پرش به محتوا

محمدعلی جناح: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶۶: خط ۶۶:


== اظهارنظرهای گوناگون==
== اظهارنظرهای گوناگون==
درباره شخصیت‌ جناح، اظهارات‌ متناقضی می‌شود. اکبر احمد، با بررسی‌ انتقادی‌ مجموعه‌ آثار موجود درباره شرح‌حال‌ و شخصیت‌ جناح‌، گزارشی‌ مفصّل‌ از آرا و نظریات‌ متعارض‌ به‌دست‌ داده‌ است‌. نگاه‌ غالب‌ پژوهشگران‌ و نویسندگان‌ پاکستانی‌ معطوف‌ به‌ شخصیت‌ جناح‌ است‌. آنان‌ تصویری‌ از یک‌ اسطوره خلل‌ناپذیر و قهرمان‌ ملی‌ ارائه‌ می‌دهند، اما روشنفکران‌ و نویسندگان‌ هندی‌ به‌ گونه‌ای‌ دیگر درباره او اظهار نظر می‌کنند. غالب‌ آنها متأثر از گفتمان‌ چپ‌ و مارکسیسم‌، جناح‌ را رهبر بورژوازی‌ و ابزار سیاست‌ استعماری‌ انگلیسی‌ می‌دانند که‌ به‌ پشتیبانی‌ استعمار، هندوستان‌ یکپارچه‌ را دو پاره‌ کرد<ref> رجوع کنید به احمد، ص‌۱۹ـ۳۲</ref>
غالب‌ پژوهشگران‌ و نویسندگان‌ پاکستانی‌ از جناح‌ تصویری‌ از یک‌ اسطوره خلل‌ناپذیر و قهرمان‌ ملی‌ ارائه‌ می‌دهند، اما روشنفکران‌ و نویسندگان‌ هندی‌، جناح‌ را رهبر بورژوازی‌ و ابزار سیاست‌ استعماری‌ انگلیسی‌ می‌دانند که‌ به‌ پشتیبانی‌ استعمار، هندوستان‌ یکپارچه‌ را دو پاره‌ کرد<ref> رجوع کنید به احمد، ص‌۱۹ـ۳۲</ref>


افزون‌ بر این‌، درباره جهان‌بینی‌ جناح‌ و نسبت‌ آن‌ با اسلام‌، مباحث‌ متعارضی‌ وجود دارد. عده‌ای‌ با استناد به‌ شواهدی‌ از سالهای‌ نخست‌ زندگی‌ او، به‌ویژه‌ در غرب‌، جناح‌ را سکولار و غربگرا معرفی‌ کرده‌ و برخی‌ با تکیه‌ بر سخنرانیها و رفتار وی‌ در سالهای‌ پایانی‌ زندگی‌اش‌، او را مسلمانی‌ معتقد به‌ شریعت‌ و فراتر از آن‌، مدافع‌ آمیختگی‌ دین‌ با سیاست‌ و حتی‌ اصولگرا خوانده‌اند. دسته‌ای‌ از متشرعان‌ نیز، با تکیه‌ بر پاره‌ای‌ مستنداتِ نه‌ چندان‌ قوی‌ از زندگی‌ او در غرب‌، به‌ سبب‌ سستی‌ در عمل‌ به‌ شریعت‌ اسلام‌ و داشتن‌ اندیشه سیاسی‌ التقاطی‌ (آمیختن‌ اسلام‌ با دموکراسی‌ و تأکید بر حقوق‌ اقلیتهای‌ غیرمسلمان‌)، به‌ راه‌ افراط‌ رفته‌ و او را کافر قلمداد کرده‌اند.<ref> رجوع کنید به احمد، ص‌۱۹۳ـ۲۰۲</ref>
هم‌چنین عده‌ای‌ با استناد به‌ شواهدی‌ از سالهای‌ نخست‌ زندگی‌ او، به‌ویژه‌ در غرب‌، جناح‌ را سکولار و غربگرا معرفی‌ کرده‌ و برخی‌ با تکیه‌ بر سخنرانیها و رفتار وی‌ در سالهای‌ پایانی‌ زندگی‌اش‌، او را مسلمانی‌ معتقد به‌ شریعت‌ و فراتر از آن‌، مدافع‌ آمیختگی‌ دین‌ با سیاست‌ و حتی‌ اصولگرا خوانده‌اند. دسته‌ای‌ از متشرعان‌ نیز، با تکیه‌ بر پاره‌ای‌ مستنداتِ نه‌ چندان‌ قوی‌ از زندگی‌ او در غرب‌، به‌ سبب‌ سستی‌ در عمل‌ به‌ شریعت‌ اسلام‌ و داشتن‌ اندیشه سیاسی‌ التقاطی‌ (آمیختن‌ اسلام‌ با دموکراسی‌ و تأکید بر حقوق‌ اقلیتهای‌ غیرمسلمان‌)، به‌ راه‌ افراط‌ رفته‌ و او را کافر قلمداد کرده‌اند.<ref> رجوع کنید به احمد، ص‌۱۹۳ـ۲۰۲</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
۱۳۶

ویرایش