پرش به محتوا

مسجد شجره: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۷۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۳ مهٔ ۲۰۱۴
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Ahmadian
imported>Ahmadian
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


{{subst:الگوی خالی|{{خطا|فراموش کردید الگو را جابنشانید. به جای {{ویرایش}} باید {{جا:ویرایش}} را تایپ کنید.}}}}{{در دست ویرایش ۲|ماه=اردیبهشت|روز=30|سال=1393|چند = 2}}
{{subst:الگوی خالی|{{خطا|فراموش کردید الگو را جابنشانید. به جای {{ویرایش}} باید {{جا:ویرایش}} را تایپ کنید.}}}}{{در دست ویرایش ۲|ماه=اردیبهشت|روز=30|سال=1393|چند = 2}}
مسجد ذوالحلیفه (شجره) یکی از مساجد مهم خارج مدینه است که کسانی که قصد ورود به مکّه و بیت الله الحرام را دارند چه ساکن و چه مسافر باشند، بدون احرام بستن حق ورود به این شهر را ندارند.


مسجد ذوالحلیفه از مساجد تاریخی و بسیار مهم مدینه است که در منطقۀ «ذوالحلیفه» یا «آبارعلی» در فاصله هشت کیلومتری جنوب غربی مسجدالنبی در مسیر مکه قرار دارد
==موقعیت جغرافیایی==
مسجد ذوالحلیفه از مساجد تاریخی و بسیار مهم مدینه است که در منطقۀ «ذوالحلیفه» یا «آبارعلی» در فاصله هشت کیلومتری جنوب غربی مسجدالنبی در مسیر مکه قرار دارد که اکنون با گسترش شهر، این مسافت کمتر شده است. (رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص275
مسجد ذوالحلیفه از مساجد تاریخی و بسیار مهم مدینه است که در منطقۀ «ذوالحلیفه» یا «آبارعلی» در فاصله هشت کیلومتری جنوب غربی مسجدالنبی در مسیر مکه قرار دارد که اکنون با گسترش شهر، این مسافت کمتر شده است. (رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص275
مسجد ذوالحلیفه (شجره) یکی از مساجد مهم خارج مدینه است که کسانی که قصد ورود به مکّه و بیت الله الحرام را دارند چه ساکن و چه مسافر باشند، بدون احرام بستن حق ورود به این شهر را ندارند.
==نام های دیگر==
==نام های دیگر==
این جایگاه از دیدگاه های مختلف به نام های گوناگون مشهور شده است که عبارت اند از:
این جایگاه از دیدگاه های مختلف به نام های گوناگون مشهور شده است که عبارت اند از:


مسجد شجره: وجه تسمیه آن به شجره این است که پیامبر اکرم در جریان سفر سال ششم هجرت که منتهی به امضای معاهده حدیبیه شد. در این مکان، کنار درختی (شجره) به نام ‹‹سَمَره›› فرود آمده و احرام بستند. همین طور در سال هفتم جهت عمرة القضاء و نیز درسال دهم براى حجه الوداع در این مسجد احرام پوشید. (رسول جعفریان، همان، ص275
* مسجد شجره: وجه تسمیه آن به شجره این است که پیامبر اکرم در جریان سفر سال ششم هجرت که منتهی به امضای معاهده حدیبیه شد. در این مکان، کنار درختی (شجره) به نام ‹‹سَمَره›› فرود آمده و احرام بستند. همین طور در سال هفتم جهت عمرة القضاء و نیز درسال دهم براى حجه الوداع در این مسجد احرام پوشید. (رسول جعفریان، همان، ص275
مسجد الاحرام: به علت اینکه این مکان، محل احرام حاجیان است به نام احرام نامیده شده است.
*مسجد الاحرام: به علت اینکه این مکان، محل احرام حاجیان است به نام احرام نامیده شده است.
مسجد المیقات: این نام هم بدین علت است که این جایگاه یکی از میقات های حج و عمره حاجیان به شمار می آید.
*مسجد المیقات: این نام هم بدین علت است که این جایگاه یکی از میقات های حج و عمره حاجیان به شمار می آید.
مسجد ابیار علی یا مسجد چاه های علی(ع): این نام از شهرت فراوانی برخوردار است. گفته می شود علت این نام گذاری آن است که پس از رحلت حضرت رسول (ص) و غصب خلافت، امام  علی (ع) چاه های متعددی برای نخلستان های خود در این منطقه حفر نمود و به آبیاری آنها پرداخت. اصغر قائدان،تاریخ و آثار اسلامی مکه ومدینه،409.
*مسجد ابیار علی یا مسجد چاه های علی(ع): این نام از شهرت فراوانی برخوردار است. گفته می شود علت این نام گذاری آن است که پس از رحلت حضرت رسول (ص) و غصب خلافت، امام  علی (ع) چاه های متعددی برای نخلستان های خود در این منطقه حفر نمود و به آبیاری آنها پرداخت. اصغر قائدان،تاریخ و آثار اسلامی مکه ومدینه،409.


