فتح‌الله غروی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

| وب‌گاه رسمی =

}}

'''فتح‌الله بن محمد نمازی غروی شیرازی اصفهانی''' (<small>متولد۱۲۶۶ق/۱۸۵۰م ؛ متوفی۱۳۳۹ق/۱۹۲۰م</small>)، [[فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]] و مجاهد قرن سیزدهم و چهاردهم [[هجری قمری|هجری]]، ملقب به '''شریعت مدار''' یا '''شیخ الشریعة'''، رهبر انقلاب استقلال طلبانه [[عراق]] و [[مرجع تقلید]] [[شیعیان]] پس از [[میرزا محمدتقی شیرازی]].

== زندگی‎نامه ==

فتح‌الله غروی اصفهانی در [[۱۲ ربیع‌الاول]] [[سال ۱۲۶۶ ق|۱۲۶۶ ق]] در [[اصفهان]] به دنیا آمد. پدرش حاج میرزا محمدجواد از خاندان معروف نمازی شیرازی و ساکن اصفهان بود.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ بامداد او را متولد شیراز ذکر کرده است. بامداد، شرح حال رجال ایران، ج۶، ص۱۷۵</ref>

[[محسن امین|امین]] در مورد علت اشتهار وی به «نمازی» نوشته که جدش، حاج محمد علی نمازی، معروف به [[ورع]] و [[تقوا]] بوده و بر اثر مداومت بر [[نوافل]] و [[نماز|فرائض]]، به نمازی مشهور شده است.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸ف ص۵۲.</ref>

فتح‌الله غروی در شب [[یکشنبه]] [[۸ ربیع‌الثانی]] ۱۳۳۹ق در [[نجف]] و در سن ۷۳سالگی (بر اثر بیماری که در قیام ضدانگلیسی مردم عراق بر او غالب شد)، از دنیا رفت و در [[حرم امیرالمؤمنین]] در یکی از غرفه‌های شرقی به خاک سپرده شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ رکـ: کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷؛ بامداد، شرح حال رجال ایران، ج۶، ص۱۷۵.</ref>

فرزندان شیخ الشریعه عبارتند از:

* شیخ حسن<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶.</ref>

* میرزا مهدی<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> <ref group="یادداشت"> وی از ازکیای زمان خود بود که در سال ۱۳۱۸ق در زمان حیات پدر در نجف درگذشت و کتاب اعلام الاعلام بمولد خیرالانام از آثار او است که تقریرات پدرش را به رشته تحریر درآورده و در تعیین روز ولادت آن حضرت برخلاف مشهور گراییده است. رکـ: مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref>

== تحصیلات ==

شیخ فتح الله تحصیلات خود را در زادگاهش آغاز نموده و پس از آن به [[مشهد]] و بعدها به [[نجف ]] عزیمت کرد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲.</ref>

پس از مشهد، در سال۱۲۹۵ یا ۱۲۹۶ ق، شیخ الشریعه به نجف رفت و در جلسات درس میرزا [[حبیب الله رشتی]] و شیخ [[محمد حسین کاظمی|محمدحسین فقیه کاظمی]] حاضر شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴و ۱۵۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ رکـ: مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷..</ref>

== تدریس ==

شیخ الشریعه در همان اصفهان، تدریس خود را آغاز نمود و به تدریس اصول به شیوۀ [[شیخ مرتضی انصاری]] پرداخت. گفته شده که کلاس درس وی در [[مشهد]] و [[نجف]] هم با استقبال بسیاری مواجه گردید.<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲.</ref> شیخ فتح‌الله  در زبان علماء به '''شریعت مدار''' و '''شیخ الشریعة''' معروف شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲.</ref> از شاگردانش می‌توان به این افراد اشاره کرد:<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶.</ref>

* افاضه القدیر فی خل العصیر<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref>

* قاعدة طهارت<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۳؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref>

