پرش به محتوا

یمن: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۹۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fayaz
imported>Fayaz
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:
| اجتماعی              =
| اجتماعی              =
}}
}}
'''یمن''' کشوری در قاره [[آسیا]] در جنوب [[شبه جزیره عربستان]]. این کشور سابقه‌ای دیرینه در [[اسلام]] و [[تشیع]] دارد. یمن تنها کشوری است که مردمش بدون جنگ تسلیم [[امام علی(ع)]] فرستاده [[پیامبر اسلام]] شدند و به اسلام گرویدند. مسلمانان یمن، هم در تحکیم تشیع بعد از ماجرای [[سقیفه]] نقش داشتند، هم در دعوت از امام علی (ع) برای [[خلافت]] بعد از قتل [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]]. اهالی یمن از جدی‌ترین مخالفان [[معاویه]] بودند. در [[واقعه عاشورا]] چند مسلمان اهل یمن در دفاع از [[امام حسین(ع)]] حضور داشتند.
'''یمن''' کشوری در قاره [[آسیا]] در جنوب [[شبه جزیره عربستان]]. مردم یمن بدون جنگ تسلیم [[امام علی(ع)]] فرستاده [[پیامبر اسلام]] شدند و به اسلام گرویدند. مسلمانان یمن، هم در تحکیم تشیع بعد از ماجرای [[سقیفه]] نقش داشتند، هم در دعوت از امام علی (ع) برای [[خلافت]] بعد از قتل [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]]. اهالی یمن از جدی‌ترین مخالفان [[معاویه]] بودند. در [[واقعه عاشورا]] چند مسلمان اهل یمن در دفاع از [[امام حسین(ع)]] حضور داشتند.


از سال ۲۸۰ ق شیعیان [[زیدیه|زیدی]] در یمن حکومت تشکیل دادند و از آن زمان یمن مرکز زیدیه محسوب می‌شود.
از سال ۲۸۰ ق شیعیان [[زیدیه|زیدی]] در یمن حکومت تشکیل دادند و از آن زمان یمن مرکز زیدیه محسوب می‌شود.


امروزه [[شیعیان]] یمن از سوی سلفیون <small>(که گفته می‌شود بیشتر از سوی [[عربستان]] حمایت می‌شوند)</small> مورد تهدید قرار دارند. شیعیان یمن با حکومت مرکزی نیز میانه خوبی نداشته‌اند. شیعیان در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی، بر دامنه تلاش‌های خود برای ایفای نقشی بیشتر در تحولات یمن افزوده‌اند. بخش مهمی از فعالیت‌ها علیه حکومت یمن به دست شیعیان رقم خورده است. [[حوثی‌های یمن|حوثی‌ها]] مهم‌ترین گروه شیعه در یمن هستند.
امروزه [[شیعیان]] یمن از سوی سلفیون <small>(که گفته می‌شود بیشتر از سوی [[عربستان]] حمایت می‌شوند)</small> مورد تهدید قرار دارند. شیعیان یمن با حکومت مرکزی نیز میانه خوبی نداشته‌اند. شیعیان در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی، بر دامنه تلاش‌های خود برای ایفای نقشی بیشتر در تحولات یمن افزوده‌اند. بخش مهمی از فعالیت‌ها علیه حکومت یمن به دست شیعیان رقم خورده است. [[حوثی‌های یمن|حوثی‌ها]] مهم‌ترین گروه شیعه زیدیه در یمن هستند.


