Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶
ویرایش
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←شأن نزول) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←دیدگاه ابن تیمیه: ویرایش صوری) |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
برخی از [[مفسران]] [[شأن نزول]] این آیه را مربوط به نضر بن حارث دانستهاند<ref> آلوسی، روحالمعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۳.</ref> او در [[مسجدالحرام]] با حالتی تمسخرآمیز خطاب به پیامبر(ص) گفت: «خدایا اگر محمّد بر حق است و آنچه میگوید، از توست، سنگى بر ما ببار یا ما را به عذاب الیم گرفتار کن.»<ref>سوره انفال، آیه۳۲.</ref> پس از سخن او، این آیه بر پیامبر(ص) نازل شد.<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۸، ص۲۳۵؛ قمی کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۳۰ش، ج۱۰، ص۳؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۹، ص۲۷۸.</ref> البته این گروه از مفسران در ذیل آبه به ماجرای نعمان بن حارث هم اشاره کردهاند، هرچند قول دیگر را ترجیح دادهاند.<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۹، ص۲۷۸؛ آلوسی، روحالمعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۲.</ref> همچنین گفته شده این آیه درباره [[ابوجهل]] نازل شده و آیه «فَأَسْقِطْ عَلَيْنا كِسَفاً مِنَ السَّماءِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ»<ref> سوره شعراء، آیه۱۸۷.</ref> نقل قول از زبان او است.<ref>آلوسی، روحالمعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۲.</ref> | برخی از [[مفسران]] [[شأن نزول]] این آیه را مربوط به نضر بن حارث دانستهاند<ref> آلوسی، روحالمعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۳.</ref> او در [[مسجدالحرام]] با حالتی تمسخرآمیز خطاب به پیامبر(ص) گفت: «خدایا اگر محمّد بر حق است و آنچه میگوید، از توست، سنگى بر ما ببار یا ما را به عذاب الیم گرفتار کن.»<ref>سوره انفال، آیه۳۲.</ref> پس از سخن او، این آیه بر پیامبر(ص) نازل شد.<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۸، ص۲۳۵؛ قمی کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۳۰ش، ج۱۰، ص۳؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۹، ص۲۷۸.</ref> البته این گروه از مفسران در ذیل آبه به ماجرای نعمان بن حارث هم اشاره کردهاند، هرچند قول دیگر را ترجیح دادهاند.<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۹، ص۲۷۸؛ آلوسی، روحالمعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۲.</ref> همچنین گفته شده این آیه درباره [[ابوجهل]] نازل شده و آیه «فَأَسْقِطْ عَلَيْنا كِسَفاً مِنَ السَّماءِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ»<ref> سوره شعراء، آیه۱۸۷.</ref> نقل قول از زبان او است.<ref>آلوسی، روحالمعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۲.</ref> | ||
== دیدگاه | == دیدگاه ابنتیمیه== | ||
آلوسی و [[ | آلوسی و [[ابنتیمیه]] از مفسران اهل سنت معتقدند این آیه با [[واقعه غدیر]] ارتباط ندارد؛ چراکه [[سوره معارج]] مکی است و قبل از [[هجرت به مدینه|هجرت پیامبر(ص) به مدینه]] نازل شده است، در حالی که [[واقعه غدیر]] در سال دهم قمری و پس از بازگشت [[پیامبر(ص)]] از [[حجة الوداع]] رخ داده است.<ref>آلوسی، روحالمعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۳؛ ابنتیمیه، منهاجالسنة، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۵.</ref> اما [[علامه طباطبایی]] گفته است هرچند سیاق آیات نخست این سوره، همانند [[سورههای مکی]] و درباره عذاب [[کفار]] در [[روز قیامت]] است، در این سوره، آیاتی وجود دارد که ثابت میکند آیات نخستین آن مدنیاند؛ ازجمله آیه ۲۴ که در آن سخن از [[زکات]] است و زکات در [[مدینه]] تشریع شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۵-۶.</ref> همچنین بهگفته علامه طباطبایی آیات مذکور درباره [[منافقان]] است و این با مدنیبودن آن بیشتر تطبیق دارد؛ زیرا پیدایش نفاق در [[مدینه]] بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۶.</ref> | ||
ابنتیمیه همچنین معتقد است در صورتی که این ماجرا{{یادداشت|البته ابنتیمیه نام این شخص را حارث بن نعمان ذکر کرده است (ابنتیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۴).}} درست باشد، میان محتوای آيه ۳۳ سوره انفال و نزول عذاب بر نعمان در زمان حضور [[پیامبر(ص)]]، ناسازگاری وجود دارد؛<ref>ابن تیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۶.</ref> بهجهت آنکه از [[روایات]] به دست میآید که «حارث بن نعمان» با اینکه مبانى [[اسلام]] را قبول داشته، در زمان حضور پیامبر(ص) عذاب شده است، اما براساس آیه ۳۳ سوره انفال، تا زمانی که پیامبر(ص) در میان امتش باشد، خدا آنان را عذاب نمیکند.<ref>ابنتیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۶.</ref> در پاسخ گفتهاند آیه ۲۳ سوره انفال در خصوص عذاب دستهجمعی است و عذابهاى شخصى را شامل نمیشود؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۱۲.</ref> چنانکه در تاریخ اسلام، نام ابوزمعه، مالک بن طلاله و [[حکم بن ابیالعاص]] بهعنوان کسانی که در زمان پیامبر(ص) دچار [[عذاب الهی]] شدهاند، ثبت شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۱۲-۱۳.</ref> همچنین اعتراض نعمان به امر [[خدا]] خود شدیدترین مرتبه [[کفر]] است و بهنوعی [[ارتداد]] به حساب میآید.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۱۳.</ref> | |||
ذکرنشدن نام نعمان در برخی از منابع صحابهنگاری، همچون الاستیعاب و مشهور نبودن ماجرای او مانند [[اصحاب فیل|داستان اصحاب فیل]] از دیگر اشکالات ابنتیمیه است.<ref>ابنتیمیه، منهاجالسنة، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۷-۴۶.</ref> در پاسخ او آمده که در منابع صحابهنگاری، نام تمام [[صحابه]] ذکر نمیشود. برای نمونه در کتاب «اُسْدالغابة» که درباره اصحاب پیامبر(ص) نوشته شده، تنها نام ۷۵۰۴ نفر ذکر شده است، در حالى که در [[حجةالوداع]] ۱۰۰ هزار نفر یا بیشتر همراه پیامبر(ص) بودند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۱۴.</ref> همچنین گفتهاند ماجرای نعمان بن حارث شأننزول مشهور است. بهنقل از [[تفسیر نمونه]]،[[علامه امینی]] در [[الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب (کتاب)|الغدیر]] این ماجرا را از سی تن از علمای معروف [[اهل سنت]] نقل کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۷-۸.</ref> | |||
==محتوای آیه== | ==محتوای آیه== |