== مقام علمی و مرجعیت ==

صاحبان تراجم از جمله محسن امین، [[محمد حرزالدین|حرزالدین]] و [[محمد علی مدرس تبریزی|مدرس تبریزی]]، مراتب فضل و کمال و جامعیت علمی او را ستوده و او را در علوم عقلی و نقلی، یکی از سرآمدان روزگار خویش نام برده‌اند.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref> وی در سال ۱۳۱۳ق به حج مشرف شد و پس از مراجعت، بر مسند افتاء و قضای حوائج مؤمنین نشست. بسیاری از مردم در زمان حیات [[سید محمد کاظم یزدی]] و [[میرزا محمد تقی شیرازی]] به شیخ الشریعة رجوع کرده و از وی [[تقلید]] می‌کردند اما پس از درگذشت این دو عالم، شیخ الشریعه یگانه [[مرجع تقلید|مرجع]] جهان [[تشیع]] شد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ رکـ: مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷؛ بامداد، شرح حال رجال ایران، ج۶، ص۱۷۵.</ref>

[[محمدعلی مدرس تبریزی]]، او را از علمای طراز اول نامیده و در تجلیل از وی می‌نویسد:

::«او جامع معقول و منقول، حاوی فروع و اصول، [[فقیه]] اصولی رجالی، حکیم متکلم، ادیب مفسر اخلاقی، بالجمله در جامعیت و اشتراک در اکثر علوم عقلیه و نقلیه، از اغلب معاصرین خود ممتاز بود، بالخصوص در رجال و علوم حدیثیه و قرآنیه، گوی سبقت از دیگران ربود. علاوه بر مراتب علمیه، بسیار لطیف المحاوره بود و قوه حافظة او را از خوارق عادات و عجایب اتفاقات می‌شمارند… مقامات علمیه‌اش نزد علمای مشاهد مقدسه، مسلم و مورد تحسین شایان و تقدیر بی‌پایان بود…».<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref>

=== اجازات ===

شیخ الشریعه از جانب برخی اساتید خود [[اجازه روایت]] دریافت کرد که عبارتند از:

* [[میرزا محمد هاشم خوانساری]] (برادر صاحب روضات)<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref>

* شیخ محمد حسین کاظمی<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref>

== مبارزات سیاسی ==

{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = ای مسلمانان! شما باید بدانید که بنا به اجماع مسلمانان و لزوم مذهبی، جهاد بر ضد کافران واجب است. اکنون ارتش ایتالیا، طرابلس را اشغال کرده مناطق مردم نشین آن را ار میان برده و مردان و زنان و کودکان را کشتار کرده‌اند. وظیفه جهاد خود را در راه خدا انجام دهید و متحد گردید و از صرف ثروت خود دریغ مدارید. پیش از آنکه خیلی دیر شود خود را برای دفاع آماده کنید.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>حائری، تشیع و مشروطیت در ایران، ص۱۶۴.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

# تنی چند از روحانی نمایان، خود را به لباس روحانیت درآورده و ادعای دانش می کنند،‌در حالی که واقعاً از گروه علمای روحانی به شمار نمی روند. بیگانگان این علما را نیز همردیف علمای واقعی قلمداد کرده و فسادی را که علمای دروغین مرکتب می شوند به حساب بدی مذهب اسلام می گذارند و بدین وسیله مردم را به سرپیچی از اوامر علمای حقیقی اسلام می خوانند.

# استعمارگران با به دست آوردن امتیازات و دادن وام ها و انعقاد قراردادهای گوناگون نفوذ خویش را در کشورهای اسلامی می گسترانند.</ref>

== پانویس ==

{{پانویس۲}}

* نفیسی، عبدالله فهد، نهضت شیعیان در انقلاب اسلامی عراق، ترجمه کاظم چاپچیان، امیرکبیر، تهران، ۱۳۶۴ش.

{{پایان}}

== پیوند به بیرون ==

* [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/3779 قاعده لاضرر]

* [http://saadat.andishvaran.ir/fa/shownote.html?DataID=6185 مرجعی که پیکرش پس از سه دهه سالم بود]

* [http://mtif.org/p/person/45606 فتح الله شیخ الشریعه اصفهانی- بنیاد محقق طباطبایی]

{{مراجع تقلید شیعه}}