طب الائمة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان          =طب الائمة

| عنوان اصلی      =طب الائمة

| موضوع          =

| محل نشر =

| ترجمه به دیگر زبان‌ها    =

| مترجم      =

طب الائمه(ع)، به زبان عربى، نوشته دو برادر به نام‌هاى عبد الله و حسین، فرزندان بسطام بن شاپور زیات نیشابورى از محدثان شیعى قرن چهارم هجرى است. موضوع کتاب، روایاتى از ائمه (ع) در باره علم طب، فواید و مضرات مواد غذایى و بیان داروهاى گیاهى و ادعیه مى‌باشد.<ref>ابنابسطام النیسابوریان، طب الائمه، شرح محسن عقیل، ۱۳۸۲، ص۲۳.</ref> مؤلفان این کتاب که به یکى از مرزهاى آن زمان سفر کرده و با مشکلات بهداشتى و پزشکى رزمندگان مسلمان در آن دوران، مانند تغییر آب و هوا و بیمارى‌هاى تازه روبه‌رو شدند، تصمیم به تدوین کتابى گرفتند که دستورات بهداشتى اسلام را از زبان ائمه معصومین (ع) بیان کند

كتاب«طب الأئمة»، براى درمان بيمارى‌ها، دو راه جسمى و روحى پيشنهاد مى‌كند: يكى، از راه مصرف مواد غذايى و داروهاى گياهى كه در آن زمان در دسترس بوده است و ديگرى، از راه خواندن دعا و آيات قرآن.<ref>ابنابسطام النیسابوریان، طب الائمه، شرح محسن عقیل، ۱۳۸۲، ص۱۵.</ref>

مقدار پاداش در هر بيمارى؛ براى درد سر؛ دواى بلغم؛ تعويذهاى متعدد براى انواع ناخوشى‌ها، همچون سردرد، چشم‌درد، گوش‌درد، شكم‌درد و... دعاى امام رضا(ع) براى شفا از بيمارى‌ها؛ ويژگى‌هاى تب و راه علاج آن؛ كراهت خوردن دارو مگر در صورت نياز؛ داروى دل‌درد و سرماخوردگى؛ خواص روغن بنفشه؛ خواص برخى از ميوه‌ها و...<ref> ابنابسطام النیسابوریان، طب الائمه، شرح محسن عقیل، ۱۳۸۲.</ref>

حسن انصاری معتقد است این کتاب متعلق به سنت غالیان شیعی است و برای محدثان امامی کهن شیعه ناشناخته بوده و یا دست کم نسبت به آن بی‌اعتنا بوده‌اند. روایات و اسناد این کتاب مورد توجه محدثان کهن امامیه قرار نگرفته و در خود کتاب هم اسانید حدیثی آن عمدتا اسانیدی آشفته، ناشناخته و یا به روشنی ساختگی به نظر می‌رسند. از نظر انصاری این به معنای آن نیست که رجال حدیث این کتاب همگی ناشناخته‌اند و یا همه احادیث آن ساخته و پرداخته است؛ اما وجود نامهای مشهور محدثان و راویان امامی در این کتاب به معنی آن نیست که اسنادی که آن نام‌ها را نیز شامل می‌شوند، اصیل هستند. در اسانید ساختگی که معمولا برای متون مختلف و با انگیزه‌ها و سرچشمه‌های مختلف ساخته و پرداخته می‌شده، عموما رسم بر این بوده است که اسانیدی فراهم شود که هم متضمن نامهای مشهور راویان باشد و هم در آن طرق نامهای ناشناخته هم به کار برده شوند تا شناخت اسانید ساختگی به سادگی آسان نباشد. محدثان برجسته امامیه، به خوبی طرق مشهور را می‌شناخته و اصول و دفاتری که متضمن آن طرق بوده‌اند را به درستی شناسایی می‌کرده‌اند؛ بنابراین نسبت دادن متونی روایی به اسنادی مشهور ساده نبوده است؛ اما اگر اسناد متضمن نامهای مشهور و غیر مشهور هر دو بوده باشند، طبعا چنین به نظر می‌رسید که سرچشمه آن متون و اسانید به دفاتری باز می‌گشته است که امکان پذیر بوده است که محدثان آن‌ها ر ا شناسایی نکنند و لذا احتمال قبول آن اسانید برساخته و ترکیبی بیشتر مقبول به نظر می‌رسید<ref>انصاری، حسن، از میراث غلات: کتاب طب الأئمة منسوب به پسران بسطام، [http://ansari.kateban.com/post/1232 سایت بررسی تاریخی]، تاریخ بازدید ۱۱/۱۰/۹۵.</ref>

*ابنابسطام النیسابوریان، طب الائمه، شرح محسن عقیل، ۱۳۸۲ش.