کاربر ناشناس
فرزندخوانده: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Shadiba (صفحه‌ای تازه حاوی «'''فرزندخوانده''' کسی است که دیگری (غیر از پدر و مادر واقعی) او را به فرزندی پذیر...» ایجاد کرد) |
imported>Shadiba جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فرزندخوانده''' کسی است که دیگری (غیر از پدر و مادر واقعی) او را به فرزندی پذیرفته باشد. فرزندخواندگی سابقه تاریخی دارد و [[قرآن]] به سابقه آن پیش از [[اسلام]] و نیز زمان [[نزول قرآن]] اشاره دارد. در [[عربستان]]، فرزندخواندگی بسیار رایج بوده است و | '''فرزندخوانده''' کسی است که دیگری (غیر از پدر و مادر واقعی) او را به فرزندی پذیرفته باشد. فرزندخواندگی سابقه تاریخی دارد و [[قرآن]] به سابقه آن پیش از [[اسلام]] و نیز زمان [[نزول قرآن]] اشاره دارد. در [[عربستان]]، فرزندخواندگی بسیار رایج بوده است و [[پیامبر]] نیز فرزندخوانده‌ای به نام [[زید بن حاثه]] داشت. اعراب برای فرزندخوانده همان آثار و احکام فرزند واقعی را در نظر می‌گرفتند؛ مانند [[ارث]] بردن و [[محرمیت]]. قرآن فرزندخواندگی و احکام مرسوم آن را با صراحت رد و نفی کرده است. | ||
==فرزندخوانده کیست؟== | ==فرزندخوانده کیست؟== | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
همچنین با توجه به این که [[آزَر]]، عمو یا همسر مادر [[حضرت ابراهیم]] بوده است، و چون در آیه ۷۴ [[سوره انعام]]، آزر به نام پدر ایشان خوانده شده است (وَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ لِأَبيهِ آزَرَ)، نتیجه گرفته می‌شود آزر، حضرت ابراهیم را به فرزندخواندگی پذیرفته بوده است.<ref>غریب، «زوجین نابارور و فرزندخواندگی از دیدگاه فقه شیعی»، ۱۳۸۷ش، ص۹۹، به نقل از: غفاری، علی اکبر، دراسات فی علم الدرایه، تهران، جامعه الامام الصادق، ۱۳۶۹ش، ص۱۳۸.</ref> | همچنین با توجه به این که [[آزَر]]، عمو یا همسر مادر [[حضرت ابراهیم]] بوده است، و چون در آیه ۷۴ [[سوره انعام]]، آزر به نام پدر ایشان خوانده شده است (وَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ لِأَبيهِ آزَرَ)، نتیجه گرفته می‌شود آزر، حضرت ابراهیم را به فرزندخواندگی پذیرفته بوده است.<ref>غریب، «زوجین نابارور و فرزندخواندگی از دیدگاه فقه شیعی»، ۱۳۸۷ش، ص۹۹، به نقل از: غفاری، علی اکبر، دراسات فی علم الدرایه، تهران، جامعه الامام الصادق، ۱۳۶۹ش، ص۱۳۸.</ref> | ||
برخی مفسران نیز فرزندخواندگی را یکی از مصادیق آیه ۳۳ [[سوره نساء]] در عبارت «وَ الَّذينَ عَقَدَتْ أَيْمانُكُم» دانسته‌اند.<ref>عالمی طامه، «عقد فرزندخواندگی»، ۱۳۸۷ش، ص۴۸- | برخی مفسران نیز فرزندخواندگی را یکی از مصادیق آیه ۳۳ [[سوره نساء]] در عبارت «وَ الَّذينَ عَقَدَتْ أَيْمانُكُم» دانسته‌اند.<ref>عالمی طامه، «عقد فرزندخواندگی»، ۱۳۸۷ش، ص۴۸-۴۹؛ تبادکانی، «ارث»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۲، ص۴۸۹.</ref> | ||
نکته دیگر این که اعراب درباره خداوند نیز موضوع فرزندخوانده و فرزند ادعایی را اظهار می‌کردند.<ref>مصطفوى، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ۱۴۰۲ق، ج۳، ص۲۱۹.</ref> آیاتی به این موضوع اشاره دارند: [[سوره بقره]]، [[آیه]] ۱۱۶؛ [[سوره یونس]]، آیه ۶۸؛ [[سوره مریم]]، آیه ۸۸؛ [[سوره انبیاء]]، آیه ۲۶؛ برخی آیات نیز فرزندخواندگی برای خداوند را نفی می‌کنند: [[سوره یونس]]، آیه ۶۸؛ [[سوره اسراء]]، آیه ۱۱۱؛ [[سوره مریم]]، آيه ۹۲؛ [[سوره انبیاء]]، آیه ۲۶؛ [[سوره فرقان]]، آیه ۲؛ [[سوره زمر]]، آیه ۴؛ [[سوره جن]]، آيه ۳. | نکته دیگر این که اعراب درباره خداوند نیز موضوع فرزندخوانده و فرزند ادعایی را اظهار می‌کردند.