پرش به محتوا

سید صدرالدین صدر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۳: خط ۵۳:
| پانویس =
| پانویس =
}}
}}
'''سید صدرالدین صدر''' (تولد ۱۲۹۹ [[هجری قمری]] در [[کاظمین]] - درگذشته ۱۹ [[ربیع الاول]] ۱۳۷۳هجری قمری مقارن با ۵ دی ۱۳۳۲ [[هجری شمسی]] در [[قم]]) از فقها و [[مراجع تقلید]] [[شیعه]] و متخصص در [[اصول فقه|اصول]]، [[رجال]]، [[شعر]] و [[تفسیر]].
'''سید صدرالدین صدر''' (۱۲۹۹ - ۱۳۷۳ق) از [[فقیه|فقها]] و [[مراجع تقلید]] [[شیعه]] و متخصص در [[اصول فقه|اصول]]، [[رجال]]، [[شعر]] و [[تفسیر]].


او وصی شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]]، موسس [[حوزه علمیه قم]]، بود و پس از وفات وی به همراه یارانش [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[سید محمد حجت]]، سرپرستی حوزه علمیه را بر عهده داشت و در حفظ و توسعه حوزه کوشید. وی پدر [[سید موسی صدر|امام موسی صدر]] و [[سید رضا صدر]] است.
او وصی شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]]، موسس [[حوزه علمیه قم]]، بود و پس از وفات استاد، به همراه یارانش [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[سید محمد حجت]]، سرپرستی حوزه علمیه را بر عهده داشت و در حفظ و توسعه حوزه کوشید. وی پدر [[سید موسی صدر|امام موسی صدر]] و [[سید رضا صدر]] است.


==نسب و تحصیلات==
==نسب و تحصیلات==
نام او محمد علی، کنیه‌اش ابوالرضا و لقبش صدرالدین بود. با این حال به نام لقبش شهرت یافت و خود نیز همه جا خویش را «‌صدرالدین‌» میخواند. در کاظمین به دنیا آمد. نام پدرش [[آیت الله]] [[سید اسماعیل صدر]] و مادرش بانو صفیه، دختر آیت الله [[سید هادی صدر]] بود. دوران کودکی و نوجوانی را کنار پدر و خانواده در [[سامرا]] سپری کرد. ریاضیات، ادبیات، منطق و اغلب دروس سطح [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را در همانجا نزد اساتید برادر بزرگترش، سید مهدی، فرا گرفت. هنگامی که پدرش سیداسماعیل صدر در سال ۱۳۱۴ ه‍.ق به [[کربلا]] هجرت کرد، او نیز به این شهر رفت و به بهره گیری از پدر و دیگر استادان کربلا پرداخت. سپس به سفارش پدرش، برای تکمیل تحصیلات، رهسپار [[نجف]] شد و دروس دوره سطح و خارج را آنجا آموخت.<ref>مدرس تبریزی، محمد علی، ریحانه الادب، ج۲، ص۴۶۶؛ امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۵۰.</ref>
نام او محمد علی، کنیه‌اش ابوالرضا و لقبش صدرالدین بود. با این حال به نام لقبش شهرت یافت و خود نیز همه جا خویش را «‌صدرالدین‌» می‌خواند. در [[کاظمین]] به دنیا آمد. نام پدرش [[آیت الله]] [[سید اسماعیل صدر]] و مادرش بانو صفیه، دختر آیت الله [[سید هادی صدر]] بود. دوران کودکی و نوجوانی را کنار پدر و خانواده در [[سامرا]] سپری کرد. ریاضیات، ادبیات، منطق و اغلب دروس سطح [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را در همانجا نزد اساتید برادر بزرگترش، سید مهدی، فرا گرفت. هنگامی که پدرش سیداسماعیل صدر در سال ۱۳۱۴ [[هجری قمری]] به [[کربلا]] هجرت کرد، او نیز به این شهر رفت و به بهره‌گیری از پدر و دیگر استادان کربلا پرداخت. سپس به سفارش پدرش، برای تکمیل تحصیلات، رهسپار [[نجف]] شد و دروس دوره سطح و خارج را آنجا آموخت.<ref>مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج۲، ص۴۶۶؛ امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۵۰.</ref>


