پرش به محتوا

مسالک الافهام فی شرح شرائع الاسلام (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح لینک
جزبدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح لینک)
خط ۲۹: خط ۲۹:
}}
}}


'''مَسالِکُ الأفْهام فی شَرْحِ (إلی تَنْقیح) شَرائع الْإسْلام''' کتابی فقهی به زبان عربی، نوشته [[شهید ثانی]] (متوفای ۹۶۵ق) و از مشهورترین شروح کتاب [[شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام|شرائع الإسلام]] است. این کتاب یک دوره [[فقه]] کامل است که از کتاب [[طهارت]] شروع می‌شود و به کتاب [[دیه|دیات]] پایان می‌پذیرد. بر این اثر شروح و حواشی متعددی نگاشته شده است.
'''مَسالِکُ الأفْهام فی شَرْحِ (إلی تَنْقیح) شَرائع الْإسْلام''' کتابی فقهی به زبان عربی، نوشته [[شهید ثانی]] (متوفای ۹۶۵ق) و از مشهورترین شروح کتاب [[شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام (کتاب)|شرائع الإسلام]] است. این کتاب یک دوره [[فقه]] کامل است که از کتاب [[طهارت]] شروع می‌شود و به کتاب [[دیه انسان|دیات]] پایان می‌پذیرد. بر این اثر شروح و حواشی متعددی نگاشته شده است.


== درباره مؤلف ==
== درباره مؤلف ==
{{اصلی|شهید ثانی}}
{{اصلی|شهید ثانی}}
'''زین‌الدین بن نورالدین علی بن احمد عاملی جُبَعی''' معروف به '''شهید ثانی''' از نوادگان [[علامه حلی]] و از علما و فقهای نامدار [[شیعه]] در قرن دهم [[هجری قمری]] است. کتاب [[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة|الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه]] معروف‌ترین اثر فقهی او است. او در سال (۹۵۵ یا ۹۶۵ق) به [[شهادت]] رسید.{{مدرک}}
'''زین‌الدین بن نورالدین علی بن احمد عاملی جُبَعی''' معروف به '''شهید ثانی''' از نوادگان [[علامه حلی]] و از علما و فقهای نامدار [[شیعه]] در قرن دهم [[سال هجری قمری|هجری قمری]] است. کتاب [[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (کتاب)|الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه]] معروف‌ترین اثر فقهی او است. او در سال (۹۵۵ یا ۹۶۵ق) به [[شهادت]] رسید.{{مدرک}}


== درباره شرایع الاسلام ==
== درباره شرایع الاسلام ==
خط ۴۱: خط ۴۱:
== ساختار ==
== ساختار ==
مباحث مطرح شده در جلدهای مختلف کتاب عبارتند از:
مباحث مطرح شده در جلدهای مختلف کتاب عبارتند از:
*'''جلد اوّل''': کتاب [[طهارت]]، کتاب [[صلاة]]، کتاب [[زکات]]، کتاب [[خمس]].
*'''جلد اوّل''': کتاب [[طهارت]]، کتاب [[نماز|صلاة]]، کتاب [[زکات]]، کتاب [[خمس]].
*'''جلد دوم''': کتاب [[صوم]]، کتاب [[حج]]، کتاب عمره‌.
*'''جلد دوم''': کتاب [[روزه|صوم]]، کتاب [[حج]]، کتاب عمره‌.
*'''جلد سوّم''': کتاب [[جهاد]] و کتاب [[امر به معروف و نهی از منکر]] و کتاب تجارت‌.
*'''جلد سوّم''': کتاب [[جهاد]] و کتاب [[امر به معروف و نهی از منکر]] و کتاب تجارت‌.
*'''جلد چهارم''': کتاب‌های [[رهن]]، مفلس، حجر، ضمان، صلح، شرکت، [[مضاربه‌]].
*'''جلد چهارم''': کتاب‌های [[رهن]]، مفلس، حجر، ضمان، صلح، شرکت، [[مضاربه|مضاربه‌]].
*'''جلد پنجم''': کتاب‌های [[مزارعه و مساقات]]، [[ودیعه]] و عاریه، اجاره، وکالت، وقوف و صدقات، سکنی و حبس‌.
*'''جلد پنجم''': کتاب‌های [[مزارعه و مساقات]]، [[ودیعه]] و عاریه، اجاره، وکالت، وقوف و صدقات، سکنی و حبس‌.
*'''جلد ششم''': هبات، سبق و رمایه، وصایا‌.
*'''جلد ششم''': هبات، سبق و رمایه، وصایا‌.
*'''جلد هفتم''': کتاب [[نکاح]].
*'''جلد هفتم''': کتاب [[ازدواج|نکاح]].
*'''جلد هشتم''': بقیۀ کتاب نکاح‌.
*'''جلد هشتم''': بقیۀ کتاب نکاح‌.
*'''جلد نهم''': کتاب [[طلاق]]، کتاب [[طلاق خلع|خُلع]] و [[طلاق مبارات|مُبارات]]، کتاب [[ظهار‌]].
*'''جلد نهم''': کتاب [[طلاق]]، کتاب [[طلاق خلع|خُلع]] و [[طلاق مبارات|مُبارات]]، کتاب [[ظهار‌]].
خط ۶۱: خط ۶۱:
# معارج الأحکام فی شرح مسالک الأفهام و شرائع الإسلام، تألیف [[سید حسین بن ابراهیم قزوینی]] (درگذشته ۱۲۰۸ق).
# معارج الأحکام فی شرح مسالک الأفهام و شرائع الإسلام، تألیف [[سید حسین بن ابراهیم قزوینی]] (درگذشته ۱۲۰۸ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف خود مؤلف، شهید ثانی (درگذشته ۹۶۵ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف خود مؤلف، شهید ثانی (درگذشته ۹۶۵ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[وحید بهبهانی]] (درگذشته ۱۲۰۵ق) از اول مکاسب محرمه تا آخر معاطاة.
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[محمدباقر بهبهانی|وحید بهبهانی]] (درگذشته ۱۲۰۵ق) از اول مکاسب محرمه تا آخر معاطاة.
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[مدقق شیروانی]]، محمد بن حسن (درگذشته ۱۰۹۸ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[مدقق شیروانی]]، محمد بن حسن (درگذشته ۱۰۹۸ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[میرزا ابراهیم حسینی قزوینی]] (متوفای ۱۱۴۹ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[ابراهیم قزوینی|میرزا ابراهیم حسینی قزوینی]] (متوفای ۱۱۴۹ق).
# تبیان المسالک، شرح و حاشیه بر مسالک، تألیف بعضی از افاضل معاصران (متوفای ۱۲۰۶ق).
# تبیان المسالک، شرح و حاشیه بر مسالک، تألیف بعضی از افاضل معاصران (متوفای ۱۲۰۶ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف ملا حیدر علی بن میرزا محمد بن حسن شیروانی.
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف ملا حیدر علی بن میرزا محمد بن حسن شیروانی.
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف شیخ صالح بن محمدمهدی حائری (متوفای ۱۲۹۸ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف شیخ صالح بن محمدمهدی حائری (متوفای ۱۲۹۸ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[سید عبدالله شوشتری|سید عبدالله جزائری تستری]] (متوفای ۱۱۷۳ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[سید عبدالله جزایری|سید عبدالله جزائری تستری]] (متوفای ۱۱۷۳ق).
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[میرزا محمد تنکابنی]].<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دار الاضواء، ج۶، ص۱۹۶-۱۹۸.</ref>
# حاشیه بر مسالک الأفهام، تألیف [[محمد بن سلیمان تنکابنی|میرزا محمد تنکابنی]].<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دار الاضواء، ج۶، ص۱۹۶-۱۹۸.</ref>


