سید حسین نصر: تفاوت میان نسخه‌ها

سید حسین‌ نصر در ۱۹ فروردین ۱۳۱۲ش. (۷ آوریل ۱۹۳۳) زاده شد. پدرش سید ولی الله، همچون پدرش، طبیب خانواده سلطنتی ایران بود. نام خانوادگی «نصر» برگرفته از «نصر الاطباء» است که پادشاه ایران به پدر بزرگ سید حسین نصر اعطا کرده بود.<ref>موریس، زیلان، شرح حال، احوال و آثار دکتر سید حسین نصر، ص۱۳.</ref> پدر نصر، عضو نخستین مجلس بعد از [[انقلاب مشروطه]] بود و در تدوین قانون اساسی نیز دخالت داشت.<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۲.</ref>

مادرش ضیاء اشرف نصر (کیا)، از نوادگان [[شیخ فضل الله نوری]] بود.<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۱.</ref>

نصر در طول سالهای اقامت در هاروارد، سفرهایی به اروپا داشت که در خلال آنها با بزرگترین نویسندگان سنتی و نمایندگان «حکمت جاویدان»، یعنی فریتیوف شوان و تیتوس بورکهارت، که تأثیر بسیاری بر حیات معنوی و عقلانی او داشتند، ملاقات کرد. همچنین به مراکش سفر کرد، که اهمیت معنوی بسیاری برای وی داشت به طوری که با تصوف به شکلی که توسط پیر عارف مغرب، شیخ احمد العلاوی (شیخ بزرگ الجزایری طایفه شاذلیه) تعلیم و تجربه می‌شد، آشنا شد.<ref>موریس، زیلان، شرح حال، احوال و آثار دکتر سیدحسین نصر، ص۱۹.</ref> وی خود را بسیار تحت تأثیر آثار و الطاف صادر شده از شیخ العلاوی می‌داند.<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۲۴۳.</ref>

وی نزد عصار، [[شرح منظومه]] [[ملاهادی سبزواری|سبزواری]] و متن عرفانی [[اشعة اللمعات]] جامی را خواند<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۲۳.</ref> و نزد طباطبائی، [[اسفار]] [[ملاصدرا]]، [[دیوان حافظ]] و مباحثی در [[فلسفه تطبیقی]]، بحثهایی درباره کتاب سرّ اکبر ترجمه فارسی اوپانیشادها و تصحیح نائینی و تارا چند (Tara Chand)، و تفاسیر اناجیل از منظر اسلام را آموخت.<ref>در جست و جوی امر قدسی، صص ۱۲۵-۱۲۶.</ref> همچنین وی در مباحثات علمی طباطبائی و [[هانری کربن]]، یکی از مترجمین مطالب آنها بوده است.<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۳۱.</ref> نصر ۵ سال را در درسهای اسفار قزوینی شرکت کرد و از وی به عنوان بهترین و برجسته‌ترین استاد [[اسفار اربعه|اسفار]] یاد می‌کند.<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۳۴.</ref> همچنین او برخی متون عرفانی مانند الانسان الکامل اثر عبدالکریم جیلی و حکایت الهی خاص و عام اثر خود [[مهدی الهی قمشه‌ای|الهی قمشه‌ای]] را نزد [[مهدی الهی قمشه ای|الهی قمشه ای]] خواند و اشارات [[ابن سینا]] و و شرح اشارات [[خواجه نصیر]] را نزد [[جواد مصلح]] آموخت.<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۳۵.</ref>

# عضو شورای عالی فرهنگ<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۰۵.</ref>

# عضو شورای عالی آموزش<ref>در جست و جوی امر قدسی، ص۱۰۵.</ref>

نصر در ششم ژانویه۱۹۷۹ ([[۱۶ دی]] ۱۳۵۷)، به همراه همسر و دخترش، به لندن رفت تا از آنجا به عنوان رئیس دفتر ملکه ایران، به نمایندگی از ایران، برای افتتاح نمایشگاه هنر ایرانی در توکیو به ژاپن رود. اما با به تأخیر افتادن نمایشگاه و وقوع [[انقلاب اسلامی]] در ایران، وی از آنجا به آمریکا رفت و نخست، در دانشگاه یوتا به عنوان استاد مهمان برجسته مشغول به کار شد.<ref>موریس، زیلان، شرح حال، احوال و آثار دکتر سیدحسین نصر، صص ۲۸-۲۹؛ در جست و جوی امر قدسی، تهران: نشر نی، ۱۳۹۳، صص ۱۹۰-۱۹۲.</ref> در ادامه وی به دانشگاه تمپل رفت و به مدت پنج سال (از ۱۹۷۹تا ۱۹۸۴) در آنجا به فعالیت پرداخت.<ref>در جست و جوی امر قدسی، صص ۱۹۵-۱۹۶.</ref>

