پرش به محتوا

حرز: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۱۴
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=سپتامبر|روز=۲۹|سال=۲۰۱۴|چند = 2}}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=سپتامبر|روز=۲۹|سال=۲۰۱۴|چند = 2}}
حِرز ، پاره‌اى از آیات، اذكار، اوراد و ادعیه مأثورى كه براى حفظ جان و مال از آسیبها می‌خوانده یا به ‌صورت مكتوب با خود حمل می‌كرده‌اند.
حِرز ، پاره‌اى از آیات، اذكار، اوراد و ادعیه مأثورى كه براى حفظ جان و مال از آسیب ها می‌خوانده یا به ‌صورت مكتوب با خود حمل می‌كرده‌اند.


==در لغت و اصطلاح==
==در لغت و اصطلاح==


حِرز (جمع آن اَحْراز) در لغت به جایى می‌گویند كه چنان محصور و محكم باشد كه اگر كسى بدان وارد شود از گزندها و خطرها مصون بماند<ref>خلیل‌بن احمد؛ جوهرى؛ ابن‌منظور؛ زبیدى، ذیل واژه</ref> و در اصطلاح، مشابه با تعویذ و عُوذَه<ref>رجوع کنید به جوهرى؛ ابن‌منظور؛ زبیدى، همانجاها</ref> یا قسمى از آن است كه با آداب شرع موافق باشد. بنابه گفته زمخشرى<ref>ذیل واژه</ref> كاربرد حرز در معناى اصطلاحى از باب مَجاز است.<ref>نیز رجوع کنید به زبیدى، همانجا</ref>
حِرز (جمع آن اَحْراز) در لغت به جایى می‌گویند كه چنان محصور و محكم باشد كه اگر كسى بدان وارد شود از گزندها و خطرها مصون بماند<ref>خلیل‌بن احمد؛ جوهرى؛ ابن‌منظور؛ زبیدى، ذیل واژه</ref> و در اصطلاح، مشابه با [[تعویذ]] و عُوذَه<ref>رجوع کنید به جوهرى؛ ابن‌منظور؛ زبیدى، همانجاها</ref> یا قسمى از آن است كه با آداب [[شرع]] موافق باشد. بنابه گفته [[زمخشرى]]<ref>ذیل واژه</ref> كاربرد حرز در معناى اصطلاحى از باب مَجاز است.<ref>نیز رجوع کنید به زبیدى، همانجا</ref>


==تفاوت حرز با تعویذ==
==تفاوت حرز با تعویذ==


درباره تفاوت حرز و تعویذ و دعا باید گفت اینها مفاهیمى متداخل‌اند و مرز آنها با یكدیگر چندان مشخص نیست. در برخى از كتابهاى حدیث حرزها و تعویذها در یك باب و یك ردیف جمع شده‌اند.<ref>براى نمونه رجوع کنید به كلینى، ج 2، ص 568؛ مجلسى، 1403، ج 91، ص 193ـ406</ref> شمارى از حرزها نیز ذیل عنوان «عوذات الائمة علیهم‌السلام للحفظ» (تعویذهاى امامان براى حفظ خود از آسیب ها) فراهم آمده‌اند.<ref>براى نمونه رجوع کنید به مجلسى، 1403، ج 91، ص 192</ref> ابن‌طاووس دعاى منسوب به امام جواد علیه‌السلام را كه گویند براى مصون ماندن از آسیبها براى مأمون نوشت، در مُهَج‌الدعوات<ref>مُهَج‌الدعوات، ص 52ـ59</ref> «حرز» و در الامان<ref>الامان،ص 74</ref> «عوذه» نامیده است. از مقایسه متون حرزها و تعویذها نیز به تفاوتى نمی‌توان دست یافت. به همین سبب، در ادبیات محدّثان و اهل دعا، حرز و تعویذ و تحرّز و تعوّذ غالباً در یك سیاق و به یك معنا به‌كار رفته‌اند.<ref>براى نمونه رجوع کنید به برقى، ج 2، ص 367؛ ابن‌طاووس، 1414ـ1416، ج 2، ص 275</ref> شاید بتوان گفت تعویذ تنها خواندنیها و نوشتنی ها (از قبیل اسم اعظم یا اذكار و ادعیه) است، اما حرز افزون بر اینها شامل اشیا هم می‌گردد.
درباره تفاوت حرز و [[تعویذ]] و [[دعا]] باید گفت اینها مفاهیمى متداخل‌اند و مرز آنها با یكدیگر چندان مشخص نیست. در برخى از كتاب هاى [[حدیث]] حرزها و تعویذها در یك باب و یك ردیف جمع شده‌اند.<ref>براى نمونه رجوع کنید به كلینى، ج 2، ص 568؛ مجلسى، 1403، ج 91، ص 193ـ406</ref> شمارى از حرزها نیز ذیل عنوان «عوذات الائمة علیهم‌السلام للحفظ» (تعویذهاى [[امامان]] براى حفظ خود از آسیب ها) فراهم آمده‌اند.<ref>براى نمونه رجوع کنید به مجلسى، 1403، ج 91، ص 192</ref> [[ابن طاووس|ابن‌طاووس]] دعاى منسوب به امام جواد علیه‌السلام را كه گویند براى مصون ماندن از آسیبها براى مأمون نوشت، در مُهَج‌الدعوات<ref>مُهَج‌الدعوات، ص 52ـ59</ref> «حرز» و در الامان<ref>الامان،ص 74</ref> «عوذه» نامیده است. از مقایسه متون حرزها و تعویذها نیز به تفاوتى نمی‌توان دست یافت. به همین سبب، در ادبیات محدّثان و اهل دعا، حرز و تعویذ و تحرّز و تعوّذ غالباً در یك سیاق و به یك معنا به‌كار رفته‌اند.<ref>براى نمونه رجوع کنید به برقى، ج 2، ص 367؛ ابن‌طاووس، 1414ـ1416، ج 2، ص 275</ref> شاید بتوان گفت تعویذ تنها خواندنیها و نوشتنی ها (از قبیل اسم اعظم یا اذكار و ادعیه) است، اما حرز افزون بر اینها شامل اشیا هم می‌گردد.


==در احادیث==
==در احادیث==
خط ۵۶: خط ۵۶:
{{ستون-شروع}}
{{ستون-شروع}}


* آقابزرگ طهرانى؛
* آقابزرگ طهرانى.
* ابن‌بابویه، ثواب‌الاعمال و عقاب‌الاعمال، قم 1368ش.
* ابن‌بابویه، ثواب‌الاعمال و عقاب‌الاعمال، قم 1368ش.
* همو، عیون‌الاخبارالرضا، چاپ مهدى لاجوردى، قم 1363ش.
* همو، عیون‌الاخبارالرضا، چاپ مهدى لاجوردى، قم 1363ش.
خط ۷۱: خط ۷۱:
* ابن‌قولویه، كامل الزیارات، چاپ جواد قیومى اصفهانى، قم 1417.
* ابن‌قولویه، كامل الزیارات، چاپ جواد قیومى اصفهانى، قم 1417.
* ابن‌ماجه، سنن ابن‌ماجة، چاپ محمد فؤاد عبدالباقى، قاهره 1373/ 1954، چاپ افست بیروت، بی‌تا.
* ابن‌ماجه، سنن ابن‌ماجة، چاپ محمد فؤاد عبدالباقى، قاهره 1373/ 1954، چاپ افست بیروت، بی‌تا.
* ابن‌منظور؛ ابن‌نجار، ذیل تاریخ بغداد، در احمدبن على خطیب بغدادى، تاریخ بغداد، او، مدینةالسلام، چاپ مصطفى عبدالقادر عطا، ج 16ـ20، بیروت 1417/1997.
* ابن‌منظور.
* ابن‌نجار، ذیل تاریخ بغداد، در احمدبن على خطیب بغدادى، تاریخ بغداد، او، مدینةالسلام، چاپ مصطفى عبدالقادر عطا، ج 16ـ20، بیروت 1417/1997.
* محمدبن محمد (على) انورى، دیوان، چاپ محمدتقى مدرس رضوى، تهران 1364ش.
* محمدبن محمد (على) انورى، دیوان، چاپ محمدتقى مدرس رضوى، تهران 1364ش.
* احمدبن محمد برقى، كتاب المحاسن، چاپ جلال‌الدین محدث ارموى، قم، 1331ش.
* احمدبن محمد برقى، كتاب المحاسن، چاپ جلال‌الدین محدث ارموى، قم، 1331ش.
کاربر ناشناس