پرش به محتوا

محمدعلی جناح: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۵۴: خط ۵۴:
خشونت‌ و درگیری‌ بین‌ هندوها و مسلمانان‌ در سالهای‌ ۱۳۱۶ـ ۱۳۱۸ ش‌/۱۹۳۷ـ۱۹۳۹ شدت‌ یافت‌. هم‌زمان‌ تجربه ناخوشایند مسلمانان‌ از حکومت‌ هندوها در ایالت‌هایی‌ که‌ کنگره ملی‌ هند قدرت‌ را در دست‌ داشت‌، جناح‌ را به‌ پذیرش‌ «نظریه دو ملت» اقبال‌ لاهوری مجاب‌ کرد و به‌ این‌ نتیجه‌ رساند که‌ اگر مسلمانان‌ بخواهند بر پایه دین‌ و فرهنگ‌ خود آزادانه‌ زندگی‌ کنند، ناگزیرند کشوری‌ مستقل‌ داشته‌ باشند<ref> رجوع کنید به برک‌ و قریشی‌، ص۵۸، ۲۲۲ـ ۲۳۵</ref> اقبال در ۳۱ خرداد ۱۳۱۶/ ۲۱ ژوئن‌ ۱۹۳۷ در نامه‌ای‌، جناح‌ را تنها مصداق‌ رهبری‌ مسلمانان‌ شبه‌قاره‌ خواند. سرانجام‌ نظریه دو ملت‌ در قالب‌ «قطعنامه پاکستان» در ۳ فروردین‌ ۱۳۱۹/ ۲۳ مارس‌ ۱۹۴۰ در نشست‌ مسلم‌لیگ‌ به‌ تصویب‌ رسید. از آن‌ پس‌ درخواست‌ قطعنامه‌ برای‌ تشکیل‌ کشور مستقل‌ پاکستان‌ هدف‌ اصلی‌ و علنی‌ وی‌ شد و او همه تلاش‌ خود را صرف‌ تحقق‌ آن‌ کرد<ref>اقبال‌ لاهوری‌، همان‌ مقدمه‌، ص چهل‌وشش‌؛ برک‌ و قریشی‌، ص۱۸۵؛ احمد، ص‌۱۰؛ نیز رجوع کنید به جامعه مسلمانان‌ سراسر هند</ref>
خشونت‌ و درگیری‌ بین‌ هندوها و مسلمانان‌ در سالهای‌ ۱۳۱۶ـ ۱۳۱۸ ش‌/۱۹۳۷ـ۱۹۳۹ شدت‌ یافت‌. هم‌زمان‌ تجربه ناخوشایند مسلمانان‌ از حکومت‌ هندوها در ایالت‌هایی‌ که‌ کنگره ملی‌ هند قدرت‌ را در دست‌ داشت‌، جناح‌ را به‌ پذیرش‌ «نظریه دو ملت» اقبال‌ لاهوری مجاب‌ کرد و به‌ این‌ نتیجه‌ رساند که‌ اگر مسلمانان‌ بخواهند بر پایه دین‌ و فرهنگ‌ خود آزادانه‌ زندگی‌ کنند، ناگزیرند کشوری‌ مستقل‌ داشته‌ باشند<ref> رجوع کنید به برک‌ و قریشی‌، ص۵۸، ۲۲۲ـ ۲۳۵</ref> اقبال در ۳۱ خرداد ۱۳۱۶/ ۲۱ ژوئن‌ ۱۹۳۷ در نامه‌ای‌، جناح‌ را تنها مصداق‌ رهبری‌ مسلمانان‌ شبه‌قاره‌ خواند. سرانجام‌ نظریه دو ملت‌ در قالب‌ «قطعنامه پاکستان» در ۳ فروردین‌ ۱۳۱۹/ ۲۳ مارس‌ ۱۹۴۰ در نشست‌ مسلم‌لیگ‌ به‌ تصویب‌ رسید. از آن‌ پس‌ درخواست‌ قطعنامه‌ برای‌ تشکیل‌ کشور مستقل‌ پاکستان‌ هدف‌ اصلی‌ و علنی‌ وی‌ شد و او همه تلاش‌ خود را صرف‌ تحقق‌ آن‌ کرد<ref>اقبال‌ لاهوری‌، همان‌ مقدمه‌، ص چهل‌وشش‌؛ برک‌ و قریشی‌، ص۱۸۵؛ احمد، ص‌۱۰؛ نیز رجوع کنید به جامعه مسلمانان‌ سراسر هند</ref>


