آیه نبأ: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیه نَبَاء'''، [[آیه]] ششم [[سوره]] [[سوره حجرات|حجرات]] است که در علم [[اصول فقه]]، به عنوان دلیلی بر حجیت [[خبر واحد]] بررسی می‌شود. بیشتر [[تفسیر|مفسران]] [[اسباب نزول|شأن نزول]] این آیه را ماجرایی می‌دانند که در آن، [[اسلام|مسلمانان]] بر طبق خبر ولید بن عُقبه، قصد حمله به قبیله [[بنی المصطلق|بنی المُصطَلَق]] را داشتند.

[[مجمع البیان]] نوشته است: هنگامی كه اهل قبیله با خبر شدند كه نماینده رسول خدا(ص) می‌آید، با خوشحالی به استقبال او شتافتند، اما ولید به جهت دشمنی‌ای که در جاهلیت با آنان داشت تصور كرد به قصد كشتنش آمده‌اند. از این رو نزد پیامبر(ص) بازگشت و گفت: آنها از پرداخت زكات خودداری كرده‌اند. پیامبر(ص) خشمگین شد و تصمیم گرفت با آنها پیكار كند که این آیه نازل شد و به مسلمانان دستور داد كه هر گاه فاسقی خبری آورد درباره آن تحقیق كنید.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۱۹۸</ref>

برخی نیز گفته‌اند: آیه درباره ماجرای تهمت به [[ماریه]] همسر پیامبر(ص) نازل شده است. در این داستان [[حضرت علی(ع)]] که مأمور مجازات خاطی بود، از پیامبر(ص) پرسید که آیا می‌تواند در صورتی که مشاهداتش بر خلاف گفته‌های دیگران بود، به شایعات اعتماد نکند. پیامبر هم به او چنین اجازه‌ای داد. در پایان معلوم شد که گناهی صورت نگرفته و شایعات دروغ بوده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۱۹۸و۱۹۹</ref>

در [[اصول فقه]]، از آیه نبأ بسیار بحث شده است. اصولیان درباره اثبات حجیت خبر واحد از طریق آیه نبأ، اتفاق نظر ندارند. برخی همچون [[محمدحسین نائینی]] استناد به آن را برای اثبات حجیت خبر واحد، صحیح دانسته‌اند<ref>نائینی، فوائد الاصول، ۱۳۷۶ش، ج‌۳، ص۱۸۷</ref> و برخی مانند [[شیخ انصاری]] بر این باور بوده‌اند که آیه، بر حجیت خبر واحد دلالت ندارد.<ref>شیخ انصاری، فرائد الاُصول، ۱۴۱۶ق، ص۱۱۶تا۱۳۶</ref>

*مركز اطلاعات و مدارك اسلامی، فرهنگ نامه اصول فقه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول،۱۳۸۹ش.