در سال ۲۰۱۵م پس از سلسله اتفاقاتی که منجر به فرار منصور هادی رییس جمهور مستعفی یمن از پایتخت و قدرت گرفتن گروه حوثی‌ها در این کشور شد، عربستان سعودی با حمایت ایالات متحده امریکا و برخی قدرت‌های غربی و به همراه اکثریت کشورهای عربی، حملات هوایی دامنه‌دار و پرتلفاتی را علیه یمن آغاز کرده که منجر به کشته شدن بسیاری از افراد غیرنظامی شده است.
در سال ۲۰۱۵م پس از سلسله اتفاقاتی که منجر به فرار منصور هادی رییس جمهور مستعفی یمن از پایتخت و قدرت گرفتن گروه حوثی‌ها در این کشور شد، عربستان سعودی با حمایت ایالات متحده امریکا و برخی قدرت‌های غربی و به همراه اکثریت کشورهای عربی، حملات هوایی دامنه‌دار و پرتلفاتی را علیه یمن آغاز کرده که منجر به کشته شدن بسیاری از افراد غیرنظامی شده است.
خط ۶۳: خط ۶۳:
| تصویر =
| تصویر =
}}
}}
==پیشینه==
شهر مأرب در یمن از شهرهای باستانی دنیاست که زمانی پایتخت بلقیس ملکه سبا و دیگر حکمرانان یمنی بوده و به ارض الجنتین معروف است. سد قدیمی مارب نیز از بناهای تاریخی یمن است که در این منطقه قرار دارد. سد مارب ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، بین دو کوه بلق الایمن و بلق الایسر در عهد عبدالشمس موسی بنا شده است. قصر سلیمان هم در یمن بوده است. خاورشناس معروف آلمانی موریتز معتقد است که خط حروفی نخستین بار در یمن مشاهده شد و بر خلاف آنچه به نام سامی‌های فینیقی‏ ثبت شده است، مخترعین خط یمنی‌ها بوده‌‏اند و فینیقی‌‏ها بنای کتابت خود را بر بنیان کتابت عربی یمن نهادند.
یمن با چنین سابقهٔ تاریخی دارای اهمیتی وافر است.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2572426 یمن: سرزمین سبا]</ref>


==شهرهای مهم==
==شهرهای مهم==
خط ۸۲: خط ۸۶:


==یمن جدید==
==یمن جدید==
یمن تا اوایل نیمه دوم قرن بیستم تحت حاکمیت [[زیدیه|زیدیان]] بود و ساختاری یکپارچه داشت، اما در سال ۱۹۶۲ میلادی، افسران ارتش یمن علیه امام محمد بدر دست به کودتا زدند و جمهوری یمن را تاسیس کردند. این امر موجب بروز جنگ‌های داخلی در یمن شد که یک سوی آن طرفداران جمهوری و سوی دیگرش سلطنت‌خواهان بودند. این درگیری‌ها سرانجام باعث شد که یمن به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شود و جمهوری دموکراتیک خلق یمن در ۳۰ نوامبر ۱۹۶۷ در قسمت جنوبی یمن شکل گیرد. این جدایی میان دو یمن وجود داشت تا اینکه در دهه هشتاد قرن بیستم، گفت‌وگوهایی برای اتحاد میان دو یمن انجام پذیرفت که در نتیجه آن، جمهوری یمن در ۲۲ مه ۱۹۹۰ از اتحاد جمهوری عربی یمن (یمن شمالی) و جمهوری دمکراتیک خلق یمن(یمن جنوبی) به وجود آمد.<ref>[http://tarikhirani.ir/Modules/News/Phtml/News.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=2&NewsId=882 روزشمار تاریخ یمن]</ref>
یمن تا اوایل نیمه دوم قرن بیستم تحت حاکمیت [[زیدیه|زیدیان]] بود و ساختاری یکپارچه داشت، اما در سال ۱۹۶۲ میلادی، افسران ارتش یمن علیه امام محمد بدر دست به کودتا زدند و جمهوری یمن را تاسیس کردند. این امر موجب بروز جنگ‌های داخلی در یمن شد که یک سوی آن طرفداران جمهوری و سوی دیگرش سلطنت‌خواهان بودند. این درگیری‌ها سرانجام باعث شد که یمن به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شود و جمهوری دموکراتیک خلق یمن در ۳۰ نوامبر ۱۹۶۷ در قسمت جنوبی یمن شکل گیرد. در دهه هشتاد قرن بیستم، جمهوری یمن در ۲۲ مه ۱۹۹۰ از اتحاد جمهوری عربی یمن (یمن شمالی) و جمهوری دمکراتیک خلق یمن(یمن جنوبی) به وجود آمد.<ref>[http://tarikhirani.ir/Modules/News/Phtml/News.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=2&NewsId=882 روزشمار تاریخ یمن]</ref>


