کاربر ناشناس
ذوالجناح: تفاوت میان نسخهها
منبع یابی+اصلاح پاورقی و منابع بر اساس شیوه ارجاع+اصلاح درجه بندی
imported>M.r.seifi (اصلاح پاورقی و منابع) |
imported>M.r.seifi (منبع یابی+اصلاح پاورقی و منابع بر اساس شیوه ارجاع+اصلاح درجه بندی) |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
ذوالجناح بسیار چابک بود و در میدان نبرد سرعت عمل از خود نشان میداد و به واسطۀ شباهتش در تیزی با پرندگان به این نام خوانده میشد.<ref>اخلاقی، تحقیق و پژوهش در تاریخ زندگانی امام حسین، ۱۳۷۷ش، ص۶۸۰،۶۴۷.</ref> | ذوالجناح بسیار چابک بود و در میدان نبرد سرعت عمل از خود نشان میداد و به واسطۀ شباهتش در تیزی با پرندگان به این نام خوانده میشد.<ref>اخلاقی، تحقیق و پژوهش در تاریخ زندگانی امام حسین، ۱۳۷۷ش، ص۶۸۰،۶۴۷.</ref> | ||
به گفتۀ برخی ذوالجناح از اسبهای [[پیامبر (ص)]] بود که [[سیدالشهداء]] به [[ارث]] برده بود.<ref>المقرم، مقتل الحسین علیه السلام، ۱۴۲۶ق، ص۲۹۷.</ref> از آن در [[زیارت ناحیه مقدسه|زیارت ناحیۀ مقدسه]] به نام الجواد یاد شده است.<ref> | به گفتۀ برخی ذوالجناح از اسبهای [[پیامبر (ص)]] بود که [[سیدالشهداء]] به [[ارث]] برده بود.<ref>المقرم، مقتل الحسین علیه السلام، ۱۴۲۶ق، ص۲۹۷.</ref> از آن در [[زیارت ناحیه مقدسه|زیارت ناحیۀ مقدسه]] به نام الجواد یاد شده است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ذیل «زیارت ناحیه مقدسه».</ref> | ||
==وفاداری== | ==وفاداری== | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = وفاداری ذوالجناح|: {{سخ}}''' «''' پس از اینکه [[امام حسین (ع)]] خود را به نهر [[فرات]] رساند درحالیکه | {{جعبه نقل قول | عنوان = وفاداری ذوالجناح|: {{سخ}}''' «''' پس از اینکه [[امام حسین (ع)]] خود را به نهر [[فرات]] رساند درحالیکه چهار هزار جنگجو نگهبانی میدادند. آنان را کنار زدند وقتی ذوالجناح به فرات رسید با ولع و اشتیاق زیاد سر خود را به آب نزدیک برد که آب بنوشد امام فرمود تو تشنهای و من تشنه به [[خدا]] سوگند لب به آب نخواهم زد تا اینکه تو سیراب شوی، هنگامی که اسب سخنان امام (ع) را شنید سر خود را بالا گرفت و آب ننوشید گویا سخنان امام (ع) را فهمید سپس امام (ع) امر کردند بنوش و من نیز خواهم نوشید... '''» ''' |تاریخ بایگانی || منبع = <small>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۵۸</small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقلقول = | تراز منبع = چپ}} | ||
نویسندگان مقاتل و [[ | نویسندگان مقاتل و [[راویان حدیث|راویان]] در وفاداری، هوشمندی و صمیمت ذوالجناح [[حدیث|روایات]] بسیار ذکر کردهاند<ref>ر.ک: اخلاقی، تحقیق و پژوهش در تاریخ زندگانی امام حسین، ۱۳۷۷ش، ص۶۸۰،۶۴۷.</ref> و در آثار خود با عظمت از آن نام بردهاند به ویژه هنگامی که امام (ع) بر اثر عطش و جراحات و خونریزی بیحال شده بودند، او با مهارت و چابکی و زیرکی خاص امام را از میدان نبرد خارج نمود که به خیمهگاه برساند ولی امام (ع) پیش از رسیدن به خیمهگاه از اسب به زمین افتاد. [[عمر بن سعد|ابن سعد]] فریاد زد آن اسب را بگیرید به خدا [[سوگند]] از گرانبهاترین اسبهای [[پیامبر (ص)]] است. هنگامی که سپاه عمر بن سعد خواستند اسب را بگیرند ذوالجناح به آنان حمله کرد و با لگد آنان را به هلاکت رساند. [[ابن شهر آشوب]] آمار کشتگان توسط ذوالجناح را ۴۰ جنگجو ضبط کرده و دیگران بیش از این تعداد یاد کردهاند. ابن سعد فریاد زد او را رها کنید وگرنه همه را به قتل میرساند.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۵۸؛المقرم، مقتل الحسین علیه السلام، ۱۴۲۶ق، ص۲۹۷.</ref> | ||
==رساندن خبر شهادت امام== | ==رساندن خبر شهادت امام== | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
تاریخنگاران در مورد سرنوشت ذوالجناح در عصر [[روز عاشورا|عاشورا]] اختلاف دارند؛ | تاریخنگاران در مورد سرنوشت ذوالجناح در عصر [[روز عاشورا|عاشورا]] اختلاف دارند؛ | ||
*گروهی بر این باروند که ذوالجناح پس از رساندن خبر [[شهادت]] سیدالشهداء به خاندان او آنقدر سر خود را به زمین کوبید تا اینکه مقابل خیمهگاه نقش بر زمین گشت و مرد.<ref>قمی، منتهیالآمال، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۹۰۹.</ref> | *گروهی بر این باروند که ذوالجناح پس از رساندن خبر [[شهادت]] سیدالشهداء به خاندان او آنقدر سر خود را به زمین کوبید تا اینکه مقابل خیمهگاه نقش بر زمین گشت و مرد.<ref>قمی، منتهیالآمال، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۹۰۹.</ref> | ||
