پرش به محتوا

فرشته: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۷۰۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۰
جز
حذف مطالب زائد
جز (افزایش منبع)
جز (حذف مطالب زائد)
خط ۸: خط ۸:
فرشتگان، موجودات نامرئی هستند که قابل اشاره حسی نیستند{{مدرک}} و فرستادگان خدا به شمار می‌آیند.<ref>سوره فاطر، آيه۱.</ref> ملائکه جمع ملک به معنای رسالت(فرستادن) است.<ref>طریحی، مجمع‌البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۹۲.</ref>
فرشتگان، موجودات نامرئی هستند که قابل اشاره حسی نیستند{{مدرک}} و فرستادگان خدا به شمار می‌آیند.<ref>سوره فاطر، آيه۱.</ref> ملائکه جمع ملک به معنای رسالت(فرستادن) است.<ref>طریحی، مجمع‌البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۹۲.</ref>


درباره ماهیت فرشتگان اختلاف‌نظر وجود دارد. فیلسوفان، فرشتگان را موجوداتی غیرجسمانی و مجرد می‌دانند که برخی از تجرد تام عقلانی و گروهی نیز از تجرد برزخی برخوردارند البته معتقدند گروه دوم آنان برخی از خواص ماده مانند شکل را دارند. اما متکلمان ملائکه را اجسام لطیف و نورانی دانسته که به اشکال و صورت‌های مختلف درمی‌آیند.{{مدرک}}  
درباره ماهیت فرشتگان اختلاف‌نظر وجود دارد. فیلسوفان آنان را موجوداتی غیرجسمانی و مجرد می‌دانند که برخی از تجرد تام عقلانی و گروهی نیز از تجرد برزخی برخوردارند البته معتقدند گروه دوم برخی از خواص ماده مانند شکل را دارند. اما متکلمان ملائکه را اجسام لطیف و نورانی دانسته که می‌توانند به اشکال و صورت‌های مختلف در‌آیند.{{مدرک}}  


بنا بر آيات قرآن پس از نفخ صور همه موجواتی که در آسمان و زمین هستند می‌میرند مگر کسانی که خدا بخواهد.<ref> زمر، ۶۸</ref> بنا بر روایات جبرئیل، میکائیل، [[اسرافیل]] و [[ملک الموت]] کسانی هستند که در این آیه استثناء شده‌اند که آنان نیز به فرمان خدا به ترتیب می‌میرند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۷۹، ص ۱۸۴.</ref> روایت دیگری حاملان [[عرش]] خدا را نیز بر این ملائک افزوده است.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۶، ص ۳۲۹.</ref> در مورد چگونگی مرگ فرشتگان احتمالاتی داده شده است:
* مراد از مرگ گسستن پیوند روح از قالب مثالی آنها است.
* مقصود، از کار افتادن فعالیت مستمر ارواح و ملائک و از دست دادن توان ادراکی‌شان باشد.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۵۴۱.</ref>
== اهمیت و جایگاه==
== اهمیت و جایگاه==
باور به وجود فرشتگان از اعتقادات مسلمانان است.<ref>سوره بقره، آیه۲۸۵.</ref> و ایمان به آنها مانند ایمان به [[نماز]] و [[روزه]] است و از لوازم ایمان به [[نبوت]] به شمار می‌رود.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۴۴۲.</ref> و بر اساس آیات قرآن<ref>سوره نجم، آيه۲۶.</ref> آنان به اذن خدا شفاعت می کنند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۴، ص۱۹۹.</ref>
باور به وجود فرشتگان از اعتقادات مسلمانان است.<ref>سوره بقره، آیه۲۸۵.</ref> و ایمان به آنها مانند ایمان به [[نماز]] و [[روزه]] است و از لوازم ایمان به [[نبوت]] به شمار می‌رود.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۴۴۲.</ref> و بر اساس آیات قرآن<ref>سوره نجم، آيه۲۶.</ref>


