۱۷٬۱۱۲
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش منبع) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{درباره۲|'''تعداد، معجزات، مقام و شریعتهای پیامبران'''|'''مباحث مربوط به مفهوم نبوت و پیامبری'''|نبوت}} | |||
{{درباره۲|'''تعداد، مقام و شریعتهای پیامبران'''|'''مباحث مربوط به مفهوم نبوت و پیامبری'''|نبوت}} | |||
{{اسلام-عمودی}} | {{اسلام-عمودی}} | ||
'''پیامبران''' یا '''انبیاء''' انسانهایی که خداوند آنان را برای هدایت دیگر انسانها برگزیده است و از طریق [[وحی]] با آنان در ارتباط است. در روایات تعداد پیامبران ۱۲۴ هزار تن دانسته شده که در [[قرآن]] نام ۲۵ تن از آنان آمده است. نخستین پیامبران[[حضرت آدم]] و آخرینشان [[حضرت محمد(ص)]] (پیامبر [[دین اسلام]]) است. پیامبران [[معصوم]] بوده و مفاهیم مشترکی را [[تبلیغ]] میکردند. مقام پیامبران با یکدیگر تفاوت دارد و برخی از آنها علاوه بر [[رسالت]]، مقام [[امامت]] نیز داشتند. | '''پیامبران''' یا '''انبیاء''' انسانهایی که خداوند آنان را برای هدایت دیگر انسانها برگزیده است و از طریق [[وحی]] با آنان در ارتباط است. در روایات تعداد پیامبران ۱۲۴ هزار تن دانسته شده که در [[قرآن]] نام ۲۵ تن از آنان آمده است. نخستین پیامبران[[حضرت آدم]] و آخرینشان [[حضرت محمد(ص)]] (پیامبر [[دین اسلام]]) است. پیامبران [[معصوم]] بوده و مفاهیم مشترکی را [[تبلیغ]] میکردند. مقام پیامبران با یکدیگر تفاوت دارد و برخی از آنها علاوه بر [[رسالت]]، مقام [[امامت]] نیز داشتند. | ||
خط ۱۶: | خط ۱۵: | ||
گفته شده، قرآن از اوصاف برخی پیامبران مانند [[عزیر]]، [[ارمیا]] و شموئیل یاد کرده اما نامشان را ذکر نکرده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۳.</ref> در قرآن سورهای به نام [[سوره انبیاء|انبیاء]] و تعدادی از سورهها به نام یونس، هود، یوسف، ابراهیم، محمد و نوح نامگذاری شدهاند. | گفته شده، قرآن از اوصاف برخی پیامبران مانند [[عزیر]]، [[ارمیا]] و شموئیل یاد کرده اما نامشان را ذکر نکرده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۳.</ref> در قرآن سورهای به نام [[سوره انبیاء|انبیاء]] و تعدادی از سورهها به نام یونس، هود، یوسف، ابراهیم، محمد و نوح نامگذاری شدهاند. | ||
در روایات از | در روایات از [[شیث]]،<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴.</ref> [[حزقیل]]،<ref>قطب راوندی، قصص الانبیاء، ۱۴۰۹ق، ص۲۵۴۱-۲۴۲.</ref> [[حبقوق]]،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۱۶۳. </ref>[[دانیال]]،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۴۸. </ref> [[جرجیس]]،<ref>قطب راوندی، قصص النبیاء، ۱۴۰۹ق، ص۲۳۸.</ref>عزیر،<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۴۸. </ref>حنظله<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۱۵۶.</ref> و ارمیا <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۳۷۳؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء،۱۴۰۹ق، ص۲۲۴.</ref> به عنوان پیامبر یاد شده است. در پیامبری افرادی همچون [[خضر]]،<ref>نگاه کنید به: طوسی، التبیان، دار احیا التراث العربی، ج۷، ص۸۲.</ref> [[خالد بن سنان]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۴۴۸-۴۵۱.</ref> و [[ذی القرنین]]<ref>فخر رازی، مفایتح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۱، ص۴۹۵.</ref> اختلافنظر است. | ||
