پرش به محتوا

دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۲۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ مارس ۲۰۱۹
جز
خنثی‌سازی ویرایش 482966 توسط Shadiba (بحث)
imported>Shadiba
جز (افزودن قسمت ویژگی‌های دعاشونده)
imported>Shadiba
جز (خنثی‌سازی ویرایش 482966 توسط Shadiba (بحث))
خط ۱۶: خط ۱۶:
[[نماز|صلاة]]،<ref>سوره توبه، آیه۱۰۳؛ سوره احزاب، آیه۵۶.</ref> [[قنوت]]،<ref>سوره زمر، آیه۹.</ref> سؤال به معنای درخواست،<ref>سوره ابراهیم، آیه۳۴؛ سوره هود، آیه۴۷.</ref> ندا به معنای درخواست با صدای بلند،<ref>سوره هود، آیه۴۵؛ سوره انبیا، آیه۷۶.</ref> اوّاه به معنای دعاکننده به خیر و بسیار [[تسبیح]] و ثناگو،<ref>سوره هود، آیه۷۵.</ref> [[لعن]] و نفرین به معنای دعا بر ضد کسی،<ref>سوره اعراف، آیه۳۸؛ سوره غافر، آیه۵۲.</ref> بَهل به معنای نفرین و [[مباهله]] به معنای لعنت کردن هر طرف بر دیگری،<ref>سوره آل عمران، آیه۶۱.</ref> از دیگر واژگان قرآنی است که با معنای اصطلاحی دعا پیوند دارد.<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۱۰ق، ذیل واژه بهل‌ و اوه؛ جوهری، الصحاح، ۱۴۱۰ق، ذیل واژه بهل.</ref>
[[نماز|صلاة]]،<ref>سوره توبه، آیه۱۰۳؛ سوره احزاب، آیه۵۶.</ref> [[قنوت]]،<ref>سوره زمر، آیه۹.</ref> سؤال به معنای درخواست،<ref>سوره ابراهیم، آیه۳۴؛ سوره هود، آیه۴۷.</ref> ندا به معنای درخواست با صدای بلند،<ref>سوره هود، آیه۴۵؛ سوره انبیا، آیه۷۶.</ref> اوّاه به معنای دعاکننده به خیر و بسیار [[تسبیح]] و ثناگو،<ref>سوره هود، آیه۷۵.</ref> [[لعن]] و نفرین به معنای دعا بر ضد کسی،<ref>سوره اعراف، آیه۳۸؛ سوره غافر، آیه۵۲.</ref> بَهل به معنای نفرین و [[مباهله]] به معنای لعنت کردن هر طرف بر دیگری،<ref>سوره آل عمران، آیه۶۱.</ref> از دیگر واژگان قرآنی است که با معنای اصطلاحی دعا پیوند دارد.<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۱۰ق، ذیل واژه بهل‌ و اوه؛ جوهری، الصحاح، ۱۴۱۰ق، ذیل واژه بهل.</ref>


==جایگاه دعا==
==جایگاه دعا در فرهنگ اسلامی==
دعا در قرآن و [[روایات]] به عنوان یکی از راه‌های ارتباط با خدا مورد تاکید قرار گرفته و برترین عبادت‌ها شمرده شده است. در آیه ۶۰ [[سوره غافر]] خداوند مردم را به دعا کردن امر می‌کند و نوید اجابت می‌دهد. در این آیه دعا نوعی عبادت محسوب شده و ترک‌کننده آن را از سر بزرگی‌طلبی بیم [[دوزخ]] و عذابی خوارکننده داده است. [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] آیه ۶۰ سوره غافر را از مهمترین آیات قرآن در بیان ارزش دعا نزد خداوند و فضیلت انقطاع از خلق معرفی کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۲۳.</ref>
دعا در قرآن و [[روایات]] به عنوان یکی از راه‌های ارتباط با خدا مورد تاکید قرار گرفته و برترین عبادت‌ها شمرده شده است. در آیه ۶۰ [[سوره غافر]] خداوند مردم را به دعا کردن امر می‌کند و نوید اجابت می‌دهد. در این آیه دعا نوعی عبادت محسوب شده و ترک‌کننده آن را از سر بزرگی‌طلبی بیم [[دوزخ]] و عذابی خوارکننده داده است. [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] آیه ۶۰ سوره غافر را از مهمترین آیات قرآن در بیان ارزش دعا نزد خداوند و فضیلت انقطاع از خلق معرفی کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۲۳.</ref>
مفسران با استناد به این آیه و احادیثی که ذیل آن وارد شده است دعا را از سنخ عبادت دانسته‌اند و هر عبادتی را نیز دعا خوانده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۳۴۳؛ ابن عاشور، تفسير التحرير و التنوير، ۱۴۲۰ق، ج۲۴، ص۲۲۷.</ref>  
مفسران با استناد به این آیه و احادیثی که ذیل آن وارد شده است دعا را از سنخ عبادت دانسته‌اند و هر عبادتی را نیز دعا خوانده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۳۴۳؛ ابن عاشور، تفسير التحرير و التنوير، ۱۴۲۰ق، ج۲۴، ص۲۲۷.</ref>  
خط ۲۶: خط ۲۶:
[[ائمه(ع)]] در روایات  مردم را به دعا و تضرع به درگاه الهی تشویق می‌کردند.‌ این تشویق گاه به صورت عمومی و گاه به افراد خاصی دستور داده می‌شد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۶۶-۴۷۰.</ref>
[[ائمه(ع)]] در روایات  مردم را به دعا و تضرع به درگاه الهی تشویق می‌کردند.‌ این تشویق گاه به صورت عمومی و گاه به افراد خاصی دستور داده می‌شد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۶۶-۴۷۰.</ref>


