Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
جز (←تولیت و کاربری) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
بیت النور در اصل خانه [[موسی بن خزرج]] از بزرگان قم بود که با خبردار شدن از ورود حضرت معصومه(س) از طرف ساوه به قم، به همراه دیگر بزرگان به استقبال او رفته، و او را به این مکان منتقل کرد. حضرت معصومه(س) در این مکان به [[عبادت]] پرداخت و بعد از مدت کوتاهی بر اثر بیماری وفات یافت و در باغ بابلان دفن شد. بعد از وفات حضرت، موسی بن خزرج، محل عبادت حضرت و اطراف آن را [[وقف]] کرد.این مکان در اسناد تاریخی، به نام محراب یا معبد فاطمه(س)، بیت النور و بقعه ستیه، نامیده شده که حجرهای به ابعاد ۳ در ۳/۵ متر است و با آینهکاری تزیین گردیده شده است.<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ص۶۹۹.</ref> معماری و شیوه ساخت بنای محراب، متشکل از نمادهای است که زائر را به تقدس مکان رهنمون میسازد. سقف گنبدوار که در معماری اسلامی، نمادی از آسمان شمرده میشود، استفاده از سنگ و ترکیب آینه، کاشی، نورپردازی درونی اتاق، نقوش تزیینی و... از جمله این مواردند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسانشناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref> | بیت النور در اصل خانه [[موسی بن خزرج]] از بزرگان قم بود که با خبردار شدن از ورود حضرت معصومه(س) از طرف ساوه به قم، به همراه دیگر بزرگان به استقبال او رفته، و او را به این مکان منتقل کرد. حضرت معصومه(س) در این مکان به [[عبادت]] پرداخت و بعد از مدت کوتاهی بر اثر بیماری وفات یافت و در باغ بابلان دفن شد. بعد از وفات حضرت، موسی بن خزرج، محل عبادت حضرت و اطراف آن را [[وقف]] کرد.این مکان در اسناد تاریخی، به نام محراب یا معبد فاطمه(س)، بیت النور و بقعه ستیه، نامیده شده که حجرهای به ابعاد ۳ در ۳/۵ متر است و با آینهکاری تزیین گردیده شده است.<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ص۶۹۹.</ref> معماری و شیوه ساخت بنای محراب، متشکل از نمادهای است که زائر را به تقدس مکان رهنمون میسازد. سقف گنبدوار که در معماری اسلامی، نمادی از آسمان شمرده میشود، استفاده از سنگ و ترکیب آینه، کاشی، نورپردازی درونی اتاق، نقوش تزیینی و... از جمله این مواردند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسانشناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
بعدها | بعدها در اطراف محراب حضرت معصومه(س)، مسجد و مدرسهای به نام «[[مدرسه ستیه|ستیه]]»{{یادداشت|درباره شهرت مدرسه گفته شده که نویسندگان عصر [[صفویه]] به فاطمه معصومه «''سِتّی فاطمه''» میگفتند و به مرور زمان به ستیه شهرت یافته است. ر.ک به: فقیهی، تاریخ مذهبی قم، ۱۳۷۸ش، ص۹۴و۹۵.}} ایجاد شد و از مدارس علمیه معروف قم محسوب میشود.<ref> عقیقی بخشایشی، مدارس حوزه علمیه قم، ۱۳۶۰ش.</ref> | ||
==تولیت و کاربری== | ==تولیت و کاربری== | ||
[[تولیت]] بیت النور، برعهده هیئت امنایی متشکل از سادات میرهای است که خدمتگزاری بیت النور از نسل به نسل آنان منتقل شده است و اموالی را برای آن وقف کرده و در تجدید بنای آن نقش داشتهاند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسانشناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref> | [[تولیت]] بیت النور، برعهده هیئت امنایی متشکل از سادات میرهای است که خدمتگزاری بیت النور از نسل به نسل آنان منتقل شده است و اموالی را برای آن وقف کرده و در تجدید بنای آن نقش داشتهاند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسانشناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref> | ||
بیت النور امروزه زیارتگاه مردم است<ref>زهره کاشانی، تاریخ ۱۲۰۰ساله حوزه علمیه قم، ۱۳۹۴ش، ص۱۵۷.</ref> | بیت النور امروزه زیارتگاه مردم است<ref>زهره کاشانی، تاریخ ۱۲۰۰ساله حوزه علمیه قم، ۱۳۹۴ش، ص۱۵۷.</ref> علاوه بر برگزاری مراسم در روزهای عزاداری و ایام ولادت [[اهل بیت(ع)]]، مراسمهای خاصی نیز در روز ولادت، روز وفات و روز ورود حضرت معصومه(س) به قم در این مکان برگزار میگردد.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسانشناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* انوری، حسن، فرهنگ بزرگ سخن، تهران، نشر سخن، ۱۳۸۲ش. | * انوری، حسن، فرهنگ بزرگ سخن، تهران، نشر سخن، ۱۳۸۲ش. | ||
* خانمحمدی، کریم و موذن، معصومه، | * خانمحمدی، کریم و موذن، معصومه، «انشانشناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)»، فرهنگ رضوی، شماره ۱۱، ۱۳۹۴ش. | ||
* دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش. | * دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش. | ||
* زهره کاشانی، علیاکبر، تاریخ ۱۲۰۰ساله حوزه علمیه قم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۴ش. | * زهره کاشانی، علیاکبر، تاریخ ۱۲۰۰ساله حوزه علمیه قم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۴ش. | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
* فقیهی، علیاصغر، تاریخ مذهبی قم، قم، زائر، ۱۳۷۸ش. | * فقیهی، علیاصغر، تاریخ مذهبی قم، قم، زائر، ۱۳۷۸ش. | ||
* فیض، عباس، گنجینه آثار قم، قم، مهراستوار، ۱۳۴۹ش. | * فیض، عباس، گنجینه آثار قم، قم، مهراستوار، ۱۳۴۹ش. | ||
* قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، مترجم حسن بن علی قمی، مصحح | * قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، مترجم حسن بن علی قمی، مصحح جلالالدین تهرانی، تهران، توس، ۱۳۶۱ش. | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، | * مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۴۰۳ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* [http://www.farhangerazavi.ir/article_45934_be19814f7e29250331bd89758d5d796c.pdf: | * [http://www.farhangerazavi.ir/article_45934_be19814f7e29250331bd89758d5d796c.pdf: انسانشناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)] | ||
{{قم}} | {{قم}} | ||