پرش به محتوا

اشاعه فحشا: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۰
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:


==واژه‌شناسی==
==واژه‌شناسی==
اشاعه در لغت به معنای فاش کردن، رواج دادن، گسترش دادن و تقویت نمودن است.<ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ۱۳۸۳، ج۲ ص۳۶۲.</ref> و منظور از فحشاء، افعال یا گفتاری است که زشتی آنها بزرگ و آشکار است.<ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ۱۳۸۳، ج۲ ص۳۶۲.</ref> و در اصطلاح، به هرگونه گفتار و کرداری که موجب ترویج و یا کمک به انتشار [[گناه کبیره|گناهان کبیره]] در بین مومنین شود هر چند که در برخی موارد قصد انتشار در کار نبوده اما نتیجه‌ای که می‌دهد همان باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۴۰۷.</ref>
اشاعه در لغت به معنای فاش کردن، رواج دادن، گسترش دادن و تقویت نمودن است.<ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۳۶۲.</ref> و منظور از فحشاء، افعال یا گفتاری است که زشتی آنها بزرگ و آشکار است.<ref>راغب اصفهانی، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۳۶۲.</ref> و در اصطلاح، به هرگونه گفتار و کرداری که موجب ترویج و یا کمک به انتشار [[گناه کبیره|گناهان کبیره]] در بین مومنین شود هر چند که در برخی موارد قصد انتشار در کار نبوده اما نتیجه‌ای که می‌دهد همان باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۴۰۷.</ref>


==اهمیت==
==اهمیت==
خط ۱۲: خط ۱۲:
این تاکید قرآن بر عذاب درباره هر فردی است که دست به اشاعه فحشاء می‌زند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیرنمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۴۰۳.</ref> طبق نظر برخی از مفسرین اشاعه فحشا در قرآن کریم، غالبا در مورد انحرافات جنسی استعمال می‌شود.<ref>نجفی، تفسیر آسان، ۱۳۶۲ش، ج۱۴، ص۴۶.</ref> اما عده‌ای دیگر معتقدند هرگونه رفتار و گفتار زشتی مصداق اشاعه فحشاء است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ۱۳۸۳ش، ص۶۲۶.</ref>
این تاکید قرآن بر عذاب درباره هر فردی است که دست به اشاعه فحشاء می‌زند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیرنمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۴۰۳.</ref> طبق نظر برخی از مفسرین اشاعه فحشا در قرآن کریم، غالبا در مورد انحرافات جنسی استعمال می‌شود.<ref>نجفی، تفسیر آسان، ۱۳۶۲ش، ج۱۴، ص۴۶.</ref> اما عده‌ای دیگر معتقدند هرگونه رفتار و گفتار زشتی مصداق اشاعه فحشاء است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ۱۳۸۳ش، ص۶۲۶.</ref>
{{گفت و گو|عرض=۳۰|شکل بندی عنوان=line-height:200%; font-size:125%; font-weight: normal;|تورفتگی=۰|تراز=چپ|عنوان={{عربی|اندازه=۱۰۰%| إِنَّ الَّذِینَ یحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَ‌ةِ ۚ وَاللَّهُ یعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ}}|همانا برای کسانی که دوست دارند گناه در میان کسانی که ایمان آورده‌اند رواج یابد، عذابی دردناک در دنیا وآخرت هست.([[سوره نور]]،آیه۱۹)}}
{{گفت و گو|عرض=۳۰|شکل بندی عنوان=line-height:200%; font-size:125%; font-weight: normal;|تورفتگی=۰|تراز=چپ|عنوان={{عربی|اندازه=۱۰۰%| إِنَّ الَّذِینَ یحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَ‌ةِ ۚ وَاللَّهُ یعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ}}|همانا برای کسانی که دوست دارند گناه در میان کسانی که ایمان آورده‌اند رواج یابد، عذابی دردناک در دنیا وآخرت هست.([[سوره نور]]،آیه۱۹)}}
کلمات فحشا، فاحشه، فواحش، جمعا ۲۴ بار در قرآن آمده که به معنای زشتی، زشت‌کاری، عمل خلاف عفت، کار بسیار زشت، و ناپسند، [[زنا]]<ref>سوره نساء،آیه۱۵ و سوره اسراء،آیه۳۲.</ref> و لواط<ref>سوره اعراف،آیه۸۰ و سوره نمل، آیه۵۴.</ref> است.
کلمات فحشا، فاحشه، فواحش، جمعا ۲۴ بار در قرآن آمده که به معنای زشتی، زشت‌کاری، عمل خلاف عفت، کار بسیار زشت، و ناپسند، [[زنا]]<ref>سوره نساء، آیه۱۵ و سوره اسراء، آیه۳۲.</ref> و لواط<ref>سوره اعراف، آیه۸۰ و سوره نمل، آیه۵۴.</ref> است.


*'''ماجرای افک'''
*'''ماجرای افک'''
خط ۲۱: خط ۲۱:
در روایات شیعه به مصادیق، آثار و بیان احکام مرتبط با اشاعه فحشاء اشاراتی شده است.
در روایات شیعه به مصادیق، آثار و بیان احکام مرتبط با اشاعه فحشاء اشاراتی شده است.
*'''هتک حرمت و ذکرعیوب مومن'''
*'''هتک حرمت و ذکرعیوب مومن'''
از [[امام علی]](ع)<ref>شعیری، جامع الاخبار للشعیری، ص۱۴۸.</ref> و [[امام صادق]](ع) نقل شده، هر که درباره مؤمنی بگوید آنچه دو چشمش دیده و دو گوشش شنیده، پس او از کسانی است که [[خداوند]] درباره آنها فرموده: «همانا برای کسانی که دوست دارند گناه در میان کسانی که ایمان آورده‌اند رواج یابد، عذابی دردناک در دنیا وآخرت هست».<ref>علی بن ابراهیم قمی، تفسیرقمی، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۰۰. و کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۴، ص۸۲.</ref>
از [[امام علی]](ع)<ref>شعیری، جامع الاخبار، ص۱۴۸.</ref> و [[امام صادق]](ع) نقل شده، هر که درباره مؤمنی بگوید آنچه دو چشمش دیده و دو گوشش شنیده، پس او از کسانی است که [[خداوند]] درباره آنها فرموده: «همانا برای کسانی که دوست دارند گناه در میان کسانی که ایمان آورده‌اند رواج یابد، عذابی دردناک در دنیا وآخرت هست».<ref>قمی، تفسیرقمی، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۰۰؛ کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۴، ص۸۲.</ref>


*'''حفظ آبروی مومن'''
*'''حفظ آبروی مومن'''
از [[امام کاظم]](ع) آمده: در رابطه با برادرت گوش و چشمت را تکذیب کن و اگر پنجاه «قسامه» (پنجاه نفر که پنجاه بار [[سوگند|قسم]] می‌خورند) برایت قسم بخورند و مطلبی را برایت بگویند، تو سخن او را تصدیق و آنان را تکذیب کن و خبری را پخش نکن که آبروی او را ببرد و شخصیت او را نابود کند. زیرا در غیر این صورت از کسانی خواهی بود که خداوند درباره آنها فرموده است «همانا برای کسانی که دوست دارند گناه در میان کسانی که ایمان آورده‌اند رواج یابد، عذابی دردناک در دنیا وآخرت هست».<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۱۵، ص۳۵۵. و ابن بابویه، ثواب الأعمال وعقاب الأعمال، ۱۳۶۸ش، ص۵۳۳.</ref>
از [[امام کاظم]](ع) آمده: در رابطه با برادرت گوش و چشمت را تکذیب کن و اگر پنجاه «قسامه» (پنجاه نفر که پنجاه بار [[سوگند|قسم]] می‌خورند) برایت قسم بخورند و مطلبی را برایت بگویند، تو سخن او را تصدیق و آنان را تکذیب کن و خبری را پخش نکن که آبروی او را ببرد و شخصیت او را نابود کند. زیرا در غیر این صورت از کسانی خواهی بود که خداوند درباره آنها فرموده است «همانا برای کسانی که دوست دارند گناه در میان کسانی که ایمان آورده‌اند رواج یابد، عذابی دردناک در دنیا وآخرت هست».<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۱ق، ج۱۵، ص۳۵۵؛ ابن بابویه، ثواب الأعمال، ۱۳۶۸ش، ص۵۳۳.</ref>


*'''عقوبت افشای گناه'''
*'''عقوبت افشای گناه'''
خط ۳۷: خط ۳۷:
اشاعه فحشاء اقسام مختلفی چون دامن زدن به [[دروغ]] و [[تهمت]] و بازگو کردن آن، ایجاد مراکز یا وسائلی برای فساد و اشاعه آن و همچنین دریدن پرده [[حیا]] و ارتکاب گناه در ملاء عام دارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۴۰۷.</ref>
اشاعه فحشاء اقسام مختلفی چون دامن زدن به [[دروغ]] و [[تهمت]] و بازگو کردن آن، ایجاد مراکز یا وسائلی برای فساد و اشاعه آن و همچنین دریدن پرده [[حیا]] و ارتکاب گناه در ملاء عام دارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۴۰۷.</ref>


همچنین در روایات برای اشاعه فحشاء زمینه‌های مختلفی چون ترک [[امر به معروف و نهی از منکر]]<ref>قرائتی، امر به معروف و نهی از منکر، ۱۳۷۶ش، ص۸۳.</ref>، افشاء اسرار مومنین، اختلاط بین زن و مرد<ref>عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۴، ص۱۷۴.</ref> و بی‌حجابی و بدحجابی ذکر شده است.<ref> معروف و نهی از منکر، ۱۳۷۶ش، ص۳۰۴.</ref>
همچنین در روایات برای اشاعه فحشاء زمینه‌های مختلفی چون ترک [[امر به معروف و نهی از منکر]]<ref>قرائتی، امر به معروف و نهی از منکر، ۱۳۷۶ش، ص۸۳.</ref>، افشاء اسرار مومنین، اختلاط بین زن و مرد<ref>عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۴، ص۱۷۴.</ref> و بی‌حجابی و بدحجابی ذکر شده است.<ref>قرائتی، معروف و نهی از منکر، ۱۳۷۶ش، ص۳۰۴.</ref>


باتوجه به [[روایات]]، نقل فحشاء و منکر توسط دیگران مصداق اشاعه فحشا محسوب می‌شود، حتی اگر نیتی برای ترویج آن صورت نگیرد. اما اگر نقل فحشاء به قصد انتشار منکر صورت گیرد دارای [[حدود|حد]] شرعی و عذاب در آخرت است.<ref>عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۲۸۵.</ref>
باتوجه به [[روایات]]، نقل فحشاء و منکر توسط دیگران مصداق اشاعه فحشا محسوب می‌شود، حتی اگر نیتی برای ترویج آن صورت نگیرد. اما اگر نقل فحشاء به قصد انتشار منکر صورت گیرد دارای [[حدود|حد]] شرعی و عذاب در آخرت است.<ref>عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۲۸۵.</ref>
خط ۴۳: خط ۴۳:
==حکم اشاعه فحشاء در قرآن، فقه و حقوق==
==حکم اشاعه فحشاء در قرآن، فقه و حقوق==
===قرآن===
===قرآن===
در قرآن درباره کسانی که نسبت زنا به زنان شوهردار می‌دهند و برای مدعای خود چهار گواه نمی‌آورند آمده، هشتاد ضربه تازیانه به آنها بزنید، و شهادتی از آنان نپذیرید.<ref>سوره نور،آیه۴</ref>
در قرآن درباره کسانی که نسبت زنا به زنان شوهردار می‌دهند و برای مدعای خود چهار گواه نمی‌آورند آمده، هشتاد ضربه تازیانه به آنها بزنید، و شهادتی از آنان نپذیرید.<ref>سوره نور، آیه۴</ref>


===فقه===
===فقه===
در فقه اشاعۀ فحشا [[حرام]] و از [[گناهان کبیره]] شمرده شده<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۳۱۵.</ref> و انجام آن به وسیلۀ قول در اموری مانند زنا یا لواط در صورتی که [[قَذْف]] محسوب شود، موجب ثبوت حدّ قذف است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۴۰۵.</ref> در فقه شیعه تاکید شده تجسس در زندگی دیگران و افشای جرم‌ آنان اگر گفتن آنها مصلحتی نداشته باشد از مصادیق اشاعه فحشا است و چنین کاری بدون مجوز شرعی حرام و مرتکب آن مستحق عقوبت است.<ref>معرفت، تعلیق و تحقیق عن امهات مسائل القضاء، ۱۴۲۵ق، ص۳۷۸.</ref> همچنین درباره جزای کسی که [[قواد|قوادی]] می‌کند آمده: اگر بینه‌ای علیه قوّادی شهادت داد، هفتاد و پنج ضربه شلاق می‌خورد و از شهری که در آن است تبعید می‌شود.<ref>بروجردی، فقه شیعه، ج۳۰، ص۷۷۵.</ref> همچنین بنابر نظریه مشهور، کیفر مرد قوّاد، هفتاد و پنج تازیانه و یک سال تبعید همراه با تراشیدن سر و [[تشهیر]] (گرداندن و مشهور کردن) او است، اما زن قوّاد، تنها به هفتاد و پنج تازیانه محکوم می‌شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ج۴۱، ص۴۰۱و۴۰۰.</ref>
در فقه اشاعۀ فحشا [[حرام]] و از [[گناهان کبیره]] شمرده شده<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۳۱۵.</ref> و انجام آن به وسیلۀ قول در اموری مانند زنا یا لواط در صورتی که [[قَذْف]] محسوب شود، موجب ثبوت حدّ قذف است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۴۰۵.</ref> در فقه شیعه تاکید شده تجسس در زندگی دیگران و افشای جرم‌ آنان اگر گفتن آنها مصلحتی نداشته باشد از مصادیق اشاعه فحشا است و چنین کاری بدون مجوز شرعی حرام و مرتکب آن مستحق عقوبت است.<ref>معرفت، تعلیق و تحقیق عن امهات مسائل القضاء، ۱۴۲۵ق، ص۳۷۸.</ref> همچنین درباره جزای کسی که [[قواد|قوادی]] می‌کند آمده: اگر بینه‌ای علیه قوّادی شهادت داد، هفتاد و پنج ضربه شلاق می‌خورد و از شهری که در آن است تبعید می‌شود.<ref>بروجردی، فقه شیعه، ج۳۰، ص۷۷۵.</ref> همچنین بنابر نظریه مشهور، کیفر مرد قوّاد، هفتاد و پنج تازیانه و یک سال تبعید همراه با تراشیدن سر و [[تشهیر]] (گرداندن و مشهور کردن) او است، اما زن قوّاد، تنها به هفتاد و پنج تازیانه محکوم می‌شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۱۷ق، ج۴۱، ص۴۰۱و۴۰۰.</ref>