واژه ملک در ۸۸ مرتبه در قرآن به کار رفته است.{{مدرک}} امام علی(ع) در [[خطبه اشباح]]، به خلقت فرشتگان، اقسام آنها، ویژگی‌ها و وظایف آنها پرداخته است.<ref> قمی، تفسیر قمی، ج۲، ص۲۰۷.</ref> [[دعای سوم صحیفه سجادیه]] از [[امام سجاد(ع)]] اختصاص به فرشتگان مقرب خدا دارد و [[صلوات]] و درود [[خدا]] را عامل فزونی [[طهارت]] آنها می‌داند. علامه مجلسی در بحارالانوار حدود ۱۴۰ روایت درباره چیستی ملائکه، وظایف آنان، عصمت فرشتگان و اوصاف فرشتگان مقرب آورده است.{{مدرک}}
واژه ملک در ۸۸ مرتبه در قرآن به کار رفته است.{{مدرک}} امام علی(ع) در [[خطبه اشباح]]، به خلقت فرشتگان، اقسام آنها، ویژگی‌ها و وظایف آنها پرداخته است.{{مدرک}} [[دعای سوم صحیفه سجادیه]] از [[امام سجاد(ع)]] اختصاص به فرشتگان مقرب خدا دارد و [[صلوات]] و درود [[خدا]] را عامل فزونی [[طهارت]] آنها می‌داند.{{مدرک}} علامه مجلسی در بحارالانوار حدود ۱۴۰ روایت درباره چیستی ملائکه، وظایف آنان، عصمت فرشتگان و اوصاف فرشتگان مقرب آورده است.{{مدرک}}


بنابر روایات ملائکه از با سابقه‌ترین مخلوقات خدا هستند؛ در احادیث آمده است که خلقت ملائکه بعد از خلقت انوار [[پیامبر(ص)]] و [[امامان(ع)]] بوده<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۱۵، ص۸ و ج۱۸، ص۳۴۵ و ج۲۴، ص ۸۸.</ref> و پرتعدادترین مخلوقات خداوند هستند.<ref> تفسیر نور الثقلین، ج۴، ص ۳۴، ح۲۰.</ref> بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] ملائکه از نور آفریده شده‌اند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۸، ص۳۰۶، ح۱۵.</ref>
بنابر روایات ملائکه از با سابقه‌ترین مخلوقات خدا هستند؛ در احادیث آمده است که خلقت ملائکه بعد از خلقت انوار [[پیامبر(ص)]] و [[امامان(ع)]] بوده<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۱۵، ص۸ و ج۱۸، ص۳۴۵ و ج۲۴، ص ۸۸.</ref> و پرتعدادترین مخلوقات خداوند هستند.<ref> تفسیر نور الثقلین، ج۴، ص ۳۴، ح۲۰.</ref> بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] ملائکه از نور آفریده شده‌اند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۸، ص۳۰۶، ح۱۵.</ref>


===ملائکه در دیگر ادیان===
===ملائکه در دیگر ادیان===
در دین زرتشت همه فرشتگان مخلوق اهورامزدا هستند و هر امشاسپند(لقب فرشتگان بلندمرتبه دین زرتشت.) مظهر یکی از صفت‌های او است. در یهود، فرشتگان به منزله بندگان خدا هستند که دستورهای او را در زمین اجرا می‌کنند. آنان مؤمنان را حمایت و کافران را تنبیه می‌کنند و وحی را به انسان‌ها می‌رسانند. بنابر انجیل فرشتگان پیش از انسان آفریده شده و نگاهبان انسانند. درود فرستادن و به نوعی پرستش برخی فرشتگان مانند میکائیل، در کلیسا‌های مسیحی رایج است. از این‌رو از سده چهارم میلادی، در سرزمین‌های مسیحی، نمازخانه‌هایی برای میکائیل ساخته شده است.<ref> The Encyclopedia of Religion, volume1, p:2830, Oxford, New York, (1986 به نقل از مطهری‌نیا، «بازنمایی فرشتگان الهی در رسانه(۱) (جبرائیل و میکائیل)».</ref>
در دین زرتشت فرشتگان مخلوق اهورامزدا هستند و هر امشاسپند(لقب فرشتگان بلندمرتبه دین زرتشت) مظهر یکی از صفت‌های او است. در یهود، فرشتگان به منزله بندگان خدا هستند که دستورهای او را در زمین اجرا می‌کنند. آنان مؤمنان را حمایت و کافران را تنبیه می‌کنند و وحی را به انسان‌ها می‌رسانند. بنابر انجیل فرشتگان پیش از انسان آفریده شده و نگاهبان انسانند. درود فرستادن و به نوعی پرستش برخی فرشتگان مانند میکائیل، در کلیسا‌های مسیحی رایج است. از این‌رو از سده چهارم میلادی، در سرزمین‌های مسیحی، نمازخانه‌هایی برای میکائیل ساخته شده است.<ref> The Encyclopedia of Religion, volume1, p:2830, Oxford, New York, (1986 به نقل از مطهری‌نیا، «بازنمایی فرشتگان الهی در رسانه(۱) (جبرائیل و میکائیل)».</ref>