بنا یر روایتی از امام صادق (ع) این ناحیه به اقطاع، به امام علی (ع) واگذار گردید. به همین جهت، چاه های آن نیزکه متعلق به آن حضرت بود، به نام آبار علی شناخته شده است.
بنا یر روایتی از امام صادق (ع) این ناحیه به اقطاع، به امام علی (ع) واگذار گردید. به همین جهت، چاه های آن نیزکه متعلق به آن حضرت بود، به نام آبار علی شناخته شده است.
==میقات ایرانیان==
مسجد ذو الحلیفه، به عنوان یکی از میقات ها و مساجد احرام از اهمیت بسزایی برخوردار است.


اکنون نیز حاجیان ایرانى که پیش از اعمال عمره به مدینه مى‏روند در مسجد شجره احرام مى‏بندند. در واقع کسانی که قصد ورود به مکه و بیت الله الحرام را دارند چه ساکن و چه مسافر باشند، بدون بستن احرام حق ورود به این شهر را ندارند.
اکنون نیز حاجیان ایرانى که پیش از اعمال عمره به مدینه مى‏روند در مسجد شجره احرام مى‏بندند. در واقع کسانی که قصد ورود به مکه و بیت الله الحرام را دارند چه ساکن و چه مسافر باشند، بدون بستن احرام حق ورود به این شهر را ندارند.


مسجد ذو الحلیفه، به عنوان یکی از میقات ها و مساجد احرام از اهمیت بسزایی برخوردار است.
 
==احرام پیامبر در این مسجد==
==احرام پیامبر در این مسجد==
پیامبر اکرم نیز در سه سفر عمره و یک سفر حج تمتع در این میقات محرم شدند:
پیامبر اکرم نیز در سه سفر عمره و یک سفر حج تمتع در این میقات محرم شدند:
در سال صلح حدیبیه که موفق به انجام عمره نشدند (ششم هجری)
در سال صلح حدیبیه که موفق به انجام عمره نشدند (ششم هجری)
در سال هفتم هجری، در جریان عمرة القضا
در سال هفتم هجری، در جریان عمرة القضا
حجة الوداع (سال دهم هجری) رسول جعفریان، همان، ص275
حجة الوداع در سال دهم هجری. رسول جعفریان، همان، ص275