===حقوق===
===حقوق===
طبق ماده ۷۴۲ قانون جرایم رایانه‌ای، هرکس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حاملهای داده محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد تجارت یا افساد تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. و نیز در مواردی اگر قاضی، فرد اشاعه دهنده را [[مفسد فی‌الارض]] تشخیص دهد، به مجازات اعدام محکوم می‌کند.<ref>[http://internet.ir/law.html پایگاه اطلاع رسانی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، ماده ۷۴۲، از فصل چهارم قانون جرایم رایانه‌ای.]</ref> و نیز بر اساس بند الف ماده ۷۴۳، در صورتی که فردی به منظور دستیابی افراد به محتویات مستهجن، آن‌ها را تحریک یا ترغیب یا تهدید یا تطمیع کند یا فریب دهد یا شیوه دست‌یابی به آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد به مجازات حبس از ۹۱ روز تا یک سال و جزای نقدی محکوم خواهد شد.<ref>[http://internet.ir/law.html پایگاه اطلاع رسانی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، بند الف ماده ۷۴۳، از فصل چهارم قانون جرایم رایانه‌ای.]</ref>
طبق ماده ۷۴۲ قانون جرایم رایانه‌ای، هرکس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حامل‌های داده محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد تجارت یا افساد تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. و نیز در مواردی اگر قاضی، فرد اشاعه دهنده را [[مفسد فی‌الارض]] تشخیص دهد، به مجازات اعدام محکوم می‌کند.<ref>[http://internet.ir/law.html پایگاه اطلاع رسانی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، ماده ۷۴۲، از فصل چهارم قانون جرایم رایانه‌ای.]</ref> و نیز بر اساس بند الف ماده ۷۴۳، در صورتی که فردی به منظور دستیابی افراد به محتویات مستهجن، آن‌ها را تحریک یا ترغیب یا تهدید یا تطمیع کند یا فریب دهد یا شیوه دست‌یابی به آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد به مجازات حبس از ۹۱ روز تا یک سال و جزای نقدی محکوم خواهد شد.<ref>[http://internet.ir/law.html پایگاه اطلاع رسانی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، بند الف ماده ۷۴۳، از فصل چهارم قانون جرایم رایانه‌ای.]</ref>


==راهکارهای مقابله با اشاعۀ فحشاء==
==راهکارهای مقابله با اشاعۀ فحشاء==
برای مقابله با گناه کبیره اشاعه فحشاء در قرآن و روایات راهکارهایی چون اقامه [[نماز]]<ref>سوره عنکبوت، آیه۴۵.</ref>، پایبندی به فرامین و نواهی الهی<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القران الکریم، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۳۵.</ref> و همچنین پنهان داشتن گناهان خود و دیگران<ref>کلینی، اصول کافی،۱۳۷۵ش، ج۲،ص۴۲۸.</ref> ذکر شده است.
برای مقابله با گناه کبیره اشاعه فحشاء در قرآن و روایات راهکارهایی چون اقامه [[نماز]]<ref>سوره عنکبوت، آیه۴۵.</ref>، پایبندی به فرامین و نواهی الهی<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القران الکریم، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۳۵.</ref> و همچنین پنهان داشتن گناهان خود و دیگران<ref>کلینی، اصول کافی،۱۳۷۵ش، ج۲، ص۴۲۸.</ref> ذکر شده است.


==کتاب‌شناسی==
==کتاب‌شناسی==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵

ویرایش