قبا: تفاوت میان نسخه‌ها

قبا واژه‌ای عربی است : قَبَاء (ج: أَقْبِیة) از ریشه «قبو»؛ که بر روی پیراهن پوشند. نوشته‌اند جد اعلای [[سادات طباطبایی]] به جهت اینکه در کودکی نمی‌توانسته کلمه قبا را درست تلفظ کند و به آن طبا می‌گفته به «طباطبا» مشهور شده است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه طباطبا.</ref> همچنین واژه قبا در ادبیات و شعر فارسی، فراوان به کار رفته است:

 

 

 

 

 

همچنین از قبا در ضرب المثل‌ها و اصطلاحات نیز استفاده شده و «پیرهن کردن قبا»‌ کنایه از دریدن پیراهن از روی خشم یا مصیبت بوده  چون قبا جلو باز است:

پیراهنی ندوخت که آنرا قبا نکرد

صد پیرهن قباکنم از خرمی اگر

بینم که دست من چو کمر بر میان اوست

 

 

 

ترسم برادران غیورش قبا کنند

 

 

قبا تن‌پوشی بلند است که از گُرده تا روی پا را می‌پوشاند. یک طرف آن نیز روی طرف دیگر در جلو می‌افتد و با یک تکمه بند‌دار در زیر و یک تکمه مخفی در رو بسته می‌شود. آستین‌های بلند و کاملی دارد که از زیر بغل به قاعده چند بند انگشت، باز می‌شود تا هوا به داخل لباس رفت و آمد داشته باشد.

قبا، جیب‌های بزرگی دارد و حکمت آن این است که دامنه‌ آن را بشود هنگام [[طهارت]] و [[وضو]]، جمع کرد و داخل جیب نهاد.{{مدرک}} قبا از دو طرف راست و چپ پایین، چاک دارد که هم بتوان به راحتی گام برداشت و هم آن را تا کرد.

قبای اطلس آن کس که از هنر عاریست (حافظ)

* حسین مکی، تاریخ بیست ساله ایران،تهران، نشر ناشر،۱۳۶۲

* ویژه نامه ردای بهشتی، مرکز خدمات حوزه علمیه قم، ۱۳۹۵، مقاله «تاریخچه لباس روحانیت»