قمقام زخار و صمصام بتار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

فرهاد میرزا در مقدمه اثر، ضمن اشاره به اینکه از جوانی نیت نگارش کتابی خالی از حشو و زواید در احوال آن حضرت از ولادت تا شهادت داشته، به ماجرایی اشاره می‌کند که در سال ۱۲۹۳ق به هنگام بازگشت از سفر [[حج]] برای او روی داده است. در این حادثه طوفانی عظیم دریا را متلاطم می‌سازد و او به امام حسین(ع) متوسل می‌گردد و [[نذر]] می‌کند که اگر از دهر فرصتی و از عمر مهلتی باشد، این تألیف را به پایان ببرد.<ref>قمقام زخار، ص۶</ref>  

#ذکر نامه‌نگاری‌های متعدد با یزیدیان از طرف [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] و مدت عمر حضرت امام و عقوبت قاتلین وی و معجزات [[دعا]]، اشعار امام و فضایل [[زیارت]] کربلا و نام شهداء و قداست و [[تربت]] آن حضرت.

این اثر به زبان فارسی ساده نگاشته شده و فرهاد میرزا با تبحر خاصی که در ادبیات داشته، به دور از شیوه نثر متکلفانه درباری در زمان [[قاجار]]، آن را نوشته است.<ref>پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ص۱۰۳</ref> {{سخ}}

نویسنده، در جای جای کتاب از امثله، اشعار و ضرب المثل‌های عربی و فارسی بهره برده و به توضیح و تصحیح اسامی، رجال، اماکن، لغات، مشکلات و امثال پرداخته است. از دیگر ویژگی‌های کتاب قمقام، استفاده فراوان و مستمر از منابع معتبر اهل سنت و شیعه بدون حبّ و بغض و دخل و تصرف است و او عین عبارات منابع را گاه به متن عربی و البته بدون ترجمه مختصر نقل کرده است. {{سخ}}

استفاده از اشعار در مورد امام حسین(ع) از [[سید حمیری]]، [[فرزدق]]، نجاشی، [[طرماح بن عدی]]، [[عبید الله بن حر]] و [[رجز|رجزهایی]] از اصحاب حضرت در کربلا از دیگر خصوصیات کتاب است و او اهتمام داشته که برخی از نقل‌های تاریخی را نقد کند، مانند روایت قتل [[رشید هجری|رشید]] و [[میثم تمار|میثم]] از [[کشی]].<ref>عبد الرفیع رحیمی، قمقام زخّار در تاریخ واقعه کربلا</ref> {{سخ}}

از مطالب مبسوط کتاب فرهاد میرزا، پرداختن به قیام توابین و قیام مختار است. ذکر رفتار عباسیان به ویژه جریان [[تخریب حرم امام حسین(ع)|ویرانی کربلا]] به دست [[متوکل عباسی]] از دیگر مطالب کتاب است. فرهاد میرزا در جای جای کتاب و در معرفی کتاب‌ها و شناخت مؤلفان به چند طریق ارادت خود را به زعمای بزرگ شیعه نشان می‌دهد، مانند اینکه گاه به روش آنان یا گفتار آنان تأسی می‌کند و یا بیشترین توضیح را در شرح حال آنان در باب کتابشناسی به دست می‌دهد.<ref>عبد الرفیع رحیمی، قمقام زخّار در تاریخ واقعه کربلا</ref>  

این کتاب، به دلیل نقل از منابع متقن و دقت در نقل و از آن جا که نویسنده آن یک فرد اصیل و دانشمند است همواره مورد توجه بوده، به گونه‌ای که از [[مقاتل]] معتبره به شمار آمده و عالمان بزرگی از آن نقل کرده‌اند.<ref>عبد الرفیع رحیمی، قمقام زخّار در تاریخ واقعه کربلا</ref>