پرش به محتوا

خواجه‌ربیع: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۹ دسامبر ۲۰۱۷
جز
تمیزکاری
imported>Aliabadi
جز (تمیزکاری)
خط ۲: خط ۲:
| اندازه جعبه      =
| اندازه جعبه      =
| عنوان            =خواجه ربیع
| عنوان            =خواجه ربیع
| نام              = ربیع بن خثیم
| نام              = ربیع بن خثیم کوفی
| تصویر            = خواجه ربیع.jpg
| تصویر            = خواجه ربیع.jpg
| اندازه تصویر      =
| اندازه تصویر      =
خط ۸: خط ۸:
| زادروز            =  
| زادروز            =  
| مکان تولد        =
| مکان تولد        =
| تاریخ مرگ        = ۶۳ق
| تاریخ مرگ        = [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]-[[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳ق]]
| آرامگاه          =  مشهد
| آرامگاه          =  [[مشهد]]
| محل زندگی        = کوفه
| محل زندگی        = [[کوفه]]
| ملیت              =
| ملیت              =
| نژاد              =  
| نژاد              =  
خط ۲۰: خط ۲۰:
| شناخته‌شده برای    =
| شناخته‌شده برای    =
| نقش‌های برجسته    =  
| نقش‌های برجسته    =  
| تأثیرگذاران      = عبدالله بن مسعود
| تأثیرگذاران      = [[عبدالله بن مسعود]]
| تأثیرپذیرفتگان    =
| تأثیرپذیرفتگان    =
| شهر خانگی        =
| شهر خانگی        =
خط ۲۶: خط ۲۶:
| جنبش              =
| جنبش              =
| مخالفان          =
| مخالفان          =
| دین              = اسلام
| دین              = [[اسلام]]
| مذهب              =
| مذهب              =
| منصب              =
| منصب              =
خط ۳۶: خط ۳۶:
| پانویس            =
| پانویس            =
}}
}}
 
'''ربیع بن خُثَیم کوفی''' مشهور به '''خواجه ربیع''' (درگذشت [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق یا ]][[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳ق]]]) از جمله فرمانداران [[امام علی(ع)]] است. وی از یاران و دوستان نزدیک [[عبدالله بن مسعود]] به شمار می‌آمد. در میان [[زهاد ثمانیه]] نام او ذکر شده است. خودداری او در [[جنگ صفین]] از رویارویی با [[معاویه]] شیعه‌بودن وی را نزد برخی از محققین مورد تردید قرار داده است. مقبره‌ای در [[مشهد]] منسوب به وی است.
'''ربیع بن خُثَیم''' کوفی با شهرت '''خواجه ربیع''' از جمله فرمانداران و سپاهیان [[امام علی(ع)]] است. وی از یاران و دوستان نزدیک [[عبدالله بن مسعود]] به شمار می‌آمد. در میان [[زهاد ثمانیه]] نام او ذکر شده است. خودداری او در جنگ [[صفین]] از رویارویی با [[معاویه]] شیعه‌بودن وی را نزد برخی از محققین مورد تردید قرار داده است. مقبره‌ای در [[مشهد]] منسوب به وی است.