==وظایف ==
==وظایف ==
در قرآن وظایفی برای فرشتگان ذکر شده است. وساطت در نزول [[وحی]] و ابلاغ پیام الاهی به پیامبران،<ref> سوره نحل، آیات ۲ و ۱۰۲؛ سوره عبس، آيه۱۶.</ref> تدبیر امور عالم و وساطت در رساندن فیض الاهی به مخلوقات،<ref> سوره نازعات، آيه۵؛ سوره معارج، آيه۴.</ref> [[استغفار]]<ref>سوره مؤمن، آيه۷.</ref> و [[شفاعت]] برای [[مؤمن|مؤمنان]]<ref> سوره انبیاء، آيه۲۸.</ref> و امداد آنان،<ref>سوره آل عمران، آیات ۱۲۴ و ۱۲۵.</ref> [[لعن]] [[کفر|کافران]]،<ref>سوره بقره، آیه۱۴۱؛ سوره آل عمران، آيه۸۷.</ref> ثبت اعمال بندگان<ref>سوره یونس، آيه۲۱؛ سوره زخرف، آيه۸۰؛ سوره انفطار، آیه۱۱.</ref> و [[قبض روح]] آنان<ref> سوره انعام، آي۶۲؛ سوره نساء، آیه۹۷.</ref> از جمله مأموریت‌های فرشتگان است. فرشتگان در [[عالم برزخ]]<ref>سوره نحل، آیات۲۸ و۳۲.</ref> و [[آخرت]] نیز حضور دارند؛ گروهی از آنان در [[بهشت]] مستقر هستند<ref>سوره زمر، آیه۷۲؛ سوره انبیاء، آیه۱۰۳.</ref> و گروهی نیز نگاهبان [[دوزخ]] و دوزخیان‌اند.<ref>سوره مدثر، آيه۲۰.</ref>
در قرآن وظایفی برای فرشتگان ذکر شده است. وساطت در نزول [[وحی]] و ابلاغ پیام خدا به پیامبران،<ref> سوره نحل، آیات ۲ و ۱۰۲؛ سوره عبس، آيه۱۶.</ref> تدبیر امور عالم و وساطت در رساندن فیض به مخلوقات،<ref> سوره نازعات، آيه۵؛ سوره معارج، آيه۴.</ref> [[استغفار]]<ref>سوره مؤمن، آيه۷.</ref> و [[شفاعت]] برای [[مؤمن|مؤمنان]]<ref> سوره انبیاء، آيه۲۸.</ref> و امداد آنان،<ref>سوره آل عمران، آیات ۱۲۴ و ۱۲۵.</ref> [[لعن]] [[کفر|کافران]]،<ref>سوره بقره، آیه۱۴۱؛ سوره آل عمران، آيه۸۷.</ref> ثبت اعمال بندگان<ref>سوره یونس، آيه۲۱؛ سوره زخرف، آيه۸۰؛ سوره انفطار، آیه۱۱.</ref> و [[قبض روح]] آنان<ref> سوره انعام، آي۶۲؛ سوره نساء، آیه۹۷.</ref> از جمله مأموریت‌های فرشتگان است.  


