مهر السنة: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مَهْر السُنَّة''' مهریه [[همسران پیامبر (ص)|همسران]] و دختران پیامبر اسلام. [[مجتهد|فقها]] تعیین [[مهریه]] بیش از این مقدار را [[مکروه]] دانسته‌اند. مقدار مهر السنه، پانصد [[درهم شرعی|درهم]] برابر با ۱۵۰۰ گرم نقره خالص است.

مهر السنه به [[مهریه|مهریه‌ای]] گفته می‌شود که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام (ص)]] برای [[همسران پیامبر (ص)|همسران]] و دختران خود از جمله [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]] قرار می‌داد.<ref>رجوع کنید به: شهید ثانی، الروضة البهیة، موسسة الاعلمی، ج۵، ص۳۴۴؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص ۳۴۷.</ref> طبق [[حدیث|روایات]] و نظر [[مجتهد|فقها]]، مقدار این مهریه دوازده و نیم اَوقیه، یعنی حدود پانصد [[درهم شرعی|درهم]] است.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، موسسة الاعلمی، ج۵، ص۳۴۴؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۳۵۰، ص ۳۴۷.</ref> تنها یک روایت، مهریه یکی از زنان پیامبر یعنی [[ام‌حبیبه]] را بیش از این مقدار یعنی چهار هزار درهم نقل کرده است؛<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۴۷۳.</ref> امّا [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر]] این را یک استثنا دانسته که به خواست پیامبر نبوده، بلکه تایید کار نجاشی، [[حبشه|حاکم حبشه]] بوده است.<ref>محمدی ری شهری، تحکیم خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۲.</ref>

فقها برای [[مهریه]] سقفی تعیین نکرده‌اند؛<ref>جعفری، «امکان سنجی فقهی تحدید مهریه»، ص۳۳۹.</ref> با این حال تعیین مهریه بیش از مهر السنه را [[مکروه]] می‌دانند.<ref>جعفری، «امکان سنجی فقهی تحدید مهریه»، ص۳۳۹؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، موسسة الاعلمی، ج۵، ص۳۴۴.</ref> تنها [[سید مرتضی]] با استناد به [[حدیث|روایتی]]، مهریه بیش از مهر السنه را باطل می‌داند و آن را به مهر السنه باز می‌گرداند.<ref>جعفری، «امکان سنجی فقهی تحدید مهریه»، ص۳۳۹؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، موسسة الاعلمی، ج۵، ص۳۴۴.</ref>

طبق روایات و نقل‌های تاریخی، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] مهریه زنان و دختران خود را دوازده و نیم اَوقیه قرار می‌داد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۳۴۷.</ref> اوقیه واحد پولی بود که اعراب صدر اسلام در معامله‌های خود از آن استفاده می‌کردند. هر اوقیه برابر با چهل [[درهم شرعی|درهم]] آن روزگار بوده است، از این رو مقدار مهر السنه پانصد درهم می‌شود.<ref>محمدی ری شهری، تحکیم خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۳.</ref>

 

درهم واحدی برای اندازه گیری اشیاء قیمتی مانند نقره بود. مقدار درهم در طول زمان، متغیر بوده است؛ اما پس از تبدیل شدن درهم، به سکه رایج حکومت در [[بنی‌امیه|دوران امویان]]، تا چندین قرن، مقدار آن تفاوت نکرد. [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر]] و [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] مقدار هر اوقیه را چهل درهم با همان قیمت درهم رایج زمان خود اعلام کردند. وزن درهم در زمان امویان حدود سه گرم نقره خالص بود. بنابراین مقدار مهرالسنه حدود ۱۵۰۰ گرم نقره خالص می‌شود.<ref>محمدی ری شهری، تحکیم خانواده، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۳.</ref>

*جعفری، علی، «امکان سنجی فقهی تحدید مهریه»، در مجله پژوهش‌های فقهی، تهران، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۴.

*شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة فی اللمعة الدمشقیة، تحقیق محمد کلانتر، بیروت، موسسة‌الاعلمی للمطبوعات، بی‌تا.

*مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، موسسة‌الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.

*محمدی ری شهری، محمد، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، سازمان چاپ و نشر دار الحدیث، چاپ دوم، ۱۳۸۹ش.