آیه نبأ: تفاوت میان نسخه‌ها

|عنوان={{عربی|اندازه=۹۲%|یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِن جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا أَن تُصِیبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَیٰ مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِینَ(آیه ۶)}}

|ای كسانی كه ایمان آورده‌اید، اگر فاسقی برایتان خبری آورد، نیك وارسی كنید، مبادا به نادانی گروهی را آسیب برسانید و [بعد،] از آنچه كرده‌اید پشیمان شوید.

مفسران دو شأن نزول برای این آیه ذکر کرده‌اند: بیشتر مفسران نوشته‌اند که آیه در خصوص ولید بن عُقبه، نازل شده است كه [[پیامبر(ص)]] او را برای جمع‌آوری [[زکات]]، به سوی قبیله [[بنی المصطلق|بنی المُصطَلَق]] اعزام کرده بود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۲، ص۱۵۳</ref>

:::«هنگامی كه اهل قبیله با خبر شدند كه نماینده رسول خدا (ص) می‌آید، با خوشحالی به استقبال او شتافتند، اما ولید به جهت دشمنی‌ای که در جاهلیت با آنان داشت تصور كرد به قصد كشتنش آمده‌اند. از این رو نزد پیامبر (ص) بازگشت و گفت: آنها از پرداخت زكات خودداری كرده‌اند. پیامبر (ص) خشمگین شد و تصمیم گرفت با آنها پیكار كند که این آیه نازل شد و به مسلمانان دستور داد كه هر گاه فاسقی خبری آورد درباره آن تحقیق كنید.»<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۱۹۸</ref>

برخی نیز گفته‌اند: آیه درباره ماجرای تهمت به [[ماریه]] همسر پیامبر (ص) نازل شده است. در این داستان [[حضرت علی(ع)]] که مأمور مجازات خاطی بود، از پیامبر (ص) پرسید که آیا می‌تواند در صورتی که مشاهداتش بر خلاف گفته‌های دیگران بود، به شایعات اعتماد نکند. پیامبر هم به او چنین اجازه‌ای داد. در پایان معلوم شد که گناهی صورت نگرفته و شایعات دروغ بوده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۱۹۸و۱۹۹</ref>

در [[اصول فقه]]، از آیه نبأ، برای اثبات حجیت [[خبر واحد]] بحث شده است.<ref>مركز اطلاعات و مدارک اسلامى، فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ص۶۲.</ref> اصولیان درباره اثبات حجیت خبر واحد از طریق این آیه، اتفاق نظر ندارند. برخی همچون [[محمدحسین نائینی]] استناد به آن را برای اثبات حجیت خبر واحد، صحیح دانسته‌اند<ref>نائینی، فوائد الاصول، ۱۳۷۶ش، ج‌۳، ص۱۸۷</ref> و برخی مانند [[شیخ انصاری]] بر این باور بوده‌اند که آیه، بر حجیت خبر واحد دلالت ندارد.<ref>شیخ انصاری، فرائد الاُصول، ۱۴۱۶ق، ص۱۱۶-۱۳۶</ref>

*مركز اطلاعات و مدارك اسلامی، فرهنگ‌نامه اصول فقه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.

*مكارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، تهران،‌دار الكتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.