پیامبر اکرم(ص) پس از اقامه دو رکعت نماز در مسجد شجره، احرام بسته و می فرمود: ‹‹ لبیک،اللهم لبیک، لبیک لا شریک لک لبیک، ان الحمد و النعمة لک و الملک، لاشریک لک لبیک››.  روایت شده، که رسول خدا نخستین بار، هنگام انجام حج، زیر درختی در این مکان فرود آمد که در سالهای بعد در آن محل مسجدی ساخته شد.
پیامبر اکرم(ص) پس از اقامه دو رکعت نماز در مسجد شجره، احرام بسته و می فرمود: ‹‹ لبیک،اللهم لبیک، لبیک لا شریک لک لبیک، ان الحمد و النعمة لک و الملک، لاشریک لک لبیک››.  روایت شده، که رسول خدا نخستین بار، هنگام انجام حج، زیر درختی در این مکان فرود آمد که در سالهای بعد در آن محل مسجدی ساخته شد.
==تعمیرات و بازسازی==
==تعمیرات و بازسازی==
اگرچه این مسجد در قرن هشتم دچار خرابى شد، اما همچنان مورد استفاده بوده است. گویا در بناى اولیه، شبستان و صحن داشته، اما در قرون هشتم و نهم تنها دیوارى گرد آن بوده است.
==در قرن دهم==
زین الدین الاستدار» در سال 961 هـ. ق بنای مسجد را بازسازی کرد و اطراف آن دیواری بزرگ کشید که تا پایان دوره عثمانی همچنان پا برجا بود. وی مأذنه گوشه شمال غربی آن را نیز بازسازی نمود و سبب این که مکان محراب اصلی مشخص نبود، محراب دیگری در وسط دیوار قبله قرار داد که شاید مکان اصلی محراب باشد. همچنین پله هایی نیز در سه جهت برای مسجد ساخت تا از ورود چهارپایان به داخل جلوگیری شود. محمد باقر نجفی،مدینه شناسی،ج1،ص 167و168/اصغر قائدان،تاریخ و آثار اسلامی مکه ومدینه، ص410
زین الدین الاستدار» در سال 961 هـ. ق بنای مسجد را بازسازی کرد و اطراف آن دیواری بزرگ کشید که تا پایان دوره عثمانی همچنان پا برجا بود. وی مأذنه گوشه شمال غربی آن را نیز بازسازی نمود و سبب این که مکان محراب اصلی مشخص نبود، محراب دیگری در وسط دیوار قبله قرار داد که شاید مکان اصلی محراب باشد. همچنین پله هایی نیز در سه جهت برای مسجد ساخت تا از ورود چهارپایان به داخل جلوگیری شود. محمد باقر نجفی،مدینه شناسی،ج1،ص 167و168/اصغر قائدان،تاریخ و آثار اسلامی مکه ومدینه، ص410


اگرچه این مسجد در قرن هشتم دچار خرابى شد، اما همچنان مورد استفاده بوده است. گویا در بناى اولیه، شبستان و صحن داشته، اما در قرون هشتم و نهم تنها دیوارى گرد آن بوده است. مسجد شجره دردوره عثمانى در سال 1058 قمرى، به دست‏ یکى از هندیان مسلمان بازسازى و مناره‏اى براى آن ساخته شد. محمد باقر نجفی،مدینه شناسی،ج1، ص268/رسول جعفریان، همان، ص276
==در دوره عثمانی==


طول این مسجد از جنوب تا شمال 25 متر از شرق به غرب نیز به همین مقدار بوده است. در سال های اخیر در دوران سعودی این مسجد به طرز بسیار زیبایی بازسازی شده مساحت آن به 88000 متر مربع رسیده است. اصغر قائدان،تاریخ و آثار اسلامی مکه ومدینه،ص410
مسجد شجره در دوره عثمانى در سال 1058 قمرى، به دست‏ یکى از هندیان مسلمان بازسازى و مناره‏اى براى آن ساخته شد. محمد باقر نجفی،مدینه شناسی،ج1، ص268/رسول جعفریان، همان، ص276
==دوره معاصر==
طول این مسجد از جنوب تا شمال 25 متر از شرق به غرب نیز به همین مقدار بوده است. در سال های اخیر در دوران سعودی این مسجد به طرز زیبایی بازسازی شده، مساحت آن به 88000 متر مربع رسیده است. اصغر قائدان،تاریخ و آثار اسلامی مکه ومدینه،ص410