==شخصیت‌شناسی==
==شخصیت‌شناسی==
ربیع بن خثیم را یکی از [[زهاد ثمانیه]] مشهور صدر اسلام به شمار آورده‌اند.<ref>ابوحیان‌ التوحیدی‌، البصائر و الذخائر، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۱۱۴</ref> وی از یاران [[عبدالله بن مسعود]] بوده است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۵؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۱۷.</ref>  
ربیع بن خثیم را یکی از [[زهاد ثمانیه]] مشهور صدر اسلام به شمار آورده‌اند.<ref>ابوحیان‌ التوحیدی‌، البصائر و الذخائر، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۱۱۴</ref> وی از یاران [[عبدالله بن مسعود]] بوده است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۵؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۱۷.</ref>  
ربیع بن خثیم به فضل و برتری [[امام علی(ع)]] معترف بود.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفّین، ص۱۱۵؛ دینوری، الاخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۱۶۵</ref>  
ربیع بن خثیم به فضل و برتری [[امام علی(ع)]] معترف بود.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفّین، ص۱۱۵؛ دینوری، الاخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۱۶۵</ref>  
ابن خثیم با وجود حضور در سپاه امام علی(ع) به دلیل تردید در حقانیت نبرد [[صفین]] از امام درخواست کناره‌گیری و نبرد با مشرکان در مرزهای اسلامی کرد. در پی این درخواست، امام علی(ع) او را به فرماندهی گروهی از قاریان به اطراف [[قزوین]] و [[ری]] فرستاد.<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق،ج۲، ص۲۸۷؛ شوشتری، مجالس المؤمنین، ۱۳۵۴ش، ج۱، ص۲۹۷</ref> این درخواست به عنوان نقطه‌ضعفی برای او عنوان می‌شود.
ابن خثیم با وجود حضور در سپاه امام علی(ع) به دلیل تردید در حقانیت نبرد [[صفین]] از امام درخواست کناره‌گیری و نبرد با مشرکان در مرزهای اسلامی کرد و امام علی(ع) او را به فرماندهی گروهی از قاریان به اطراف [[قزوین]] و [[ری]] فرستاد.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفّین، ص۱۱۵.</ref>  
طبق نقلی، وی در سال ۶۱ق یا ۶۳ق در منطقه [[نوغان]] [[طوس]] وفات یافت.<ref> مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش،ج۲،ص۱۶۸</ref>
 
طبق نقلی، وی در سال ۶۱ق یا ۶۳ق در منطقه [[نوغان]] [[طوس]] وفات یافت.<ref> مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش،ج۲،ص۱۶۸.</ref>{{منبع بهتر}}


==جایگاه رجالی و حدیثی==
==جایگاه رجالی و حدیثی==
درباره شخصیت وی نظرات مختلفی وجود دارد. [[محمد بن عمر کشی|کشّی]] نقل می‌کند که [[فضل بن شاذان]]، ربیع را از جمله اصحاب نزدیک امام علی(ع) و [[زهاد هشت‌گانه|زهاد ثمانیه]] می‌داند.<ref>کشی، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال(رجال الکشی)، ۱۴۰۹ق، ص۹۷</ref> از [[شیخ بهائی]] نیز منقول است که ربیع با توجه به یک روایت منسوب به [[امام رضا(ع)]] و همچنین مشارکت وی در شورش علیه [[عثمان]]، از نزدیکان امام علی(ع) بوده است.<ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ش، ج۳، ص۳۳۳.</ref>
درباره شخصیت وی نظرات مختلفی وجود دارد. [[محمد بن عمر کشی|کشّی]] نقل می‌کند که [[فضل بن شاذان]]، ربیع را از جمله اصحاب نزدیک امام علی(ع) و [[زهاد هشت‌گانه|زهاد ثمانیه]] می‌داند.<ref>کشی، إختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۹۷</ref> از [[شیخ بهائی]] نیز منقول است که ربیع با توجه به یک روایت منسوب به [[امام رضا(ع)]] و همچنین مشارکت وی در شورش علیه [[عثمان]]، از نزدیکان امام علی(ع) بوده است.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ش، ج۳، ص۳۳۳.</ref> اما افرادی همچون [[آیت الله خوئی]] خواجه ربیع را با وجود [[زهد]] بسیار انسان با [[تقوا|تقوایی]] نمی‌دانند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۷۵.</ref> این عده با استناد به تردید وی در جنگ صفین و همچنین یاری‌نکردن [[امام حسین(ع)]] در [[کربلا]] وی را مورد تخطئه قرار داده‌اند.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۲۸۶؛ خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۷۵.</ref>
در مقابل، [[آیت الله خوئی]] خواجه ربیع را با وجود زهد بسیار انسان با تقوایی نمی‌داند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۷۵.</ref>این عده با استناد به تردید وی در جنگ صفین و همچنین یاری‌نکردن [[امام حسین(ع)]] در [[کربلا]] وی را مورد تخطئه قرار داده‌اند.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۲۸۶. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۷۵.</ref>
در زمینه حدیث از وی روایات فراوانی نقل نشده از این‌رو مورد بررسی علما رجال واقع نگردیده است. اما از وی روایتی نقل شده که حکایت از نگرش عمیق وی در زمینه [[حدیث]] دارد.<ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa60398 ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟]</ref> {{منبع بهتر}}
در زمینه حدیث از وی روایات فراوانی نقل نشده است. از این رو مورد بررسی علما رجال واقع نگردیده است. اما از وی روایتی نقل شده که حکایت از نگرش عمیق وی در زمینه حدیث دارد.<ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa60398 ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟]</ref>


