Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۹۳
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز (←مبارزه سیاسی) |
||
خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
==مبارزه سیاسی== | ==مبارزه سیاسی== | ||
پس از درگذشت [[آیت الله بروجردی]] و [[مرجعیت]] | پس از درگذشت [[آیت الله بروجردی]] و [[مرجعیت]] امام خمینی، فصل جدیدی از تحولات و مبارزات سیاسی در [[حوزه علمیه قم]] و محافل مذهبی آغاز شد. بهشتی نیز به این مبارزات پیوست. فعالیتهای وی در واقعه [[۲ فروردین|دوم فروردین]] [[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲]] و [[۱۵ خرداد|پانزدهم خرداد]] همان سال و دستگیری امام خمینی به تفصیل در اسناد سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) آمده است.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۳، ص۴۱۱.</ref> | ||
=== عضویت در هیئت مؤتلفه === | === عضویت در هیئت مؤتلفه === | ||
هنگامی که تشکلی از چند هیئت مذهبی به نام [[هیئت مؤتلفه اسلامی|هیئت های مؤتلفه اسلامی]] برای پشتیبانی از نهضت امام خمینی به وجود آمد، بهشتی از روحانیونی بود که از سوی امام خمینی برای نظارت بر کار این تشکل و کمک به آنها | هنگامی که تشکلی از چند هیئت مذهبی به نام [[هیئت مؤتلفه اسلامی|هیئت های مؤتلفه اسلامی]] برای پشتیبانی از نهضت امام خمینی به وجود آمد، بهشتی از روحانیونی بود که از سوی امام خمینی برای نظارت بر کار این تشکل و کمک به آنها تعیین شد.<ref>هاشمی رفسنجانی، ''هاشمی رفسنجانی: دوران مبارزه''، ج۱، ص۱۹۸؛ نیز رجوع کنید به: راست قامتان جاودانه تاریخ اسلام، دفتر اول، ص۴۴۴۵؛ تحریر تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ایران، ص۱۷۷.</ref> با گسترش فعالیتهای سیاسی و فکری بهشتی در قم، ساواک او را مجبور به ترک این شهر کرد و وزارت آموزش و پرورش وی را موقتاً منتظر خدمت نمود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۳، ص۱۶۲۴.</ref> با عزیمت به تهران، میدان گستردهتری برای فعالیت در اختیار بهشتی قرار گرفت، اما توقف وی در این شهر چندان طولانی نشد. | ||
با عزیمت به تهران، میدان گستردهتری برای فعالیت در اختیار بهشتی قرار گرفت، اما توقف وی در این شهر چندان طولانی نشد. | |||
=== سفر به آلمان=== | === سفر به آلمان=== | ||
در [[سال ۱۳۴۳ هجری شمسی|۱۳۴۳ش]]، آیت الله [[سید محمد هادی میلانی]] که از [[مراجع تقلید]] و مقیم [[مشهد]] بود از بهشتی خواست که در اجابت درخواست مسلمانان و ایرانیان مقیم هامبورگ، به [[آلمان]] عزیمت کند و اداره [[مرکز اسلامی هامبورگ]] را بر عهده گیرد. آیت الله [[سید احمد خوانساری]] نیز بر ضرورت این سفر تأکید داشت. با سفر بهشتی به اروپا، که به علت مخالفتهای ساواک خالی از دشواری نیز نبود، افق تازهای در برابر ذهن پویا و نوگرای بهشتی گشوده شد.<ref>راست قامتان جاودانه تاریخ اسلام، دفتر دوم، ص۷۹۰۷۹۱ و دفتر اول، ص۴۳.</ref> | در [[سال ۱۳۴۳ هجری شمسی|۱۳۴۳ش]]، آیت الله [[سید محمد هادی میلانی]] که از [[مراجع تقلید]] و مقیم [[مشهد]] بود از بهشتی خواست که در اجابت درخواست مسلمانان و ایرانیان مقیم هامبورگ، به [[آلمان]] عزیمت کند و اداره [[مرکز اسلامی هامبورگ]] را بر عهده گیرد. آیت الله [[سید احمد خوانساری]] نیز بر ضرورت این سفر تأکید داشت. با سفر بهشتی به اروپا، که به علت مخالفتهای ساواک خالی از دشواری نیز نبود، افق تازهای در برابر ذهن پویا و نوگرای بهشتی گشوده شد.<ref>راست قامتان جاودانه تاریخ اسلام، دفتر دوم، ص۷۹۰۷۹۱ و دفتر اول، ص۴۳.</ref> | ||
<br /> | |||
