Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
imported>Mgolpayegani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| برگرداننده = | | برگرداننده = | ||
| تصویر = کتاب الهدایة الکبری.jpg | | تصویر = کتاب الهدایة الکبری.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = 180px | ||
| زیرنویس تصویر = [[پرونده:کتاب الهدایة الکبری.jpg|بندانگشتی]] | | زیرنویس تصویر = [[پرونده:کتاب الهدایة الکبری.jpg|بندانگشتی]] | ||
| نویسنده = [[حسین بن حمدان خصیبی]] | | نویسنده = [[حسین بن حمدان خصیبی]] | ||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
''' | '''الهدایةُ الکبری''' کتابی درباره زندگی و [[کرامت|کرامات]] [[چهارده معصوم]](ع) اثر[[حسین بن حمدان خصیبی]] (متوفی ۳۴۶ ق). این اثر از قدیمیترین متونی است که با ذکر سلسله اسناد در صدد اثبات [[امامت]] و وصایت یکایک [[ائمه]] از راه بیان [[معجزه|معجزات]] است. با این حال بعضی از رجالشناسان متقدم [[شیعه]] و برخی از محققان معاصر درباره شخصیت نویسنده و پارهای از مطالب کتاب موضع انتقادی گرفته و او را تضعیف و روایات کتاب را [[غلو|غالیانه]] دانستهاند. | ||
== درباره مؤلف == | == درباره مؤلف == | ||
{{اصلی|حسین بن حمدان خصیبی}} | {{اصلی|حسین بن حمدان خصیبی}} | ||
ابوعبدالله | ابوعبدالله حسین بن حمدان جنبلائی خصیبی یا حضینی [[محدث]] و [[راوی]] [[شیعه]] [[امامیه|امامیه]] در عصر [[غیبت صغری]] و سال ۲۶۰ق متولد شد. | ||
بسیاری از [[علم رجال|رجالیون]] و فهرستنویسان شیعه مانند [[نجاشی]] او را به شدت تضعیف کردهاند. نجاشی درباره او عبارت «فاسد المذهب» آورده است. از سوی دیگر برخی نیز در صدد توجیه و تصحیح عقیده خصیبی و آثار او برآمده و از او به نیکی یاد کردهاند. | |||
پیروان فرقه [[نصیریه|نُصیریه]] او را از بزرگان خود | پیروان فرقه [[نصیریه|نُصیریه]] او را از بزرگان خود میدانند و معتقدند او با [[محمد بن نصیر]]، رئیس این فرقه، مرتبط بوده و او را باب [[امام دوازدهم]] میدانسته است.<ref> حسین بن حمدان خصیبی و کتاب الهدایة الکبری، مقدمه کتاب، ص ۵ به بعد.</ref> | ||
== محتوای کتاب == | == محتوای کتاب == | ||
مطالب | مطالب تاریخی کتاب به شیوه [[حدیث|حدیثی]] بیان شده و مؤلف سلسله اسناد خود را بیان کرده است. ابواب ۱۴گانه کتاب به اعتبار [[چهارده معصوم]] تنظیم شده و هر باب به دو قسمت اصلی تقسیم میشود: | ||
قسمت اول | قسمت اول کلیاتی درباره هر معصوم از احوال شخصی است و قسمت دوم به ذکر روایات مختلف با ذکر سلسله اسناد مشخص میپردازد که غالب اسناد به ائمه منتهی میشود و در آنها [[معجزه|معجزات]] و [[کرامت|کرامات]] هر معصوم شامل تعیین مصادیق [[علم غیب]] او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و [[طی الارض]] خود و یا با همراهی اصحابش و نیز سخن گفتن به زبانهای گوناگون و نیز سخن گفتن با حیوانات، نباتات و جمادات ذکر میشود. | ||
حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است؛ | حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است؛ چنانکه به [[امام دوازدهم]] حجم بیشتری اختصاص داده شده است و روایاتی درباره [[رجعت]]، به ویژه روایت مفصل [[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]](ع) نقل شده است. از مطالب ارزشمند این کتاب، ذکر تفصیلی دیدگاهها و اعمال یاران [[فارس بن حاتم قزوینی]] است که در کمتر کتاب رجالی و تاریخی شیعه یافت میشود. وضعیت جامعه شیعی بعد از شهادت [[امام عسکری(ع)|امام عسکری]](ع) و فعالیتهای [[جعفر کذاب]] هم در کتاب آمده است.<ref>حسین بن حمدان خصیبی و کتاب الهدایة الکبری.</ref> | ||
== جایگاه کتاب == | == جایگاه کتاب == | ||
درباره | درباره این کتاب از گذشته اظهارنظرهای شدیدی وجود داشته است. برخی آن را غیرمعتبر و [[غلو]]آمیز دانسته و برخی آن را از کتب فرقه نصیریه میدانند. در عین حال کتاب حاضر جایگاه مناسبی در میان آثار بعدی [[امامیه]] یافته و از آن نقل کردهاند.<ref>نرم افزار سیره معصومان.</ref> | ||
در | در سالهای اخیر مقالهای از [[نعمت الله صفری فروشانی]] در نقد این اثر (از حیث سند و محتوا) منتشر شده. نویسنده در این مقاله، کتاب را از آثار مؤثر در شیعه امامیه و برگرفته از روایات [[غلو|غالیان]] دانسته و معتقد است چهرهای مشوه از تاریخ تشیع را نشان میدهد. صفری فروشانی برخی از روایات را به عنوان شاهد مثال بیان میکند.<ref>حسین بن حمدان خصیبی و کتاب الهدایة الکبری.</ref> | ||
از سوی دیگر برخی از محققان به نقد مقاله مذکور پرداخته و به شبهات درباره شخصیت حسین بن حمدان و روایات اعجاز ائمه پاسخ دادهاند.<ref>سید محمد نجفی یزدی، اعجاز ائمه و روایات مربوط به آن.</ref> | از سوی دیگر برخی از محققان به نقد مقاله مذکور پرداخته و به شبهات درباره شخصیت حسین بن حمدان و روایات اعجاز ائمه پاسخ دادهاند.<ref>سید محمد نجفی یزدی، اعجاز ائمه و روایات مربوط به آن.</ref> | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
* تاریخ کتابت: ۱۳۱۵ق، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. همین نسخه مبنای چاپ کتاب بوده است. | * تاریخ کتابت: ۱۳۱۵ق، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. همین نسخه مبنای چاپ کتاب بوده است. | ||
* تاریخ کتابت: ۱۳۱۹ق، کتابخانه مجلسی<ref>حسین بن حمدان خصیبی و کتاب الهدایة الکبری.</ref> | * تاریخ کتابت: ۱۳۱۹ق، کتابخانه مجلسی<ref>حسین بن حمدان خصیبی و کتاب الهدایة الکبری.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
== منبع == | == منبع == | ||
* خصیبی، | * خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، بیروت، مؤسسة البلاغ، ۱۴۱۱ ق. | ||
* کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات | * کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات رایانهای علوم اسلامی نور. | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120327180321-3048-47.pdf حسین بن حمدان خصیبی و کتاب الهدایة الکبری] | * [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120327180321-3048-47.pdf حسین بن حمدان خصیبی و کتاب الهدایة الکبری] |