پرش به محتوا

فرسان الهیجاء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان          =فرسان الهیجاء
| عنوان          =فُرْسانُ الْهَیْجاء
| تصویر          =ترجمه عربی فرسان الهیجاء.png
| تصویر          =ترجمه عربی فرسان الهیجاء.png
| اندازه تصویر    =
| اندازه تصویر    =
خط ۱۹: خط ۱۹:
| قطع            =
| قطع            =
| مجموعه          =
| مجموعه          =
| نسخه الکترونیکی =
| ترجمه به دیگر زبان‌ها    = عربی
| ترجمه به دیگر زبان‌ها    = عربی
| ناشر            = نشر کتاب
| ناشر            = نشر کتاب
خط ۲۹: خط ۲۸:
| نوع رسانه =
| نوع رسانه =
| وبسایت ناشر    =
| وبسایت ناشر    =
| نام کتاب  = فرسان الهیجاء فی تراجم اصحاب سید الشهداء{{سخ}}
| نام کتاب  = فرسان الهیجاء فی تراجم اصحاب سیدالشهداء
| مترجم      = محمد شعاع فاخر{{سخ}}
| مترجم      = محمد شعاع فاخر
| مشخصات نشر    = ۱۳۸۶ش  
| مشخصات نشر    = ۱۳۸۶ش  
| نسخه الکترونیکی=http://lib.eshia.ir/10449
| نسخه الکترونیکی=http://lib.eshia.ir/10449
}}
}}
 
'''فُرْسانُ الْهَیْجاء''' (به معنای سواران میدان نبرد) کتابی در دو جلد به زبان فارسی تألیف [[ذبیح‌الله محلاتی]] (درگذشت۱۴۰۶ق) است. این کتاب، با نام کامل '''فُرْسانُ الْهَیْجاء در شرح حالات اصحاب حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام''' شرح حال ۲۳۰ تن از از [[اصحاب امام حسین(ع)]] است که در [[واقعه کربلا]] و پس از آن در [[بصره]] و [[کوفه]] به [[شهادت]] رسیدند. مؤلف، شرح حال شهدا را از کتب قدیم و جدید جمع‌آوری کرده و به‌ترتیب حروف الفبا آورده است.
'''فُرْسانُ الْهَیْجاء''' (به معنای سواران میدان نبرد) کتابی در دو جلد به زبان فارسی تألیف [[ذبیح‌الله محلاتی]] (درگذشت:۱۴۰۶ق) است. این کتاب، با نام کامل '''فُرْسانُ الْهَیْجاء در شرح حالات اصحاب حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام''' شرح حال ۲۳۰ تن از از [[اصحاب امام حسین(ع)]] است که در [[کربلا]] و پس از [[واقعه عاشورا]] در [[بصره]] و [[کوفه]] به [[شهادت]] رسیدند. مؤلف، شرح حال شهدا را از کتب قدیم و جدید جمع‌آوری کرده و به‌ترتیب حروف الفبا آورده است.


==مؤلف==
==مؤلف==
{{اصلی|ذبیح‌الله محلاتی}}
{{اصلی|ذبیح‌الله محلاتی}}
ذبیح‌الله محلاتی مشتاق عسکری ([[سال ۱۳۱۰ هجری قمری|۱۳۱۰ق]] - [[سال ۱۴۰۶ هجری قمری|۱۴۰۶ق]]/[[سال ۱۳۶۶ هجری شمسی|۱۳۶۶ش]]) روحانی و نویسنده [[شیعه]] است. وی در سال ۱۳۳۰ق به [[عراق]] رفت، در [[حوزه علمیه نجف]] و [[حوزه علمیه سامرا|سامرا]] تحصیل کرد و در سال ۱۳۷۶ق به [[ایران]] بازگشت. او علاوه بر کتاب فرسان الهیجاء تألیفات دیگری از جمله [[ریاحین الشریعه]] و [[مآثر الکبرا فی تاریخ سامرا]] را دارد.<ref>احمدی، گلشن ابرار، ۱۳۸۴ش، ج۵، ص۴۷۱-۴۸۱.</ref>
ذبیح‌الله محلاتی ([[سال ۱۳۱۰ هجری قمری|۱۳۱۰ق]]-[[سال ۱۴۰۶ هجری قمری|۱۴۰۶ق]]/[[سال ۱۳۶۶ هجری شمسی|۱۳۶۶ش]]) روحانی و نویسنده [[شیعه]] است. وی دانش‌آموخته [[حوزه علمیه نجف]] و [[حوزه علمیه سامرا|سامرا]] تحصیل کرد و در سال ۱۳۷۶ق به [[ایران]] بازگشت. فرسان الهیجاء، [[ریاحین الشریعه]] و [[مآثر الکبرا فی تاریخ سامرا]] از تألیفات او است.<ref>احمدی، گلشن ابرار، ۱۳۸۴ش، ج۵، ص۴۷۱-۴۸۱.</ref>
 
==ساختار==
فرسان الهیجاء (''سواران نبرد'') در دو جلد نگاشته شده و حاوی نام ۲۳۰ تن از اصحاب امام حسین(ع) است. اصل کتاب به زبان عربی بوده و بعدها خود نویسنده آن را به فارسی برگردانده است.<ref>اسفندیاری، کتابشناسی تاریخی امام حسین، ۱۳۸۰ش، ص۱۶۵.</ref> و آن نسخه به زبان عربی فعلا موجود نیست.
 
جلد اول که در سال ۱۳۴۸ق پایان یافته، شامل ۱۴۰ تن از اصحاب حسین بن علی(ع) است که به ترتیب حروف الفبا از [[ابوثمامه صائدی|ابو ثمامه صائدی]] تا [[عمار بن حسان طائی]] است.<ref>مجاهدی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۹۱و۱۹۲.</ref>


جلد دوم هم حاوی احوالات ۹۰ نفر از اصحاب امام است که از [[عمار بن ابی سلامه همدانی|عمار بن ابی سلامه همدانی]] آغاز شده و به [[یزید بن مهاجر]] پایان می‌یابد.<ref>مجاهدی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۹۱و۱۹۲.</ref>
==زبان نگارش و ترجمه==
به گفته محمد اسفندیاری کتاب فرسان الهیجاء به زبان عربی نوشته شده بود و بعدها نویسنده آن را به فارسی برگردانده است.<ref> اسفندیاری، کتابشناسی تاریخی امام حسین، ۱۳۸۰ش، ص۱۶۵.</ref> البته نسخه زبان عربی آن موجود نیست.{{مدرک}} همچنین محمد شعاع فاخر در سال ۱۳۸۶ش آن را با نام «فرسان الهیجاء فی تراجم اصحاب سیدالشهداء» به عربی ترجمه کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/25150/1/2 فرسان الهیجاء فی تراجم اصحاب سید الشهداء]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>
== محتوا==
کتاب فرسان الهیجاء (''سواران نبرد'') در دو جلد نگاشته شده و حاوی نام ۲۳۰ تن از اصحاب امام حسین(ع) است. جلد اول آن که تألیف آن در سال ۱۳۴۸ق پایان یافته، شامل ۱۴۰ تن از اصحاب حسین بن علی(ع) است. این جلد به ترتیب حروف الفبا از [[ابوثمامه صائدی|ابو ثمامه صائدی]] تا [[عمار بن حسان طائی]] را در بردارد.<ref>مجاهدی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۹۱و۱۹۲.</ref>


کتاب دارای بخش «خاتمه» است که در آن شرح حال [[محمد بن حنفیه]]<ref>محلاتی، فرسان الهیجاء، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۱۳۲-۱۹۸.</ref> را آورده و قسمتی هم با نام «تتمه نافعه» تشکیل داده که ماجرای [[مختار]]<ref>محلاتی، فرسان الهیجاء، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۱۹۸-۲۵۹.</ref> و رساله شمس الضحی پیرامون ورود سر امام حسین(ع)<ref>محلاتی، فرسان الهیجاء، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۲۶۰-۳۰۴.</ref> به مجلس [[یزید]] در آن آمده است.
جلد دوم هم حاوی احوالات ۹۰ نفر از اصحاب امام حسین(ع) است که از [[عمار بن ابی‌سلامه همدانی]] آغاز شده و با [[یزید بن مهاجر]] پایان می‌یابد.<ref>مجاهدی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۹۱و۱۹۲.</ref>