اقامت وی در آلمان پنج سال طول کشید. در این مدت، وی علاوه بر تصدی امور دینی ایرانیان و سایر مسلمانان مقیم هامبورگ و آلمان و بعضی کشورهای دیگر اروپایی، توانست با کمک عدهای از دانشجویان متدین ایرانی، «اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان گروه فارسی زبان» را ایجاد کند و دانشجویان مبارزی را که به علت اعتقادات مذهبی با تشکیلاتی مانند کنفدراسیون دانشجویان ایرانی و | اقامت وی در آلمان پنج سال طول کشید. در این مدت، وی علاوه بر تصدی امور دینی ایرانیان و سایر مسلمانان مقیم هامبورگ و آلمان و بعضی کشورهای دیگر اروپایی، توانست با کمک عدهای از دانشجویان متدین ایرانی، «اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان گروه فارسی زبان» را ایجاد کند و دانشجویان مبارزی را که به علت اعتقادات مذهبی با تشکیلاتی مانند کنفدراسیون دانشجویان ایرانی و سازمانهای مشابه آن رابطهای نداشتند در این اتحادیه گرد آورد. بهشتی در معرفی اسلام به اروپاییان نیز قدمهای مؤثری برداشت و با تسلط یافتن بر زبان آلمانی در کنار زبان انگلیسی با افکار متفکران و فیلسوفان غربی آشنا شد. در همین سالها به [[حج]] رفت ([[سال ۱۳۴۵ هجری شمسی|۱۳۴۵ش]]) و با امام خمینی نیز در [[عراق]] ملاقات کرد (۱۳۴۸ش). گزارشهای ساواک نشان میدهد که این سازمان به شدت مراقب و نگران فعالیتهای وی در این دوره بوده است.<ref>راست قامتان جاودانه تاریخ اسلام، دفتر اول، ص۴۳، ۴۶، ۴۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۳، ص۳۴۱۷۵.</ref> | ||
===بازگشت به ایران=== | ===بازگشت به ایران=== | ||
بهشتی در [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]]، از آلمان به ایران آمد و ساواک مانع بازگشت وی به آلمان شد. در فاصله | بهشتی در [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]]، از آلمان به ایران آمد و ساواک مانع بازگشت وی به آلمان شد. در فاصله سالهای [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹]] تا [[سال ۱۳۵۶ هجری شمسی|۱۳۵۶ش]]، بهشتی در تهران و قم به فعالیتهای علمی و آموزشی و اداره جلسات آموزشی و تبلیغی برای طلاب و جوانان دانشگاهی پرداخت و افکار خود را از این طریق در جامعه ترویج کرد. | ||
<br /> | |||
از جمله | از جمله فعالیتهای مهم وی در این دوره، حضور مؤثر در بخش برنامهریزی درس تعلیمات دینی وزارت آموزش و پرورش و مشارکت با روحانیون دیگر مانند شهید دکتر [[محمد جواد باهنر]]، علی گلزاده غفوری و سید رضا برقعی در تألیف کتابهای درس دینی و قرآن مدارس سراسر کشور بود. این کتابها در آشنایی وسیع جوانان آن دوره با اسلام و ایجاد زمینههای اعتقادی برای انقلاب اسلامی در ذهن آنان مؤثر بود. در [[سال ۱۳۵۴ هجری شمسی|۱۳۵۴ش]]، ساواک او را دستگیر و مدت کوتاهی زندانی کرد.<ref>راست قامتان جاودانه تاریخ اسلام، دفتر اول، ص۱۱، ۴۴، ۴۶، ۴۹، دفتر سوم، ص۹۶۶.</ref> | ||
=== جامعه روحانیت مبارز تهران=== | === جامعه روحانیت مبارز تهران=== | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۴: | ||
[[پرونده:2 9004052451 L600.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:2 9004052451 L600.jpg|بندانگشتی]] | ||
اندکی بعد «شورای انقلاب» به دستور امام خمینی تشکیل شد و بهشتی در شمار نخستین کسانی بود که امام خمینی او را به عضویت این شورا انتخاب کرد.<ref>هاشمی رفسنجانی، ''هاشمی رفسنجانی: دوران مبارزه''، ج۱، ص۳۲۱ ۳۲۳.</ref> | اندکی بعد «شورای انقلاب» به دستور امام خمینی تشکیل شد و بهشتی در شمار نخستین کسانی بود که امام خمینی او را به عضویت این شورا انتخاب کرد.<ref>هاشمی رفسنجانی، ''هاشمی رفسنجانی: دوران مبارزه''، ج۱، ص۳۲۱ ۳۲۳.</ref> | ||
<br /> | |||
در پاییز و زمستان [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] بهشتی نقش بسیار مؤثری در هدایت و سازماندهی مبارزات اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی داشت و فعالیتها و روابط او با دیگران در این ایام | در پاییز و زمستان [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] بهشتی نقش بسیار مؤثری در هدایت و سازماندهی مبارزات اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی داشت و فعالیتها و روابط او با دیگران در این ایام به شدت تحت مراقبت [[ساواک]] بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۳، ص۳۲۳۳۹۵.</ref> وی در برگزاری راهپیمایی معروف [[تاسوعا]] و [[روز عاشورا|عاشورای]] ۱۳۵۷ش در تهران و شهرستانها فعال بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۳، ص۳۵۵.</ref> | ||
== بعد از پیروزی انقلاب اسلامی== | == بعد از پیروزی انقلاب اسلامی== |