== نسخه‌ها ==
== نسخه‌ها ==
چاپ‌های سنگی متعددی از کتاب مسالک الأفهام چاپ شده، اما به‌علت غلط‌های زیاد آنها، کتاب در دسترس بر اساس تلفیق بین نسخه‌های خطی و مقابلۀ این نسخه‌ها نوشته شده است. البته در بعضی موارد اشاره به نسخۀ دستخط شهید ثانی شده است.<ref>اعجاز حسین، کشف الحجب، ۱۴۰۹ق، ص۵۰۲.</ref> برخی از این نسخ بدین شرح است:
چاپ‌های سنگی متعددی از کتاب مسالک الأفهام چاپ شده، اما به‌علت غلط‌های زیاد آنها، کتاب در دسترس بر اساس تلفیق بین نسخه‌های خطی و مقابلۀ این نسخه‌ها نوشته شده است. البته در بعضی موارد اشاره به نسخۀ دستخط شهید ثانی شده است.<ref>اعجاز حسین، کشف الحجب، ۱۴۰۹ق، ص۵۰۲.</ref> برخی از این نسخ بدین شرح است:


قدیمی‌ترین نسخه در [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی]]، نسخه‌ای است که در عصر مؤلف نگاشته شده، زیرا در حواشی کتاب عبارت «منه سلّمه اللّه» وجود دارد که نشان از حیات مؤلف در زمان نگارش کتاب دارد.
قدیمی‌ترین نسخه در [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی|کتابخانه آیت‌الله مرعشی]]، نسخه‌ای است که در عصر مؤلف نگاشته شده، زیرا در حواشی کتاب عبارت «منه سلّمه اللّه» وجود دارد که نشان از حیات مؤلف در زمان نگارش کتاب دارد.


نسخۀ دیگر در همان کتابخانه به‌خط دوست‌محمد بن حبیب‌الله حسینی مازندرانی بوده که در سال ۱۰۸۰ق نوشته شده است.
نسخۀ دیگر در همان کتابخانه به‌خط دوست‌محمد بن حبیب‌الله حسینی مازندرانی بوده که در سال ۱۰۸۰ق نوشته شده است.
خط ۸۱: خط ۸۱:
نسخۀ چهارم از کتاب صید و ذباحه تا آخر دیات، در سال ۹۷۳ق نوشته شده و مصنف و نویسندۀ آن، این نسخه را با اصل مقابله کرده و تأیید کرده است.
نسخۀ چهارم از کتاب صید و ذباحه تا آخر دیات، در سال ۹۷۳ق نوشته شده و مصنف و نویسندۀ آن، این نسخه را با اصل مقابله کرده و تأیید کرده است.


نسخه‌های دیگری از مسالک الافهام در کتابخانه‌های [[کتابخانه مدرسه آیت الله گلپایگانی|گلپایگانی]]، [[کتابخانه مجلس شورای اسلامی|مجلس]] و [[کتابخانه آستان قدس رضوی|آستان قدس]] موجود است.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ص۴۷-۵۲.</ref>
نسخه‌های دیگری از مسالک الافهام در کتابخانه‌های [[کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی|گلپایگانی]]، [[کتابخانه مجلس|مجلس]] و [[کتابخانه آستان قدس رضوی|آستان قدس]] موجود است.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ص۴۷-۵۲.</ref>


=== چاپ ===
=== چاپ ===
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۵۱۱

ویرایش