پرش به محتوا

پیامبران: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:


==تعداد  و نام‌ها==
==تعداد  و نام‌ها==
درباره تعداد پیامبران [[حدیث|روایات]] مختلفی وجود دارد. [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بنا به روایتی مشهور، تعداد آنان را ۱۲۴ هزار تن نقل می‌کند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref> طبق این روایت، ۳۱۳ نفر از پیامبران، رسول‌اند، ۶۰۰ تن از انبیای بنی‌اسرائیل و چهار تن ([[هود (پیامبر)|هود(ع)]]، [[صالح (پیامبر)|صالح(ع)]]، [[شعیب (پیامبر)|شعیب(ع)]] و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد(ص)]]) عرب‌اند.<ref>برای مطالعه روایت نگاه کنید به:‌ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴؛ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۳۳۳؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۲، ج۷۴، ص۷۱.</ref> در روایات دیگر تعداد پیامبران ۸ هزار،<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۹۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۱.</ref>  ۳۲۰ هزار، <ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۶۰.</ref> و ۱۴۴ هزار تن<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۲۶۳؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۶، ص۳۵۲.</ref> ذکر شده است. [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] احتمال می‌دهد عدد ۸ هزار، مربوط به پیامبران بزرگ باشد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ۳۱.</ref> اولین پیامبر [[آدم (پیامبر)|حضرت آدم(ع)]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۲.</ref> و آخرین پیامبر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] بوده است.<ref> سوره احزاب، آیه۴۰.</ref>  
درباره تعداد پیامبران [[حدیث|روایات]] مختلفی وجود دارد. [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بنا به روایتی مشهور، تعداد آنان را ۱۲۴ هزار تن نقل می‌کند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref> طبق این روایت، ۳۱۳ نفر از پیامبران، رسول‌اند، ۶۰۰ تن از انبیای بنی‌اسرائیل و چهار تن ([[هود (پیامبر)|هود(ع)]]، [[صالح (پیامبر)|صالح(ع)]]، [[شعیب (پیامبر)|شعیب(ع)]] و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد(ص)]]) عرب‌اند.<ref>برای مطالعه روایت نگاه کنید به:‌ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴؛ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۳۳۳؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۲، ج۷۴، ص۷۱.</ref> در روایات دیگر تعداد پیامبران ۸ هزار،<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۹۷؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۱.</ref>  ۳۲۰ هزار، <ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۶۰.</ref> و ۱۴۴ هزار تن<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۲۶۳؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۳۵۲.</ref> ذکر شده است. [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] احتمال می‌دهد عدد ۸ هزار، مربوط به پیامبران بزرگ باشد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ۳۱.</ref> اولین پیامبر [[آدم (پیامبر)|حضرت آدم(ع)]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۲.</ref> و آخرین پیامبر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] بوده است.<ref> سوره احزاب، آیه۴۰.</ref>  