==ویژگی‌های دعاشونده==
==آداب==
بر اساس [[حدیث|روایات]] و آیات [[قرآن]]، برای دعاشونده (خدا) ویژگی‌هایی به دست می‌آید؛ مانند:
 
۱. هماره پاسخگو: خداوند دعاهای انسان‌ را به رفتار متقابل او گره نمی‌زند؛ اگر خداوند انسان را برای کاری فرابخواند و او کندی کند خداوند مقابله به مثل نمی‌کند.
 
۲. هماره بخشنده: خداوند خواسته انسان را بی‌پاسخ نمی‌گذارد؛ در حالی که وقتی از ما چیزی طلب کند بخل می‌ورزیم.
 
۳. هماره در دسترس: هر گاه انسان اراده کند می‌تواند دعا کند، ارتباط با خدا به زمان خاص محدود نیست، به واسطه نیاز ندارد و اسرار دعاکننده محرمانه باقی می‌ماند.
 
۴. هماره نزدیک: فاصله زیادی بین خدا و انسان وجود ندارد و ارتباط میان این دو سخت و دشوار نیست.<ref>پسندیده، رضایت زناشویی، ۱۳۹۰ش، ص ۲۸۹و۲۹۱.</ref>
 
==آداب دعا==
آداب و شرایطی برای بهتر انجام گرفتن دعا در متون دینی نقل شده است.<br />
آداب و شرایطی برای بهتر انجام گرفتن دعا در متون دینی نقل شده است.<br />
در [[قرآن]] خواندن خدا با اسمای نیکوی او،<ref>سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref> طلب از پروردگار با بیم و امید،<ref>سوره اعراف، آیه ۵۶.</ref> داشتن حالت خضوع و خشوع،<ref>سوره اعراف، آیه ۵۵.</ref> [[اخلاص]] در دعا و انقطاع از غیر،<ref>سوره مزمل، آیه ۸.</ref> مقدم داشتن [[استغفار|طلب غفران الهی]] بر سایر حاجات،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۴۷.</ref> بیان هدف از دعا،<ref>سوره مریم، آیه ۴-۶.</ref> [[تسبیح]] خداوند و برشمردن نعمت‌های او<ref>سوره ابراهیم، آیه ۳۹؛ سوره غافر، آیه ۷-۸</ref> و دعا برای دیگران همراه با دعا برای خود،<ref>سوره اسراء، آیه ۲۴؛ سوره محمد، آیه ۱۹.</ref> از آداب دعا شمرده شده است.
در [[قرآن]] خواندن خدا با اسمای نیکوی او،<ref>سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref> طلب از پروردگار با بیم و امید،<ref>سوره اعراف، آیه ۵۶.</ref> داشتن حالت خضوع و خشوع،<ref>سوره اعراف، آیه ۵۵.</ref> [[اخلاص]] در دعا و انقطاع از غیر،<ref>سوره مزمل، آیه ۸.</ref> مقدم داشتن [[استغفار|طلب غفران الهی]] بر سایر حاجات،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۴۷.</ref> بیان هدف از دعا،<ref>سوره مریم، آیه ۴-۶.</ref> [[تسبیح]] خداوند و برشمردن نعمت‌های او<ref>سوره ابراهیم، آیه ۳۹؛ سوره غافر، آیه ۷-۸</ref> و دعا برای دیگران همراه با دعا برای خود،<ref>سوره اسراء، آیه ۲۴؛ سوره محمد، آیه ۱۹.</ref> از آداب دعا شمرده شده است.
خط ۱۹۴: خط ۱۸۳:
* برقی، احمد بن محمد، کتاب المحاسن، چاپ جلال الدین محدث ارموی، تهران، ۱۳۳۰ش.
* برقی، احمد بن محمد، کتاب المحاسن، چاپ جلال الدین محدث ارموی، تهران، ۱۳۳۰ش.
* بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوارالتنزیل و اسرار التأویل، مصر ۱۳۸۸ق/۱۹۶۸م، چاپ افست تهران، ۱۳۶۳ش.
* بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوارالتنزیل و اسرار التأویل، مصر ۱۳۸۸ق/۱۹۶۸م، چاپ افست تهران، ۱۳۶۳ش.
*پسندیده، عباس، رضایت زناشویی؛ بررسی عوامل موفقی زندگی زناشویی از دیدگاه اسلام، تهران، سازمان بهزیستی، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
* ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی و هو الجامع الصحیح، ج۳ و۵، چاپ عبدالرحمن محمد عثمانف بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی و هو الجامع الصحیح، ج۳ و۵، چاپ عبدالرحمن محمد عثمانف بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الاسناد، قم، مؤسسة آل البيت عليهم السلام‏، ۱۴۱۳ق.
* حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الاسناد، قم، مؤسسة آل البيت عليهم السلام‏، ۱۴۱۳ق.
کاربر ناشناس