Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، movedable، مدیران، templateeditor
۶٬۴۶۴
ویرایش
فاسق: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیز کاری
imported>Shadpoor جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز (تمیز کاری) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فاسِقْ''' کسی که از دستورات | '''فاسِقْ''' کسی که از دستورات خداوند نافرمانی میکند. تکذیب آیه‌های [[قرآن]]، پیمان‌شکستن، قطع [[صله رحم|صله رحم]] و فساد کردن از ویژگی‌های فاسق دانسته شده است. فاسق أحکام خاصی در فقه و کلام دارد؛ از جمله این که فاسق نمی تواند به مقام [[امامت]] برسد، نمی تواند [[امام جماعت]] باشد و شهادتش قابل قبول نیست. طبق آیه قرآن، خداوند فاسقی را که [[توبه|توبه]] کند، بخشیده و هدایت میکند. متفکران [[شیعه امامیه]] معتقدند، فقط فاسقِ کافر به عذاب ابدی مبتلا میشود و عذاب فاسقِ مسلمان ابدی نیست. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
[[فاسق|فسق]] در لغت به معنای نافرمانی و ترک دستور خدا و خروج از راه حق و تمایل به [[گناه]] است؛ از این رو، فاسق کسی است که در برابر دستورات خدا، نافرمانی | [[فاسق|فسق]] در لغت به معنای نافرمانی و ترک دستور خدا و خروج از راه حق و تمایل به [[گناه]] است؛ از این رو، فاسق کسی است که در برابر دستورات خدا، نافرمانی میکند و از راه حق خارج میشود.<ref>فراهیدی، العین، ج۵، ص۸۲؛ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۳۰۸</ref> | ||
==اوصاف فاسق در قرآن== | ==اوصاف فاسق در قرآن== | ||
در قرآن برای فاسق ویژگی های مختلفی ذکر | در قرآن برای فاسق ویژگی های مختلفی ذکر شده‌است؛ از جمله:نقض عهد خداپرستی، قطع پیوند های خویشاوندی و دوستی، فساد در زمین<ref>سوره بقره، آیه ۲۷.</ref> <ref>مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، صص۱۵۳-۱۵۵.</ref>، تکذیب آیات الهی<ref>سوره انعام، آیه ۴۹.</ref>، ظلم کردن<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۵.</ref>، عدم پیروی از دستورات خدا<ref>سوره کهف، آیه ۵۰.</ref>، مستکبر بودن<ref>سوره أحقاف، آیه ۲۰.</ref>، فراموش کردن [[خدا]] و در نتیجه، ابتلا به خودفراموشی<ref>سوره حشر، آیه ۱۹.</ref> و غیره. | ||
==فاسق در فقه و کلام== | ==فاسق در فقه و کلام== | ||
در علوم اسلامی همچون [[فقه]] و [[کلام]]، مباحثی پیرامون فسق -در برابر [[عدالت]] یا [[عصمت]]- مطرح شده است: | در علوم اسلامی همچون [[فقه]] و [[کلام]]، مباحثی پیرامون فسق -در برابر [[عدالت]] یا [[عصمت]]- مطرح شده است: | ||
*فاسق در فقه: فاسق احکام خاصی دارد از جمله این که:[[غیبت]] کردن درباره فاسقی که آشکارا [[گناه]] | *فاسق در فقه: فاسق احکام خاصی دارد از جمله این که:[[غیبت]] کردن درباره فاسقی که آشکارا [[گناه]] میکند و متجاهر به فسق است، حرام نیست.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۵، ص۲۶۱؛ مکارم، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۱۲۷.</ref> شهادتش قابل قبول نیست <ref>شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، صص۷۲۶-۷۲۷.</ref> و خبرش قابل پذیرش نیست و باید جداگانه درباره درستی یا نادرستی خبرش تحقیق کرد.<ref>سوره حجرات، آیه ۶</ref> همچنین، فاسق نمی‌تواند [[امام جماعت]] باشد.<ref>شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۷۱.</ref> | ||
*فاسق در علم کلام: شیعه امامیه معتقد است که فاسق به مقام [[امامت]] نمی‌رسد؛ چرا که فاسق، [[ظالم]] است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۵.</ref> و ظالم به مقام امامت نمی‌رسد.<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref>.<ref> مجموعه‌ای از نویسندگان امامت پژوهی(بررسی دیدگاه‌های امامیه، معتزله واشاعره)، ۱۳۸۱ش، ص۲۶۸.</ref> اما اکثر اهل سنت معتقدند که بعد از تعیین امام، اگر او بواسطه ظلم و غصب اموال و غیره فاسق شود، از امامت برکنار نمی شود و از مشروعیت ساقط نمی شود. <ref>باقلانی، تمهيد الأوائل في تلخيص الدلائل، ۱۴۰۷ق، ص۴۷۸.</ref> همچنین، در بحث خلود و ابدی بودن [[عذاب]] الهی، شیعیه امامیه معتقد است خلود مختص به [[کافر]] است؛ و مسلمان حتی اگر فاسق باشند، برای همیشه در عذاب الهی باقی نمی ماند.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۲۷۴-۲۷۶؛ سبحانی، محاضرات فی الإلهیات، ۱۴۲۸ق، صص۴۶۱-۴۶۳.</ref> اما وعیدیه -که گروهی از [[خوارج]] هستند- معتقدند که کسی که مرتکب گناهان کبیره میشود، کافر است و خلود در عذاب دارد<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۱۳۲.</ref>. البته اگر فاسق توبه کند، خداوند او را می‌بخشد و هدایت می‌نماید: «ای کسانی که ایمان آورده اید، به سوی خدا توبه کنید، توبه‌ای خالص؛ امید است(با این کار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشد.»<ref>سوره تحریم، آیه ۸.</ref> | *فاسق در علم کلام: شیعه امامیه معتقد است که فاسق به مقام [[امامت]] نمی‌رسد؛ چرا که فاسق، [[ظالم]] است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۵.</ref> و ظالم به مقام امامت نمی‌رسد.<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref>.<ref> مجموعه‌ای از نویسندگان امامت پژوهی(بررسی دیدگاه‌های امامیه، معتزله واشاعره)، ۱۳۸۱ش، ص۲۶۸.</ref> اما اکثر اهل سنت معتقدند که بعد از تعیین امام، اگر او بواسطه ظلم و غصب اموال و غیره فاسق شود، از امامت برکنار نمی شود و از مشروعیت ساقط نمی شود. <ref>باقلانی، تمهيد الأوائل في تلخيص الدلائل، ۱۴۰۷ق، ص۴۷۸.</ref> همچنین، در بحث خلود و ابدی بودن [[عذاب]] الهی، شیعیه امامیه معتقد است خلود مختص به [[کافر]] است؛ و مسلمان حتی اگر فاسق باشند، برای همیشه در عذاب الهی باقی نمی ماند.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۲۷۴-۲۷۶؛ سبحانی، محاضرات فی الإلهیات، ۱۴۲۸ق، صص۴۶۱-۴۶۳.</ref> اما وعیدیه -که گروهی از [[خوارج]] هستند- معتقدند که کسی که مرتکب گناهان کبیره میشود، کافر است و خلود در عذاب دارد<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۱۳۲.</ref>. البته اگر فاسق توبه کند، خداوند او را می‌بخشد و هدایت می‌نماید: «ای کسانی که ایمان آورده اید، به سوی خدا توبه کنید، توبه‌ای خالص؛ امید است(با این کار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشد.»<ref>سوره تحریم، آیه ۸.</ref> | ||