==اساتید==
==اساتید==
خط ۸۴: خط ۸۴:
*[[سید حسن مدرسی یزدی]]
*[[سید حسن مدرسی یزدی]]
*[[سید حسین موسوی کرمانی]]
*[[سید حسین موسوی کرمانی]]
*[[رمضانی فردویی]]<ref>هزار، علیرضا، دانشوران قم، ص۱۴۹.</ref>
*[[رمضانی فردویی]]<ref>هزار، دانشوران قم، ص۱۴۹.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


==عزیمت به مشهد==
==عزیمت به مشهد==
صدر در سال ۱۳۳۹ه.ق رهسپار [[ایران]] شد و حدود شش سال در [[مشهد]] به تدریس پرداخت. در این مدت، علاوه بر تدریس، به موعظه و ارشاد مردم نیز همت گماشت. آن ایام با خشکسالی مصادف بود و او توانست، با اقدامات پیگیر و گردآوری اعانه بسیاری از مستمندان را از خطر مرگ نجات بخشد. او پس از مدتی به نجف رفت و در درس [[محمدحسین نایینی]] شرکت کرد. سپس به ایران بازگشت و در [[قم]] به تدریس و وعظ پرداخت. در یکی از سالها، هنگامی که برای زیارت به مشهد رفته بود، در آن شهر اقامت گزید و به تدریس و اقامه نماز جماعت در [[مسجد گوهرشاد]] پرداخت.
صدر در سال ۱۳۳۹ه.ق رهسپار [[ایران]] شد و حدود شش سال در [[مشهد]] به تدریس پرداخت. در این مدت، علاوه بر تدریس، به موعظه و ارشاد مردم نیز همت گماشت. آن ایام با خشکسالی مصادف بود و او توانست، با اقدامات پیگیر و گردآوری اعانه بسیاری از مستمندان را از خطر مرگ نجات بخشد. او پس از مدتی به نجف رفت و در درس [[محمدحسین نایینی]] شرکت کرد. سپس به ایران بازگشت و در [[قم]] به تدریس و وعظ پرداخت. در یکی از سال‌ها، هنگامی که برای [[زیارت]] به مشهد رفته بود، در آن شهر اقامت گزید و به تدریس و اقامه نماز جماعت در [[مسجد گوهرشاد]] پرداخت.


==عزیمت به قم==
==عزیمت به قم==
در آن زمان، موسس حوزه علمیه قم شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]] دوران کهنسالی را می‌گذراند و نگران آینده حوزه تازه تاسیس بود. او به منظور تقویت حوزه علمیه قم و تامین آینده آن، گروهی را به مشهد مقدس فرستاد تا از صدر برای اقامت در قم دعوت کنند. وی دعوت موسس حوزه علمیه قم را پذیرفت و رهسپار قم شد.
در آن زمان، موسس [[حوزه علمیه قم]] شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]] دوران کهنسالی را می‌گذراند و نگران آینده حوزه تازه تاسیس بود. او به منظور تقویت حوزه علمیه قم و تامین آینده آن، گروهی را به مشهد مقدس فرستاد تا از صدر برای اقامت در قم دعوت کنند. وی دعوت موسس حوزه علمیه قم را پذیرفت و به قم آمد.


صدرالدین صدر مورد توجه آیت الله حائری بود، علاوه بر تدریس سطوح عالی، از مشاوران وی شمرده می‌شد و در امور حوزه نیز به او کمک می‌کرد. آیت الله حائری صدر را وصی خود قرار داد و به پیشنهاد صدر، [[سید محمد حجت]] نیز به وصایت وی برگزیده شد.<ref>امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۴۹-۵۰.</ref>
صدرالدین صدر مورد توجه آیت الله حائری بود، علاوه بر تدریس سطوح عالی، از مشاوران وی شمرده می‌شد و در امور حوزه نیز به او کمک می‌کرد. آیت الله حائری صدر را وصی خود قرار داد و به پیشنهاد صدر، [[سید محمد حجت]] نیز به وصایت وی برگزیده شد.<ref>امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۴۹-۵۰.</ref>


