پرش به محتوا

حدیث جنود عقل و جهل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
اصلاح جزئی ویرایشی
imported>Foadian
(بارگزاری عکس)
imported>Hasaninasab
جز (اصلاح جزئی ویرایشی)
خط ۱: خط ۱:
{{اخلاق-عمودی}}
{{اخلاق-عمودی}}
'''حدیث جنود عقل و جهل''' [[حدیث|حدیثی]] [[اخلاق|اخلاقی]] از [[امام صادق (ع)]] است. در این حدیث که به روایت [[سماعة بن مهران]] آمده، امام صادق (ع) در جمعی از دوستان خود ضمن تشریح چگونگی آفرینش عقل و جهل برای هر کدام از عقل و جهل ۷۵ لشکر ذکر می‌کند که در برگیرنده بسیاری از فضائل و رذائل اخلاقی است. برخی مانند [[ملاصدرا]]، [[ملا صالح مازندرانی]] و [[امام خمینی]] حدیث را شرح کرده‌اند.
'''حدیث جنود عقل و جهل''' [[حدیث|حدیثی]] [[اخلاق|اخلاقی]] از [[امام صادق(ع)]] است. در این حدیث که به روایت [[سماعة بن مهران]] آمده، امام صادق(ع) در جمعی از دوستان خود ضمن تشریح چگونگی آفرینش عقل و جهل برای هر کدام از عقل و جهل ۷۵ لشکر ذکر می‌کند که در برگیرنده بسیاری از فضائل و رذائل اخلاقی است. برخی مانند [[ملاصدرا]]، [[ملا صالح مازندرانی]] و [[امام خمینی]] حدیث را شرح کرده‌اند.
== معرفی ==
== معرفی ==
جنود [[عقل]] و [[جهل]] عنوان [[حدیث|حدیثی]] اخلاقی و مفصل از [[امام صادق (ع)]] است که [[کلینی]] به عنوان اولین حدیث در [[کافی]] <ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۱، ص۲۱.</ref> و [[شیخ صدوق]] <ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۸۹.</ref> در آثار حدیثی خود به نقل از سماعة بن مهران آن را آورده‌اند. در این حدیث امام صادق (ع) ضمن تشریح چگونگی آفرینش سپاهیان عقل و جهل، ۷۵ لشکر برای عقل و ۷۵ لشکر برای جهل بیان می‌کند که بسیاری از [[اخلاق|فضائل]] و [[اخلاق|رذائل اخلاقی]] را در بر می‌گیرد. امام در این حدیث از اصحابش می‌خواهد با شناخت جنود عقل و جهل مسیر هدایت را دریابند.
جنود [[عقل]] و [[جهل]] عنوان [[حدیث|حدیثی]] اخلاقی و مفصل از [[امام صادق(ع)]] است که [[کلینی]] به عنوان اولین حدیث در [[کافی]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۱، ص۲۱.</ref> و [[شیخ صدوق]]<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۸۹.</ref> در آثار حدیثی خود به نقل از [[سماعة بن مهران]] آن را آورده‌اند. در این حدیث امام صادق(ع) ضمن تشریح چگونگی آفرینش سپاهیان عقل و جهل، ۷۵ لشکر برای عقل و ۷۵ لشکر برای جهل بیان می‌کند که بسیاری از [[اخلاق|فضائل]] و [[اخلاق|رذائل اخلاقی]] را در برمی‌گیرد. امام در این حدیث از اصحابش می‌خواهد با شناخت جنود عقل و جهل مسیر هدایت را دریابند.


