Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۰۰
ویرایش
سامری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>S.J.Mosavi جز (درج لینک زبان‌ها) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | '''سامِری''' شخصی که در غیبت [[حضرت موسی(ع)]]، گوساله‌ای ساخت و بنی‌اسرائیل را به [[پرستش]] آن ترغیب کرد. [[قرآن]] در سه [[آیه]] از او نام برده که هر سه مرتبط با ساخت گوساله است. سامری از [[بنی‌اسرائیل]] بود و درباره نام و نسب او اختلاف وجود دارد. | ||
==شخصیت‌‌شناسی== | ==شخصیت‌‌شناسی== | ||
سامری از افرادی است که با [[بنی‌اسرائیل]] از [[مصر]] خارج شد، در ظاهر جزو [[مؤمنان]] به حضرت موسی(ع) بوده و از بزرگان بنی‌اسرائیل حساب می‌شده است.<ref> طبری، جامع | سامری از افرادی است که با [[بنی‌اسرائیل]] از [[مصر]] خارج شد، در ظاهر جزو [[مؤمنان]] به حضرت موسی(ع) بوده و از بزرگان بنی‌اسرائیل حساب می‌شده است.<ref> طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱۶، ص۱۵۲.</ref> از برخی روایات به دست می‌آید که سامری فرد سخاوتمندی بود.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۴۷.</ref> | ||
درباره نام و نسب او اختلاف وجود دارد<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۲۴۴.</ref> با این حال برخی منابع نام او را موسی بن ظفر دانسته‌اند<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۲۷۵.</ref> که از نسل یشاكر فرزند [[حضرت یعقوب]] بوده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۲۹۲.</ref> | درباره نام و نسب او اختلاف وجود دارد<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۲۴۴.</ref> با این حال برخی منابع نام او را موسی بن ظفر دانسته‌اند<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۲۷۵.</ref> که از نسل یشاكر فرزند [[حضرت یعقوب]] بوده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۲۹۲.</ref> | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
زمانی که حضرت موسی(ع) به نقش سامری در گوساله‌پرستی یهود پی برد و علت را از او جویا شد سامری چنین جواب داد: {{عربی|«بَصُرْتُ بِما لَمْ یبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُها وَ كَذلِكَ سَوَّلَتْ لی نَفْسی}}؛ من چیزی دیدم كه آنها ندیدند من قسمتی از آثار رسول (و فرستاده خدا) را گرفتم، سپس آن را افكندم، و اینچنین نفس من این كار را در نظرم جلوه داد».<ref>سوره طه، آیه ۹۶.</ref> | زمانی که حضرت موسی(ع) به نقش سامری در گوساله‌پرستی یهود پی برد و علت را از او جویا شد سامری چنین جواب داد: {{عربی|«بَصُرْتُ بِما لَمْ یبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُها وَ كَذلِكَ سَوَّلَتْ لی نَفْسی}}؛ من چیزی دیدم كه آنها ندیدند من قسمتی از آثار رسول (و فرستاده خدا) را گرفتم، سپس آن را افكندم، و اینچنین نفس من این كار را در نظرم جلوه داد».<ref>سوره طه، آیه ۹۶.</ref> | ||
این آیه با وجود ابهاماتی که دارد؛ محل روایات و نقل‌های مختلف شده و حجم بسیاری را در بر گرفته است که برخی از این نقل‌ها درباره گرفتن خاک زیر پای جبرئیل توسط سامری است.<ref>سیوطی، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۰۵.</ref> | این آیه با وجود ابهاماتی که دارد؛ محل روایات و نقل‌های مختلف شده و حجم بسیاری را در بر گرفته است که برخی از این نقل‌ها درباره گرفتن خاک زیر پای جبرئیل توسط سامری است.<ref>سیوطی، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۰۵.</ref> | ||
برخی محققان و مفسران در صحت بسیاری از این روایات و نقل‌ها تردید کرده‌اند.<ref> طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۴، ص۲۰۱؛ | برخی محققان و مفسران در صحت بسیاری از این روایات و نقل‌ها تردید کرده‌اند.<ref> طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۴، ص۲۰۱؛ فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۵، ص۱۵۰.</ref> | ||
