، ج۲، ص۲۹۸-۲۹۹.</ref>