نام برخی پیامبران در [[تورات]] نیز آمده است. البته یهودیان نبوت را به معنای پیشگویی میدانند و ۱۷ کتاب پایانی [[عهد عتیق]] به پیشگویی امور در آینده میپردازد<ref> طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۳.</ref> و به [[دانیال]]، حزقیال، ارمیا، اشعیا، هوشع، یوئیل، عاموس، عوبدیا، یونس، میکاه، ناحوم، حبقوق، صفنیا، حجی، [[زکریا]] و ملاکی از پیامبران بنی اسرائیل، منسوب است. | نام برخی پیامبران در [[تورات]] نیز آمده است. البته یهودیان نبوت را به معنای پیشگویی میدانند و ۱۷ کتاب پایانی [[عهد عتیق]] به پیشگویی امور در آینده میپردازد<ref> طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۳.</ref> و به [[دانیال]]، حزقیال، ارمیا، اشعیا، هوشع، یوئیل، عاموس، عوبدیا، یونس، میکاه، ناحوم، حبقوق، صفنیا، حجی، [[زکریا]] و ملاکی از پیامبران بنی اسرائیل، منسوب است. | ||
خط ۲۷: | خط ۲۶: | ||
پیش از بعثت پیامبران اتفاقاتی با هدف، آماده ساختن مردم برای پذیرش ادعای بعدی آنان، رخ میداد،<ref>تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات، مکتبه لبنان، ج۱، ص۱۴۱.</ref> که در اصطلاح متکلمان به [[ارهاص]] مشهورند: نجات حضرت موسی از نیل، سخن گفتن حضرت عیسی در گهواره،<ref>جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۳۰۰.</ref> خشک شدن [[دریاچه ساوه]]، لرزیدن [[طاق کسری]]، خاموش شدن [[آتشکده فارس]] و دیگر حوادثی که در سال تولد پیامبر اسلام رخ داد<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۶۸؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دارصادر، ج۲، ص۸.</ref> از جمله ارهاصات پیامبران بوده است. | پیش از بعثت پیامبران اتفاقاتی با هدف، آماده ساختن مردم برای پذیرش ادعای بعدی آنان، رخ میداد،<ref>تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات، مکتبه لبنان، ج۱، ص۱۴۱.</ref> که در اصطلاح متکلمان به [[ارهاص]] مشهورند: نجات حضرت موسی از نیل، سخن گفتن حضرت عیسی در گهواره،<ref>جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۳۰۰.</ref> خشک شدن [[دریاچه ساوه]]، لرزیدن [[طاق کسری]]، خاموش شدن [[آتشکده فارس]] و دیگر حوادثی که در سال تولد پیامبر اسلام رخ داد<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۶۸؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دارصادر، ج۲، ص۸.</ref> از جمله ارهاصات پیامبران بوده است. | ||
== | ==مقام پیامبران== | ||
بر اساس آیه «بعضی از انبیا را بر بعضی برتری بخشیدیم»،<ref>سوره اسراء، آیه۵۵.</ref> مقام و جایگاه پیامبران یکسان نیست و برخی از آنان بر دیگران برتری دارند، بر پایه روایتی، پیامبران اولوالعزم از دیگر پیامبران برترند<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۵.</ref> همچنین در احادیث مقام پیامبر اکرم و [[دوازده امام|دوازده جانشینش]] از دیگر انبیا برتر دانسته شده است.<ref> شیخ صدوق، کمالالدین، ج۱، ص۲۵۴.</ref> از نظر یهودیان انبیای بنیاسرائیل از دیگر انبیا برتر بوده و در میان آنان حضرت موسی از دیگران برتر است.<ref> طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۳.</ref> | |||
===مقام امامت=== | ===مقام امامت=== | ||