واژۀ سنت برگرفته از واژۀ لاتینی Traditio است که در کلیسای کاتولیک آن را به معنای آموزه‌هایی می‌دانند که از دورۀ حواریون در طول چندین سده بر هم انباشته شده و به ما رسیده<ref>نصر، در جست وجوی امر قدسی، ص۱۷</ref> این واژه از نظر ریشه شناسی به انتقال مربوط می‌شود و در حوزۀ معنایی‌اش شامل نظریۀ معرفت، عمل، فنون، قوانین، اشکال و برخی عناصر دیگر است که شفاهی یا مکتوب‌اند. اما سنت از نظر [[رنه گنون]] (که مورد پذیرش نصر نیز هست) به معنای حقایق یا اصولی است که دارای منشا الهی بوده و بر بشر و کل قلمرو هستی، وحی و الهام شده است. آنچه از طریق شخصیت‌هایی که به صورت پیامبران، آواتارها و لوگوس نمود یافته‌اند و از طریق دیگر مراکز انتقال دهنده به همراه همۀ نتایج و تاثیرات این اصول در حوزه‌های گوناگونی شامل حقوق، ساختار اجتماعی، هنر، علوم و نیز شامل معرفت و دانش عالی توام با ابزارهای کسب آن است.<ref>نصر، در جست وجوی امر قدسی، ص۲۵۸</ref>

نصر معتقد است سنت هم حقیقت است و هم حضور. از منبعی می‌آید که هر چیزی از آن نشات گرفته و به آن بازمی‌گردد. بنابراین تمامی چیزها را دربرگرفته است. دربردارندۀ معنای حقیقتی است که هم منشا الهی دارد و هم در سراسر یک دوره از تاریخ انسانی و از طریق انتقال یا احیای پیام وحیانی تداوم یافته است. سنت در چنین معنایی پیوند و ارتباط محکمی با [[حکمت جاویدان]] دارد.<ref>نصر، معرفت و امر قدسی، ص۶۱-۵۸</ref> بدین ترتیب سنت مطابق تعریف نصر و سایر [[سنت گرایان]]، در برابر [[تجددگرایی]] (مدرنیته) قرار می‌گیرد.<ref>نصر، در جست وجوی امر قدسی، ص۲۵۹</ref> به علاوه این معنا از سنت به طور جدایی ناپذیری با [[وحی]] و دین، امر قدسی، عقیدۀ راست کیشی، با اقتدار و تداوم و ترتیب انتقال حقیقت، با حیات آفاقی و انفسی و نیز با زندگی روحانی، علم و هنر مرتبط است.<ref>نصر، معرفت و امر قدسی، ص۵۸</ref>

نصر معتقد است سنت نه تنها با کلمات بلکه از طریق اشکال دیگر هنری نیز با انسان سخن می‌گوید.<ref>نصر، معرفت و امر قدسی، ص۲۰۹</ref> هنر سنتی که در دل آن هنر مقدس جای دارد، هنری است که در آن هنرمند با استفاده از فنون سنتی به ابزاری برای بیان برخی نمادها و ایده‌هایی که فرافردی‌اند، تبدیل می‌شود. سرچشمۀ صورت‌ها، نمادها، قالب‌ها و رنگ‌ها در هر نوع هنر سنتی، عالم مابعدالطبیعی و معنوی است که به هنرمند نیز تعالی می‌بخشد و این ریشۀ تفاوت بزرگ میان هنر سنتی و هنر مدرن است.<ref>نصر، در جست وجوی امر قدسی، ص۳۳۵</ref>  

نصر برای تعلیم و تربیت، جایگاه ویژه‌ای قائل است و بنابراین معتقد است هر شخصی قادر به انجام آن نیست. معلمی به دو عامل استعداد و علاقه نیاز دارد.<ref>نصر، در جست وجوی امر قدسی، ص۱۱۳</ref> وی با انتقاد از نظام آموزشی پاره پاره به ویژه در غرب، نظام آموزشی کامل را نظامی مناسب دانسته و بنابراین از احیای نظام آموزشی سنتی اسلامی که مانند همۀ نظام‌های سنتی مبتنی بر ملاحظۀ همۀ عوامل با یکدیگر (پرورش ذهن و اندیشه و جسم) است، پشتیبانی می‌کند. در این شیوۀ تعلیم و تربیت، رابطۀ معلم و شاگرد بسیار انسانی و نزدیک است و پرورش نفس و ذهن، عوامل اخلاقی و حتی جسمانی و نیز فکری همه به یک اندازه مورد توجه قرار می‌گیرند. درحالیکه به باور وی امروزه، تعلیم و تربیت جدید کاملا از اخلاق جدا افتاده است.<ref>نصر، در جست وجوی امر قدسی، ص۱۱۵</ref> امروزه حکمت، یعنی معرفتی که انسان را به کمال می‌رساند و کل وجود او را در برمی‌گیرد، فراموش شده است.<ref>نصر، در جست وجوی امر قدسی، ص۱۱۷</ref>