۱۷٬۸۴۳
ویرایش
دحو الارض: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←مفهوم شناسی) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''دَحْوُ الْأرْض''' روز [[۲۵ ذی‌القعده]]، روز بیرون آمدن و گسترده‌شدن زمین از زیر آب است که در آموزه‌های دین [[اسلام]]، از روزهای بافضیلت به شمار می‌رود و انجام دادن برخی اعمال عبادی مانند [[روزه]] و [[نماز]] در آن تأکید شده است. طبق برخی منابع تاریخی و حدیثی [[مکه]] و [[کعبه]] نخستین مکانی بودند که از زیر آب سر برآوردند. | '''دَحْوُ الْأرْض''' روز [[۲۵ ذی‌القعده]]، روز بیرون آمدن و گسترده‌شدن زمین از زیر آب است که در آموزه‌های دین [[اسلام]]، از روزهای بافضیلت به شمار می‌رود و انجام دادن برخی اعمال عبادی مانند [[روزه]] و [[نماز]] در آن تأکید شده است. طبق برخی منابع تاریخی و حدیثی [[مکه]] و [[کعبه]] نخستین مکانی بودند که از زیر آب سر برآوردند. | ||
== | == مفهوم‌شناسی == | ||
دَحْوالارض، اصطلاحی [[قرآن|قرآنی]] و [[حدیث|حدیثی]] است. | دَحْوالارض، اصطلاحی [[قرآن|قرآنی]] و [[حدیث|حدیثی]] است. منظور از دحوالارض بیرون آمدن خشکی‌های گسترده زمین از زیر آب است. بنابر برخی روایات و منابع کهن اسلامی، زمین در ابتدا زیر آب بوده است و سپس خشکی‌ها از آب سر برآورده‌اند.<ref>مرزوقی اصفهانی، کتاب الازمنة و الامکنه، ۱۴۱۷ق، ص۳۵.</ref> روز بیرون آمدن خشکی‌ها[یا روز آغاز آن] روز دحوالارض نامیده شده است. بنابر برخی احادیث و کتاب‌های تاریخی، نخستین جایی که از زمین سر برآورد، [[مکه]] یا [[کعبه]] بوده است.<ref>رجوع کنید به: ابن حیون، شرح الاخبار، ج۳، ص۴۷۷؛ شیخ طوسی، من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۲۴۱؛ فرات کوفی، تفسیر فرات، ص۱۸۵؛ فاکهی، أخبار مکه فی قدیم الدهر و حدیثه، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۲۹۵؛ قزوینی، آثار البلاد و اخبار العباد، ۱۹۹۸ م، ص۱۱۴.</ref> دحو به معنای واگسترانیدن،<ref>بیهقی، تاج المصادر، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۹۰.</ref> گسترش دادن<ref>خلیل بن احمد، کتاب العین، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۸۰، ذیل «دحو».</ref> و چیزی را از جای آن برکندن<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل «دحا».</ref> و «دحوالارض» به معنای گستراندن زمین است. | ||
== تاریخ دحوالارض و وقایع آن== | == تاریخ دحوالارض و وقایع آن== | ||
بنابر روایات و کتاب‌های فقهی، | بنابر روایات و کتاب‌های فقهی، دحوالارض روز [[۲۵ ذی‌القعده]] است.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۶۶۹؛ طوسی، بیتا، النهایة، ص۱۶۹.</ref> به گزارش برخی منابع کهن وقوع دحو الارض بنابر سالشمار شمسی، در مهرماه روی داده است.<ref>بیرونی، الآثار الباقیه، ۱۳۸۰ش، ص۲۷۳.</ref> مطابق برخی روایات در این روز اتفاقاتی در رابطه با برخی [[پیامبران]] واقع شده است. این وقایع عبارتند از: | ||
*نزول نخستین رحمت آسمانی بر [[آدم(ع)]]<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۴۲.</ref>. | *نزول نخستین رحمت آسمانی بر [[آدم(ع)]]<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۴۲.</ref>. | ||
*نشستن [[کشتی نوح]] بر کوه جودی<ref>طوسی، مصباح المتهجد،۱۴۱۱ق، ص۸۲۰.</ref> | *نشستن [[کشتی نوح]] بر کوه جودی<ref>طوسی، مصباح المتهجد،۱۴۱۱ق، ص۸۲۰.</ref> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۲: | ||
== قرآن == | == قرآن == | ||
در | در قرآن چگونگی دحو الارض و زمان و مکان آغاز آن بیان نشده است. تنها در آیه ۳۰ [[سوره نازعات]]{{متن قرآن|''' وَالْأَرْ‌ضَ بَعْدَ ذَٰلِک دَحَاهَا'''|ترجمه= و پس از آن، زمین را با غلتانیدن گسترد|سوره=[[سوره نازعات|نازعات]]|آیه=۳۰}}، به آن اشاره شده است. | ||
[[تفسیر قرآن|مفسران]] درباره | [[تفسیر قرآن|مفسران]] درباره منظور از «بعد ذلک» اختلاف‌نظر دارند. به نوشته طبری برخی از مفسران کلمه «بعد» را به معنای اصلی آن، که خلاف «قبل» است، دانسته و معتقدند که گسترش زمین پس از آفرینش آسمان بوده است. در مقابل، گروهی دیگر «بعد ذلک» را به معنای «مع ذلک» گرفته و گفته‌اند که زمین پیش از آسمان آفریده و گسترده شده است.<ref>طبری، جامع البیان، دار المعرفة، ج۳۰، ص۲۹.</ref> طبری روایتی از [[ابن عباس]] را که میان آفرینش(خلق) زمین و گسترشِ (دحو) آن تفاوت گذاشته و خلقت آسمان را پس از آفرینش زمین و پیش از گستردن دانسته است، سازگار با ظاهر آیه میداند.<ref>طبری، جامع البیان، دار المعرفة، ج۳۰، ص۲۹.</ref> طبری در تاریخ الامم و الملوک نیز، دلیل پذیرش این سخن را کاربرد اهل زبان دانسته و گفته است در زبان عربی، «بعد» متضاد «قبل» است و به معنای «مع» نیست.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، ج۱، ص۴۹.</ref> | ||
[[فخر رازی]] ذیل آیه | [[فخر رازی]] ذیل آیه افزوده است: «دحو» گستردن محض زمین نیست، بلکه منظور نوعی گستردن است که زمین را آماده رویاندن گیاهان کند و این تنها پس از خلقت آسمان حاصل می‌شود.<ref>فخر رازی،التفسیر الکبیر، دار احیاء التراث العربی، ج۳۱، ص۴۶.</ref> [[علامه مجلسی|محمدباقر مجلسی]] اشکالات وارد بر خلق و گسترش زمین را پاسخ داده است<ref>مجلسی، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی، ج۵۴، ص۲۲–۲۵.</ref> و [[روایات]] را بر آن تطبیق داده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی، ج۵۴، ص۲۵–۲۱۶.</ref> | ||
== اعمال این روز == | == اعمال این روز == | ||