بر اساس [[آیه ابتلای ابراهیم]]، برخی پیامبران دارای مقام [[امامت]] هم بودهاند. در [[سوره انبیاء]]، حضرت ابراهیم، [[اسحاق]]، [[یعقوب]] ، و [[لوط]] امام معرفی شدهاند.<ref>سوره انبیاء، آیات ۶۹ تا ۷۳.</ref> در حدیثی از [[امام صادق]](ع)، همه پیامبران [[اولوالعزم]] دارای مقام امامت دانسته شدهاند.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۷۵.</ref> | بر اساس [[آیه ابتلای ابراهیم]]، برخی پیامبران دارای مقام [[امامت]] هم بودهاند. در [[سوره انبیاء]]، حضرت ابراهیم، [[اسحاق]]، [[یعقوب]] ، و [[لوط]] امام معرفی شدهاند.<ref>سوره انبیاء، آیات ۶۹ تا ۷۳.</ref> در حدیثی از [[امام صادق]](ع)، همه پیامبران [[اولوالعزم]] دارای مقام امامت دانسته شدهاند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۷۵.</ref> | ||
===برتری بر فرشتگان=== | |||
بنا به گفته شیخ مفید، [[شیعه|شیعیان]] و [[اهل حدیث]] از [[اهل سنت]] مقام پیامبران را برتر از [[فرشتگان]] میدانند ولی بیشتر [[معتزله]] از اهل سنت قائل به برتری فرشتگان بر انبیاء هستند.<ref>مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۴۹-۵۰.</ref> در برخی احادیث مقام پیامبر اکرم و [[دوازده امام]] از فرشتگان بالاتر دانسته شده است.<ref> صدوق، کمال الدین، ج۱، ص۲۵۴.</ref> | |||
==کتاب و شریعت == | ==کتاب و شریعت == | ||
تعدادی از پیامبران کتاب آسمانی داشتهاند؛ بنا بر آیات قرآن، [[زبور]] کتاب [[حضرت داوود]]<ref>سوره اسراء، آیه۵۵.</ref>، [[تورات]] کتاب حضرت موسی{{یادداشت|قرآن، تصریح نکرده است که تورات بر موسی نازل شده اما نزول تورات را از جانب خدا(سوره مائده، آیه۴۴.) و نیز نزول الواح را بر موسی تأیید میکند.(سوره اعراف، آیه۱۵۴.) برخی از مفسران گفتهاند الواح همان تورات است. طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۵۰.}}، [[انجیل]] کتاب حضرت عیسی<ref>سوره حدید، آیه۲۷.</ref> و [[قرآن]] کتاب حضرت محمد(ص)<ref>سوره شوری، آیه۷.</ref> بوده است. قرآن کتابی برای حضرت ابراهیم نام نبرده و از عبارت «صُحُف» برای او استفاده کرده است.<ref>سوره اعلی، آیه۱۹.</ref> همچنین برپایه حدیثی، خداوند ۵۰ صحیفه بر [[شیث]]، ۳۰ صحیفه بر [[ادریس]] و ۲۰ صحیفه بر [[ابراهیم]] فرستاده است.<ref>صدوق، | تعدادی از پیامبران کتاب آسمانی داشتهاند؛ بنا بر آیات قرآن، [[زبور]] کتاب [[حضرت داوود]]<ref>سوره اسراء، آیه۵۵.</ref>، [[تورات]] کتاب حضرت موسی{{یادداشت|قرآن، تصریح نکرده است که تورات بر موسی نازل شده اما نزول تورات را از جانب خدا(سوره مائده، آیه۴۴.) و نیز نزول الواح را بر موسی تأیید میکند.(سوره اعراف، آیه۱۵۴.) برخی از مفسران گفتهاند الواح همان تورات است. طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۵۰.}}، [[انجیل]] کتاب حضرت عیسی<ref>سوره حدید، آیه۲۷.</ref> و [[قرآن]] کتاب حضرت محمد(ص)<ref>سوره شوری، آیه۷.</ref> بوده است. قرآن کتابی برای حضرت ابراهیم نام نبرده و از عبارت «صُحُف» برای او استفاده کرده است.<ref>سوره اعلی، آیه۱۹.</ref> همچنین برپایه حدیثی، خداوند ۵۰ صحیفه بر [[شیث]]، ۳۰ صحیفه بر [[ادریس]] و ۲۰ صحیفه بر [[ابراهیم]] فرستاده است.<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴.</ref> | ||