== محتوا ==
== محتوا ==
[[سماعة بن مهران]] نقل می‌کند که در جمع عده‌ای از دوستداران [[امام صادق (ع)]] در نزد امام سخن از عقل و جهل پیش آمد که امام ششم فرمود عقل و سپاهیانش و جهل و سپاهیانش را بشناسید تا هدایت یابید. سماعة می‌گوید به ایشان عرض کردم ما چیزی جز آنچه شما به ما بیاموزید چیزی نمی‌دانیم؛ پس امام شروع به سخن کرد و ابتدا به نحوه آفرینش عقل و جهل پرداخت. امام صادق (ع) عقل را اولین موجود روحانی که از سمت راست [[عرش]] و از نور [[خدا]] خلق شد، معرفی می‌کند که تابع فرمان خدا و مورد اکرام او بود؛ سپس نحوه خلق جهل را بیان کرد که از دریای شور ظلمت و سیاهی آفریده شد و از فرمان خدا سرکشی کرد و مورد لعنت خداوند قرار گرفت. <br />
[[سماعة بن مهران]] نقل می‌کند که در جمع عده‌ای از دوستداران [[امام صادق(ع)]] در نزد امام سخن از عقل و جهل پیش آمد که امام ششم فرمود عقل و سپاهیانش و جهل و سپاهیانش را بشناسید تا هدایت یابید. سماعة می‌گوید به ایشان عرض کردم ما چیزی جز آنچه شما به ما بیاموزید چیزی نمی‌دانیم؛ پس امام شروع به سخن کرد و ابتدا به نحوه آفرینش عقل و جهل پرداخت. امام صادق(ع) عقل را اولین موجود روحانی که از سمت راست [[عرش]] و از نور [[خدا]] خلق شد، معرفی می‌کند که تابع فرمان خدا و مورد اکرام او بود؛ سپس نحوه خلق جهل را بیان کرد که از دریای شور ظلمت و سیاهی آفریده شد و از فرمان خدا سرکشی کرد و مورد لعنت خداوند قرار گرفت. <br />
[[امام صادق (ع)|جعفر بن محمد (ع)]] بعد از تشریح نحوه خلقت این دو موجود به شمارش سپاهیانی که خدا برای آنها قرار داد می‌پردازد و برای هر کدام ۷۵ لشکر که ضد هم هستند بیان می‌کند. برخی از این جنود به شرح ذیل است:<br />
[[امام صادق(ع)|جعفر بن محمد(ع)]] بعد از تشریح نحوه خلقت این دو موجود به شمارش سپاهیانی که خدا برای آنها قرار داد می‌پردازد و برای هر کدام ۷۵ لشکر که ضد هم هستند بیان می‌کند. برخی از این جنود به شرح ذیل است:<br />
[[خیر]] وزیر عقل و [[شر]] وزیر جهل، [[ایمان]] در مقابل [[کفر]]، تصدیق حق در مقابل انکار حق، امید در مقابل ناامیدی، [[عدل]] و داد در مقابل [[ستم]]، خوش‌بینی در مقابل بدبینی، [[سپاس‌گزاری]] در مقابل [[کفران نعمت]]، [[توکل]] در مقابل آز و حرص، نرم‌دلی در مقابل سخت‌دلی، دانایی در مقابل نادانی، عفت و پارسایی در مقابل بی‌حیایی و هرزگی، [[فروتنی]] در مقابل [[تکبر]]، [[شکیبایی]] در مقابل بی‌تابی، گذشت در مقابل انتقام، [[وفاداری]] در مقابل پیمان‌شکنی، محبت در مقابل بغض و کینه، راستی در مقابل [[دروغ]]، رازداری در مقابل افشاگری، [[نماز]] در مقابل بی‌نمازی، مراعات حقوق والدین در مقابل نمک نشناسی، وقار در مقابل سبکی، [[استغفار]] در مقابل غرور، نشاط در مقابل سستی و ...<ref>کمره‌ای، ترجمه اصول کافی، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۵۷.</ref> <br />
[[خیر]] وزیر عقل و [[شر]] وزیر جهل، [[ایمان]] در مقابل [[کفر]]، تصدیق حق در مقابل انکار حق، امید در مقابل ناامیدی، [[عدل]] و داد در مقابل [[ستم]]، خوش‌بینی در مقابل بدبینی، [[سپاس‌گزاری]] در مقابل [[کفران نعمت]]، [[توکل]] در مقابل آز و حرص، نرم‌دلی در مقابل سخت‌دلی، دانایی در مقابل نادانی، عفت و پارسایی در مقابل بی‌حیایی و هرزگی، [[فروتنی]] در مقابل [[تکبر]]، [[شکیبایی]] در مقابل بی‌تابی، گذشت در مقابل انتقام، [[وفاداری]] در مقابل پیمان‌شکنی، محبت در مقابل بغض و کینه، راستی در مقابل [[دروغ]]، رازداری در مقابل افشاگری، [[نماز]] در مقابل بی‌نمازی، مراعات حقوق والدین در مقابل نمک نشناسی، وقار در مقابل سبکی، [[استغفار]] در مقابل غرور، نشاط در مقابل سستی و...<ref>کمره‌ای، ترجمه اصول کافی، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۵۷.</ref> <br />
در انتهای حدیث امام ششم بعد از شمردن تک تک جنود عقل و جهل به اصحاب خود فرمود همه این لشکریان عقل فقط در [[پیامبر]]، جانشین وی و [[مؤمن|مؤمنی]] که دلش با [[خدا]] باشد جمع خواهد شد و دیگر دوستان ما برخی از این جنود را خواهند داشت.
در انتهای حدیث امام ششم بعد از شمردن تک تک جنود عقل و جهل به اصحاب خود فرمود همه این لشکریان عقل فقط در [[پیامبر]]، جانشین وی و [[مؤمن|مؤمنی]] که دلش با [[خدا]] باشد جمع خواهد شد و دیگر دوستان ما برخی از این جنود را خواهند داشت.