[[قرآن]] از برخی پیامبران نام برده است.<ref>سوره نساء، آیه۱۶۴.</ref> [[آدم (پیامبر)|آدم(ع)]]، [[نوح (پیامبر)|نوح(ع)]]، [[ادریس (پیامبر)|ادریس(ع)]]، [[هود (پیامبر)|هود(ع)]]، [[صالح (پیامبر)|صالح(ع)]]، [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]]، [[لوط (پیامبر)|لوط(ع)]]، [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل(ع)]]، [[الیسع (پیامبر)|الیسع(ع)]]، [[ذوالکفل|ذوالكفل(ع)]]، [[الیاس (پیامبر)|الیاس(ع)]]، [[یونس (پیامبر)|یونس(ع)]]، [[اسحاق (پیامبر)|اسحاق(ع)]]، [[یعقوب (پیامبر)|یعقوب(ع)]]، [[یوسف (پیامبر)|یوسف(ع)]]، [[شعیب (پیامبر)|شعیب(ع)]]، [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]]، [[هارون (پیامبر)|هارون(ع)]]، [[داوود (پیامبر)|داوود(ع)]]، [[سلیمان (پیامبر)|سلیمان(ع)]]، [[ایوب (پیامبر)|ایوب(ع)]]، [[زکریا (پیامبر)|زكریا(ع)]]، [[یحیی (پیامبر)|یحیی(ع)]]، [[عیسی|عیسی(ع)]] و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد(ص)]] پیامبرانی هستند که نام آنان در قرآن آمده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref> برخی از [[تفسیر قرآن|مفسران]] معتقدند نام [[اسماعیل بن حزقیل]]{{یادداشت| اسماعیل بن حزقیل از پیامبران بنی‌اسرائیل است. علامه طباطبایی معتقد است که منظور قرآن از اسماعیل در آیه «واذكُر فِى الكِتبِ اِسمعيلَ اِنَّهُ كانَ صادِقَ الوَعدِ و كانَ رَسولاً نَبيـّا» (سوره مریم، آیه۵۴)، اسماعیل بن حزقیل است (طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۴، ص۶۳).}} نیز در قرآن آمده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۴، ص۶۳.</ref>
[[قرآن]] از برخی پیامبران نام برده است.<ref>سوره نساء، آیه۱۶۴.</ref> [[آدم (پیامبر)|آدم(ع)]]، [[نوح (پیامبر)|نوح(ع)]]، [[ادریس (پیامبر)|ادریس(ع)]]، [[هود (پیامبر)|هود(ع)]]، [[صالح (پیامبر)|صالح(ع)]]، [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]]، [[لوط (پیامبر)|لوط(ع)]]، [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل(ع)]]، [[الیسع (پیامبر)|الیسع(ع)]]، [[ذوالکفل|ذوالكفل(ع)]]، [[الیاس (پیامبر)|الیاس(ع)]]، [[یونس (پیامبر)|یونس(ع)]]، [[اسحاق (پیامبر)|اسحاق(ع)]]، [[یعقوب (پیامبر)|یعقوب(ع)]]، [[یوسف (پیامبر)|یوسف(ع)]]، [[شعیب (پیامبر)|شعیب(ع)]]، [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]]، [[هارون (پیامبر)|هارون(ع)]]، [[داوود (پیامبر)|داوود(ع)]]، [[سلیمان (پیامبر)|سلیمان(ع)]]، [[ایوب (پیامبر)|ایوب(ع)]]، [[زکریا (پیامبر)|زكریا(ع)]]، [[یحیی (پیامبر)|یحیی(ع)]]، [[عیسی|عیسی(ع)]] و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد(ص)]] پیامبرانی هستند که نام آنان در قرآن آمده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref> برخی از [[تفسیر قرآن|مفسران]] معتقدند نام [[اسماعیل بن حزقیل]]{{یادداشت| اسماعیل بن حزقیل از پیامبران بنی‌اسرائیل است. علامه طباطبایی معتقد است که منظور قرآن از اسماعیل در آیه «واذكُر فِى الكِتبِ اِسمعيلَ اِنَّهُ كانَ صادِقَ الوَعدِ و كانَ رَسولاً نَبيـّا» (سوره مریم، آیه۵۴)، اسماعیل بن حزقیل است (طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۴، ص۶۳).}} نیز در قرآن آمده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۴، ص۶۳.</ref>
خط ۲۲: خط ۲۲:
عده‌ای معتقدند قرآن از اوصاف برخی پیامبران، مانند [[ارمیا|ارمیا(ع)]] و شموئیل(ع) یاد کرده، اما نامشان را ذکر نکرده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۳.</ref> در قرآن سوره‌ای به نام [[سوره انبیاء|انبیاء]] و تعدادی از [[سوره|سوره‌ها]] به نام یونس، هود، یوسف، ابراهیم، محمد و نوح نامگذاری شده‌اند.
عده‌ای معتقدند قرآن از اوصاف برخی پیامبران، مانند [[ارمیا|ارمیا(ع)]] و شموئیل(ع) یاد کرده، اما نامشان را ذکر نکرده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۳.</ref> در قرآن سوره‌ای به نام [[سوره انبیاء|انبیاء]] و تعدادی از [[سوره|سوره‌ها]] به نام یونس، هود، یوسف، ابراهیم، محمد و نوح نامگذاری شده‌اند.