==مجازات== | ==مجازات== | ||
بنابر حدیثی از امام صادق(ع)، حضرت موسی تصمیم گرفت سامری را به جهت اعمالش مجازات کرده و او را بکشد. اما خداوند، سامری را به جهت سخاوتمند بودن از مجازات مرگ رهانید.<ref> طبرسی، مجمع | بنابر حدیثی از امام صادق(ع)، حضرت موسی تصمیم گرفت سامری را به جهت اعمالش مجازات کرده و او را بکشد. اما خداوند، سامری را به جهت سخاوتمند بودن از مجازات مرگ رهانید.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۴۷.</ref> | ||
قرآن در مورد عاقبت سامری به نقلی از موسی(ع) اکتفا می‌کند: {{عربی|«فَاذْهَبْ فَإِنَّ لَكَ فِی الْحَیاةِ أَنْ تَقُولَ لامِساسَ وَ إِنَّ لَكَ مَوْعِداً لَنْ تُخْلَفَهُ}}؛ برو، در زندگی دنیا چنان شوی كه پیوسته بگویی: به من نزدیک مشو. و نیز تو را وعده‌ای است كه از آن رها نشوی».<ref>سوره طه، آیه ۹۷.</ref> بخش اول این آیه اشاره به عذاب دنیایی سامری و بخش دوم اشاره به عذاب اخروی او دارد. | قرآن در مورد عاقبت سامری به نقلی از موسی(ع) اکتفا می‌کند: {{عربی|«فَاذْهَبْ فَإِنَّ لَكَ فِی الْحَیاةِ أَنْ تَقُولَ لامِساسَ وَ إِنَّ لَكَ مَوْعِداً لَنْ تُخْلَفَهُ}}؛ برو، در زندگی دنیا چنان شوی كه پیوسته بگویی: به من نزدیک مشو. و نیز تو را وعده‌ای است كه از آن رها نشوی».<ref>سوره طه، آیه ۹۷.</ref> بخش اول این آیه اشاره به عذاب دنیایی سامری و بخش دوم اشاره به عذاب اخروی او دارد. | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
با این حال در نحوه عذاب دنیایی سامری، نقل‌های مختلفی وجود دارد: | با این حال در نحوه عذاب دنیایی سامری، نقل‌های مختلفی وجود دارد: | ||
* '''طرد اجتماعی''' | * '''طرد اجتماعی''' | ||
طرد اجتماعی، مجازات دنیایی سامری بوده است. حضرت موسی(ع) سامری را از جمع [[بنی‌اسرائیل]] اخراج کرد؛ هیچ فردی حق نداشت با او تماس داشته باشد و او نیز حق نداشت با فردی ارتباط برقرار کند و هرگونه علاقه‌مندی و معامله با او ممنوع اعلام شد.<ref> | طرد اجتماعی، مجازات دنیایی سامری بوده است. حضرت موسی(ع) سامری را از جمع [[بنی‌اسرائیل]] اخراج کرد؛ هیچ فردی حق نداشت با او تماس داشته باشد و او نیز حق نداشت با فردی ارتباط برقرار کند و هرگونه علاقه‌مندی و معامله با او ممنوع اعلام شد.<ref> فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۵، ص۱۵۲.</ref> | ||
* '''بیماری ''' | * '''بیماری ''' | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
* طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق. | * طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق. | ||
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: محمد جواد بلاغی، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش. | * طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: محمد جواد بلاغی، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش. | ||
* طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، | * طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق. | ||
* فضل الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دارالملاک للطباعة و النشر، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق. | * فضل الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دارالملاک للطباعة و النشر، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق. | ||
* قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، | * قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ ششم، ۱۳۷۱ش. | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، | * مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق. | ||
* مغنیه، محمدجواد، التفسیر المبین فی العقیدة و الشریعة و المنهج، قم، بنیاد بعثت، بی‌تا. | * مغنیه، محمدجواد، التفسیر المبین فی العقیدة و الشریعة و المنهج، قم، بنیاد بعثت، بی‌تا. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش. | ||