*برخی نیز می گویند پیش از شهادت امام کشته شد و امام زمانی را پیاده با لشکر [[عبیدالله بن زیاد]] جنگید تا به شهادت رسید.<ref> ر. ک: | *برخی نیز می گویند پیش از شهادت امام کشته شد و امام زمانی را پیاده با لشکر [[عبیدالله بن زیاد]] جنگید تا به شهادت رسید.<ref> ر. ک: اخلاقی، تحقیق و پژوهش در تاریخ زندگانی امام حسین، ۱۳۷۷ش، ص۶۸۴.</ref> | ||
*برخی دیگر میگویند او از خیمهگاه با سرعت به سوی شط [[فرات]] شتافت و خود را در وسط آن غرق نمود. | *برخی دیگر میگویند او از خیمهگاه با سرعت به سوی شط [[فرات]] شتافت و خود را در وسط آن غرق نمود.{{مدرک}} | ||
{{ | |||
==آثار هنری== | ==آثار هنری== | ||
[[پرونده:تابلوی عصر عاشورا.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:تابلوی عصر عاشورا.jpg|بندانگشتی]] | ||
از ذوالجناح در ادب [[عاشورا|عاشورایی]] یاد میشود و [[شیعیان]] در اشعار عربی و فارسی و... از هوشمندی و وفای وی به امام نام بردهاند. در [[روز عاشورا]] اسبی را بدون سرنشین در حالی که او را با رنگ سرخ رنگ نموده و تیر به بدنش آویزان کردهاند به علامت [[شهادت]] [[امام حسین (ع)]] در مقابل [[عزاداری امام حسین|دستۀ عزادار]] و [[حسینیه]]ها به حرکت در میآورند. | از ذوالجناح در ادب [[عاشورا|عاشورایی]] یاد میشود و [[شیعیان]] در اشعار عربی و فارسی و... از هوشمندی و وفای وی به امام نام بردهاند. در [[روز عاشورا]] اسبی را بدون سرنشین در حالی که او را با رنگ سرخ رنگ نموده و تیر به بدنش آویزان کردهاند به علامت [[شهادت]] [[امام حسین (ع)]] در مقابل [[عزاداری امام حسین|دستۀ عزادار]] و [[حسینیه]]ها به حرکت در میآورند. نقاشان شیعه نیز از دیرزمان تصاویر، عکسها و نقاشی بر پارچه و پشت شیشه از ذوالجناح به صورت حزین و دردناک و غمگین کشیدهاند.<ref>شهیدی صالحی، «ذوالجناح»، ج۸، ص۴۶.</ref> | ||
اخیراً [[محمود فرشچیان|فرشچیان]] هنرمند معاصر تابلوی ذوالجناح به هنگام بازگشت به خیمهگاه که اهل بیت امام حسین در اطراف او گردآمدهاند را به تصویر کشیده است. اصل این تابلو در موزۀ [[آستان قدس رضوی]] نگهداری میشود و میلیونها نسخه در حجم و اندازههای مختلف از آن طبع گردیده و در سراسر مراکز تشیع توزیع شده است.<ref>شهیدی صالحی، «ذوالجناح»، ج۸، ص۴۶.</ref> | |||
اخیراً [[محمود فرشچیان|فرشچیان]] هنرمند معاصر تابلوی ذوالجناح به هنگام بازگشت به خیمهگاه که اهل بیت امام حسین در اطراف او گردآمدهاند را به تصویر کشیده است. اصل این تابلو در موزۀ [[آستان قدس رضوی]] نگهداری میشود و میلیونها نسخه در حجم و اندازههای مختلف از آن طبع گردیده و در سراسر مراکز تشیع توزیع شده است.<ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس| | {{پانویس|۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
* ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل أبی طالب (ع)، قم، مؤسسه انتشارات علامه، ۱۳۷۹ق. | |||
* ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب (ع) ، مؤسسه انتشارات علامه، | |||
* اخلاقی، محمد اسحاق، تحقیق و پژوهش در تاریخ زندگانی امام حسین (ع)، قم، موسسه فرهنگی ثقلین، چاپ اول، ۱۳۷۷ش. | * اخلاقی، محمد اسحاق، تحقیق و پژوهش در تاریخ زندگانی امام حسین (ع)، قم، موسسه فرهنگی ثقلین، چاپ اول، ۱۳۷۷ش. | ||
* المقرّم، عبد الرزاق، مقتل الحسین علیه السلام، بیروت، مؤسسة الخرسان للمطبوعات، ۱۴۲۶ق. | |||
* شهیدی صالحی، عبدالحسین، «ذوالجناح»، در دایرة المعارف تشیع، ج۸، تهران، نشر شهید سعید محبی، ۱۳۷۹ش. | |||
* قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان. | |||
* قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | * قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | ||
* | * مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۶۱: | خط ۵۹: | ||
| عکس = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->نمیخواهد | | عکس = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->نمیخواهد | ||
| ناوبری = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->دارد | | ناوبری = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->دارد | ||
| رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد--> | | رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | | کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | ||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل--> | | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص | ||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد |