Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵
ویرایش
جز (←احکام فقهی فاسق) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فاسِقْ''' کسی که از دستورات خداوند نافرمانی میکند. تکذیب آیههای [[قرآن]]، پیمانشکستن، قطع [[صله رحم|صله رحم]] و فساد کردن از ویژگیهای فاسق دانسته شده است. فاسق أحکام خاصی در فقه و کلام دارد؛ از جمله این که فاسق | '''فاسِقْ''' کسی که از دستورات خداوند نافرمانی میکند. تکذیب آیههای [[قرآن]]، پیمانشکستن، قطع [[صله رحم|صله رحم]] و فساد کردن از ویژگیهای فاسق دانسته شده است. فاسق أحکام خاصی در فقه و کلام دارد؛ از جمله این که فاسق نمیتواند به مقام [[امامت]] برسد، نمیتواند [[امام جماعت]] باشد و شهادتش قابل قبول نیست. متفکران [[شیعه امامیه]] معتقدند، فقط [[کافر]] (نه [[مسلمان]] فاسق) به [[عذاب]] ابدی مبتلا میشود. | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
خط ۵: | خط ۵: | ||
==اوصاف فاسق در قرآن== | ==اوصاف فاسق در قرآن== | ||
در [[قرآن]] برای فاسق | در [[قرآن]] برای فاسق ویژگیهای مختلفی ذکر شدهاست؛ از جمله:نقض عهد خداپرستی، قطع پیوندهای خویشاوندی و دوستی، فساد در زمین<ref>سوره بقره، آیه ۲۷.</ref><ref>مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، صص۱۵۳-۱۵۵.</ref>، تکذیب آیات الهی<ref>سوره انعام، آیه ۴۹.</ref>، ظلم کردن<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۵.</ref>، عدم پیروی از دستورات خدا<ref>سوره کهف، آیه ۵۰.</ref>، مستکبر بودن<ref>سوره أحقاف، آیه ۲۰.</ref>، فراموش کردن [[خدا]] و در نتیجه، ابتلا به خودفراموشی<ref>سوره حشر، آیه ۱۹.</ref> و غیره. | ||
==ایمان و عذاب فاسق== | ==ایمان و عذاب فاسق== | ||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
==فاسق و امامت== | ==فاسق و امامت== | ||
[[شیعه امامیه]] معتقد است که فاسق به مقام [[امامت]] نمیرسد؛ چرا که فاسق، [[ظالم]] است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۵.</ref> و ظالم به مقام امامت نمیرسد.<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۴؛ مجموعهای از نویسندگان، امامتپژوهی (بررسی دیدگاههای امامیه، معتزله واشاعره)، ۱۳۸۱ش، ص۲۶۸.</ref> <br /> | [[شیعه امامیه]] معتقد است که فاسق به مقام [[امامت]] نمیرسد؛ چرا که فاسق، [[ظالم]] است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۵.</ref> و ظالم به مقام امامت نمیرسد.<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۴؛ مجموعهای از نویسندگان، امامتپژوهی (بررسی دیدگاههای امامیه، معتزله واشاعره)، ۱۳۸۱ش، ص۲۶۸.</ref> <br /> | ||
اما اکثر [[اهل سنت]] معتقدند که بعد از تعیین امام، اگر او بواسطه ظلم و غصب اموال و غیره فاسق شود، از [[امامت]] برکنار نمیشود و از مشروعیت ساقط نمیشود. <ref>باقلانی، | اما اکثر [[اهل سنت]] معتقدند که بعد از تعیین امام، اگر او بواسطه ظلم و غصب اموال و غیره فاسق شود، از [[امامت]] برکنار نمیشود و از مشروعیت ساقط نمیشود.<ref>باقلانی، تمهید الأوائل، ۱۴۰۷ق، ص۴۷۸.</ref> | ||
==احکام فقهی فاسق== | ==احکام فقهی فاسق== | ||
فاسق احکام خاصی دارد از جمله این که [[غیبت]] کردن درباره فاسقی که آشکارا [[گناه]] | فاسق احکام خاصی دارد از جمله این که [[غیبت]] کردن درباره فاسقی که آشکارا [[گناه]] میکند و متجاهر به فسق است، [[حرام]] نیست.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۵، ص۲۶۱؛ مکارم، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۱۲۷.</ref> شهادتش قابل قبول نیست<ref>شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، صص۷۲۶-۷۲۷.</ref> و خبرش قابل پذیرش نیست و باید جداگانه درباره درستی یا نادرستی خبرش تحقیق کرد.<ref>سوره حجرات، آیه ۶</ref> همچنین، فاسق نمیتواند [[امام جماعت]] باشد.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۷۱.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
* ابن منظور، لسان العرب، بیجا، بینا، بیتا. | * ابن منظور، لسان العرب، بیجا، بینا، بیتا. | ||
* الفراهیدی، الخلیل بن أحمد، العین، بیجا، بینا، بیتا. | * الفراهیدی، الخلیل بن أحمد، العین، بیجا، بینا، بیتا. | ||
* باقلانی، ابوبکر، | * باقلانی، ابوبکر، تمهید الأوائل فی تلخیص الدلائل، لبنان، مؤسسة الکتب الثقافیة، ۱۴۰۷ق. | ||
* سبحانی، جعفر، محاضرات فی الإلهیات، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۴۲۸ق. | * سبحانی، جعفر، محاضرات فی الإلهیات، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۴۲۸ق. | ||
* شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴ش. | * شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴ش. | ||
* شیخ مفید، المقنعه، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | * شیخ مفید، المقنعه، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | ||
* طوسی، محمد بن محمد،الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق. | * طوسی، محمد بن محمد،الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق. | ||
* طوسی، نصیرالدین، قواعد العقائد، | * طوسی، نصیرالدین، قواعد العقائد، انتشارات دار الغربۀ، ۱۴۱۳ق. | ||
* علامه حلی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد قسم الالهیات، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۳۸۲ش. | * علامه حلی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد قسم الالهیات، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۳۸۲ش. | ||
* علامه مجلسی، بحار الانوار، بیروت، انتشارات موسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق. | * علامه مجلسی، بحار الانوار، بیروت، انتشارات موسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق. | ||
* قاضی عبدالجبار، شرح الأصول | * قاضی عبدالجبار، شرح الأصول الخمسة، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ق. | ||
* مجموعهای از نویسندگان، امامت پژوهی(بررسی دیدگاههای امامیه، معتزله واشاعره)، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ۱۳۸۱ش. | * مجموعهای از نویسندگان، امامت پژوهی(بررسی دیدگاههای امامیه، معتزله واشاعره)، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ۱۳۸۱ش. | ||
* مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامی، ۱۳۷۴ش. | * مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامی، ۱۳۷۴ش. |