علی عبدالله صالح که از ۱۹۷۸ تا ۱۹۹۰ م رییس جمهور یمن شمالی بود، پس از اتحاد یمن جنوبی و شمالی، همچنان رییس جمهور ماند و از ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۱ م ریاست جمهوری یمن را بر عهده داشت. دوران حکومت وی بسیار طولانی بود و سرانجام در جریان [[بیداری اسلامی]] برکنار شد.<ref> [http://www.isna.ir/fa/news/92111308736/%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8 علی عبدالله صالح؛ پدیده‌ای نادر در جهان عرب]</ref>
علی عبدالله صالح که از ۱۹۷۸ تا ۱۹۹۰ م رییس جمهور یمن شمالی بود، پس از اتحاد یمن جنوبی و شمالی، همچنان رییس جمهور ماند و از ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۱ م ریاست جمهوری یمن را بر عهده داشت. دوران حکومت وی بسیار طولانی بود و سرانجام در جریان [[بیداری اسلامی]] برکنار شد.<ref> [http://www.isna.ir/fa/news/92111308736/%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8 علی عبدالله صالح؛ پدیده‌ای نادر در جهان عرب]</ref>


پس از برکناری علی عبدالله صالح، دولت یمن کوشید طی اصلاحاتی مردم را راضی کند، اما این اتفاق نیفتاد و مردم یمن مجددا دست به اعتراض زدند. این اعتراضات که با رهبری [[حوثی های یمن]] پیگیری می‌شد در تابستان ۱۳۹۳ هـ.ش به اوج خود رسید. مردم سه خواسته اساسی داشتند که عبارت بودند از «سرنگونی دولت فاسد، لغو دستور آزادسازی حامل‌های سوخت و اجرای نتایج کنفرانس گفتگوی ملی». سرانجام حوثی‌ها توانستند پس از تصرف بخش‌های مهمی در صنعا پایتخت یمن، دولت را به پای میز مذاکره بکشانند.
پس از برکناری علی عبدالله صالح، مردم یمن مجددا دست به اعتراض زدند. این اعتراضات که با رهبری [[حوثی های یمن]] پیگیری می‌شد در تابستان ۱۳۹۳ هـ.ش به اوج خود رسید. {{یادداشت|مردم سه خواسته اساسی داشتند که عبارت بودند از «سرنگونی دولت فاسد، لغو دستور آزادسازی حامل‌های سوخت و اجرای نتایج کنفرانس گفتگوی ملی».}} سرانجام حوثی‌ها توانستند پس از تصرف بخش‌های مهمی در صنعا پایتخت یمن، دولت را به پای میز مذاکره بکشانند.
[[پرونده:نقشه درگیری‌های یمن.jpg|بندانگشتی|270px|مناطق درگیری در یمن در فروردین ۱۳۹۴]]
[[پرونده:نقشه درگیری‌های یمن.jpg|بندانگشتی|270px|مناطق درگیری در یمن در فروردین ۱۳۹۴]]


توافق نهایی برای حل بحران اخیر در یمن میان رئیس جمهوری و رهبران انصار الله در صنعا روز شنبه ۲۹ شهریور ۱۳۹۳ با نظارت جمال بن عمر، فرستاده ویژه سازمان ملل به یمن صورت گرفت. بر اساس این توافق، دولت «باسندوه» برکنار شد و با روی کار آمدن انصارالله در صحنه سیاسی یمن، دولت جدیدی در این کشور تشکیل شد که ریاست آن را خالد بحاح بر عهده داشت. اما حوادث به گونه‌ای پیش رفت که خالد بحاح از نخست وزیری استعفا داد و منصور هادی نیز از عدن به صنعا رفت. این رفتار منصور هادی واکنش حوثیون را به دنبال داشت و سرانجام منصور هادی به عربستان فرار کرد.
با وجود توافق نهایی برای حل بحران اخیر در یمن میان رئیس جمهوری و رهبران انصار الله (حوثی‌ها) در صنعا، دولت جدید نتوانست اوضاع را ارام کند و نیز رییس جمهور، منصور هادی استعفا داده و به عربستان فرار کرد.
===حمله عربستان===
===حمله عربستان===
عربستان سعودی بامداد پنج‌شنبه ۶ فروردین ۱۳۹۴ به بهانه حمایت از رئیس‌جمهور مستعفی یمن، و به خطر افتادن امنیت عربستان در اثر قدرت گرفتن انصارالله یمن به این کشور حمله کرد.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13940106000046 عربستان به یمن حمله کرد]</ref>
عربستان سعودی بامداد پنج‌شنبه ۶ فروردین ۱۳۹۴ به بهانه حمایت از رئیس‌جمهور مستعفی یمن، و به خطر افتادن امنیت عربستان در اثر قدرت گرفتن انصارالله یمن به این کشور حمله کرد.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13940106000046 عربستان به یمن حمله کرد]</ref>
خط ۹۹: خط ۱۰۳:
*تعداد کشته شدگان: ۴۶۲۸ مرد، ۱۵۱۹ زن،۱۹۹۶ کودک آمار کل: ۸۱۴۳ غیر نظامی کشته.
*تعداد کشته شدگان: ۴۶۲۸ مرد، ۱۵۱۹ زن،۱۹۹۶ کودک آمار کل: ۸۱۴۳ غیر نظامی کشته.
*تعداد زخمی شدگان: در مدت سیصد روز تجاوز سعودی‎ها به یمن ۱۱۸۲۶ مرد، ۱۵۷۶ زن،۱۷۸۲ کودک؛ آمار کل زخمی شدگان: ۱۵۱۸۴ نفر.[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/525310/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-300-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%A9%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D8%A2%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D9%84%D8%AA-%DB%8C%D9%85%D9%86 آمار تلفات حمله عربستان به یمن، خبرگزاری مشرق]}}
*تعداد زخمی شدگان: در مدت سیصد روز تجاوز سعودی‎ها به یمن ۱۱۸۲۶ مرد، ۱۵۷۶ زن،۱۷۸۲ کودک؛ آمار کل زخمی شدگان: ۱۵۱۸۴ نفر.[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/525310/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-300-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%A9%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D8%A2%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D9%84%D8%AA-%DB%8C%D9%85%D9%86 آمار تلفات حمله عربستان به یمن، خبرگزاری مشرق]}}
==پیشینه==
شهر مأرب در یمن از شهرهای باستانی دنیاست که زمانی پایتخت بلقیس ملکه سبا و دیگر حکمرانان یمنی بوده و به ارض الجنتین معروف است. سد قدیمی مارب نیز از بناهای تاریخی یمن است که در این منطقه قرار دارد. سد مارب ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، بین دو کوه بلق الایمن و بلق الایسر در عهد عبدالشمس موسی بنا شده است. قصر سلیمان هم در یمن بوده است. خاورشناس معروف آلمانی موریتز معتقد است که خط حروفی نخستین بار در یمن مشاهده شد و بر خلاف آنچه به نام سامی‌های فینیقی‏ ثبت شده است، مخترعین خط یمنی‌ها بوده‌‏اند و فینیقی‌‏ها بنای کتابت خود را بر بنیان کتابت عربی یمن نهادند.
یمن با چنین سابقهٔ تاریخی دارای اهمیتی وافر است.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2572426 یمن: سرزمین سبا]</ref>


==ادیان و مذاهب==
==ادیان و مذاهب==
کاربر ناشناس