خط ۱۴: خط ۱۴:
حدیث جنود عقل و جهل توسط برخی از شارحان حدیث مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است. که از مهم‌ترین آنها می‌توان به شرح [[ملاصدرا]]، شرح [[مولا صالح مازندرانی]] و شرح [[امام خمینی]] اشاره کرد.
حدیث جنود عقل و جهل توسط برخی از شارحان حدیث مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است. که از مهم‌ترین آنها می‌توان به شرح [[ملاصدرا]]، شرح [[مولا صالح مازندرانی]] و شرح [[امام خمینی]] اشاره کرد.
* '''شرح اصول کافی:''' محمد صدرالدین شیرازی معروف به ملاصدرا در جلد اول کتاب شرح اصول کافی در حدود ۱۴۰ صفحه به تفصیل حدیث جنود عقل و جهل را شرح داده است.<ref>ملاصدرا، شرح اصول کافی، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۳۹۹-۵۳۸.</ref>
* '''شرح اصول کافی:''' محمد صدرالدین شیرازی معروف به ملاصدرا در جلد اول کتاب شرح اصول کافی در حدود ۱۴۰ صفحه به تفصیل حدیث جنود عقل و جهل را شرح داده است.<ref>ملاصدرا، شرح اصول کافی، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۳۹۹-۵۳۸.</ref>
* '''شرح الكافي- الأصول و الروضة:''' [[مولا صالح مازندرانی]] در جلد اول کتاب شرح الکافی این حدیث را بررسی و تحقیق کرده است.<ref>مازندرانی، شرح الكافي- الأصول و الروضة، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۵۴-۳۷۸.</ref>
* '''شرح الکافی- الأصول و الروضة:''' [[مولا صالح مازندرانی]] در جلد اول کتاب شرح الکافی این حدیث را بررسی و تحقیق کرده است.<ref>مازندرانی، شرح الکافی- الأصول و الروضة، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۵۴-۳۷۸.</ref>  
* '''شرح حدیث جنود عقل و جهل:''' امام خمینی در این کتاب برخی از این صفات (جنود) را تشریح کرده است. این کتاب در سال ۱۳۸۹ توسط مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی در ۵۰۳ صفحه به چاپ رسیده است.
* '''شرح حدیث جنود عقل و جهل:''' امام خمینی در این کتاب برخی از این صفات (جنود) را تشریح کرده است. این کتاب در سال ۱۳۸۹ش توسط [[مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی]] در ۵۰۳ صفحه به چاپ رسیده است.


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۲۲: خط ۲۲:
== منابع ==
== منابع ==
* امام خمینی، سید روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
* امام خمینی، سید روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
* صدوق، محمد بن علی، الخصال، مصحح على اكبر غفارى، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش.
* صدوق، محمد بن علی، الخصال، مصحح علی اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، مصحح على اكبر غفارى و محمد آخوندى، تهران، دار الكتب الإسلامية، ۱۴۰۷ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، مصحح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
* کمره‌ای، محمدباقر، ترجمه اصول کافی، قم، اسوه، ۱۳۷۵ش.
* کمره‌ای، محمدباقر، ترجمه اصول کافی، قم، اسوه، ۱۳۷۵ش.
* مازندرانی، محمدصالح، شرح الكافي- الأصول و الروضة، مصحح ابوالحسن شعرانى، ‏تهران، المكتبة الإسلامية، ۱۳۸۲ش.  
* مازندرانی، محمدصالح، شرح الکافی- الأصول و الروضة، مصحح ابوالحسن شعرانی، تهران، المکتبة الإسلامیة، ۱۳۸۲ش.  
* ملا صدرا، محمد، شرح اصول کافی، مصحح محمد خواجوى، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى‏، ۱۳۸۳ش.
* ملا صدرا، محمد، شرح اصول کافی، مصحح محمد خواجوی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۸۳ش.


{{اخلاق}}
{{اخلاق}}
کاربر ناشناس