در روایات از [[شیث]]،<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴.</ref> [[حزقیل]]،<ref>قطب راوندی، قصص الانبیاء، ۱۴۰۹ق، ص۲۵۴۱-۲۴۲.</ref> [[حبقوق]]،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۱۶۳. </ref>[[دانیال]]،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۴۸. </ref> [[جرجیس]]،<ref>قطب راوندی، قصص النبیاء، ۱۴۰۹ق، ص۲۳۸.</ref>عزیر،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۴۸. </ref>حنظله<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۱۵۶.</ref> و ارمیا <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۳۷۳؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء،۱۴۰۹ق، ص۲۲۴.</ref> به عنوان پیامبر یاد شده است. در پیامبری افرادی همچون [[خضر]]،<ref>نگاه کنید به: طوسی، التبیان، دار احیا التراث العربی، ج۷، ص۸۲.</ref> [[خالد بن سنان]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۴۴۸-۴۵۱.</ref> و [[ذی القرنین]]<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۱، ص۴۹۵.</ref> ختلاف است. همچنین به گفته علامه طباطبایی [[عزیر (پیامبر)|عزیر]] نیز از کسانی است که پیامبر بودنش واضح نیست.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref>
در روایات از [[شیث]]،<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴.</ref> [[حزقیل]]،<ref>قطب راوندی، قصص الانبیاء، ۱۴۰۹ق، ص۲۵۴۱-۲۴۲.</ref> [[حبقوق]]،<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۱۶۳. </ref>[[دانیال]]،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۴۸. </ref> [[جرجیس]]،<ref>قطب راوندی، قصص النبیاء، ۱۴۰۹ق، ص۲۳۸.</ref>عزیر،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۴۸. </ref>حنظله<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۱۵۶.</ref> و ارمیا <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۳۷۳؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء،۱۴۰۹ق، ص۲۲۴.</ref> به عنوان پیامبر یاد شده است. در پیامبری افرادی همچون [[خضر]]،<ref>نگاه کنید به: طوسی، التبیان، دار احیا التراث العربی، ج۷، ص۸۲.</ref> [[خالد بن سنان]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۴۴۸-۴۵۱.</ref> و [[ذی القرنین]]<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۱، ص۴۹۵.</ref> ختلاف است. همچنین به گفته علامه طباطبایی [[عزیر (پیامبر)|عزیر]] نیز از کسانی است که پیامبر بودنش واضح نیست.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref>
برپایه آیات قرآن، برخی از پیامبران هم‌زمان با هم می‌زیسته‌اند؛ ازجمله [[موسی (پیامبر)|موسی]] با [[هارون]]<ref>سوره مریم، آیه۵۳.</ref> و [[ابراهیم]] با [[لوط]]<ref>سوره هود، آیه۷۴.</ref> هم‌عصر بوده‌اند.
برپایه آیات قرآن، برخی از پیامبران هم‌زمان با هم می‌زیسته‌اند؛ ازجمله [[موسی (پیامبر)|موسی]] با [[هارون]]<ref>سوره مریم، آیه۵۳.</ref> و [[ابراهیم]] با [[لوط]]<ref>سوره هود، آیه۷۴.</ref> هم‌عصر بوده‌اند.
{{نام پیامبران در قرآن}}
{{نام پیامبران در قرآن}}
خط ۳۴: خط ۳۴:


===مقام رسالت===
===مقام رسالت===
بنابه قول مشهور، نبی مفهومی عام‌تر از رسول است هر رسولی نبی است ولی همه انبیاء رسول نیستند.<ref>مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۴۵.</ref> بر پایه حدیثی، ۳۱۳ تن از پیامبران، [[رسول]] بوده‌اند.<ref> صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۲، ج۷۴، ص۷۱.</ref> برخی از تفاوت‌های نبی و رسول عبارتند از:
بنابه قول مشهور، نبی مفهومی عام‌تر از رسول است هر رسولی نبی است ولی همه انبیاء رسول نیستند.<ref>مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۴۵.</ref> بر پایه حدیثی، ۳۱۳ تن از پیامبران، [[رسول]] بوده‌اند.<ref> صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۲، ج۷۴، ص۷۱.</ref> برخی از تفاوت‌های نبی و رسول عبارتند از:
