مسجد امام حسن عسکری (قم): تفاوت میان نسخه‌ها

=== بازسازی===

بنای مسجد بارها از جمله در دوره صفویه مرمت و نوسازی شده است. قدیمی‌ترین بخش آن، ایوان جنوبی‌ آن است که در سال ۱۱۲۹ق بنا شده است. در زمان [[فتحعلی شاه قاجار]]، حاج حسین کدخدا آن را تعمیر کرد. در دوره ناصرالدین شاه در سال ۱۲۸۶ق، حاجی ابراهیم تاجر  در قسمت غربی آن زیرزمین و شبستانی بنا نهاد<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۳۰.</ref>  در سال ۱۲۹۵ق حاج علی‌نقی تاجر کاشی بخش‌هایی از جمله شبستان‌های شرقی و سردر آن را نوسازی کرد.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۱۱؛ فقیهی، تاریخ جامع قم، ۱۳۷۸ش، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> همچنین میرزا ابوالفضل زاهدی متوفای ۱۳۵۷ش سرداب آن را تعمیر کرده است.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۹. </ref> میرزا محمد فیض شبستان غربی و شیخ محمد کبیر نیز شبستان شرقی آن را تعمیر کرده‌اند. این دو شبستان به نام آن دو مشهور شده است.<ref>[http://www.isna.ir/news/91120100559  ایسنا؛ مسجدی که به دست وکیل امام حسن عسکری در قم بنا شد. کد خبر ۹۱۱۲۰۱۰۱۰۰۵۵۹، انتشار: ۱ اسفند ۱۳۹۱، دسترسی: ۱۵ آبان ۱۳۹۵.]</ref> پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] این مسجد به حمایت دفتر [[آیت الله صافی گلپایگانی]] بازسازی شد.<ref>آقابابایی و قریشی، آثار تاریخی و فرهنگی قم، ۱۳۸۳ش،  ۱۶۸</ref>  در این بازسازی طرح گسترش آن توسط [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله محمدرضا گلپایگانی]] مطرح شد. او با خرید املاک اطراف مسجد زمینه توسعه بنای آن را فراهم کرد و توسط آیت الله صافی گلپایگانی انجام  و در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۴ش افتتاح شد.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/455090  خبرگزاری شبستان؛ ساختمان جدید مسجد امام حسن عسکری (ع) افتتاح شد، انتشار: ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۴ش، دسترسی: ۱۸ آبان ۱۳۹۵ش.]</ref>

=== محل تدریس ===

شبستان‌های مسجد محل تدریس برخی از استادن [[حوزه علمیه قم]] بوده است. سید رضا صدر ۱۶ سال در یکی از شبستان‌های مسجد به امامت جماعت و تدریس می‌پرداخت.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۳ش، ج۴، ص۵۰۳-۵۰۴.</ref> همچنین درس [[میرزا ابوالفضل زاهدی]] (متوفای ۱۳۵۷ش) در این مسجد برگزار می‌شده است.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۹. </ref>  

===محل  اعتکاف===

مسجد امام حسن عسکری از مراکز اعتکاف در قم است که ستاد اعتکاف قم در آن تشکیل شده است.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950601000379 خبرگزاری فارس؛ مسجد امام حسن عسکری قم و اقامه نماز حسنین(ع)، انتشار، ۰۱ شهریور ۱۳۹۵، دسترسی۱۷ آبان ۱۳۹۵] </ref> گفته‌ شده که اعتکاف برای نخستین‌بار در ایران در این مسجد<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/05/18/455895  خبرگزاری تسنیم؛ مسجد امام حسن عسکری (ع) قم شاهکار معماری اسلامی، انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۳ش، دسترسی: ۱۷ آبان ۱۳۹۵ش]</ref> توسط [[آیت الله حائری]] برگزار شده است.<ref>[http://www.shia-news.com/fa/news/21444  اعتکاف در مسجد امام حسن عسکری قم، کد خبر: ۲۱۴۴۴، انتشار: ۲۱ خرداد ۱۳۹۰ش، دسترسی: ۱۷ آبان ۱۳۹۵ش.]</ref> آیت الله گلپایگانی در این مسجد معتکف می‌شده است.

[[پرونده:کاشی‌کاری مسجد امام حسن عسکری.jpg|بندانگشتی|کاشی‌کاری ورودی شبستان مسجد امام حسن عسکری]]

مسجد امام حسن عسکری در نزدیکی پل علیخانی واقع شده است. بنای آن مشتمل بر جلوخان، سردر ورودی، صحن، ایوان جنوبی، شبستان، زیرزمین و چهار شبستان در اضلاع مختلف صحن بود.<ref>آقابابایی و قریشی، آثار تاریخی و فرهنگی قم، ۱۳۸۳ش، ص۱۶۷</ref> در بازسازی آن توسط  دفتر آیت الله صافی دو شبستان دیگر به آن افزوده شد؛ یکی با مساحت ۲۹۰۰ متر مربع در طبقه همکف قرار دارد. این شبستان گنبدی با ۳۵ متر ارتفاع و گلدسته‌هایی با بلندای ۵۹ متر مربع دارد و تمامی قرآن بر دیوارهای آن کاشی‌کاری شده است. دیگری طبقه زیرین شبستان است که حدود ۲۷۰۰ متر مربع مساحت دارد. همچنین در این بازسازی ساختمانی در ۷ طبقه به آن افزوده شد که دو طبقه‌اش به کتابخانه و ۵ طبقه دیگر آن به بخش اداری و تأسیسات مسجد اختصاص دارد. طبقه تحتانی شبستان‌های جدید به کارهای فرهنگی مانند برگزاری نماشگاه کتاب و... اختصاص دارد.<ref>[http://www.yjc.ir/fa/news/5185550 جوان آنلاین، افتتاح بنای عظیم مسجد امام حسن عسکری در قم، کد خبر: ۵۱۸۵۵۵۰، انتشار ۰۷ اردیبهشت ۱۳۹۴، دسترسی ۱۳ آبان ۱۳۹۵ش.]</ref>

=== مساحت===

مسجد امام حسن عسکری ۴۱۷۰ متر مربع مساحت داشت. ۳۱۹۰ متر آن مسقف و مربوط به شبستان‌ها و ۱۵۲۰ متر مربع فضای باز بود. در بازسازی آن توسط آیت الله صافی گلپایگانی حدود ۲۵،۰۰۰ متر بنا به آن افزوده شد.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/455090  خبرگزاری شبستان؛ ساختمان جدید مسجد امام حسن عسکری (ع) افتتاح شد، انتشار: ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۴ش، دسترسی: ۱۸ آبان ۱۳۹۵ش.]</ref>