=== استقلال [[پاکستان]] ===
=== استقلال پاکستان ===
جناح، به‌ برنامه خود برای‌ بازسازی‌ تشکیلات‌ و تقویت‌ و گسترش‌ پایگاه‌ مردمی‌ حزب‌ مسلم‌لیگ‌ در میان‌ مسلمانان‌ شبه ‌قاره‌ ادامه‌ داد و سرانجام‌ حزب‌ را به‌ جایگاهی‌ رساند که‌ در انتخابات‌ دی‌ ۱۳۲۴/ دسامبر ۱۹۴۵ ـ ژانویه ۱۹۴۶ تقریباً همه کرسیهای‌ مسلمانان‌ را به‌ دست‌ آورد.<ref> رجوع کنید به گریوال‌، ص۱۸ـ۱۹؛ عایشه‌ جلال‌، ص۳۵ـ۱۷۳؛ جامعه‌ مسلمانان‌ سراسر هند</ref> در این‌ جایگاه‌، او فعالانه‌ در مذاکرات‌ استقلال‌ شرکت‌ کرد و سرانجام‌ در <small>۲۲ـ۲۳ مرداد ۱۳۲۶/ ۱۴ـ۱۵ اوت‌ ۱۹۴۷</small>، تأسیس‌ دولت‌ [[پاکستان]] اعلام‌ شد و جناح‌ فرمانداری‌ کل‌ و ریاست‌ مجمع‌ مؤسسان‌ [[پاکستان‌]] را برعهده‌ گرفت‌. زمانِ کوتاه‌ ریاست‌ و اقتدار وی‌ در دولت‌ پاکستان‌ <sup>(۲۳ مرداد ۱۳۲۶ ـ ۲۰ شهریور ۱۳۲۷/ ۱۵ اوت‌ ۱۹۴۷ ـ ۲۱ سپتامبر ۱۹۴۸)</sup> صرف‌ نظارت‌ بر استقرار نهادهای‌ حکومتی‌ کشور شد.<ref> برک‌ و قریشی‌، ص‌۲۳ـ۲۶؛ احمد، ص‌۱۰ـ ۱۱؛ گریوال‌، ص‌۲۲ـ۲۳؛ لودی‌، ص‌۱۵ـ۱۶</ref>
جناح، به‌ برنامه خود برای‌ بازسازی‌ تشکیلات‌ و تقویت‌ و گسترش‌ پایگاه‌ مردمی‌ حزب‌ مسلم‌لیگ‌ در میان‌ مسلمانان‌ شبه ‌قاره‌ ادامه‌ داد و سرانجام‌ حزب‌ را به‌ جایگاهی‌ رساند که‌ در انتخابات‌ دی‌ ۱۳۲۴/ دسامبر ۱۹۴۵ ـ ژانویه ۱۹۴۶ تقریباً همه کرسیهای‌ مسلمانان‌ را به‌ دست‌ آورد.<ref> رجوع کنید به گریوال‌، ص۱۸ـ۱۹؛ عایشه‌ جلال‌، ص۳۵ـ۱۷۳؛ جامعه‌ مسلمانان‌ سراسر هند</ref> در این‌ جایگاه‌، او فعالانه‌ در مذاکرات‌ استقلال‌ شرکت‌ کرد و سرانجام‌ در ۲۲ـ۲۳ مرداد ۱۳۲۶/ ۱۴ـ۱۵ اوت‌ ۱۹۴۷، تأسیس‌ دولت‌ [[پاکستان]] اعلام‌ شد و جناح‌ فرمانداری‌ کل‌ و ریاست‌ مجمع‌ مؤسسان‌ [[پاکستان‌]] را برعهده‌ گرفت‌. زمانِ کوتاه‌ ریاست‌ و اقتدار وی‌ در دولت‌ پاکستان‌ <sup>(۲۳ مرداد ۱۳۲۶ ـ ۲۰ شهریور ۱۳۲۷/ ۱۵ اوت‌ ۱۹۴۷ ـ ۲۱ سپتامبر ۱۹۴۸)</sup> صرف‌ نظارت‌ بر استقرار نهادهای‌ حکومتی‌ کشور شد.<ref> برک‌ و قریشی‌، ص‌۲۳ـ۲۶؛ احمد، ص‌۱۰ـ ۱۱؛ گریوال‌، ص‌۲۲ـ۲۳؛ لودی‌، ص‌۱۵ـ۱۶</ref>


== جناح و جماعت خوجه اثناعشری==
== جناح و جماعت خوجه اثناعشری==
۱۳۶

ویرایش