گروهی از فرشتگان همواره به [[عبادت]] و [[تقدیس]] و [[تسبیح]] خدا اشتغال دارند و به کاری دیگر نمی‌پردازند.<ref> سوره انبیاء، آيات ۱۹-۲۰.</ref>  
فرشتگان در [[عالم برزخ]]<ref>سوره نحل، آیات۲۸ و۳۲.</ref> و [[آخرت]] نیز حضور دارند؛ گروهی از آنان در [[بهشت]] مستقر هستند<ref>سوره زمر، آیه۷۲؛ سوره انبیاء، آیه۱۰۳.</ref> و گروهی نیز نگاهبان [[دوزخ]] و دوزخیان‌اند.<ref>سوره مدثر، آيه۲۰.</ref>


در قرآن از صافات، زاجرات، تالیات،<ref> سوره صافات، آیات ۱-۳.</ref> مرسلات، عاصفات، ناشرات، فارقات و ملقیات<ref> سوره مرسلات آیات ۱-۵.</ref> به عنوان دسته‌های فرشته‌ها یاد شده است.
آنان به اذن خدا [[شفاعت]] می‌کنند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۴، ص۱۹۹.</ref>
 
گروهی از فرشتگان همواره به [[عبادت]] و [[تقدیس]] و [[تسبیح]] خدا اشتغال دارند و به کاری دیگر نمی‌پردازند.<ref> سوره انبیاء، آيات ۱۹-۲۰.</ref>


==مراتب و اقسام ==
==مراتب و اقسام ==
بر اساس آیات قرآن فرشتگان دارای مراتب و مقامات مختلفی هستند.<ref>سوره صافات، آیه ۱۶۴-۱۶۶.</ref> گروهی از آنان کارگزار فرشتۀ وحی ([[جبرائیل]])<ref> سوره تکویر، آیه۲۱.</ref> و گروهی کارگزار [[عزرائیل]] به شمار می‌آیند.<ref>سوره سجده، آیه۱۲؛ سوره انعام، آیه۶۲.</ref>  
بر اساس آیات قرآن فرشتگان دارای مراتب و مقامات مختلفی هستند.<ref>سوره صافات، آیه ۱۶۴-۱۶۶.</ref> گروهی از آنان کارگزار فرشتۀ وحی ([[جبرائیل]])<ref> سوره تکویر، آیه۲۱.</ref> و گروهی کارگزار فرشته مرگ ([[عزرائیل]]) به شمار می‌آیند.<ref>سوره سجده، آیه۱۲؛ سوره انعام، آیه۶۲.</ref>  


[[ملاصدرا]] ملائکه را به فرشتگان مقرب، ارواح مُهَیمِه، فرشتگان موکل بر اجرام آسمانی، فرشتگان عقلی و فرشتگان زمینی و [[امام خمینی]] آنان را به فرشتگان غیرمتصرف در اجسام (فرشتگان مهیمه و اهل [[عالم جبروت ]]) و فرشتگان موکل بر موجودات جسمانی{{مدرک}} تقسیم کرده‌اند.{{مدرک}}
[[ملاصدرا]] ملائکه را به فرشتگان مقرب، ارواح مُهَیمِه، فرشتگان موکل بر اجرام آسمانی، فرشتگان عقلی و فرشتگان زمینی و [[امام خمینی]] آنان را به فرشتگان غیرمتصرف در اجسام (فرشتگان مهیمه و اهل [[عالم جبروت ]]) و فرشتگان موکل بر موجودات جسمانی{{مدرک}} تقسیم کرده‌اند.{{مدرک}}
== ویژگی‌ها==
== ویژگی‌ها==
برخی از ویژگی‌های فرشتگان عبارتند از:
برخی از ویژگی‌های فرشتگان عبارتند از:
خط ۱۱۵: خط ۱۱۳:
  | توضیحات =  
  | توضیحات =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>
[[Category:اصطلاحات قرآنی]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]]
[[Category:عالم غیب]]
[[Category:فرشتگان در قرآن]]
[[Category:باورهای مشترک ادیان آسمانی]]


[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات قرآنی]]