==بررسی محتوایی==
کتاب خاتمه‌ای نیز دارد که در آن شرح حال [[محمد بن حنفیه]]<ref>محلاتی، فرسان الهیجاء، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۱۳۲-۱۹۸.</ref> را آورده و بخشی هم با نام «تتمه نافعه» دارد که در آن ماجرای [[مختار بن ابی‌عبید ثقفی]]<ref>محلاتی، فرسان الهیجاء، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۱۹۸-۲۵۹.</ref> و رساله شمس‌الضحی پیرامون ورود سر امام حسین(ع)<ref>محلاتی، فرسان الهیجاء، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۲۶۰-۳۰۴.</ref> به مجلس [[یزید]] در آن آمده است.
نثر این کتاب، ساده و بدون پیچیدگی بوده و اسامی اصحاب، اغلب با مقاتل معتبر همخوانی ندارد.<ref>مجاهدی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ص۱۹۱و۱۹۲.</ref> محلاتی، درستی یا نادرستی برخی گفته‌ها را پیگیر نشده؛ مثلاً افرادی که اصلا [[شهید]] نشدند، در زمره شهدا نام برده و یا دو بار نام یک فرد را به گمان اینکه اسم دو نفر بوده، آورده است.<ref>اسفندیاری، کتابشناسی تاریخی امام حسین، ۱۳۸۰ش، ص۱۶۵.</ref>


==ترجمه ==
==انتقادها==
کتاب با نام «''فرسان الهیجاء فی تراجم اصحاب سید الشهداء''» توسط محمد شعاع فاخر در سال ۱۳۸۶ش به عربی ترجمه شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/25150/1/2 فرسان الهیجاء فی تراجم اصحاب سید الشهداء]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>
گفته شده اسامی اصحاب امام حسین(ع) در این کتاب، اغلب با مقاتل معتبر همخوانی ندارد.<ref> مجاهدی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ص۱۹۱و۱۹۲.</ref> همچنین به گفته محمد اسفندیاری، نویسنده کتاب، درستی یا نادرستی برخی گفته‌ها را پیگیر نشده؛ مثلاً افرادی که [[شهید]] نشده‌اند را در زمره شهدا نام برده و یا اینکه نام یک فرد را به گمان اینکه اسم دو نفر بوده، دو بار آورده است.<ref>اسفندیاری، کتابشناسی تاریخی امام حسین، ۱۳۸۰ش، ص۱۶۵.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}
==منابع==
==منابع==
*محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، تهران، مرکز نشر کتاب، ۱۳۹۰ق.
*احمدی، مهدی، گلشن ابرار، قم، نورالسجاد، ۱۳۸۴ش.
*اسفندیاری، محمد، کتابشناسی تاریخی امام حسین، تهران، وزارت ارشاد، ۱۳۸۰ش.
*اسفندیاری، محمد، کتابشناسی تاریخی امام حسین، تهران، وزارت ارشاد، ۱۳۸۰ش.
*محلاتی، [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/25150/1/2 فرسان‌الهیجاء فی تراجم اصحاب سید الشهداء]، کتابخانه دیجیتال نور.
*مجاهدی، محمدعلی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی ـ کتابشناسی امام حسین(ع)، با همکاری پژوهشکده تحقیقات اسلامی، قم، زمزم هدایت، ۱۳۸۶ش.
*مجاهدی، محمدعلی، پژوهشی در مقتل‌های فارسی ـ کتابشناسی امام حسین(ع)، با همکاری پژوهشکده تحقیقات اسلامی، قم، زمزم هدایت، ۱۳۸۶ش.
*احمدی، مهدی، گلشن ابرار، قم، نورالسجاد، ۱۳۸۴ش.
*محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، تهران، مرکز نشر کتاب، ۱۳۹۰ق.
*فرسان الهیجاء فی تراجم اصحاب سید الشهداء، کتابخانه دیجیتال نور.
{{کتاب‌شناسی عاشورا}}
{{کتاب‌شناسی عاشورا}}