Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
علی شریعتی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←منابع) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
==زندگی و تحصیلات== | ==زندگی و تحصیلات== | ||
علی مزینانی، مشهور به شریعتی و دکتر شریعتی، [[۲ آذر]] ۱۳۱۲ش در روستای کاهک از توابع [[سبزوار]] زاده شد.<ref>اسفندیاری، شعله بی‌قرار، ۱۳۹۰ش، ص ۲۰۴.</ref><ref>[http://www.shariati.com/farsi/negah.html دکتر علی شریعتی در یک | علی مزینانی، مشهور به شریعتی و دکتر شریعتی، [[۲ آذر]] ۱۳۱۲ش در روستای کاهک از توابع [[سبزوار]] زاده شد.<ref>اسفندیاری، شعله بی‌قرار، ۱۳۹۰ش، ص ۲۰۴.</ref><ref>[http://www.shariati.com/farsi/negah.html دکتر علی شریعتی در یک نگاه]، در سایت دکتر شریعتی.</ref> پدرش [[محمدتقی شریعتی]]، موسس [[کانون نشر حقایق اسلامی]] و مفسر نوگرای قرآن، و جد پدری‌اش آخوند ملاقربانعلی، از شاگردان [[ملاهادی سبزواری]] بوده است.<ref>«استاد محمدتقی شریعتی مدافع...»، مصاحبه با عبدالکریم، محمود و محمدتقی شریعتی، در کیهان فرهنگی، بهمن ۱۳۶۳، ص ۷.</ref> | ||
شریعتی، تحصیلات دوره دبستان و دبیرستان را در [[مشهد]] گذراند و در سال ۱۳۳۱ش پس از پایان دوره دانشسرا، به معلمی پرداخت. دوره کارشناسی رشته زبان و ادبیات فارسی را در سال ۱۳۳۷ش در دانشگاه مشهد به اتمام رساند.<ref>خسروپناه، آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر، ۱۳۸۹ش، ص ۱۹۷.</ref> سال ۱۳۳۸ش با استفاده از بورس دولتی، برای ادامه تحصیل به پاریس رفت و در سال ۱۳۴۲ش از دانشگاه پاریس، درجه دکترا گرفت. رساله دکترای علی شریعتی، ترجمه و حاشیه بر نسخه‌ای خطی با عنوان «فضائل البلخ صفی الدین» بوده است.<ref>خسروپناه، آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر، ۱۳۸۹ش، ص ۱۹۷.</ref> | شریعتی، تحصیلات دوره دبستان و دبیرستان را در [[مشهد]] گذراند و در سال ۱۳۳۱ش پس از پایان دوره دانشسرا، به معلمی پرداخت. دوره کارشناسی رشته زبان و ادبیات فارسی را در سال ۱۳۳۷ش در دانشگاه مشهد به اتمام رساند.<ref>خسروپناه، آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر، ۱۳۸۹ش، ص ۱۹۷.</ref> سال ۱۳۳۸ش با استفاده از بورس دولتی، برای ادامه تحصیل به پاریس رفت و در سال ۱۳۴۲ش از دانشگاه پاریس، درجه دکترا گرفت. رساله دکترای علی شریعتی، ترجمه و حاشیه بر نسخه‌ای خطی با عنوان «فضائل البلخ صفی الدین» بوده است.<ref>خسروپناه، آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر، ۱۳۸۹ش، ص ۱۹۷.</ref> | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۴۷: | ||
#مهدی بازرگان، با رویکردی نزدیک به [[مرتضی مطهری|مطهری]]، معتقد بود که محدود کردن دین در عرصه فقه و اخلاق و عبادات، همان اندازه خیانت است که محدود کردن آن در کلاه‌خود و شمشیر و مبارزه و [[جهاد]].<ref>[http://www.bashgah.net/fa/content/show/10402 ترکش‌دوز، سنخ‌شناسی منتقدین شریعتی، سایت باشگاه اندیشه، ۹ خرداد ۱۳۸۴.]</ref> همچنین [[سید حسین نصر]]، از سنت‌گرایان معاصر، حرکت شریعتی را آلاینده فضای قدسی سنت دانسته و آن را مخلّ آرامش روحانی دین تلقی کرده است.<ref>[http://www.bashgah.net/fa/content/show/10402 ترکش‌دوز، سنخ‌شناسی منتقدین شریعتی، سایت باشگاه اندیشه، ۹ خرداد ۱۳۸۴.]</ref> | #مهدی بازرگان، با رویکردی نزدیک به [[مرتضی مطهری|مطهری]]، معتقد بود که محدود کردن دین در عرصه فقه و اخلاق و عبادات، همان اندازه خیانت است که محدود کردن آن در کلاه‌خود و شمشیر و مبارزه و [[جهاد]].<ref>[http://www.bashgah.net/fa/content/show/10402 ترکش‌دوز، سنخ‌شناسی منتقدین شریعتی، سایت باشگاه اندیشه، ۹ خرداد ۱۳۸۴.]</ref> همچنین [[سید حسین نصر]]، از سنت‌گرایان معاصر، حرکت شریعتی را آلاینده فضای قدسی سنت دانسته و آن را مخلّ آرامش روحانی دین تلقی کرده است.<ref>[http://www.bashgah.net/fa/content/show/10402 ترکش‌دوز، سنخ‌شناسی منتقدین شریعتی، سایت باشگاه اندیشه، ۹ خرداد ۱۳۸۴.]</ref> | ||
#برخی جریان‌های حوزوی در دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی، مانند [[دارالتبلیغ اسلامی]] وابسته به [[آیت الله شریعتمداری]]، [[مکتب اسلام (ماهنامه)|نشریه مکتب اسلام]]، و مخصوصا آیت الله [[مکارم شیرازی]] و [[مصباح یزدی]]، انتقاداتی به رویکردهای شریعتی وارد کردند. تفاسیر متفاوت شریعتی از برخی روایات تاریخی و مخصوصا آیات [[قرآن]]، منشأ این انتقادات بود که منتقدین مذکور، عدم انطباق آرای شریعتی با روایات اصیل دینی را مورد تاکید قرار می‌دادند. تفسیر او از داستان خلقت آدم و حوا، یکی از این موارد است.<ref>[http://www.bashgah.net/fa/content/show/10402 ترکش‌دوز، سنخ‌شناسی منتقدین شریعتی، سایت باشگاه اندیشه، ۹ خرداد ۱۳۸۴.]</ref> | #برخی جریان‌های حوزوی در دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی، مانند [[دارالتبلیغ اسلامی]] وابسته به [[آیت الله شریعتمداری]]، [[مکتب اسلام (ماهنامه)|نشریه مکتب اسلام]]، و مخصوصا آیت الله [[مکارم شیرازی]] و [[مصباح یزدی]]، انتقاداتی به رویکردهای شریعتی وارد کردند. تفاسیر متفاوت شریعتی از برخی روایات تاریخی و مخصوصا آیات [[قرآن]]، منشأ این انتقادات بود که منتقدین مذکور، عدم انطباق آرای شریعتی با روایات اصیل دینی را مورد تاکید قرار می‌دادند. تفسیر او از داستان خلقت آدم و حوا، یکی از این موارد است.<ref>[http://www.bashgah.net/fa/content/show/10402 ترکش‌دوز، سنخ‌شناسی منتقدین شریعتی، سایت باشگاه اندیشه، ۹ خرداد ۱۳۸۴.]</ref> | ||
#علی ابوالحسنی، از تاریخ‌نگاران معاصر، در کتابی با عنوان «شهید مطهری افشاگر توطئه» که در سال ۱۳۶۱ش منتشر شد،<ref>[http://mtif.org/p/book/2606/ شهید مطهری افشاگر | #علی ابوالحسنی، از تاریخ‌نگاران معاصر، در کتابی با عنوان «شهید مطهری افشاگر توطئه» که در سال ۱۳۶۱ش منتشر شد،<ref>[http://mtif.org/p/book/2606/ شهید مطهری افشاگر توطئه]، بنیاد محقق طباطبایی.</ref> هدف شریعتی را تاویل ظاهر دیانت به باطن الحاد و مادیت دانست و با تکیه بر برخی دست‌نوشته‌های [[مرتضی مطهری]]، شریعتی را روشنفکری وابسته خواند که در پی تحریف دین و ترویج الحاد به نام مذهب است.<ref>شکوهی، «مخالفان شریعتی از سنتی تا مدرن (۲)»، در روزنامه اعتماد، ۲۹ خرداد ۱۳۹۵، ص۱۶. </ref> | ||
#گروهی از روحانیان سنتی و محافل مذهبی غیرمبارز، نخستین کسانی دانسته شده‌اند که به مخالفت با شریعتی پرداختند و معتقد بودند او شیعه نیست و در پی ضربه زدن به تشیع است. این دسته، شریعتی را به ضدیت با ولایت متهم می‌کردند و [[حسینیه ارشاد]] را که محل اصلی سخنرانی‌های او بود، «یزیدیه اضلال» می‌نامیدند.<ref>شکوهی، «مخالفان شریعتی از سنتی تا مدرن (۲)»، در روزنامه اعتماد، ۲۹ خرداد ۱۳۹۵، ص ۱۶. </ref> | #گروهی از روحانیان سنتی و محافل مذهبی غیرمبارز، نخستین کسانی دانسته شده‌اند که به مخالفت با شریعتی پرداختند و معتقد بودند او شیعه نیست و در پی ضربه زدن به تشیع است. این دسته، شریعتی را به ضدیت با ولایت متهم می‌کردند و [[حسینیه ارشاد]] را که محل اصلی سخنرانی‌های او بود، «یزیدیه اضلال» می‌نامیدند.<ref>شکوهی، «مخالفان شریعتی از سنتی تا مدرن (۲)»، در روزنامه اعتماد، ۲۹ خرداد ۱۳۹۵، ص ۱۶. </ref> | ||
#سید حمید روحانی، از تاریخ‌نگاران معاصر، پس از انقلاب، با استفاده از برخی مطالب، نامه‌ها و همچنین گزارش‌هایی از ساواک، شریعتی را همکار ساواک دانست و نظرات خود درباره شریعتی را در جلد سوم کتاب [[نهضت امام خمینی (کتاب)|نهضت امام خمینی]] و نیز نشریه ۱۵ خرداد منتشر کرد. ادعای همکاری شریعتی با ساواک، با پاسخ‌ها و تحلیل‌های فراوانی مواجه شد.<ref>شکوهی، «مخالفان شریعتی از سنتی تا مدرن (۲)»، در روزنامه اعتماد، ۲۹ خرداد ۱۳۹۵، ص۱۶. </ref> | #سید حمید روحانی، از تاریخ‌نگاران معاصر، پس از انقلاب، با استفاده از برخی مطالب، نامه‌ها و همچنین گزارش‌هایی از ساواک، شریعتی را همکار ساواک دانست و نظرات خود درباره شریعتی را در جلد سوم کتاب [[نهضت امام خمینی (کتاب)|نهضت امام خمینی]] و نیز نشریه ۱۵ خرداد منتشر کرد. ادعای همکاری شریعتی با ساواک، با پاسخ‌ها و تحلیل‌های فراوانی مواجه شد.<ref>شکوهی، «مخالفان شریعتی از سنتی تا مدرن (۲)»، در روزنامه اعتماد، ۲۹ خرداد ۱۳۹۵، ص۱۶. </ref> | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۵۷: | ||
علی شریعتی، سخنرانی‌ها، کتاب‌ها و آثار نوشتاری دیگری داشته است که هم در زمان حیات او و هم پس از درگذشت او انتشار یافته‌اند. به‌علاوه، آثار و کتاب‌هایی درباره او یا علیه او هم چاپ و منتشر شده‌اند. | علی شریعتی، سخنرانی‌ها، کتاب‌ها و آثار نوشتاری دیگری داشته است که هم در زمان حیات او و هم پس از درگذشت او انتشار یافته‌اند. به‌علاوه، آثار و کتاب‌هایی درباره او یا علیه او هم چاپ و منتشر شده‌اند. | ||
===سخنرانی‌ها و کنفرانس‌ها=== | ===سخنرانی‌ها و کنفرانس‌ها=== | ||
شریعتی در فاصله سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۵ش، علاوه بر سخنرانی در نشست‌های خصوصی، سخنرانی‌هایی در [[حسینیه ارشاد]]، دانشگاه‌های [[تهران]]، [[شیراز]] و [[آبادان]] ایراد کرد که به ۶۶ عنوان می‌رسد و برخی از آنها مانند اسلام‌شناسی، تاریخ ادیان، و سخنرانی‌های حج، در چند جلسه ایراد شده است.<ref>[http://drshariati.org/?p=95 فهرست سخنرانی‌های | شریعتی در فاصله سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۵ش، علاوه بر سخنرانی در نشست‌های خصوصی، سخنرانی‌هایی در [[حسینیه ارشاد]]، دانشگاه‌های [[تهران]]، [[شیراز]] و [[آبادان]] ایراد کرد که به ۶۶ عنوان می‌رسد و برخی از آنها مانند اسلام‌شناسی، تاریخ ادیان، و سخنرانی‌های حج، در چند جلسه ایراد شده است.<ref>[http://drshariati.org/?p=95 فهرست سخنرانی‌های شریعتی]، سایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی.</ref> سخنرانی‌های شریعتی در حسینیه ارشاد، علاوه بر آنکه به صورت نوارهای صوتی در اختیار مردم قرار می‌گرفته و همچنان هم قابل دسترسی است،<ref>[http://www.shariati.com/speech.html برای نمونه نگاه کنید به: سخنرانی‌های دکتر علی شریعتی]، سایت دکتر شریعتی.</ref> در جزوه‌هایی چاپ و منتشر می‌شده<ref>اسفندیاری، شعله بی‌قرار، ۱۳۹۰ش، ص ۱۴۵.</ref> و تا پیش از پیروزی انقلاب بهمن ۱۳۵۷ش، نزدیک به صد کتاب یا جزوه از او چاپ شد.<ref>اسفندیاری، شعله بی‌قرار، ۱۳۹۰ش، ص ۱۴۵.</ref> | ||
آثار شریعتی، پس از درگذشت او، به صورت مجموعه آثار هم چاپ و منتشر شده است. این مجموعه که تاکنون به ۳۶ جلد رسیده، در هر جلد حاوی چند نوشته، سخنرانی یا جزوه مرتبط از شریعتی است؛ برای نمونه، سخنرانی‌ها، جزوه‌ها و آثار مرتبط با مناسک حج، در جلد ششم، آثار مرتبط با تاریخ تمدن در جلد ۱۱ و ۱۲، و آثار مرتبط با امام حسین (ع) و شهادت، در جلد ۱۹ مجموعه آثار شریعتی چاپ شده است.<ref>[http://www.shariati.com/farsi/list.html فهرست کلیات و مجموعه آثار دکتر علی | آثار شریعتی، پس از درگذشت او، به صورت مجموعه آثار هم چاپ و منتشر شده است. این مجموعه که تاکنون به ۳۶ جلد رسیده، در هر جلد حاوی چند نوشته، سخنرانی یا جزوه مرتبط از شریعتی است؛ برای نمونه، سخنرانی‌ها، جزوه‌ها و آثار مرتبط با مناسک حج، در جلد ششم، آثار مرتبط با تاریخ تمدن در جلد ۱۱ و ۱۲، و آثار مرتبط با امام حسین (ع) و شهادت، در جلد ۱۹ مجموعه آثار شریعتی چاپ شده است.<ref>[http://www.shariati.com/farsi/list.html فهرست کلیات و مجموعه آثار دکتر علی شریعتی]، سایت دکتر شریعتی.</ref><ref>[http://drshariati.org/?cat=21&paged=2 کتاب‌ها]، سایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی.</ref> | ||
برخی از آثار و کتاب‌های شریعتی عبارتند از [[حسین وارث آدم]]، [[فاطمه فاطمه است]]، پدر مادر ما متهمیم، سیمای محمد، علی (ع)، هبوط در کویر، [[تشیع علوی و تشیع صفوی]] و...<ref>[http://www.shariati.com/farsi/list.html فهرست کلیات و مجموعه آثار دکتر علی | برخی از آثار و کتاب‌های شریعتی عبارتند از [[حسین وارث آدم]]، [[فاطمه فاطمه است]]، پدر مادر ما متهمیم، سیمای محمد، علی (ع)، هبوط در کویر، [[تشیع علوی و تشیع صفوی]] و...<ref>[http://www.shariati.com/farsi/list.html فهرست کلیات و مجموعه آثار دکتر علی شریعتی]، سایت دکتر شریعتی.</ref> | ||
===ترجمه=== | ===ترجمه=== | ||
علی شریعتی در میانه سال‌های ۱۳۳۴ تا | علی شریعتی در میانه سال‌های ۱۳۳۴ تا ۱۳۴۸ش، به ترجمه چند اثر پرداخت: | ||
# کتاب ابوذر غفاری، نوشته جودة السحار در سال ۱۳۳۴ش، با عنوان «ابوذر غفاری، اولین خداپرست سوسیالیست» در مشهد چاپ شد. | # کتاب ابوذر غفاری، نوشته جودة السحار در سال ۱۳۳۴ش، با عنوان «ابوذر غفاری، اولین خداپرست سوسیالیست» در مشهد چاپ شد. | ||
# کتاب «فی النقد والأدب»، نوشته محمد مندور، در سال ۱۳۳۸ش با عنوان «در نقد و ادب» منتشر شد. | # کتاب «فی النقد والأدب»، نوشته محمد مندور، در سال ۱۳۳۸ش با عنوان «در نقد و ادب» منتشر شد. | ||
# ترجمه کتاب نیایش از الکسیس کارل در سال ۱۳۳۹ش. | # ترجمه کتاب نیایش از الکسیس کارل در سال ۱۳۳۹ش. | ||
# مقالاتی از فرانتس فانون درباره جنگ‌های چریکی که در سال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۲ش در روزنامه ایران آزاد منتشر می‌شد. | # مقالاتی از فرانتس فانون درباره جنگ‌های چریکی که در سال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۲ش در روزنامه ایران آزاد منتشر می‌شد. | ||
# کتاب سلمان فارسی اثر لویی ماسینیون در سال ۱۳۴۸ش.<ref>[http://drshariati.org/?cat=24 از زبان‌های | # کتاب سلمان فارسی اثر لویی ماسینیون در سال ۱۳۴۸ش.<ref>[http://drshariati.org/?cat=24 از زبان‌های دیگر]، سایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی.</ref> | ||
بسیاری از آثار علی شریعتی، به زبان‌های مختلفی ترجمه شده است؛ ۱۸ کتاب به زبان عربی، ۲۶ کتاب به زبان انگلیسی، ۵۹ کتاب به زبان ترکی، و برخی از کتاب‌ها به زبان کردی، اردو، اندونزیایی، آلبانیایی، تامیلی، تائی، بنگالی، آلمانی، ایتالیایی، فرانسوی و اسپانیولی، چاپ و منتشر شده است.<ref>[http://www.shariati.com/translatf.html انتشارات و ترجمه‌های کتب و سخنرانی‌های دکتر علی | بسیاری از آثار علی شریعتی، به زبان‌های مختلفی ترجمه شده است؛ ۱۸ کتاب به زبان عربی، ۲۶ کتاب به زبان انگلیسی، ۵۹ کتاب به زبان ترکی، و برخی از کتاب‌ها به زبان کردی، اردو، اندونزیایی، آلبانیایی، تامیلی، تائی، بنگالی، آلمانی، ایتالیایی، فرانسوی و اسپانیولی، چاپ و منتشر شده است.<ref>[http://www.shariati.com/translatf.html انتشارات و ترجمه‌های کتب و سخنرانی‌های دکتر علی شریعتی]، سایت دکتر شریعتی.</ref> | ||
===درباره شریعتی=== | ===درباره شریعتی=== | ||
| خط ۱۷۸: | خط ۱۷۸: | ||
کتاب‌هایی که در ردّ نظریات شریعتی نوشته شده، نزدیک به سی جلد است و بیشتر آنها پس از پیروزی انقلاب نوشته شده و در یک مورد، نویسنده‌ای به نام [[قاسم اسلامی]]، ۱۱ جلد کتاب در ردّ او نوشته است.<ref>امیر فریار، «کتابشناسی شریعتی»، در ماهنامه جهان کتاب، دی، بهمن و اسفند ۱۳۹۰، ش ۲۷۲-۲۷۴، ص ۲۲.</ref> در میانه سال‌های ۱۳۴۹ تا ۱۳۸۹ش، به استثنای سال ۱۳۵۰، هر ساله کتابی درباره شریعتی منتشر شده و در سال ۱۳۵۹، چهل کتاب درباره او به چاپ رسیده است.<ref>امیر فریار، «کتابشناسی شریعتی»، در ماهنامه جهان کتاب، دی، بهمن و اسفند ۱۳۹۰، ش ۲۷۲-۲۷۴، ص ۲۲.</ref> | کتاب‌هایی که در ردّ نظریات شریعتی نوشته شده، نزدیک به سی جلد است و بیشتر آنها پس از پیروزی انقلاب نوشته شده و در یک مورد، نویسنده‌ای به نام [[قاسم اسلامی]]، ۱۱ جلد کتاب در ردّ او نوشته است.<ref>امیر فریار، «کتابشناسی شریعتی»، در ماهنامه جهان کتاب، دی، بهمن و اسفند ۱۳۹۰، ش ۲۷۲-۲۷۴، ص ۲۲.</ref> در میانه سال‌های ۱۳۴۹ تا ۱۳۸۹ش، به استثنای سال ۱۳۵۰، هر ساله کتابی درباره شریعتی منتشر شده و در سال ۱۳۵۹، چهل کتاب درباره او به چاپ رسیده است.<ref>امیر فریار، «کتابشناسی شریعتی»، در ماهنامه جهان کتاب، دی، بهمن و اسفند ۱۳۹۰، ش ۲۷۲-۲۷۴، ص ۲۲.</ref> | ||
== | ==پانویس== | ||
{{پانویس۲}} | {{پانویس۲}} | ||