هم اکنون این مسجد که در راه مدینه به مکه و در فاصله هشت کیلومترى از عنبریه قرار دارد از زیباترین بناهاى مذهبى مدینه پس از مسجد النبى محسوب می شود. این مکان مقدس در سال‏هاى پیش بسیار محقر و خالى از نظافت بود. اما در نوسازى اخیر (از 1366 به بعد) بر مساحت آن افزوده‏اند؛ چنان که امروز مساحت مسجد حدود 26 هزار متر مربع است.(1) در بیرون مسجد بیش از پانصد دوش حمام و بیش از سیصد و پنجاه عدد دستشویى ساخته شده است. بنای امروزه مسجد شجره که از شکوه و زیبایی بسیاری برخوردار است در سال 1409ق به پایان رسیده، 88000 متر مربع وسعت و گنجایش 5000 نفر نمازگزار را دارد و منارۀ زیبایی به ارتفاع 64 متر آن را زینت داده است.
هم اکنون این مسجد که در راه مدینه به مکه و در فاصله هشت کیلومترى از عنبریه قرار دارد از زیباترین بناهاى مذهبى مدینه پس از مسجد النبى محسوب می شود. این مکان مقدس در سال‏هاى پیش بسیار محقر و خالى از نظافت بود. اما در نوسازى اخیر (از 1366 به بعد) بر مساحت آن افزوده‏اند؛ چنان که امروز مساحت مسجد حدود 26 هزار متر مربع است.(1) در بیرون مسجد بیش از پانصد دوش حمام و بیش از سیصد و پنجاه عدد دستشویى ساخته شده است. بنای امروزه مسجد شجره که از شکوه و زیبایی بسیاری برخوردار است در سال 1409ق به پایان رسیده، 88000 متر مربع وسعت و گنجایش 5000 نفر نمازگزار را دارد و منارۀ زیبایی به ارتفاع 64 متر آن را زینت داده است.




در واقع مسجد شجره کمى بالاتر از مسجد جن و در تقاطع شارع مسجد الحرام و شارع نونه است که یاد معجزه اى از پیامبر (ص) در صدر اسلام ساخته شده و نام مسجد شجره بر خود گرفته است. به روایات فاکهى ، درا ین مکان درختى به نبوت و پیامبر آن حضرت شهادت داد.مسجد مذکور که نمایى بسیار محقر و ساده دارد. بسیار کوچک بوده و بخشى از حیاط آن را به شبستان افزوده اند. این مسجد در سمت چپ تقاطع یاد شده به سوى مسجدالحرام قرار دارد و بر تابلوهاى آن نامى جز شماره مسجد دیده نمى شود.


در محل مسجد، درختى بوده که رسول ‏خدا (ص) آن را صدا کرده و درخت نزد آن حضرت آمده است. وى سپس پنج روایت درباره این معجزه پیامبر (ص) در محل مسجد مزبور نقل کرده است.  در یکى از این روایات آمده است که حضرت رکانة بن عبد یزید بن هاشم را به اسلام دعوت کرد. او گفت: ایمان نخواهم آورد تا درخت را صدا کنى و او نزد تو آید. حضرت روى به درخت کرده فرمودند: به اذن خداوند
در محل مسجد، درختى بوده که رسول ‏خدا (ص) آن را صدا کرده و درخت نزد آن حضرت آمده است. وى سپس پنج روایت درباره این معجزه پیامبر (ص) در محل مسجد مزبور نقل کرده است.  در یکى از این روایات آمده است که حضرت رکانة بن عبد یزید بن هاشم را به اسلام دعوت کرد. او گفت: ایمان نخواهم آورد تا درخت را صدا کنى و او نزد تو آید. حضرت روى به درخت کرده فرمودند: به اذن خداوند
کاربر ناشناس