مفسران با استناد به آیه | مفسران با استناد به آیه «از دین آنچه را به نوح سفارش کرده بود، برای شما تشریع کرد و آنچه را به تو وحی کردیم؛ و آنچه ابراهیم و موسی و عیسی را به آن توصیه نمودیم.»<ref>سوره شوری، آیه۱۳.</ref>، حضرت نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد را دارای [[شریعت]] دانستهاند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref>در برخی روایات، علت [[اولوالعزم]] معرفی شدن این پیامبران نیز شریعت داشتن آنان دانسته شده است.<ref> صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۸۰.</ref> | ||
علامه طباطبایی گفته است که هریک از پیامبران اولوالعزم دارای کتاب و شریعت بودهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref> او معتقد است کتاب داشتن داوود | علامه طباطبایی گفته است که هریک از پیامبران اولوالعزم دارای کتاب و شریعت بودهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref> او معتقد است کتاب داشتن پیامبران غیر اولوالعزم مانند [[داوود]]،<ref>سوره نساء، آیه۱۶۳.</ref>آدم، [[شیث]] و [[ادریس]]،<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۲۴.</ref> منافاتی با اختصاص داشتن شریعت به پیامبران اولوالعزم ندارد زیرا کتابهای پیامبران غیر اولوالعزم مشتمل بر احکام و شریعت نبوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۱.</ref> | ||
==همزمانی چند پیامبر== | ==همزمانی چند پیامبر== | ||
اولین پیامبر [[حضرت آدم]] بود | اولین پیامبر [[حضرت آدم]] بود<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۲.</ref> آخرین پیامبر نیز [[حضرت محمد(ص)]] بود<ref> سوره احزاب، آیه۴۰.</ref> آیات قرآن، همزمانی چند پیامبر در یک زمان را ممکن میداند مانند همزمانی [[موسی]] و [[هارون]]،<ref>سوره مریم، آیه۵۳.</ref> و [[ابراهیم]] و [[لوط]].<ref>سوره هود، آیه۷۴.</ref> همچنین بر پایه برخی روایات که [[بنیاسرائیل]] در یك روز هفتاد [[پیامبر]] را [[شهید]] کردند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۴۷.</ref> | ||
آیات قرآن، همزمانی چند پیامبر در یک زمان را ممکن میداند مانند همزمانی [[موسی]] و [[هارون]]،<ref>سوره مریم، آیه۵۳.</ref> و [[ابراهیم]] و [[لوط]].<ref>سوره هود، آیه۷۴.</ref> همچنین بر پایه برخی روایات که [[بنیاسرائیل]] در یك روز هفتاد [[پیامبر]] را [[شهید]] کردند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۴۷.</ref> | |||
== مدعیان دروغین== | == مدعیان دروغین== | ||
افرادی ادعای پیامبری میکردند، اما از جانب خدا به پیامبری مبعوث نشده بودند. [[اسود عنسی]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۲۶۴.</ref> [[طلیحة بن خویلد]]، <ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۷۳.</ref> [[سجاح]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۳۴۴.</ref> و [[مسیلمه کذاب]] <ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۱۴۶</ref> از مدعیان دروغین نبوت در [[صدر اسلام]] بودند. اوضاع دینی عربستان به هنگام ظهور اسلام، [[ارتداد]]، رقابتهای قبیلهای، خواستههای سیاسی و کهانت از علل ظهور پیامبران دروغین در صدر اسلام دانسته شده است.<ref> اوچ اوک، تاریخ پیامبران دروغین صدر اسلام، ۱۳۶۴ش، ص۲۱-۴۴.</ref> ناتوانی از اعجاز،<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۵.</ref> تکذیب از سوی پیامبر دیگر، تکذیب پیامبران و درخواست مزد در قبال رسالت را از راههای شناخت مدعیان دروغین از پیامبران برشمردهاند.{{مدرک}} | |||
== منبعشناسی== | == منبعشناسی== |
ویرایش