==مدفن خواجه ربیع==
==مدفن خواجه ربیع==
با توجه به وجود اختلاف درباره محل زندگی و مرگ ربیع، به طور دقیق نمی‌توان برای آن محلی را مشخص کرد. از نظر بعضی قبر او همان [[مقبره خواجه ربیع]] در [[مشهد]] است<ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات،۱۳۶۶ش، ج۳، ص۳۳۳ </ref> اما بعضی این قبر را منتسب به یکی از یاران [[امام صادق(ع)]] با همین نام می‌دانند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۲ش، ۱۳۸۹ش، ج۱۳، ص۱۹۲،.</ref>
با توجه به وجود اختلاف درباره محل زندگی و مرگ ربیع{{مدرک}}، به طور دقیق نمی‌توان برای آن محلی را مشخص کرد. از نظر بعضی قبر او همان [[مقبره خواجه ربیع]] در [[مشهد]] است<ref>خوانساری، روضات الجنات،۱۳۶۶ش، ج۳، ص۳۳۳.</ref> اما بعضی این قبر را منتسب به یکی از یاران [[امام صادق(ع)]] با همین نام می‌دانند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۱۳، ص۱۹۲.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
خط ۵۷: خط ۵۶:
{{منابع}}
{{منابع}}
* افندی اصفهانی، میرزا عبد الله، ریاض العلماء، به تحقیق: سید احمد حسینی، قم، مطبعة الخیام، ۱۴۰۱ق.
* افندی اصفهانی، میرزا عبد الله، ریاض العلماء، به تحقیق: سید احمد حسینی، قم، مطبعة الخیام، ۱۴۰۱ق.
* ابن کثیر دمشقی، أبو الفداء اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت،‌دار الفکر، ۱۴۰۷ق.
* ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت،‌ دار الفکر، ۱۴۰۷ق.
* بوحیان‌ التوحیدی‌، البصائر و الذخائر،بیروت،‌دار صادر، چاپ چهارم، ۱۴۱۹ق.
* ابوحیان‌ التوحیدی‌، البصائر و الذخائر، بیروت،‌ دار صادر، چاپ چهارم، ۱۴۱۹ق.
* خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم‌، مرکز نشر آثار شیعه‫، ۱۳۶۹ش.
* خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم‌، مرکز نشر آثار شیعه‫، ۱۳۶۹ش.
* ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟، اسلام کوئست، ۱۰آبان ۱۳۹۶ش.
* ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟، اسلام کوئست، ۱۰ آبان ۱۳۹۶ش.
* دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، به تحقیق:عبد المنعم عامر، قم، منشورات الرضی، ۱۳۶۸ش.
* دینوری، احمد بن داود، الاخبار الطوال، به تحقیق: عبد المنعم عامر، قم، منشورات الرضی، ۱۳۶۸ش.
* شوشتری، قاضی نور الله، مجالس المؤمنین، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه، ۱۳۵۴ش.
* کشی، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال(رجال الکشی)، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
* کشی، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال(رجال الکشی)، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
* محمدی ری‌شهری، محمد، دانش نامه امیر المؤمنین(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، به ترجمه عبدالهادی مسعودی،قم، مؤسسه علمی فرهنگی‌دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، چاپ سوم، ۱۳۸۹ش.
* محمدی ری‌شهری، محمد، دانش نامه امیر المؤمنین(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، قم، مؤسسه علمی فرهنگی‌ دارالحدیث، سازمان چاپ و نشر، چاپ سوم، ۱۳۸۹ش.
* مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، خیام، چاپ سوم، ۱۳۶۹ش.
* مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، خیام، چاپ سوم، ۱۳۶۹ش.
* موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، قم، اسماعیلیان، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
* خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، قم، اسماعیلیان، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
* نصر بن مزاحم، وقعة صفین، به تحقیق عبد السلام محمد هارون، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
* نصر بن مزاحم، وقعة صفین، به تحقیق عبد السلام محمد هارون، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{یاران امام علی علیه السلام}}
{{یاران امام علی علیه السلام}}