<ref>مصطفوى، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ۱۴۰۲ق، ج۳، ص۲۱۹.</ref> آیاتی به این موضوع اشاره دارند: [[سوره بقره]]، [[آیه]] ۱۱۶؛ [[سوره یونس]]، آیه ۶۸؛ [[سوره مریم]]، آیه ۸۸؛ [[سوره انبیاء]]، آیه ۲۶؛ برخی آیات نیز فرزندخواندگی برای خداوند را نفی می‌کنند: [[سوره یونس]]، آیه ۶۸؛ [[سوره اسراء]]، آیه ۱۱۱؛ [[سوره مریم]]، آيه ۹۲؛ [[سوره انبیاء]]، آیه ۲۶؛ [[سوره فرقان]]، آیه ۲؛ [[سوره زمر]]، آیه ۴؛ [[سوره جن]]، آيه ۳. | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
در کتب فقهی، از فرزندخواندگی در باب [[عتق]] و نیز در [[استفتائات]] سخن گفته شده است.<ref> هاشمی شاهرودی، «فرزندخوانده»، ۱۳۹۲، ص۶۸۰.</ref> | در کتب فقهی، از فرزندخواندگی در باب [[عتق]] و نیز در [[استفتائات]] سخن گفته شده است.<ref> هاشمی شاهرودی، «فرزندخوانده»، ۱۳۹۲، ص۶۸۰.</ref> | ||
[[قرآن]]، سه اثر مرسوم فرزندخواندگی، یعنی [[نسب]]، [[محرمیت]] و [[ارث]] را صریحاً نفی کرده است: | |||
===نسب=== | ===نسب=== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
===ارث=== | ===ارث=== | ||
از سنت‌های میان عرب آن بود که فرزندخوانده مانند فرزند حقیقی خانواده [[ارث]] می‌برد. با نزول [[آیات]] ۴ و ۴۰ [[سوره احزاب]] که در آنها فرزند حقیقی بودن پسرخوانده نفی شد، آثار آن از جمله [[ارث|توارث]] ابطال شد.<ref>دائرة المعارف قرآن کریم، ج۲، ص۴۸۹.</ref> همچنین [[آیات ارث]]، از جمله آیه ۱۱ [[سوره نساء]] که در آن ارث والدین و ارث فرزندان بیان شده است، بر رابطه طبیعی و واقعی میان آنها دلالت دارد. | از سنت‌های میان عرب آن بود که فرزندخوانده مانند فرزند حقیقی خانواده [[ارث]] می‌برد. با نزول [[آیات]] ۴ و ۴۰ [[سوره احزاب]] که در آنها فرزند حقیقی بودن پسرخوانده نفی شد، آثار آن از جمله [[ارث|توارث]] ابطال شد.<ref>تبادکانی، «ارث»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۲، ص۴۸۹.</ref> همچنین [[آیات ارث]]، از جمله آیه ۱۱ [[سوره نساء]] که در آن ارث والدین و ارث فرزندان بیان شده است، بر رابطه طبیعی و واقعی میان آنها دلالت دارد. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
* انصاری شيرازى، قدرت الله و پژوهشگران مركز فقهى ائمه اطهار(ع)، موسوعة أحكام الأطفال و أدلتها، قم، مركز فقهى ائمه اطهار(ع)، چاپ اول، ۱۴۲۹ق. | * انصاری شيرازى، قدرت الله و پژوهشگران مركز فقهى ائمه اطهار(ع)، موسوعة أحكام الأطفال و أدلتها، قم، مركز فقهى ائمه اطهار(ع)، چاپ اول، ۱۴۲۹ق. | ||
* تبادکانی، سیدحسن، «ارث»، دائرة المعارف قرآن کریم، قم، مرکز فرهنگ و قرآن کریم، چاپ چهارم، [بی‌تا]. | |||
* خنجری علی‌آبادی، امین و یعقوب سیفی علمی، «بررسی فرزندخواندگی در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران»، فصل‌نامه علمی ـ حقوقی قانون یار، بهار ۱۳۹۶ش. | * خنجری علی‌آبادی، امین و یعقوب سیفی علمی، «بررسی فرزندخواندگی در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران»، فصل‌نامه علمی ـ حقوقی قانون یار، بهار ۱۳۹۶ش. | ||
* سبزواری، ، سيد على بن عبد الأعلى، الاستنساخ بين التقنية و التشريع، قم، دفتر آیت الله سبزواری، چاپ دوم، ۱۴۲۳ق. | * سبزواری، ، سيد على بن عبد الأعلى، الاستنساخ بين التقنية و التشريع، قم، دفتر آیت الله سبزواری، چاپ دوم، ۱۴۲۳ق. | ||