==مرجعیت==
==مرجعیت==
پس از وفات موسس [[حوزه علمیه قم]]، مرجعیت و زعامت حوزه به آیات عظام حجت، خوانساری و صدر رسید و این سه معروف به [[مراجع ثلاث]] شدند.هنگامی که آیت الله [[سید حسین بروجردی]] برای معالجه به [[تهران]] آمد، صدر،از وی خواست به قم بیاید. پس از ورود او جایگاه نماز جماعت خود در [[حرم حضرت معصومه]] را به آیت الله بروجردی واگذار کرد؛ از ریاست حوزه فاصله گرفت و به پشتیبانی گسترده از آیت الله بروجردی بسنده کرد. او در تبیین فلسفه این کار، این آیه [[قرآن]] را ذکر می‌کرد: «‌تلک الدار الاخره نجعلها للذین لا یریدون علوا فی الارض و لافسادا و العاقبه للمتقین.‌» <ref>قصص، آیه ۸۲.</ref> <ref>امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۵۰؛ هزار، علیرضا، دانشوران قم، ص۱۴۹.</ref>
پس از وفات موسس [[حوزه علمیه قم]]، [[مرجع تقلید|مرجعیت]] و زعامت حوزه به آیات عظام حجت، خوانساری و صدر رسید و این سه معروف به [[مراجع ثلاث]] شدند.هنگامی که آیت الله [[سید حسین بروجردی]] برای معالجه به [[تهران]] آمد، صدر،از وی خواست به قم بیاید. پس از ورود او جایگاه [[نماز جماعت]] خود در [[حرم حضرت معصومه]] را به آیت الله بروجردی واگذار کرد؛ از ریاست حوزه فاصله گرفت و به پشتیبانی گسترده از آیت الله بروجردی بسنده کرد. او در تبیین فلسفه این کار، این آیه [[قرآن]] را ذکر می‌کرد: {{متن قرآن|تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا ۚ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ ﴿٨٣﴾|ترجمه=آن سراى آخرت را براى كسانى قرار مى‌دهيم كه در زمين خواستار برترى و فساد نيستند، و فرجام [خوش‌] از آنِ پرهيزگاران است.|سوره=[[سوره قصص|قصص]]|آیه=۸۳}}<ref>امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۵۰؛ هزار، علیرضا، دانشوران قم، ص۱۴۹.</ref>


==فرزندان==
==فرزندان==
[[پرونده:امام صدر و پدر و برادرش (سید رضا صدر).jpg|بندانگشتی|۳۰۰px|از راست: امام موسی صدر، برادرش سید رضا صدر و پدرش آیت الله صدرالدین صدر]]
[[پرونده:امام صدر و پدر و برادرش (سید رضا صدر).jpg|بندانگشتی|۳۰۰px|از راست: [[امام موسی صدر]]، برادرش [[سید رضا صدر]] و پدرش آیت الله صدرالدین صدر]]
اولین همسر آیت الله صدر، دخترخاله‌اش بود که در جوانی در [[عراق]] درگذشت. وی پس از بازگشت به ایران، در حوالی سال ۱۳۳۹ هجری قمری در مشهد با بی‌بی صفیه قمی دختر [[سید حسین طباطبایی قمی]] (از [[مراجع تقلید]]) ازدواج کرد و صاحب هشت فرزند (سه پسر و هفت دختر) شد:
اولین همسر آیت الله صدر، دخترخاله‌اش بود که در جوانی در [[عراق]] درگذشت. وی پس از بازگشت به [[ایران]]، در حوالی سال ۱۳۳۹ هجری قمری در مشهد با بی‌بی صفیه قمی دختر [[سید حسین طباطبایی قمی]] (از [[مراجع تقلید]]) ازدواج کرد و صاحب هشت فرزند (سه پسر و هفت دختر) شد:
*[[سید رضا صدر]]، که از مدرسان [[حوزه علمیه قم|حوزهٔ علمیهٔ قم]] بود.
*[[سید رضا صدر]]، که از مدرسان [[حوزه علمیه قم|حوزهٔ علمیهٔ قم]] بود.
*[[سید موسی صدر]]
*[[سید موسی صدر]]
کاربر ناشناس