*رسول در خواب و بیداری [[وحی]] را دریافت می‌کند، اما نبی تنها در [[رؤیای صادقه|خواب]].<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref>
*رسول در خواب و بیداری [[وحی]] را دریافت می‌کند، اما نبی تنها در [[رؤیای صادقه|خواب]].<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref>
*وحی بر رسول را [[جبرئیل]] ابلاغ می‌کند، اما وحی بر نبی از طریق [[فرشته|فرشتگان]] دیگر یا [[الهام]] قلبی و یا [[رؤیای صادقه]] صورت می‌پذیرد.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref>
*وحی بر رسول را [[جبرئیل]] ابلاغ می‌کند، اما وحی بر نبی از طریق [[فرشته|فرشتگان]] دیگر یا [[الهام]] قلبی و یا [[رؤیای صادقه]] صورت می‌پذیرد.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref>
خط ۶۴: خط ۶۴:


==کتاب‌شناسی==
==کتاب‌شناسی==
[[محدث|محدثان]]، [[تفسیر قرآن|مفسران]] و [[کلام اسلامی|متکلمان اسلامی]] در آثار خود مطالبی را درباره پیامبران نوشته‌اند. [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] چهار جلد از [[بحار الانوار (کتاب)|کتاب بحار الانوار]] را به [[حدیث|روایات]] مربوط به پیامبران<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱-۱۵.</ref> و نه جلد را به تاریخ [[پیامبر اکرم (ص)]] اختصاص داده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵-۲۴.</ref> همچنین درباره پیامبران کتاب‌هایی به صورت مستقل نوشته شده است که بیشتر با عنوان قصص الانبیاء منتشر شده است در این آثار بیشتر به شرح حال پیامبران و گاهی نیز مباحث اعتقادی مربوط به آنان پرداخته شده است، برخی از این آثار عبارتند از:
[[محدث|محدثان]]، [[تفسیر قرآن|مفسران]] و [[کلام اسلامی|متکلمان اسلامی]] در آثار خود مطالبی را درباره پیامبران نوشته‌اند. [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] چهار جلد از [[بحار الانوار (کتاب)|کتاب بحار الانوار]] را به [[حدیث|روایات]] مربوط به پیامبران<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱-۱۵.</ref> و نه جلد را به تاریخ [[پیامبر اکرم (ص)]] اختصاص داده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵-۲۴.</ref> همچنین درباره پیامبران کتاب‌هایی به صورت مستقل نوشته شده است که بیشتر با عنوان قصص الانبیاء منتشر شده است در این آثار بیشتر به شرح حال پیامبران و گاهی نیز مباحث اعتقادی مربوط به آنان پرداخته شده است، برخی از این آثار عبارتند از:
* [[النور المبین فی قصص الانبیاء والمرسلین (کتاب)|النّورُ المُبین فی قِصَص الاَنْبیاءِ وَالمُرْسَلین]]: این کتاب نوشته [[سید نعمت الله جزایری]] (۱۰۵۰-۱۱۱۲ق) است. این کتاب دربردارنده زندگی پیامبرانی است که نامشان در روایات شیعی آمده است. نویسنده در مقدمه به مباحثی همچون تعداد انبیاء، اشتراکات آنان، [[پیامبران اولو العزم]] و نیز تفاوت نبی و [[امام]] پرداخته است. این کتاب به زبان عربی نوشته شده و با عنوان «داستان پیامبران یا قصه‏‌های قرآن از آدم تا خاتم» به فارسی ترجمه شده است.
* [[النور المبین فی قصص الانبیاء والمرسلین (کتاب)|النّورُ المُبین فی قِصَص الاَنْبیاءِ وَالمُرْسَلین]]: این کتاب نوشته [[سید نعمت الله جزایری]] (۱۰۵۰-۱۱۱۲ق) است. این کتاب دربردارنده زندگی پیامبرانی است که نامشان در روایات شیعی آمده است. نویسنده در مقدمه به مباحثی همچون تعداد انبیاء، اشتراکات آنان، [[پیامبران اولو العزم]] و نیز تفاوت نبی و [[امام]] پرداخته است. این کتاب به زبان عربی نوشته شده و با عنوان «داستان پیامبران یا قصه‏‌های قرآن از آدم تا خاتم» به فارسی ترجمه شده است.
* [[قصص الانبیاء (راوندی)|قصص الانبیا راوندی]]؛ این کتاب اثر [[قطب‌الدین راوندی|قطب الدین راوندی]] است. نویسنده در این کتاب شرح حال پیامبران را به ترتیب تقدم زمانی آورده است.
* [[قصص الانبیاء (راوندی)|قصص الانبیا راوندی]]؛ این کتاب اثر [[قطب‌الدین راوندی|قطب الدین راوندی]] است. نویسنده در این کتاب شرح حال پیامبران را به ترتیب تقدم زمانی آورده است.