آیه سأل سائل: تفاوت میان نسخه‌ها

به نظر بسیاری از [[مفسران]] این آیه در مورد عذاب [[نعمان بن حارث فهری]] نازل شده است.<ref>مکارم شیرازی،‌ تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۶.</ref> وقتی که نعمان خبر جانشینی حضرت علی(ع) را توسط [[پیامبر(ص)]] در [[غدیر خم|غدیر خم]] شنید، خطاب به پیامبر(ص) گفت از ما خواستی که به یگانگی خدا و نبوتت شهادت دهیم ما هم شهادت دادیم، سپس ما را به [[جهاد]]، [[حج]]، [[روزه]]، [[نماز]] و [[زکات]] امر کردی، ماهم پذیرفتیم، اما به این‌ها راضى نشدى تا اینکه این جوان (حضرت علی(ع)) را به جانشینى خود منصوب کردى.<ref>آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۲؛ مکارم شیرازی،‌ تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۱۱؛ شريف لاهيجى، تفسير شريف لاهيجى، ۱۳۷۳ش، ج۴، ص۵۷۴؛ کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۳۰ش، ج۱۰، ص۴؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۵۲۹.</ref> آیا این تصمیم خودت است یا [[خدا]]؟ پیامبر سوگند یاد کرد که این سخن از جانب خداوند است. سپس نعمان گفت: «خداوندا! اگر این سخن حق است و از ناحیه توست، سنگى از آسمان بر ما بباران.»<ref>سوره انفال، آیه ۳۲.</ref>» بر اساس روایات پس از درخواست وی سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد، کشته شد و این آیه نازل شد.<ref>مکارم شیرازی،‌ تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۴ش، ج۲۵، ص۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۱۱.</ref>

برخی از [[مفسران]] [[شأن نزول]] این آیه را مربوط به نضر بن حارث دانسته‌اند<ref> آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۳.</ref> که در جنگ بدر اسیر و سپس کشته شد.<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۱۹، ص۲۷۸.</ref>  نضر بن حارث در [[مسجد الحرام]] با حالتی تمسخرآمیز خطاب به پیامبر(ص) گفت: «خدایا اگر محمّد بر حق است و آنچه می‌گوید از نزد توست، پس سنگى بر ما ببار یا ما را به عذاب الیم گرفتار کن.»<ref>سوره انفال، آیه۳۲.</ref> پس از سخن نضر بن حارث این آیه بر پیامبر(ص) نازل شد.<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۸، ص۲۳۵؛ قمی کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۳۰ش، ج۱۰، ص۳؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۱۹، ص۲۷۸.</ref> البته این گروه از مفسران به ماجرای نعمان هم اشاره کرده‌اند، هرچند این قول را ترجیح داده‌اند.<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۱۹، ص۲۷۸؛  آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۲.</ref> همچنین گفته شده ابوجهل است و آیه ۱۸۷ سوره شعرا از زبان او است.<ref>آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۲</ref>

 

برخی از مفسران اهل سنت معتقد که این آیه با واقعه غدیر ارتباط ندارد چرا که [[سوره معارج]] مکی است و قبل از [[هجرت به مدینه|هجرت]] نازل شده است، در حالی که [[واقعه غدیر]] پس در سال دهم قمری و پس از بازگشت [[پیامبر(ص)]] از [[حجة الوداع]] اتفاق افتاده است.<ref>آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۶۳؛ ابن تیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۵.</ref> به گفته [[علامه طباطبایی]] هرچند سیاق آیات اولیه این سوره همانند [[سوره‌های مکی]] و در مورد عذاب [[کفار]] در [[روز قیامت]] است‌، اما در این سوره آیاتی وجود دارد که ثابت می‌کند که آیات نخستین آن مدنی‌اند از جمله آیه ۲۴ که در آن سخن از [[زکات]] است و زکات در [[مدینه]] تشریع شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۵-۶.</ref>  

همچنین به گفته علامه طباطبایی آیات مذکور در مورد [[منافقان]] است و این با مدنی بودن آن بیشتر تطبیق دارد چراکه پیدایش نفاق در [[مدینه]] بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۶.</ref>